เอกสาร วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง PDF 292

คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 1 ...สารบัญ... เรื่อง...

คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 1 ...สารบัญ... เรื่อง หน้า ความเบื้องต้น..................................................................................................................................................... 3 นิ ยามศัพท์สาคัญ............................................................................................................................................... 5 หลักการพิจารณาทางปกครอง.......................................................................................................................... 16 สิทธิของคู่กรณี ในกระบวนการพิจารณาออกคาสังทางปกครองและภายหลั ่ ง.................................................... 23 การอุทธรณ์คาสังทางปกครอง ่.......................................................................................................................... 29 รูปแบบ ผล และการแจ้งคาสังทางปกครอง ่...................................................................................................... 32 ประเด็นสาคัญอื่น ๆ......................................................................................................................................... 34 ตัวอย่างข้อสอบ................................................................................................................................................ 46 เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 2 “คอร์สยาว นายร้อยตารวจ ปี 2566” พ.ร.บ.วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 3 ความเบื้องต้น มาตรา 2 พระราชบัญ ญัติ น้ ี ให้ใช้บ งั คับ เมื่ อ พ้น ก าหนดหนึ่ งร้อ ยแปดสิบ วัน นั บ แต่ ว นั ถัด จากวัน ประกาศใน ราชกิจจานุ เบกษาเป็ นต้นไป มาตรา 6 ให้น ายกรัฐ มนตรีร กั ษาการตามพระราชบัญ ญัติ น้ ี และให้มี อ านาจออกกฎกระทรวงและประกาศ เพือ่ ปฏิบตั ิการตามพระราชบัญญัติน้ ี พระราชบัญญัติวิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 เป็ นกฎหมายที่กาหนดมาตรฐานกลางที่ใช้ บังคับกับวิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง หรือการเตรียมการและการดาเนิ นการของเจ้าหน้าที่ เพื่อจัดให้มีคาสัง่ ทาง ปกครองหรือกฎ โดยกฎหมายฉบับนี้ (ม.3) มีหลักการสาคัญว่า 1. วิธปี ฏิบตั ิราชการทางปกครองตามกฎหมายต่าง ๆ ให้เป็ นไปตามที่กาหนดใน พ.ร.บ. นี้ เว้นแต่... ในกรณีท่กี ฎหมายใดกาหนดวิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครองเรื่องใดไว้โดยเฉพาะ + มีหลักเกณฑ์ท่ีประกันความเป็ นธรรม/มีมาตรฐานในการปฏิบตั ิราชการไม่ตา่ กว่าพ.ร.บ.นี้ 2. มิให้ใช้บงั คับกับขัน้ ตอนและระยะเวลาอุทธรณ์หรือโต้แย้งที่กาหนดในกฎหมายเฉพาะอื่น ๆ พ.ร.บ.วิธี ป ฏิบ ตั ิร าชการทางปกครองฯ จึงมีสภาพเป็ น กฎหมายที่กาหนดมาตรฐานกลาง เพื่อให้การ ปฏิบ ตั ิราชการมีวิธี การที่เป็ น แบบเดียวกัน ซึ่งจะง่ายต่ อ ความเข้าใจของประชาชน เว้น แต่ ในบางกรณี ท่ี พ.ร.บ. วิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครองฯ ได้กาหนดไว้ว่า ไม่ ตอ้ งบังคับตามบทบัญ ญัติของ พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิราชการทาง ปกครองฯ แต่ ให้ใช้กฎหมายเฉพาะบังคับ เช่น ขัน้ ตอนและระยะเวลาอุ ท ธรณ์ หากมีก ฎหมายเฉพาะกาหนด ขัน้ ตอนและระยะเวลาอุทธรณ์ หรือโต้แย้งคัดค้าน คาสัง่ ทางปกครองไว้เป็ นการเฉพาะแล้ว ก็จะต้องใช้กฎหมาย เฉพาะนัน้ บังคับ กรณี กฎหมายเฉพาะมิได้กาหนดวิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครองไว้ หรือกาหนดไว้ แต่ มีหลักเกณฑ์ ที่ประกันความเป็ นธรรม หรือมีมาตรฐานในการปฏิบตั ิ ราชการที่ตา่ กว่า พ.ร.บ.วิธีป ฏิบ ตั ิราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ก็จะต้องใช้วิธีป ฏิบ ตั ิราชการทางปกครองตามที่ พ.ร.บ.วิธีปฏิบ ตั ิ ราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 กาหนดไว้ เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 4 มาตรา 4 พระราชบัญญัติน้ ี มิให้ใช้บงั คับแก่ (1) รัฐสภาและคณะรัฐมนตรี (2) องค์กรที่ใช้อานาจตามรัฐธรรมนู ญโดยเฉพาะ (3) การพิจารณาของนายกรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรีในงานทางนโยบายโดยตรง (4) การพิจารณาพิพ ากษาคดีของศาลและการด าเนิ นงานของเจ้าหน้าที่ในกระบวนการพิจารณาคดี การบังคับคดี และการวางทรัพย์ (5) การพิจารณาวินิจฉัยเรื่องร้องทุกข์และการสังการตามกฎหมายว่ ่ าด้วยคณะกรรมการกฤษฎีกา (6) การดาเนิ นงานเกี่ยวกับนโยบายการต่างประเทศ (7) การดาเนิ นงานเกี่ยวกับราชการทหารหรือเจ้าหน้าที่ซ่ึงปฏิบตั ิห น้าที่ทางยุทธการร่วมกับทหารในการ ป้ องกันและรักษาความมัน่ คงของราชอาณาจักรจากภัยคุกคามทัง้ ภายนอกและภายในประเทศ (8) การดาเนิ นงานตามกระบวนการยุติธรรมทางอาญา (9) การดาเนิ นกิจการขององค์การทางศาสนา การยกเว้น ไม่ ใ ห้น าบทบัญ ญัติ แ ห่ ง พระราชบัญ ญัติ น้ ี มาใช้บ ังคับ แก่ ก ารด าเนิ น กิจ การใดหรือ กับ หน่ วยงานใดนอกจากที่กาหนดไว้ในวรรคหนึ่ ง ให้ตราเป็ นพระราชกฤษฎีกาตามข้อเสนอของคณะกรรมการวิธี ปฏิบตั ิราชการทางปกครอง เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 5 นิ ยามศัพท์สาคัญ "วิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง" หมายความว่า การเตรียมการและการดาเนินการของเจ้าหน้าที่เพื่อจัด ให้มคี าสัง่ ทางปกครองหรือกฎ และรวมถึงการดาเนินการใด ๆ ในทางปกครองตามพระราชบัญญัติน้ ี "การพิจารณาทางปกครอง" หมายความว่า การเตรียมการและการดาเนินการของเจ้าหน้าที่เพื่อจัดให้มี คาสังทางปกครอง ่ "คาสังทางปกครอง" ่ หมายความว่า (1) การใช้อานาจตามกฎหมายของเจ้าหน้าที่ท่ีมีผลเป็ นการสร้างนิติสมั พันธ์ข้ นึ ระหว่างบุคคลในอันที่จะ ก่อ เปลีย่ นแปลง โอน สงวน ระงับ หรือมีผลกระทบต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่ของบุคคล ไม่ว่ าจะเป็ นการ ถาวรหรือชัว่ คราว เช่น การสัง่ การ การอนุ ญาต การอนุ มตั ิ การวินิจฉัยอุทธรณ์ การรับรอง และการรับจดทะเบียน แต่ไม่หมายความรวมถึงการออกกฎ (2) การอื่นที่กาหนดในกฎกระทรวง "กฎ" หมายความว่า พระราชกฤษฎีกา กฎกระทรวง ประกาศกระทรวง ข้อบัญ ญัติทอ้ งถิ่น ระเบียบ ข้อบังคับ หรือบทบัญญัติอ่ืนที่มีผลบังคับเป็ นการทัว่ ไป โดยไม่ม่งุ หมายให้ใช้บงั คั บแก่กรณี ใดหรือบุคคลใดเป็ น การเฉพาะ "คณะกรรมการวินิจฉัยข้อพิพาท" หมายความว่า คณะกรรมการที่จดั ตัง้ ขึ้น ตามกฎหมายที่มีการจัด องค์กรและวิธีพจิ ารณาสาหรับการวินิจฉัยชี้ขาดสิทธิและหน้าที่ ตามกฎหมาย "เจ้าหน้าที่" หมายความว่า บุคคล คณะบุคคล หรือนิติบุคคล ซึ่งใช้อานาจหรือได้รบั มอบหมายให้ใช้ อานาจทางปกครองของรัฐ ในการดาเนิ นการอย่ างหนึ่ งอย่ างใดตามกฎหมาย ไม่ว่าจะเป็ น การจัดตัง้ ขึ้น ในระบบ ราชการ รัฐวิสาหกิจหรือกิจการอื่นของรัฐหรือไม่ก็ตาม "คู่กรณี " หมายความว่า ผู ย้ ่ืน ค าขอหรือ ผู ค้ ดั ค้านค าขอ ผู อ้ ยู่ ในบัง คับ หรือ จะอยู่ ในบังคับ ของค าสัง่ ทางปกครอง และผูซ้ ่งึ ได้เข้ามาในกระบวนการพิจารณาทางปกครองเนื่องจากสิทธิของผูน้ นั้ จะถูกกระทบกระเทือน จากผลของคาสัง่ ทางปกครอง "คาสัง่ ทางปกครอง" หมายความว่า (1) การใช้อ านาจตามกฎหมายของเจ้าหน้าที่ท่ีมีผ ลเป็ น การสร้างนิติ ส มั พัน ธ์ข้ ึน ระหว่างบุ คคลในอันที่จ ะ ก่อ เปลีย่ นแปลง โอน สงวน ระงับ หรือมีผลกระทบต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าทีข่ องบุคคล ไม่ว่าจะเป็ นการถาวร หรือ ชัว่ คราว เช่ น การสัง่ การ การอนุ ญ าต การอนุ ม ตั ิ การวินิ จ ฉัย อุ ท ธรณ์ การรั บ รอง และการรับ จดทะเบีย น แต่ไม่หมายความรวมถึงการออกกฎ (2) การอื่นทีก่ าหนดในกฎกระทรวง เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 6 คาสังทางปกครอง ่ นิยามของคาสัง่ ทางปกครองจะต้องพิ จารณาจาก พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 โดยมี การนิยามไวใ้ นมาตรา 5 “คาสัง่ ทางปกครอง” หมายความว่า (1) การใช้อานาจตามกฎหมายของเจ้าหน้าที่ท่ีมีผลเป็ นการสร้างนิ ติสมั พันธ์ข้ ึนระหว่างบุคคลในอันที่จะก่อ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน ระงับ หรือมีผลกระทบต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่ของบุคคล ไม่ว่าจะเป็ นการถาวร หรือชัว่ คราว เช่ น การสัง่ การ การอนุ ญาต การอนุ มตั ิ การวินิจฉัยอุทธรณ์ การรับรอง และการรับจดทะเบียน แต่ไม่ หมายความรวมถึงการออกกฎ (2) การอืน่ ที่กาหนดในกฎกระทรวง คาสัง่ ทางปกครองโดยทางเนื้ อหาตาม พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 นั้นจะต้องประกอบ ไปด้วยองค์ประกอบ 5 ประการดังนี้ คือ องค์ประกอบที่ 1. เป็ นการใช้อานาจทางปกครองตามกฎหมาย หมายถึง การใช้กฎหมายในระดับ พ.ร.บ. เป็ นฐานในการออกคาสัง่ (ยกเวน้ การใช้อานาจตามกระบวนการยุ ติธ รรมทางแพ่ งและทางอาญา ถือว่าไม่ใช่ การใช้ อานาจตามกฎหมายปกครอง) ทัง้ ยังต้องเป็ นการใช้อานาจตามที่กฎหมายดังกล่าวบัญญัติไว้ มิใช่การอาศัยสิทธิบงั คับ ตามสัญญา เช่น ใบแจ้งหนี้ (หนังสือทวงหนี้) ที่หน่ วยงานทางปกครองส่งมายังเอกชน ไม่ได้ออกโดยอาศัยอานาจตาม กฎหมาย แต่ออกโดยอาศัยสิทธิตามสัญญา จึงไม่ใช่คาสังทางปกครอง ่ ตัวอย่างที่ 1 หนังสือแจ้งให้เอกชนผู ร้ บั จ้างชาระค่ าปรับ กรณี ก่อสร้างล่าช้าเป็ นการใช้สทิ ธิตามสัญ ญา ไม่ใช่ การใช้อานาจตามกฎหมายของเจ้าหน้าที่ ไม่เป็ นคาสังทางปกครอง ่ (คาสังศาลปกครองสู ่ งสุดที่ 118/2551) ตัวอย่างที่ 2 หนังสือของกรมกาลังพลทหารอากาศที่แจ้งให้ผูฟ้ ้ องคดีชดใช้ทุนการศึ กษาตามสัญ ญาเข้าเป็ น นักเรียนจ่าอากาศ เป็ นการใช้สทิ ธิเรียกร้องตามสัญญาเพื่อให้ปฏิบตั ิตามสัญญา หนังสื อแจ้งดังกล่าวมิได้มผี ลกระทบ ต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่ของผู ฟ้ ้ องคดี จึงไม่ใช่ คาสัง่ ทางปกครองและไม่มผี ลบังคับให้ผูฟ้ ้ องต้องปฏิบตั ิตาม (คาสังศาลปกครองสู ่ งสุดที่ 85/2554) ค าสัง่ ศาลปกครองสู ง สุ ด ที่ 578/2552 ผู ร้ บั เหมาฟ้ องเพิ ก ถอนค าสัง่ ไม่ ข ยายระยะเวลาและค าสัง่ ป รับ ผู ร้ บั เหมา เพิกถอนไม่ได้เพราะคาสัง่ ทัง้ สองกรณี ไม่ ใช่คาสัง่ ทางปกครอง เนื่องจากเป็ นการที่หน่ วยงานของรัฐใช้สิทธิ ตามสัญ ญา ไม่ใช่ การใช้อานาจตามกฎหมาย (คาพิพ ากษาศาลปกครองสู งสุ ด ที่ อ. 13/2551 และคาพิพ ากษาศาล ปกครองสู งสุดที่ อ. 273/2550 วินิจฉัยทานองเดียวกัน) ค าสัง่ ศาลปกครองสู ง สุ ด ที่ 352/2548 การจัด ซื้ อ จัด จ้า งโดยการประมู ล ด้ว ยระบบอิ เล็ก ทรอนิ ก ส์ (E- Auction) ผู เ้ สนอราคาต้องวางหลักประกันซอง ถ้าผิดเงือ่ นไขก็ถูกยึดหลักประกันซอง เอกชนผู เ้ สนอราคามาฟ้ องเพิก ถอนคาสัง่ ดังกล่าว เช่นนี้ เพิกถอนไม่ได้เพราะไม่ใช่คาสัง่ ทางปกครอง เนื่องจากเป็ นการที่หน่วยงานของรัฐใช้สทิ ธิตาม สัญญา ไม่ใช่การใช้อานาจตามกฎหมาย เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 7 ข้อสังเกต การใช้อานาจบริหารในทางรัฐบาล การใช้อานาจนิติบญั ญัติ และการใช้อานาจตุลาการ ไม่ถอื ว่าเป็ นการใช้ อานาจทางปกครอง ตัวอย่างที่ 1 คณะกรรมาธิการยุติธรรมและสิทธิมนุ ษยชนสภาผู แ้ ทนราษฎร ซึ่งเป็ นองค์การที่ทาหน้าที่ ของฝ่ ายการเมือง ไม่ใช่หน่ วยงานทางปกครองตามความในมาตรา 3 ดังกล่าว มติของคณะกรรมาธิการยุติธรรม และสิทธิมนุ ษยชนสภาผูแ้ ทนราษฎรดังกล่าว มิใช่คาสัง่ ทางปกครอง (คาสังศาลปกครองสู ่ งสุดที่ 334/2545) ตัวอย่างที่ 2 ศาลยุติธรรมมิใช่ ห น่ วยงานทางปกครองที่ได้รบั มอบหมายให้ใช้อานาจทางปกครองหรือ ดาเนินการทางปกครองและผูพ้ ิพากษาไม่อยู่ในความหมายเจ้าหน้าที่ของรัฐ เพราะรัฐธรรมนู ญแห่งราชอาณาจักร ไทยให้ผูพ้ พิ ากษาและตุลาการมีอิสระในการพิจารณาพิพากษาอรรถคดี (คาสังศาลปกครองสู ่ งสุดที่ 121/2545) คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 67/2557 ทนายความฟ้ องเพิกถอนข้อบังคับของประธานศาลฎีกา ถือว่าเป็ น กรณี ท่ปี ระธานศาลฎีกาใช้อานาจที่เกี่ยวเนื่ องกับการใช้อานาจตุลาการเพื่อดาเนินการให้เป็ นไปตามรัฐธรรมนู ญ ไม่ อยู่ในอานาจศาลปกครอง องค์ประกอบที่ 2 ต้องกระทาโดยเจ้าหน้าที่ พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ได้ให้คานิยามของเจ้าหน้าที่ ไว้ว่า บุคคล คณะบุคคล หรือนิติบุคคล ซึ่งใช้อานาจหรือได้ร บั มอบให้ใช้อานาจทางปกครองของรัฐในการดาเนินการอย่างหนึ่งอย่างใดตาม กฎหมาย ไม่ว่าจะเป็ นการจัดตัง้ ขึ้นในระบบราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือกิจการอื่ นของรัฐหรือไม่ก็ตาม องค์ประกอบที่ 3 มีผลเป็ นการสร้างนิ ติสมั พันธ์ระหว่างบุคคล คือ ต้อ งมุ่งประสงค์ให้กาหนดผลทางกฎหมายอัน เป็ น นิ ติส มั พัน ธ์ระหว่างบุคคลหรือมีผ ลกระทบต่ อ สถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่ของบุคคล หรือที่เรียกว่า “ก่อให้เกิดความเคลือ่ นไหวแห่งสิทธิ ” ดังนัน้ การให้ขอ้ มูล ข่าวสาร คาแนะนา หรือการอธิบายความเข้าใจ จึงไม่ถือว่าเป็ นคาสัง่ ทางปกครอง เพราะไม่มีผลทางกฎหมายที่ เกิดขึ้นใหม่ เช่น ประกาศเตือนให้ระมัดระวังในการบริโภคอาหารกระป๋ อง ไม่ใช่คาสัง่ ทางปกครอง เพราะไม่ได้ก่อ นิติสมั พันธ์ระหว่างบุคคลทัง้ สองฝ่ าย ถ้าไม่ได้เป็ นการกระทาในแดนของกฎหมาย คือ ไม่ได้ก่อนิติสมั พันธ์ข้นึ ระหว่างบุคคล แต่เป็ นการกระทา ในทางข้อเท็จจริง ย่อมไม่ใช่คาสัง่ ทางปกครอง แต่ อาจเป็ นปฏิบตั ิการทางปกครอง เช่น คาสัง่ ให้สลายการชุมนุ ม เป็ นคาสังทางปกครอง ่ แต่การใช้กาลังเข้าสลายการชุมนุ มของเจ้าหน้าที่เป็ นปฏิบตั ิการทางปกครอง คาวินิจฉัยชี้ ขาดที่ 65/2557 อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์มีหนังสือแจ้งผู ว้ ่าราชการจังหวัดทุกจังหวัด ว่า สมาคมฌาปนกิ จ สงเคราะห์แห่ งหนึ่ ง ด าเนิ น กิจ การไปในลัก ษณะที่เป็ น การรับ ประกัน ชีวิต และอธิ บ ดีได้แจ้ง สหกรณ์จงั หวัดให้เตือนสหกรณ์อ่นื ให้หลีกเลีย่ งการเข้าร่วมโครงการกับสมาคมแห่งนี้ หนังสือของอธิบดีมลี กั ษณะ เป็ นเพียงหนังสือแจ้งเตือนเท่านัน้ เป็ นการปฏิบตั ิหน้าที่ธรรมดา ไม่มีลกั ษณะเป็ นการใช้อานาจตามกฎหมาย และ ไม่มลี กั ษณะเป็ นการก่อนิติสมั พันธ์ข้นึ กับผูใ้ ด เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 8 คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 243/2547 หนังสือลงวันที่ 24 มกราคม 2546 เป็ นหนังสือภายในที่ผูถ้ ูกฟ้ อง คดีรบั บัญชาจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์สงั ่ การให้ผูถ้ ูกฟ้ องคดีตรวจสอบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับ เรื่องที่ผูฟ้ ้ องคดีรอ้ งทุกข์ ขอความเป็ นธรรม ไม่มีผลกระทบต่อสิทธิหน้าที่ของผูฟ้ ้ องคดี เป็ นเพียงการชี้ แจงการ ได้มาซึ่งที่ดินของกรมชลประทานให้ผูฟ้ ้ องคดีทราบเท่านั้น มิใช่คาสังทางปกครอง ่ คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 360/2545 หนังสือเสนอประธานวุฒิ สภา แจ้งผลการสรรหาและการจัด ท า บัญชีรายชื่อบุคคลที่มีคุณสมบัติตาม มาตรา 28 และไม่มีคุณสมบัติตอ้ งห้ามตามมาตรา 29 แห่ง พ.ร.บ.บัญญัติ ประกอบรัฐธรรมนู ญ ว่าด้วยการตรวจเงินแผ่นดิน พ.ศ. 2542 เพื่อให้ประธานวุฒิ สภาให้ความเห็นชอบตามนัย มาตรา 31 หนังสือดังกล่าวจึงไม่มีผลเป็ นการสร้างนิ ติสมั พันธ์ในอันที่จะก่อ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน ระงับหรือ มี ผ ลกระทบต่ อ สถานภาพของสิ ท ธิ หรื อ หน้ า ที่ ร ะหว่ า งประธานคณะกรร มการตรวจเงิน แผ่ น ดิ น หรื อ คณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินกับประธานวุฒิสภาหรือวุฒิสภา และไม่ใช่คาสัง่ ทางปกครอง องค์ประกอบที่ 4 มีผลเฉพาะกรณี เฉพาะบุคคล (เฉพาะเรื่องเฉพาะราย) เปรียบเทียบคำสัง่ ทำงปกครอง” กับ “กฎ” กฎมีผลใช้บงั คับเป็ นการทัว่ ไปและไม่ม่งุ หมายใช้กบั กรณี ใดกรณี หนึ่งโดยเฉพาะเจาะจง กล่าวคือ บังคับ กับ บุค คลทัว่ ไปหรือ ห้ามบุค คลทัว่ ไป และไม่ ใช้บ งั คับ เพียงแค่ กรณี ใดกรณี ห นึ่ งเท่ านัน้ เช่น ห้ามสู บ บุห รี่ในที่ สาธารณะ, ห้ามสูบบุหรี่บนรถโดยสารสาธารณะ, ผูข้ บั ขีร่ ถยนต์ตอ้ งคาดเข็มขัดนิรภัย , ผูข้ บั ขีร่ ถจักรยานยนต์ตอ้ ง สวมหมวกนิรภัย เป็ นต้น ค าสัง่ ศาลปกครองสู ง สุ ด ที่ 426/2550 ใบอนุ ญ าตให้ท าการโฆษณาโดยใช้เครื่ อ งขยายเสี ย งด้ว ย กาลังไฟฟ้ าที่นายอาเภอออกให้แก่ ผู ป้ ระกอบกิจการร้านน า้ ชาเพื่อจัด ให้มีการเล่นดนตรีรอ้ งเพลง หรือใช้เครื่อง ขยายเสียง มีลกั ษณะเป็ นการใช้อานาจของเจ้าหน้าที่ตาม พ.ร.บ.ควบคุมการโฆษณาโดยใช้เครื่องขยายเสียง พ.ศ. 2493 กระท าการที่มีผ ลกระทบต่ อ สถานภาพของสิท ธิ ห น้าที่ของผู ฟ้ ้ องคดีซ่ึง พัก อาศัย ในบริ เวณใกล้เคี ยง มี ลักษณะเป็ นคาสัง่ ทางปกครองตามมาตรา 5 แห่ง พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครองฯ คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 633/2546 ค าสัง่ ของนายกรัฐมนตรีในการพิจารณาอุทธรณ์ คาสัง่ ลงโทษทางวิน ยั อาจมีการเปลี่ยนแปลงโทษ หรือยืนตามคาสัง่ เดิมก็ได้ ดังนัน้ คาสัง่ อุทธรณ์ของนายกรัฐมนตรีดงั กล่าว จึงมีผลกระทบ ต่อสิทธิของผูฟ้ ้ องคดีโดยตรง ถือเป็ นคาสัง่ ทางปกครองตามมาตรา 5 แห่ง พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 118/2544 พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ มีการแก้ไขเพิ่มเติมปี 2540 ว่า ข้าราชการที่ขอย้ายตามคาร้องของตัวเอง เบิกค่าเช่าบ้านไม่ได้ แต่ถา้ มีสิทธิเบิกมาก่อนแก้ไขพระราชกฤษฎีกา ไม่กระทบสิทธิ ยังคงมีสทิ ธิเบิกได้ ปรากฏว่า มี “หนังสือเวียนของกระทรวงการคลัง” ออกตามมาว่า จะเบิกได้ตอ้ ง มีสิท ธิม าก่ อนและใช้สิทธิเบิกมาก่ อนแก้พ ระราชกฤษฎีกา หนังสือเวียนของกระทรวงการคลังฉบับนี้ เป็ น “กฎ” เพราะมีผลเป็ นการทัว่ ไปใช้กบั ข้าราชการทุกคน ไม่เจาะจงตัวบุคคลว่าใช้กบั ใครโดยเฉพาะ คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 551/2547 กระทรวงศึกษาธิการ (ผู ถ้ ูกฟ้ องคดี ) ได้ออกประกาศกาหนดเขต พื้น ที่การศึ ก ษา ให้เขตพื้น ที่การศึ ก ษาแพร่ ไปตัง้ อยู่ ท่ีอ าเภอลอง ท าให้ผู ฟ้ ้ องคดีไม่ ได้รบั ความสะดวกในการ เดิน ทาง ประกาศดังกล่าวนัน้ ไม่ ได้มุ่งหมายให้ใช้บ งั คับ แก่ บุค คลใดเป็ น การเฉพาะ จึงมีลกั ษณะที่เป็ น กฎตาม ความหมายในมาตรา 3 แห่ง พ.ร.บ.จัดตัง้ ศาลปกครองและวิธีพจิ ารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 9 คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 352/2546 คณะกรรมการควบคุมการขนส่งทางบกประจาจังหวัดสุ พ รรณบุรีได้ ประกาศ เรื่อง กาหนดเส้นทางสาหรับการขนส่งประจาทางด้วยรถโดยสาร ในราชกิจจานุ เบกษา เล่ ม 119 ตอนที่ 28ง เมื่อวันที่ 4 เมษายน 2545 ประกาศฉบับนี้ จึงมีลกั ษณะเป็ นบทบัญญัติท่ีมีผลบังคับเป็ นการทัว่ ไป โดยไม่ม่งุ หมายให้ ใช้บงั คับแก่กรณี ใดหรือบุคคลใดเป็ นการเฉพาะ ประกาศดังกล่าวของผู ถ้ ูกฟ้ องคดีจงึ มีสถานะเป็ นกฎ ตามมาตรา 3 แห่ง พ.ร.บ.จัดตัง้ ศาลปกครองและวิธีพจิ ารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 ค าพิ พ ากษาศาลปกครองสู งสุ ด ที่ ฟ. 26/2546 “มติ ค ณะรัฐ มนตรี ” ที่ ให้ห น่ ว ยงานของรัฐ ใช้ห มายเลข โทรศัพท์ของ TOT เป็ นลาดับแรกก่ อนเอกชนรายอื่น เอกชนรายอื่นเห็นว่ามติคณะรัฐมนตรีเลือกปฏิบตั ิโดยไม่เป็ น ธรรม จึงฟ้ องเพิกถอน ดังนี้ มติคณะรัฐมนตรี ดงั กล่าวเป็ นการวางระเบียบการจัดซื้อจัดจ้างโดยวิธีกรณี พิเศษ มีผ ล บังคับเป็ นการทัวไปกั ่ บทุกหน่วยงานของรัฐ มติคณะรัฐมนตรีดงั กล่าวเป็ นกฎตามเนื้อความหรือกฎโดยสภาพ คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 101/2546 มติคณะรัฐมนตรีเกี่ยวกับการให้ความช่ วยเหลือแก่ ผู ป้ ระกอบอาชีพ งานก่อสร้างและผู ป้ ระกอบอาชีพงานอื่นกับทางราชการที่มผี ลกระทบจากการปรับปรุงระบบการแลกเปลีย่ นเงินตราเป็ น กฎตามเนื้อความหรือกฎโดยสภาพ เปรียบเทียบคำสัง่ ทำงปกครอง” กับ “คาสัง่ ทัว่ ไปทางปกครอง” คาสังทั่ ว่ ไปทางปกครองเป็ นลูกผสมระหว่างกฎกับคาสัง่ ทางปกครอง คาสัง่ ทัว่ ไปทางปกครองมีผลบังคับเป็ น การทัว่ ไป มิได้ระบุเจาะจงตัวผู ร้ บั คาสัง่ แต่ใช้บงั คับเฉพาะกรณี ใดกรณี หนึ่งโดยเฉพาะ (ใช้กบั กรณี นนั้ เพีย งกรณี เดียว หรือครัง้ เดียว) เช่ น ให้เดินรถทางเดียว, ห้ามจอดรถในวัน คู่ , ห้ามเข้าอาคารเลขที่ 11 ถนนสุ ท ธิส าร เขตพญาไท, ประกาศรับสมัครสอบคัดเลือกเพื่อบรรจุเป็ นข้าราชการ พนักงาน ลูกจ้างต่าง ๆ เป็ นต้น คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 89/2554 ประกาศรับสมัครบุคคลภายนอกผู ม้ ีวุฒิปริญ ญาตรีเพื่อบรรจุแต่ งตัง้ เป็ นข้าราชการตารวจชัน้ ประทวน พ.ศ. 2551 เห็นว่า แมป้ ระกาศดังกล่าวจะมีผลบังคับเป็ นการทัว่ ไปโดยมิได้เจาะจง ตัว บุ ค คลผู ร้ บั ค าสัง่ ก็ ต าม แต่ ก็ มุ่งหมายให้ใช้บ งั คับ เฉพาะกรณี ห นึ่ งกรณี ใดเป็ น การเฉพาะ คื อ ใช้บ งั คับ กับ การ สอบแข่งขันเพื่อแต่ งตัง้ บุคคลภายนอกผู ม้ ีวุฒิปริญ ญาตรีเพื่อบรรจุแต่ งตัง้ เป็ นข้าราชการตารวจชัน้ ประทวนในแต่ ละ ครัง้ เพียงครัง้ เดียวเท่านัน้ จึงไม่มลี กั ษณะเป็ นกฎ แต่เป็ นคาสังทางปกครองทั ่ วไป ่ คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 177-178/2551 ประกาศกาหนดคุ ณ สมบัติ ของผู ม้ ีสิท ธิ สมัค รสอบและวิธี การ สอบแข่งขัน เพื่อ เลื่อนต าแหน่ งของข้าราชการ แม้ประกาศดังกล่าวจะมีผ ลบังคับเป็ นการทัว่ ไปโดยมิได้เจาะจงตัว บุ ค คลก็ต าม แต่ ก็มุ่ งหมายให้ใช้บ งั คับ เฉพาะกับ กรณี หนึ่ งกรณี ใดเป็ นการเฉพาะเจาะจง คื อ ใช้บ งั คับ กับ การ สอบแข่งขันในครัง้ นี้ ครัง้ เดียวเท่านั้น มิได้ใช้บงั คับกับการรับสมัครในครัง้ ต่อไปอีก ประกาศดังกล่าวจึงไม่มลี กั ษณะ เป็ นกฎ แต่มลี กั ษณะเป็ นคาสัง่ ทางปกครองทัว่ ไป คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 67/2553 ประกาศเรื่องรับสมัครผู ม้ ีคุณสมบัติเพื่อรับทุนการศึ กษามีผลใช้บงั คับ กับบุคคลทัว่ ไป แต่ ประกาศฉบับนี้ใช้เฉพาะกรณี ของการรับสมัครผู ม้ ีคุณ สมบัติเพื่อรับทุนการศึ กษาในครัง้ นี้เท่านัน้ ประกาศดังกล่าวจึงเป็ นการมุ่งหมายให้ใช้บงั คับแก่กรณี ใดเป็ นการเฉพาะ ดังนัน้ ประกาศดัง กล่าวจึงไม่มลี กั ษณะเป็ น กฎ เมื่อประกาศรับสมัครผู ข้ อรับทุนดังกล่าวเป็ นการใช้อานาจตามกฎหมายของเจ้าหน้าที่ท่มี ผี ลกระทบต่ อสถานภาพ ของสิทธิบุคคลเป็ นการทัว่ ไป อย่างไรก็ตาม ประกาศมีลกั ษณะมุ่งหมายให้ใช้บงั คับกับการรับสมัครผู ข้ อรับทุนในครัง้ นี้ครัง้ เดียว จึงมีลกั ษณะเป็ นคาสัง่ ทางปกครองทัว่ ไป ซึ่งผู ฟ้ ้ องคดีสามารถนาคดีมาฟ้ องต่ อศาลปกครองได้โดยไม่ จาต้องยื่นอุทธรณ์คาสัง่ ดังกล่าวก่อน เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 10 คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 69/2554 เมื่อ ค าสัง่ ส านักนายกรัฐมนตรีออกโดยอาศัยอานาจตาม พ.ร.บ. ระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 คาสัง่ ดังกล่ าวจึงเป็ นการใช้อานาจตามกฎหมายของเจ้าหน้าที่ของรัฐที่ แม้ว่าจะมีผลบังคับเป็ นการทัว่ ไปโดยมิได้เจาะจงตัวบุคคลก็ตาม แต่ก็มุ่งหมายให้ใช้บงั คับเฉพาะกับกรณี หนึ่ ง กรณี ใดเป็ นการเฉพาะเจาะจง คือ ใช้บงั คับกับการปราบปรามผูม้ ีอทิ ธิพลเท่านั้น คาสัง่ ดังกล่าวจึงมีลกั ษณะเป็ น คาสัง่ ทางปกครองประเภทคาสัง่ ทางปกครองทัว่ ไป มิใช่คาสัง่ ทางปกครองประเภทคาสัง่ ทางปกครองที่มีผลเป็ น การเฉพาะตามนัยมาตรา 5 ที่ อาจอุทธรณ์ได้ต ามมาตรา 44 วรรคหนึ่ง ผู ฟ้ ้ องคดี ทง้ั สองจึงใช้สทิ ธิฟ้องคดีน้ ี ต่ อ ศาลปกครองได้ทนั ที คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 378/2553 ประกาศเชิญ ชวนให้เอกชนเข้าเสนอโครงการพัฒ นาที่ดิน พร้อม ค่าธรรมเนียมจัดประโยชน์ในที่ดินของผูถ้ ูกฟ้ องคดีท่ี 1 (การรถไฟแห่งประเทศไทย) ที่บริเวณสถานีหวั หิน ซึ่งเป็ น ขัน้ ตอนก่อนที่จะมีการเข้าทาสัญญาให้เช่าที่ดินพิพาทที่มไิ ด้กาหนดตัวบุคคลผูอ้ ยู่ในบังคับของประกาศดังกล่ าวไว้ เป็ นการเฉพาะ ประกาศดังกล่าวจึงมีลกั ษณะเป็ นคาสัง่ ทางปกครองประเภทคาสัง่ ทางปกครองทัว่ ไปที่มไิ ด้กาหนด ตัวบุคคลผูร้ บั คาสัง่ ไว้โดยเฉพาะ ผูฟ้ ้ องคดีจึงไม่อาจเป็ นคู่กรณี ท่ีได้รบั แจ้งให้ใช้สิทธิอุทธรณ์ตามมาตรา 44 แห่ง พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ผูฟ้ ้ องคดีจึงมีสิทธินาคดีมาฟ้ องต่ อศาลปกครองได้ โดยมิตอ้ ง ดาเนินการแก้ไขความเดือดร้อนหรือเสียหายก่อนฟ้ องคดีต่อศาลตามมาตรา 42 วรรคสอง แห่ง พ.ร.บ.จัดตัง้ ศาล ปกครองฯ องค์ประกอบที่ 5 มีผลออกไปสู่ภายนอกฝ่ ายปกครอง องค์ประกอบนี้ช้ ใี ห้เห็นว่าคาสัง่ ทางปกครองเกิ ดขึ้นเมื่อใด โดยตราบใดที่คาสัง่ ยังอยู่ภายในฝ่ ายปกครอง ก็จะเป็ นเพียงแต่การพิจารณาเพื่อออกคาสัง่ ทางปกครองเท่านัน้ และเจ้าหน้า ที่ผูพ้ ิจารณาจะเปลี่ยนแปลงเช่นใดก็ ได้ เช่น การดาเนินการพิจารณาก่อนออกคาสังทางปกครอง่ การพิจารณาทางปกครองเพื่อเตรียมการและการดาเนิ น การของเจ้าหน้าที่ เพื่อที่ จะจัด ให้มี คาสัง่ ทาง ปกครอง ไม่ใช่คาสังทางปกครอง ่ เช่น ตัวอย่างที่ 1 ค าสัง่ แต่ งตัง้ คณะกรรมการสอบวิน ยั นายกองค์การบริห ารส่วนต าบล ยังไม่ ใช่ค าสัง่ ทาง ปกครอง (คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 640/2549, คาพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ อ.23/2559) เพราะไม่ใช่คาสัง่ ที่ มีผลออกไปสู่ภายนอกฝ่ ายปกครอง และไม่ใช่คาสัง่ ที่กระทบสิทธิหน้าที่ของนายกองค์การบริหารส่วนตาบล ตัวอย่างที่ 2 นายกองค์การบริหารส่วนตาบลถูกร้องเรียนว่ากระทาทุจริตต่อหน่ วยงานของรัฐ นายอาเภอ จึงแต่งตัง้ คณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงในเรื่องความรับผิดทางละเมิด และคณะกรรมการดังกล่าวได้แจ้งให้นายก องค์การบริหารส่วนตาบลผูถ้ ูกร้องเรียนซึ่งเป็ นคู่กรณี เข้ามารับทราบข้อกล่าวหาและข้อเท็ จจริงที่ถูกกล่าวหา การ แจ้งดัง กล่าวของคณะกรรมการเป็ น เพีย งการกระท าในการพิจ ารณาทางปกครองเพื่อ การเตรีย มการและการ ดาเนินการของเจ้าหน้าที่เพื่ อจัดให้มีคาสัง่ ทางปกครองเท่านัน้ ไม่ใช่คาสัง่ ที่มีผลออกไปสู่ภายนอกฝ่ ายปกครองที่ กระทบสิทธิหน้าที่ของนายกองค์การบริหารส่วนตาบลดังกล่าวแต่อย่างใด เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 11 ตัวอย่างที่ 3 ต่อเนื่องจากตัวอย่างที่ 2 เมือ่ คณะกรรมการสอบวินยั หรือคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริงดังกล่าวได้ ท าความเห็น ว่าควรลงโทษทางวินยั และทางละเมิด แก่ นายกองค์ก ารบริหารส่ว นตาบลไปยังนายอาเภอผู แ้ ต่ งตัง้ เช่น นี้ นายกองค์การบริหารส่วนตาบลจะอุ ทธรณ์หรือฟ้ องคดีขอให้เพิกถอนความเห็นของคณะกรรมการที่เห็นว่าควรลงโทษทาง วินยั และทางละเมิดไม่ได้ เพราะความเห็นของคณะกรรมการดังกล่าวไม่ใช่ คาสัง่ ที่มผี ลออกไปสู ่ภายนอกฝ่ ายปกครองที่ กระทบสิทธิหน้าที่ของนายกองค์การบริหารส่วนตาบล นายกองค์การบริหารส่วนตาบลต้องรอจนกระทัง่ นายอาเภอมีคาสัง่ ลงโทษทางวินยั และทางละเมิดเสียก่อน คาสัง่ ของนายอาเภอจึงจะถือว่าเป็ นคาสัง่ ทางปกครองที่นายกองค์การบริหารส่วน ตาบลจะอุทธรณ์ภายในฝ่ ายปกครองหรือฟ้ องคดีต่อศาลปกครองต่อไปได้ ตัวอย่างที่ 4 กรณี การสัง่ การตามลาดับชัน้ หรือสายบังคับบัญชา ก็เป็ นเพียงคาสัง่ ภายในฝ่ ายปกครองหรือมาตรการ ภายในฝ่ ายปกครองเท่ านัน้ ยังไม่มีผลออกไปสู ่ภายนอกฝ่ ายปกครอง จึงไม่ใช่ คาสัง่ ทางปกครอง เช่น ผู บ้ ญ ั ชาการต ารวจ แห่งชาติ (ผบ.ตร.) ได้รบั เรื่องร้องเรียนว่ามีสถานบริการเปิ ดเกินเวลาหรือดาเนินกิจการขัดต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรม อันดีของประชาชน ผบ.ตร. จึงสัง่ การไปที่ผูบ้ ญั ชาการตารวจนครบาล (ผบ.ชน.) ผูม้ อี านาจโดยตรงในการออกใบอนุ ญาต พัก ใช้ หรือเพิกถอนใบอนุ ญาตสาหรับสถานบริการภายในเขตกรุงเทพมหานคร โดย ผบ.ตร. เร่งรัดให้ ผบ.ชน. ดาเนินการตาม กฎหมายกับเจ้าของสถานบริการ กรณี น้ ีเป็ นเพียงคาสัง่ ภายในฝ่ ายปกครองหรือมาตรการภายในฝ่ ายปกครองเท่านัน้ ไม่ใช่ คาสังทางปกครอง ่ เพราะยังไม่มคี าสัง่ ทางปกครองทีก่ ระทบต่อสิทธิของเจ้าของสถานบริการดังกล่าว คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 581/2547 การดาเนินการรังวัดที่ดนิ ของผูถ้ ูกฟ้ องคดีเป็ นการดาเนินการภายในของ ฝ่ ายปกครอง จึงไม่ใช่คาสัง่ ทางปกครอง คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 446/2547 ความเห็นและมติของผูถ้ ูกฟ้ องคดีซ่งึ เป็ นคณะกรรมการสอบสวนนัน้ เป็ น เพียงการดาเนินการพิจารณาภายในฝ่ ายปกครอง เพือ่ เสนอให้พจิ ารณาออกคาสัง่ ทางปกครองต่อไป คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 118/2545 การที่หน่ วยงานทางปกครองมีคาสัง่ ย้ายเพื่อหมุนเวียนบุคลากรในหน่ วยงาน โดยไม่ท าให้ระดับตาแหน่ งหรืออันดับเงินเดือนของผู ถ้ ูกย้ายลดลง ไม่ถือเป็ นคาสัง่ ทางปกครอง คาสัง่ ย้ายบุคลากร ถือเป็ น มาตรการภายในของฝ่ ายบริหารที่มีกฎหมายหรือระเบียบให้อานาจผู บ้ งั คับบัญชากระท าได้ภายในขอบเขตที่กฎหมายหรือ ระเบียบกาหนด แมจ้ ะได้รบั ความเดือดร้อนเป็ นการส่วนตัวบ้าง แต่ไม่ถงึ ขนาดทีถ่ อื ว่าเป็ นผูไ้ ด้รบั ความเดือดร้อนเสียหาย คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 232/2555 หนังสือของผูบ้ ญั ชาการตารวจภูธรภาค 9 ที่แจ้งเรื่องการเบิกค่าเช่าบ้านให้ ผูฟ้ ้ องคดีทราบว่าอยู่ระหว่างการหารือกรมบัญชีกลาง เป็ นเพียงการแจ้งผลการพิจารณาทางปกครองให้ผูฟ้ ้ องคดีทราบ ซึ่ง ยังอยู่ในขัน้ ตอนการดาเนินการภายในของผูบ้ ญั ชาการตารวจภูธรภาค 9 เพือ่ ให้ได้ขอ้ เท็จจริงทีย่ ุติมาประกอบการพิจารณา ในการสัง่ การเรื่องการขอเบิกค่าเช่าบ้านของผูฟ้ ้ องคดีต่อไป จึงไม่ใช่คาสัง่ ทางปกครองตามมาตรา 5 แห่ง พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิ ราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 8/2555 หนังสือของเทศบาลตาบลบ้านเชียงทีย่ ืนยันตามความเห็นเดิมที่ให้ผูฟ้ ้ องคดี นาเงินมาส่งคืนคลังเทศบาลภายใน 30 วันนับแต่วนั ที่ได้รบั หนังสือและแจ้งให้ผู ฟ้ ้ องคดีปฏิบตั ิตามหนังสือรับสภาพหนี้ท่ี ได้เคยทาไว้กบั เทศบาล โดยมีขอ้ ความระบุว่า หากผูฟ้ ้ องคดีมปี ญ ั หาขัดข้องประการใด ให้แจ้งให้เทศบาลตาบลบ้านเชียง ทราบภายในเวลาที่กาหนด และหากล่วงเลยเวลาดังกล่าวแลว้ ผู ฟ้ ้ องคดีย งั เพิกเฉย เทศบาลจาเป็ นต้องดาเนินการตาม กฎหมายต่ อไป เป็ นเพียงการทวงถามให้ผูฟ้ ้ องคดีนาเงินส่งคืนคลังเท่านัน้ ไม่ใช่การใช้อานาจตามกฎหมายที่มผี ลเป็ นการ สร้างนิติสมั พันธ์ข้ นึ ระหว่างเทศบาลและผูฟ้ ้ องคดี จึงไม่เป็ นคาสัง่ ทางปกครอง เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 12 ข้อสังเกต คาสัง่ ที่มสี ภาพเป็ นเพียงคาสัง่ ภายในฝ่ ายปกครองหรือเป็ นเพียงมาตรการภายในฝ่ ายปกครอง ซึ่งได้กล่าว มาแล้วว่าไม่ใช่คาสัง่ ทางปกครอง เพราะไม่ถอื ว่ามีผลออกไปสู่ภายนอกฝ่ ายปกครอง เช่น คาสัง่ ที่ผูบ้ งั คับบัญชาสัง่ ให้ข า้ ราชไปด าเนิ น การตามหน้าที่ หรือ ค าสัง่ โยกย้ายให้ขา้ ราชการไปปฏิบ ตั ิห น้าที่ในแผนกอื่น หรือ ค าสัง่ ของ ผูบ้ งั คับบัญชาที่มีลกั ษณะเป็ นการจัดระเบียบภายในองค์กร เมื่อคาสัง่ เหล่านี้เมื่อไม่ใช่คาสัง่ ทางปกครอง จึงไม่ตก อยู่ภายใต้ พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิฯ แต่อย่างไรก็ดี คาสัง่ เหล่านี้ถือว่าเป็ นกรณี ท่ีหน่ วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ใช้ อานาจในการออกคาสัง่ อื่น ดังนัน้ หากมีผูไ้ ด้รบั ความเดือดร้อนหรือ เสียหายจากคาสัง่ ดังกล่าว ก็อาจฟ้ องขอให้ ศาลปกครองเพิกถอนได้ ตามมาตรา 9 วรรคหนึ่ง (1) แห่ง พ.ร.บ.จัดตัง้ ฯ (ไม่ตอ้ งอุทธรณ์ตาม พ.ร.บ.วิปฏิ บตั ิฯ มาตรา 44 เพราะไม่ใช่คาสังทางปกครอง ่ จึงไม่ตกอยู่ภายใต้ พ.ร.บ.วิปฏิบตั ิฯ)  ตัวอย่างของคาสัง่ ทางปกครอง การสัง่ การ คือ การสัง่ บังคับให้กระทาการ หรือสัง่ ห้ามไม่ให้กระทาการ เช่น คาสัง่ ปฏิเสธไม่รบั คาขอมี ใบอนุ ญ าตขับรถ (ค าสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 47/2554) คาสัง่ ของเจ้าพนักงานที่ดินที่ป ฏิเสธไม่ออกโฉนดที่ดิน (คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ 477/2554) คาสัง่ ให้เจ้าของอาคารรื้อถอนอาคารตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุม อาคาร สังให้ ่ จอดรถตามกฎหมายจราจร การสังลงโทษทางวิ ่ นยั ต่อข้าราชการตามกฎหมายระเบียบข้าราชการ เป็ นต้น การอนุ ญ าต เช่น การออกใบอนุ ญ าตประกอบการขนส่งประจาทางด้วยรถที่ใช้ในการขนส่งผู โ้ ดยสาร (คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 341/2555) อนุ ญาตให้บุ คคลก่ อสร้างอาคารตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมอาคาร อนุ ญาตให้คนต่างด้าวพานักอาศัยในราชอาณาจักรตามกฎหมายคนเข้าเมือง อนุ ญาตให้บุคคลประกอบวิช าชีพตาม กฎหมายวิชาชีพ อนุ ญ าตให้บุคคลขับขี่รถยนต์ตามกฎหมายจราจร อนุ ญาตให้ประกอบกิจการสถานบริการตาม กฎหมายสถานบริการ เป็ นต้น การอนุ มตั ิ เช่น การอนุ ม ตั ิป ริญ ญาบัต รตามกฎหมายมหาวิท ยาลัย การอนุ ม ตั ิค่ าเช่าบ้านหรือเบิกค่ า รักษาพยาบาลของข้าราชการตามกฎหมายระเบียบข้าราชการ เป็ นต้น การวินิจฉัยอุทธรณ์ เช่น คาวินิ จฉัยอุทธรณ์เงินค่ าทดแทนที่ดินของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม (ค าสัง่ ศาลปกครองสู งสุ ดที่ อ. 94/2554) ค าวินิ จฉัยอุ ทธรณ์ ค าสัง่ ลงโทษทางวิน ยั (ค าสัง่ ศาลปกครองสู งสุ ด ที่ 159/2554) คาวินิจฉัยอุทธรณ์เกี่ยวกับคาสัง่ ลงโทษทางวินยั ของคณะกรรมการพิทกั ษ์ระบบคุณธรรม (ก.พ.ค.) ตามกฎหมายระเบียบข้าราชการพลเรือน เป็ นต้น การรับรอง เช่น การออกบัตรประชาชนตามกฎหมายทะเบียนราษฎร การรับรองอาณาบริเวณในหนังสือ สาคัญสาหรับที่หลวงว่าเป็ นที่ดินประเภทสาธารณสมบัติของแผ่นดินสาหรับพลเมืองใช้ร่วมกันตามกฎหมายที่ดิน เป็ นต้น การจดทะเบียน เช่น การจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ตามกฎหมายการค้า อาทิ การซื้อขาย แลกเปลีย่ น ให้ จานอง เป็ นต้น การจดทะเบียนสัตว์พาหนะตามกฎหมายสัตว์พาหนะ การจดทะเบียน เครื่องจักรตามกฎหมายเครื่องจักร การจดทะเบียนครอบครัวตามกฎหมายครอบครัว อาทิ จดทะเบียนสมรส จด ทะเบียนรับเด็กเป็ นบุตร จดทะเบียนรับบุตรบุญธรรม การจดทะเบียนตามกฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา เช่น จด ทะเบียนสิทธิบตั ร จดทะเบียนเครื่องหมายการค้า เป็ นต้น เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 13 นอกจากตัว อย่ า งที่ มีอ ยู่ ในตัว บทแล้ว ยัง มีก รณี อ่ืน อีก มากมายที่ ถือ ว่า เป็ น ค าสัง่ ทางปกครอง เช่ น ประกาศผลการสอบ (ค าสัง่ ศาลปกครองสู งสุ ด ที่ 377/2554) ประกาศจังหวัด เรื่อ งรายชื่อ ผู ไ้ ด้รบั การคัด เลือ ก บุค คลที่จะเข้ารับ การประเมิน ผลงานเพื่อเลื่อนขัน้ แต่ งตัง้ ให้ด ารงต าแหน่ งในระดับ ที่สูงขึ้น (คาสัง่ ศาลปกครอง สูงสุดที่ 91/2555) เอกสารใบรับแจ้งหรือเอกสารการเพิกถอนใบรับแจ้งการประกอบกิจการโรงงานเป็ นการรับรอง สิทธิและหน้าที่แก่ผูแ้ จ้ง (คาสัง่ ศาลปกครองสูงสุดที่ อ.271/2553) การออกโฉนดที่ดินเป็ นหนังสือแสดงสิทธิใน ที่ดินที่เจ้าพนักงานรับรองกรรมสิทธิ์ความเป็ นเจ้าของที่ดินให้แก่ ผูม้ ีช่ือในโฉนดที่ดิน (คาสัง่ ศาลปกครองสู งสุดที่ 207/2554) การปฏิเสธค าขอให้อ อกค าสัง่ ทางปกครอง การพักใช้ การเพิกถอนใบอนุ ญ าต การบรรจุ ห รือ การ แต่งตัง้ ข้าราชการ การเลื่อนเงินเดือนข้าราชการ การลงโทษข้าราชการของรัฐ การสัง่ ให้ขา้ ราชการออกจากราชการ การแจ้งผลการสอบวัดความรูค้ วามสามารถของบุคคล การเนรเทศให้ออกไปจากราชอาณาจักร เป็ นต้น ต่อมาพิจารณาในส่วนของคาสัง่ ทางปกครองตาม (2) เป็ นคาสัง่ ทางปกครองโดยกฎหมาย ซึ่ งจะต้อง พิจารณาร่วมกับกฎกระทรวงฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2543) ออกตามความใน พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 อาศัยอานาจตามความใน (2) ของบทนิ ยาม “คาสัง่ ทางปกครอง” ในมาตรา 5 และมาตรา 6 แห่ง พ.ร.บ.วิธีปฏิบตั ิราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ให้การดาเนิ นการของเจ้าหน้าที่ดงั ต่อไปนี้ เป็ นคาสังทางปกครอง ่ 1. การดาเนิ นการเกี่ยวกับการจัดหาหรือให้สทิ ธิประโยชน์ในกรณี ดงั ต่อไปนี้ (1) การสัง่ รับหรือไม่รบั คาเสนอขาย รับจ้าง แลกเปลี่ยน ให้เช่ า ซื้อ เช่า หรือ ให้สทิ ธิประโยชน์ (2) การอนุ มตั ิสงั ่ ซื้อ จ้าง แลกเปลี่ยน เช่า ขาย ให้เช่า หรือให้สทิ ธิประโยชน์ (3) การยกเลิกกระบวนการพิจารณาคาเสนอหรือการดาเนิ นการอื่นใดในลักษณะเดียวกัน (4) การสัง่ ให้เป็ นผูท้ ้ ิงงาน 2. การให้หรือไม่ให้ทุนการศึกษา  ข้อพิจารณา 1. กรณี ตามข้อ 1 จะต้องเกิดจากกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างตามกฎหมาย ไม่ ใช่ เกิดจากกรณี ท่ีเอกชน เข้ามาเสนอขายตรงต่อหน่ วยงานแล้วถูกหน่ วยงานของรัฐปฏิเสธไม่ ซ้ ือ ในกรณี หลังนี้ ไม่ ใช่ คาสัง่ ไม่ รบั คาเสนอ ขายอันจะถือว่าเป็ นคาสัง่ ทางปกครอง ตาม ข้อ 1 2. การให้หรือไม่ ให้ทุนการศึ กษาตามข้อ 2 จะต้องเกิดขึ้นในกระบวนการประกาศรับสมัครผู ม้ าขอรับ ทุนการศึกษาของสถาบันการศึกษาเท่านั้น ถ้าเป็ นกรณี ท่ีมีการให้ทุนการศึกษาโดยที่ไม่มีกระบวนการประกาศรับ สมัครผูม้ าขอรับทุนการศึกษา แบบนี้ ไม่ใช่ คาสัง่ ทางปกครองตามข้อ 2 เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 14 กฎ การฟ้ องคดีตามมาตรา 9 วรรคหนึ่ง (1) อาจมีการฟ้ องคดีต่อศาลปกครองให้เพิกถอนกฎ ข้อบังคับ หรือ หลักเกณฑ์ต่ าง ๆ ที่ทางราชการได้ออกใช้บ งั คับแก่ ป ระชาชนทัว่ ไปที่ไม่ ชอบด้วยกฎหมาย โดยใช้ค ารวม ๆ ว่า "กฎ" ไม่ว่าจะออกในรูปแบบของพระราชกฤษฎีกา กฎกระทรวง ประกาศกระทรวง ข้อบัญญัติขององค์การบริหาร ส่วนตาบลหรือองค์การบริหารส่วนจังหวัด หรือในรูปของระเบียบหรือข้อบังคับอื่น ที่มผี ลบังคับเป็ นการทัว่ ไป เช่น - พระราชกฤษฎีก าก าหนดให้ผ ลิต ภัณ ฑ์อุ ต สาหกรรมผลิต เหล็กเส้น เสริม คอนกรีต ต้อ งเป็ น ไปตาม มาตรฐาน พ.ศ. 2547 และพระราชกฤษฎีกากาหนดให้ผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมเหล็กเส้นเสริมคอนกรีตต้องเป็ นไป ตามมาตรฐาน (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2559 (คาสังศาลปกครองสู ่ งสุดที่ ฟ.37/2559) - พระราชกฤษฎีกาเบี้ยประชุมกรรมการ พ.ศ. 2547 (คาพิพากษาศาลปกครองสู.สุดที่ 666/2554) - กฎกระทรวงกาหนดหลักเกณฑ์และเงื่อ นไขการแสดงภาพสัญ ลักษณ์ เพื่อประกอบการโฆษณาหรือ ประชาสัมพันธ์เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2553 (คาสังศาลปกครองสู ่ งสุดที่ ฟ.11/2555) - ข้อบัญญัติองค์การบริหารส่วนจังหวัดอุดรธานี (ชัว่ คราว) เรื่อง กาหนดค่าตอบแทนการใช้ท่ีดินของรัฐ พ.ศ. 2548 / ข้อบัญญัติองค์การบริหารส่วนจังหวัดอุดรธานี (ชัว่ คราว) เรื่อง การเก็บภาษีบารุงองค์การบริหารส่วน จังหวัด / ข้อบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจาปี งบประมาณ... (คาพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ 348/2550) - กฎกระทรวงก าหนดวัน เวลาเปิ ด ปิ ด ของสถานบริก าร พ.ศ. 2547 (ค าสัง่ ศาลปกครองสู ง สุ ด ที่ ฟ. 8/2549) - ระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการเบิกจ่ายค่าตอบแทนนอกเหนือไปจากเงินเดือนของข้าราชการและ ลูกจ้างประจาของส่วนราชการ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2550 (คาสังศาลปกครองสู ่ งสุดที่ ฟ. 23/2551) - ข้อบังคับสภาวิศวกรว่าด้วยการออกใบอนุ ญาต (คาสังที ่ ่ 268/2555) - ประกาศจังหวัดภูเก็ต เรื่องกาหนดห้ามการประกอบกิจกรรมที่เป็ นการทาลายทรัพยากรธรรมชาติและ สิง่ แวดลอ้ มบริเวณทะเลจังหวัดภูเก็ต (คาสังที ่ ่ 65/2550) - พระราชกฤษฎีกากาหนดเขตอุทยานแห่งชาติทบั ที่ดินของราษฎร - กฎกระทรวงที่ ก าหนดเวลาเปิ ดหรื อ ปิ ดสถานบริ ก ารตามนโยบายการจัด ระเบี ย บสัง ค มของ กระทรวงมหาดไทย หรือกฎกระทรวงที่ออกตามความใน พ.ร.บ.ธุ ร กิจ น าเที่ยวและมัค คุ เทศก์ พ.ศ. 2535 ที่ กาหนดให้ม คั คุ เทศก์ต อ้ งเข้ารับ การฝึ กอบรมวิชามัค คุ เทศก์ต ามหลักสู ต ร ระยะเวลา และในสถานที่อ บรมที่ คณะกรรมการธุรกิจนาเที่ยวและมัคคุเทศก์กาหนด - ประกาศรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิ ชย์กาหนดสินค้าใดให้เป็ นสินค้าที่ตอ้ งห้ามในการส่งออกหรือใน การนาเขา้ ในกรณีท่จี าเป็ นหรือสมควรเพื่อความมัน่ คงทางเศรษฐกิจ - ระเบียบมหาวิทยาลัยที่กาหนดให้นกั ศึกษาระดับปริญญาโทต้องทาวิทยานิพนธ์เป็ นภาษาอังกฤษ - กฎ ก.พ. ที่วางหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการสอบสวนทางวินยั อันเป็ นการจากัดสิทธิหรือไม่ให้สทิ ธิ แก่ผูท้ ่ถี ูก กล่าวหาในการแก้ข ้อกล่าวหาได้อย่างเต็มที่ เอกสารฉบับนี้ สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย by Ohm’s Law สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) @OhmsLawTutor OhmsLawTutor www.OhmsLawTutor โทร. 098-997-8919 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law โอห์ม ลอว์ คอร์สยาว นายร ้อยตารวจ ปี 2566 สถาบันติวกฎหมาย Ohm’s Law (โอห์ม ลอว์) 15 - ข้อบังคับแพทยสภาว่าด้วยการศึกษาต่อเนื่องของผูป้ ระกอบวิชาชีพเวชกรรม พ.ศ. 2545 ที่มผี ลบังคับ กับสมาชิกแพทยสภาและแพทย์ผูป้ ระกอบวิชาชีพเวชกร