Kasaysayan ng Pilipinas PDF

Mga Babasahin sa Kasaysayan ng Pilipinas  Layunin ng Pagkatuto Sa pagtatapos ng aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahang: 1. Naipaliliwanag kung ano ang kahulugan ng kasaysayan; 2. Natutukoy ang pagkakaiba ng primarya at sekondaryang batis, gayundin ang mga halimbawa nit...

Mga Babasahin sa Kasaysayan ng Pilipinas  Layunin ng Pagkatuto Sa pagtatapos ng aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahang: 1. Naipaliliwanag kung ano ang kahulugan ng kasaysayan; 2. Natutukoy ang pagkakaiba ng primarya at sekondaryang batis, gayundin ang mga halimbawa nito; 3. Nasusuri ang kaibahan ng kritikang panlabas sa kritikang panloob; 2  Layunin ng Pagkatuto 4. Nabibigyang ebalwasyon ang kredibilidad, awtentisidad, at pinanggalingan ng mga primaryang batis. 5. Natutukoy ang mga lugar na maaaring pagkunan ng dokumento at impormasyon sakaling gumawa ng isang saliksik na may kaugnayan sa kasaysayan 6. Naiaangkop ang aralin sa mga kaganapan sa sariling paligid 3 Ano ang History? “Ang salitang “history” sa simpleng sabi ay kadalasang tumutukoy sa pag-aaral ng nakaraan. Kung uugatin, ito ay nagmula sa salitang Griyegong “historia” na nangangahulugang pagsisiyasat (inquiry). 5 Ano ang Kasaysayan?  “Ang kasaysayan ay salaysay ukol sa nakaraan na may saysay para sa sariling grupo na isinasalaysay gamit ang sariling wika at kalinangan.” -Dr. Zeus Salazar 7  “Ito ay ang mga tala ng kolektibong pagtutulong-tulong ng mga karaniwang mamamayan upang magkaroon ng kaginhawahan.” -Dr. Renato Constantino 8  Ka- saysay –an Ka- ay tumutukoy sa relasyon o pagbubuklod Saysay - mahalaga, may kwenta, importante –an -nagkakaroon ng talastasan, kwentuhan, pagbabahagi ng mga ideya o kuro-kuro -Dr. Augusto de Viana 9 “Ang kasaysayan ay pagtalakay sa mga mahahalaga, may kwenta at importanteng mga pangyayari sa nakaraan sa pamamagitan ng pagbabahagi maging ito man ay pasulat o pasalaysay. 10 HISTORY v. KASAYSAYAN KASAYSAYAN HISTORY -isang taal na -isang Kanluraning Konseptong Pilipino Konsepto -nagbibigay pagkilala -nakapokus sa mga sa nakasulat at hindi nakasulat na tala nakasulat na tala 11 Ano ang Bagong Kasaysayan?  “Ito ay ang pagsasanib ng Kanluraning Konsepto ng History (Positibismo) at ng taal na kasaysayan ng mga Pilipino.” -Dr. Atoy M. Navarro 13  MGA PANANAW SA PAG-AARAL NG KASAYSAYAN PANG-SILANG PANANAW PANG-KAMING PANANAW Pagkukwento ng kasaysayan ng Pagkukwento ng kasaysayan ng Pilipinas ng isang dayuhan para Pilipinas ng isang Pilipino para sa kapakinabangan ng kapwa sa kapakinabangan ng dayuhan. dayuhan. (Hal. Relacion de las (Hal. La Indolencia de los Costumbres de los Tagalos ni Filipinos ni Dr. Jose Rizal) Padre Juan de Placencia) 14  PANTAYONG PANANAW Pagkukwento ng kasaysayan ng Pilipinas ng isang Pilipino para sa kapakinabangan ng kapwa Pilipino sa pamamagitan ng wika at kalinangang Pilipino. (Dr. Zeus Salazar (Hal. Ang Dapat Mabatid ng mga Tagalog ni Andres Bonifacio) 15 Ano ang Bisa ng Kasaysayan?  BISA NG KASAYSAYAN Magagamit na giya sa mga Pagkakakilanlan sa pagdedesisyon sa identidad ng isang bayan kasalukuyan at hinaharap Pag-usbong ng Pagmamahal sa bayan 17 Ano- ano ang mga Batis Pangkasaysayan?  ANG MGA BATIS PANGKASAYSAYAN PRIMARYA SEKONDARYA Karaniwang mga tao o Sekundaryang batis naman maaari ring mga bagay na mabibilang ang mga batis na mismong naging saksi hindi “saksi” sa mga habang nagaganap ang pangyayari ngunit isang mahalagang naglalahad ng impormasyon pangyayari. kaugnay ng primaryang batis. 19  PRIMARYANG BATIS PANGKASAYSAYAN NAKASULAT HINDI NAKASULAT 20  Ano - ano ang mga Nakasulat na Primaryang Batis Pangkasaysayan? TALAARAWAN Tinatawag din itong diary o journal. Ang mga ito ay naratibo ng mga kaganapan na inakda ng mga tao na mismong nakaranas at nakasaksi sa mga pangyayari. 22 AWTOBIOGRAPIYA Tinatawag din itong talambuhay na isinulat ng may-akda na pumapatungkol sa kanyang sarili. 23 LIHAM Ito ay ang mga sulat ng may-akda na naglalaman ng mensahe, pananaw o damdamin na nais niyang iparating sa taong kinauukulan. 24 PAHAYAGAN Isang dokumento na inilathala at inilimbag kaalinsabay ng mga isyung panlipunan na tinatalakay sa mismong pahayagan. Maaari rin itong maglaman ng ulat ukol sa mga kaganapang pulitikal, pang- ekonomiko at panlipunan. 25  MEMOIR Isa itong uri ng primaryang batis na naglalarawan ng mga pangyayari habang bumabanggit ng kanyang sariling kuro-kuro ang may-akda. Ipinapaliwanag ng may-akda ang isang kaganapan sa paraang naratibo gayundin ang paglalahok niya ng kanyang opinyon base sa kanyang paniniwala. 26  MGA ULAT Kadalasang mga opisyal na dokumento ang mga ulat na nanggaling sa isang grupo ng tao na naglalayong maghatid ng impormasyon ukol sa isang partikular na kaganapan. 27  TALUMPATI Ito ay ang mga pahayag na binigkas sa mga mahahalagang okasyon, pagtitipon, gawaing panrelihiyon o pulitikal. Mahalagang nakalathala ang mga nasabing talumpati bago mauri bilang nasusulat na primaryang batis. 28 OPISYAL NA DOKUMENTO Bahagi ng gampanin ng pamahalaan ang maglathala ng mga opisyal na dokumento na naglalaman ng mga mahahalagang kalatas, anunsyo o mandato. Dahil dito, nagagamit ang mga opisyal na dokumento bilang primaryang batis. 29 MGA KASUNDUAN Kinokonsidera ring primaryang batis ang mga kasunduan na nilagdaan ng mga pinuno ng pamahalaan o ng mga samahan. 30  Ano ang mga Hindi Nakasulat na Primaryang Batis Pangkasaysayan? ARTIPAKTO ito ay tinatawag ding liktao na halaw sa aklat ni Prop. Zeus Salazar na nalathala noong 2004. Ito ay mga bagay na nahukay ng mga arkeologo mula pa sa unang panahon na ginamit at hinubog ng tao ayon sa kanilang kultura. 32 33 34 35 RELIKYA ito ay mga labi ng mga bagay na may buhay gaya ng tao, hayop, halaman at iba pa. Ito ay maaaring mga buto ng hayop at tao o mga bakas (imprints) ng mga halaman sa mga yungib o bato. 36 STEGODON LUZONENSIS (MOLAR) 37 HOMO LUZONENSIS 38 TABON MAN 39 KASAYSAYANG ORAL Ito ay ang mga sali’t saling pahayag, kwento, o salaysay na maaaring tiyak o hindi tiyak ang pinagmulan. 40 LARAWAN AT DIBUHO Ito ay bunga ng mga likha ng tao sa pamamagitan ng dunong at teknolohiya. Ebidensya ang mga larawan sa pagpapatibay na ang mga tao ay naroon nga sa binabanggit na lugar o pagtitiyak na naganap nga ang isang pangyayari. 41 TABON MAN 42 43 TABON MAN 44 45  Ano ang mga Sekundaryang Batis Pangkasaysayan? SEKUNDARYANG BATIS Sekundaryang batis naman mabibilang ang mga batis na hindi “saksi” sa mga pangyayari ngunit naglalahad ng impormasyon kaugnay ng primaryang batis. 47 48 Ano ang Kritisismong Panloob at Panlabas ng mga Batis Pangkasaysayan?  KRITIKANG PANLABAS Ang Kritikang Panlabas o Kritika ng katunayan at kapanalinagan ay may kinalaman sa pagkilala kung tunay o di-tunay ang batis. Sumasailalim sa restitusyon o pagwawasto ng batis upang maibalik ito sa orihinal. Mahalaga rin ang pagtatakda ng kapanaliganan at saligan batay sa pinanggalingan ng batis – panahon, lugar at may-akda, bago makatiyak kung maaring gamitin ang batis para sa pananaliksik. Kailangan ang lahat ng ito upang maipakita ang tunay at hindi huwad o peke ang batis. 50  KRITIKANG PANLOOB Ang Kritikang Panloob ay ang higit na malalim na pagsusuri ng dokumento. Sinusuri na dito ang mismong nilalaman ng akda upang tuklasin ang tiyak at tunay na kahulugan ng sinusuring dokumento. Mahalaga na nauunawaan ang wikang ginagamit ng may-akda upang mapalabas ang tunay na pakahulugan dito. Lalo’t higit kung paano ginagamit ang wika sa panahon ng pagkasulat. 51 Ano ang mga Repositoryo at Lagakan ng mga Batis Pangkasaysayan?  PAMBANSANG MUSEO matatagpuan sa Lungsod ng Maynila at dating gusaling lehislatibo ng pamahalaang Komonwelt. Nakalagak dito ang mga sikat na primaryang batis gaya ng bahagi ng balangay mula sa Lungsod ng Butuan, ang dibuhong Spoliarium ni Juan Luna, ang bangang Manunggul, at ang hikaw na Lingling-o. 53  PAMBANSANG SINUPAN Nakalagak dito ang mga opisyal na dokumento gaya ng mga dokumento noong panahon ng Kastila. 54  Gusali ng National Historical Commission of the Philippines kinalalagakan ng mga mahahalagang pahayagan, peryodiko at mga aklat na mga mapagkakatiwalaang manunulat ng kasaysayan ng Pilipinas. 55  PAMBANSANG AKLATAN tahanan ng mga mahahalagang aklat, dokumento, artikulo, pahayagan at peryodiko kagaya ng mga orihinal na kopya ng mga nobela ni Rizal na Noli Me Tangere at El Filibusterismo. 56  INTRAMUROS ADMINISTRATION isang ahensya na nasa ilalim ng Tanggapan ng Pangulo ng Republika ng Pilipinas na nangangalaga ng mga dokumento at gamit na gumanap ng malaking papel sa kasaysayan ng Intramuros. 57 MUSEO NG REPUBLIKA 1899 58 MUSEO NG REPUBLIKA 1899 59  MUSEO NG KASAYSAYANG PAMPULITIKA NG PILIPINAS 60  MUSEO NG KASAYSAYANG PAMPULITIKA NG PILIPINAS 61  MUSEO NG KASAYSAYANG PAMPULITIKA NG PILIPINAS 62  PAMBANSANG DAMBANA ang mga dambana ay lugar kung saan nakahimlay ang mga labi ng mga kinikilalang bayani ng bayan. 63 DAMBANA NI GAT. MARCELO DEL PILAR 64 DAMBANA NI GAT. MARCELO DEL PILAR 65 DAMBANA NI GAT. APOLINARIO MABINI 66