Dolaşım Sistemi Giriş Anatomi Ders Notları PDF

KONU: DOLAŞIM SİSTEMİNE GİRİŞ. KONULAR: 1-KALP 2-ATAR TOPLAR DAMARLAR 3-FETAL DOLAŞIM 4-BÜYÜK - KÜÇÜK DOLAŞIM 5-PORTAL DOLAŞIM AMAÇ: Belirtilen konularda genel 6-LENF DOLAŞIMI (LENF...

KONU: DOLAŞIM SİSTEMİNE GİRİŞ. KONULAR: 1-KALP 2-ATAR TOPLAR DAMARLAR 3-FETAL DOLAŞIM 4-BÜYÜK - KÜÇÜK DOLAŞIM 5-PORTAL DOLAŞIM AMAÇ: Belirtilen konularda genel 6-LENF DOLAŞIMI (LENF bilgiye sahip NODLARI) olmak Ahi Üniv. Tıp 7-LENF Fak Anatomi Ders Notu. Prof. Dr. Kenan AYCAN DAMARLARI  KALP Nerede Bulunur? Göğüs boşluğunda (Thorax) bulunur. Sternumun arkasında, akciğerlerin arasında, arkada göğüs omurları, altta diyaphragma Yukarıda Kalbe giren – çıkan damarların arasında bulunur. THORAX Göğüs boşluğu neresidir? THORAX Skeloton thoracis:boyun ve karın arasında kalan gövde bölümüdür. 12 çift costae + sternum +12 vertebrae thoracicae’dan oluşur. Yukarda apertura thoracis superior (T1);ya nlarda 1.costae;önde manibrum sterniyle sınırlı. Aşağıda apertura thoracis inferior (T12);yanlarda costa 12 ler arcus costalis; Önde sternum, synchondrosis xiphosternalis sınırlı alttan diaphragma ile kapatılmıştır.  DOLAŞIM SİSTEMİ GİRİŞ ANATOMİ NOTLARI Göğüs boşluğunun duvarları  KALBİN KISA ANATOMİSİ 1 Kapak Fibröz iskelet 1 5 2 3 1 1 4 5 5 5 1-Atriumlar-1 2-Septum interatriale 3-Septum atrioventriculare 4-Septum interventriculare 5-Ventricüller-5 KALBİN ANATOMİSİ  KALBİN ANATOMİSİ A.Carotis communis dextra - sinistra A.Subclavia dextra Aortae A.Subclavia Truncus sinistra brachiocephalicus V.cava A.Pulmonalis superior sinistra A.Pulmonalis dextra V.Pulmonalis Atrium Atrium sinistra dextrum sinistrum V.Pulmonalis V.cava dextra inferior Ventriculus Ventriculus Ostium dexter sinister Atrioventriculare Ostium Snistra Atrioventriculare dextra (Valva mitralis) (valva tricusbidalis) Aort A.Pulmonaris kapağı kapağı Aortae KALBİN ANATOMİSİ A.Subclavia A.Carotis communis Aortae sinistra dextra - sinistra A.Pulmonalis sinistra V.Pulmonalis sinistra V.Pulmonalis dextra A.Subclavia Atrium Ostium dextra sinistrum Atrioventriculare Snistra Truncus (Valva mitralis) Ventriculus brachiocephalicus Aort Atrium sinister kapağı V.cava dextrum superior Aortae A.Pulmonalis Ventriculus dextra dexter V.cava A.Pulmonaris inferior kapağı Ostium Atrioventriculare dextra (valva tricusbidalis)  ÖNDEN GÖRÜNÜŞ ARKADAN GÖRÜNÜŞ Ventriculus sinister sterno Facies diyaphragmat Ventriculus dexter Atrium Atrium Atrium dextrum dextrum sinistru  Septum KALBİN ANATOMİSİ interventricular (Facies sterno e costalis) 23-Truncus brachiocephalicus 22-A.carotis communis sinistra 21- Arcus aortae 1-V.Brachiocephalica 20- A.Subclavia sinistra Dextra 19-Descendens aortae 2-V.Brachiocephalica 18-A.Pulmonalis sinistra sinistra 3-V.Cava superior 17-Trucus pulmonalis 4-A.Pulmonalis (A.Pulmonalis) Dextra 16-V.Pulmonalis Sinistra 5-V.Pulmonalis dextra 15-Auricula sinistra 6-Ascedens aortae 14-Margo optusus 7-Auricula dextra 8-Atrium dextrum 13-Ventriculus sinister 9-ventriculus dexter 12- Sulcus interventricularis anterior 10-Margo acutus (Ramus interventricularis anterior- A.coronaria dextra) 11- Apex cordis KALBİN ANATOMİSİ (Facies diyaphragmatica)  KALBİN ANATOMİSİ (Facies diyaphragmatica) 10-V.brachiocephalica dextra 1-Truncus brchiocephalicus 11-V.Brachiocephalica sinistra 2-A.subclavia sinistra 12-V.Brachiocephalica sinistra 3-A.carotis communis 13-V.cava superior sinistra 14-V.asygos 4-Arcus aortae 15-A.pulmonalis dextra 5-Ascendens aortae 16- 6-Lagametum arteriosum 17-Pericardium 7-Descandans 18-V.Pulmonalis dextra aortae 8-A.pulmonalis 19- sinistra 20-Atrium sinistrum 9-V.Pulmonalis 21-Atrium dextrum sinistra 22-Sinus coronarius Sulcus coronarius 23-V.Cava inferior 24-Ventriculus sinister 25-Ventriculus dexter  Kalbin dış yüzü: Kalbin tepesine apex basis cordis cordis denir. Kalbin tabanına basis cordis denir. Kalbin ön yüzüne facies sternocostalis, diaphragma ile komşu olan yüzüne (alt yüz) facies diaphragmatica denir. Margo superior facies sternocostalis apex cordis Kalbin 4 kenarı vardır. Bunlardan sağ kenar (margo dexter) atrium dextrum Margo dexter tarafından, Margo sinister üst kenar (margo superior) atrium sinistrum tarafından, keskin kenar (margo acutus, margo inferior) ventriculus dexter tarafından, Margo inferior künt kenar (margo optusus, margo sinister) ventriculus sinister tarafından oluşturulur.  KALP KAPAKLARI. KALPTE 4 TANE KAPAK BULUNUR. Bunların görevi kanın bir yönde gidip geri dönmemesini sağlamaktır. ATRİOVENTRİCULER KAPAKLAR Buradaki kapaklar atriumdan ventriküle geçen kanın geri atriuma dönmesini engeller. Bu kapaklar mitral ve tricuspid kapaktır. Aorta’nın ve truncus pulmonalis’in ağzında kanın kalbe geri dönmesini engelleyen kapaklar bulunur. Aorta’nın ağzındaki kapağa valva aortae, truncus pulmonalis’in ağzındaki kapağa valva trunci pulmonalis denir. Bu kapakların her ikisi de üçer adet semilunar kapakçık ihtiva eder. valva Aortae Buradaki valva trunci kapaklara: Valvula semilunaris Pulmonalis dextra, Buradaki kapaklara: sinistra Valvula semilunaris posterior, denir. anterior, dextra, valva tricuspidalis sinistra Buradaki kapaklara: denir. Cuspis anterior, Posterior valva mitralis septalis denir. Buradaki kapaklara: Cuspis anterior, posterior denir. KALP KAPAKLARI Aort kapağı Mitral(Bicuspid) kapak Pulmoner kapak Tricuspid kapak  KALBİN KAS TABAKASI (MYOCARDİUM) KALP KASI Kalp dıştan içe epicardium, myocardium ve endocardium olmak üzere üç tabakada incelenir. Kalp kasının lifleri kalbin iskeletinden başlar ve iskelette sonlanır. Atriumların kas tabakasi: Atriumların kasları iki tabakalıdır. Dış tabaka iki atriumu sarar iç tabaka ise atriumları ayrı ayrı sarar. Ventriküllerin kas tabakası: Sol ventrikülün kas tabakası sağdan daha kalındır. Bu kaslar annulus fibro sus ve trigonum fibrosumdan başlar tekrar burada sonlanır. Buranın kasları üç tabakalıdır. Dış taba kadaki lifler kalp tabanından oblik (eğri) olarak tepeye doru uzanırlar, tepede kıvrılarak vertex cordis'i meydana getirirler. Tepede içe derine dalarak sirküler tabakayi (orta tabaka) meydana getirirler. Sirkü ler tabaka lifleri daha derine dalarak en içteki longitudinal kas tabakasını meydana getirirler. Daha sonra bu kas lifleri tekrar fibroz iskelette sonlanırlar. Bu tabakalardan diştaki tabaka iki ventnrikülü bir den sararken diğer iki tabaka (orta ve iç ) her ventrikülü ayrı ayrı sarar. 1-3: Kapakların çevresinde fibröz iskelet. 2-Vertikal yöndeki kas lifleri. 4-Oblik yöndeki kas lifleri. 5-Siküler kas lifleri OBLİK, VERTİKAL,SİRKÜLER  KALBİN ÇALIŞMASI Kalbin kasılmasında (sistol) kalp tepesi çok az hareket eder buna karşılık kalbin taba nı tepeye doğru hareket eder. Tabanı ostium artioventriculareler, ostium trunci pulmo nale ve ostium aortae meydana getirir. Bu hareket eden bölmeye septum atrioventri culare denir. Bu hareket eden yüze kalbin ventil yüzü denir. Bu çekme hareketini kal bin longitudinal kas tabakası sağlar. Buna oblik kaslarda yardım ederler. Sirküler kasla rında kasılması ventrikül boşluğunun daralmasını sağlar. Kalbin apexinin az hareket et mesinin sebebi sirküler kasların kasılması sonucu ventrikülün uzamasından kaynak septum lanmaktadir. Bu uzama olmasaydı kalbin tepesi daha çok hareket edecekti. Kalbin atrioventriculare ventil yüzü apexe doğru çekilirken atriumların ve auriculaların hacmı artıyor. Böylece buraya venlerden kan geliyor. Ventriküldeki sistolde kan atardamarlara atılırken atriumlarada doluyor. Diastol de (ventrikülün genişlemesi) kan atriumlardan ventriküllere ostium atrioventriculareler yolu ile geçiyor. Böylece ventri kül tekrar kanla dolmuş oluyor. Kalp kasının fazla çalışmasında hypertrofı olur. Hypertrofiyi yapan sebeplerin orta dan kalkmaması halinde kalbi meydana getiren boşluklarda dilatasyon (genişleme) meydana gelir. Bunu radyolojik ola rak teşhis etmek mümkündür. (Bak kalbin radyolojik gorünümü). DİASTOL SİSTOL PERİCARDİUM Kalp etrafında kendisini çepe çevre saran fibröz kesenin içindedir. Bu keseye pericard denir. Pericard kalbe giren ve kalpten çıkan damarların kalpten çıktıları yerlere yapışır. PERİCARDİUM PERİCARDİUM  BÜYÜK VE KÜÇÜK DOLAŞIM Sağ atriuma v.cava su perior - inferior ve sinus coronarius ile kirli kan ge lir bu kan sağ atriumdan sağ ventriküle geçer bura dan a. pulmonalis ile akci ğerlere gider oksijene olur. Akciğerlerden kalbe geri döner bu dolaşıma kü çük dolaşım denir. Sol atri uma v. pulmonalis'lerle ak ciğerden kan gelir gelen kan sol ventriküle geçer buradan aortae ile vücu da dağılır sonra venlerle tekrar sağ atrium’a döner bu dolaşıma büyük dola şım denir. PORTAL DOLAŞIM Sindirim sisteminin venöz kanını karaciğere getiren dolaşım.  DOLAŞIM SİSTEMİNİN GÖREVLERİ 1-Kanı vücuda pompalayan kalp ve kanı vücuda dağıtıp toplayan arter-ven denilen damarlardan oluşur. 2- Vücuttaki bütün hücrelere besin+oksijen götürür. 3-Hücreler tarafından besin+oksijen kullanıldıktan sonra vücuttan atılması için artıkları böbreğe, karbon dioksidi akciğere götürür. Buralarda artıklar vücuttan atılır. 5-kılcallarıyla Sindirim sisteminden besinleri karaciğere (Portal dolaşım) getirir. Besin alınımını sağlar, Sonrada vücuda dağıtır. 6-Kılcallarıyla akciğerde karbon dioksidi havaya FETAL DOLAŞIM A.Umbilicalis V.Umbilicalis Fetal dolaşım ana rahmindeki embryonun kan dolaşımı ve doğumla birlikte bu dolaşımda olan değişikleri inceler. Bilindiği gibi embryo plasentadan gelen göbek kordonundaki damarlarla beslenir. Bu damarlar çocuk doğduktan sonra. Görevini tamamlarlar. Embryodaki bazı damarlarda doğumla birlikte değişikliklere uğrarlar. Kalptede bazı yapılar doğumdan önce ve sonra farlılık gösterirler. Bu anlattığım konunun teferruatını ve ayrıntısını embryolojideki hocalarımız geniş bir şekilde anlatacaklar. KORONER DOLAŞIM A.Coronaria sinistra A.Coronaria dextra V.Cordis magna, media, parva.  7 1 5 3 4  YENİDOĞANDA BİR GELİŞİM ANOMALİSİ KALBİN GÖĞÜS BOŞLUĞUNUN DIŞINDA OLMASI ECTOPİA CORDİS ATARDAMARLAR. TOPLAR DAMARLAR KAPİLLERLER  Canlılardaki 2, 3, 4 gözlü kalpler  Tunica interna Tunica media Tunica media Tunica externa Tunica externa Arter ve ven kavramı Fibröz kılıf Arter ven  The vessel wall 3 20-41  1 2 2a 3 4 20-42 İnterselüler aralılardan başlayan lenf kapillerlerinin Truncusları ductusları oluşturduktan sonra lenfanın venöz dolaşıma katılması. Lenf kapillerleri kör uçludur Duvarı çok büyük maddelere bile geçirgendir Virüs, hücre artıkları, kanser hücresi ve patojenleri de geçirip tüm vücuda yayabilir İnterselüler aralıklardaki lenf damarları