Μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας PDF

Ενότητα 1.3 (εισαγωγή) - 1.3.1 ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ Εισαγωγή Μη ειδική άμυνα Κωνσταντία Αδάμ, ΑΙΜΑ: Βασικός παράγοντας οργάνωσης της άμυνας του οργανισμού ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ του ΑΙΜΑΤΟΣ ΠΛΑΣΜΑ ΚΥΤΤΑΡΑ (υγρά...

Ενότητα 1.3 (εισαγωγή) - 1.3.1 ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ Εισαγωγή Μη ειδική άμυνα Κωνσταντία Αδάμ, ΑΙΜΑ: Βασικός παράγοντας οργάνωσης της άμυνας του οργανισμού ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ του ΑΙΜΑΤΟΣ ΠΛΑΣΜΑ ΚΥΤΤΑΡΑ (υγρά συστατικά) (έμμορφα συστατικά) ΟΡΟΣ ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙ Πρωτεΐνε Α του ς του ΕΡΥΘΡΑ αίματος ΙΝΩΔΟΥΣ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙ Α (αντισώματα, αντιμικροβιακ ές ουσίες ΛΕΥΚΑ κ.α.) ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ ΕΡΥΘΡΟΣ ΜΥΕΛΟΣ Ο ΜΥΕΛΟΣ των ΟΣΤΩΝ περιέχει τα ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΑ ΑΙΜΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ◼ Τα κύτταρα του αίματος παράγονται και διαφοροποιούνται (εξειδικεύονται) σε κοιλότητες των μακρών οστών που περιέχουν τον ΜΥΕΛΟ των ΟΣΤΩΝ ◼ Ο μυελός των οστών αποτελεί το ΚΕΝΤΡΟ ΑΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΛΕΥΚΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ ΛΕΥΚΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΑ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ ΟΥΔΕΤΕΡΟΦΙΛ ΜΑΚΡΟΦΑΓ Β- Τ- Α Α ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ Ι ΑΜΥΝΑΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ (ΑΝΟΣΙΑ) Πριν την Μετά την είσοδο των είσοδο των Χυμική Κυτταρική μ.ο. μ.ο. Μη ειδικοί μηχανισμοί άμυνας ΔΕΡΜΑ ΠΡΙΝ την ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΙ είσοδο των ΙΣΤΟΙ μ.ο. ΜΗ ΕΙΔΙΚΗ ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣ ΑΜΥΝΑ Η ΜΕΤΑ την ΠΥΡΕΤΟΣ είσοδο των μ.ο. ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚ ΕΣ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΦΛΕΓΜΟΝΗ  ΔΕΡΜΑ Αποτελεί «φραγμό» στην είσοδο των παθογόνων ΤΡΙΧΑ Πώς; ◼ Κεράτινη στιβάδα ◼ Ιδρώτας: λυσοζύμη Επιδερμίδ ΑΓΓΕΙΑ α ΛΕΙΟΣ + γαλακτικό οξύ ΚΕΡΑΤΙΝΗ ΜΥΣ ΣΤΙΒΑΔΑ ΣΜΗΓΜΑΤΟΓΟ ◼ Σμήγμα: λιπαρά οξέα ΝΟΣ ΑΔΕΝΑΣ ΘΥΛΑΚΑΣ δυσμενές χημικό ΔΕΡΜΙΔΑ ΤΡΙΧΑΣ ΙΔΡΩΤΟΠΟΙΟΣ περιβάλλον ΑΔΕΝΑΣ ΛΙΠΩΔΗΣ ΥΠΟΔΟΡΙ ΙΣΤΟΣ ◼ Φυσιολογική ΟΣ ΙΣΤΟΣ μικροχλωρίδα ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΙ ΙΣΤΟΙ Καλύπτουν το εσωτερικό των εξωτερικών κοιλοτήτων. Παράγουν ΒΛΕΝΝΑ - παγιδεύει τους μ.ο. ◼ Αναπνευστική οδός: + βλεφαριδοφόρο επιθήλιο ◼ Στομάχι: + υδροχλωρικό οξύ ◼ Στόμα (σάλιο) λυσοζύμ ◼ Μάτι (επιπεφυκότας - δάκρυ) η  ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ Τα φαγοκύτταρα: ◼ Κυκλοφορούν στο ΑΙΜΑ και είναι εγκατεστημένα στους ΙΣΤΟΥΣ ◼ Εγκλωβίζουν και καταστρέφουν, με ένζυμα στο εσωτερικό τους (στα λυσοσώματα), τα παθογόνα ◼ Παρουσιάζουν το αντιγόνο (τις ξένες ουσίες που καταστρέφουν) στους μηχανισμούς ειδικής άμυνας (τα λεμφοκύτταρα) και έτσι τους ενεργοποιούν ΠΥΡΕΤΟΣ Άνοδος της θερμοκρασία του σώματος ◼Εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων και των ιών ◼Ενεργοποιεί τα φαγοκύτταρα  ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ (πρωτεΐνες) ◼ Συμπλήρωμα ενάντια σε βακτήρια, βρίσκονται στον ορό ◼ Προπερδίνη του αίματος ◼ Ιντερφερόνες: ενάντια σε ΙΟΥΣ Το μολυσμένο από ιούς (χακί) κύτταρο παράγει ιντερφερόνες (ροζ) οι οποίες εμποδίζουν τον ιό να εισέλθει στα γειτονικά ΦΛΕΓΜΟΝΗ ΦΛΕΓΜΟΝΗ Στο σημείο εισόδου παθογόνων: ◼ ΠΟΝΟΣ: τραυματισμός νεύρων, δράση μικροβιακών τοξινών ◼ ΚΟΚΚΙΝΙΣΜΑ: Διαστολή των αγγείων => αύξηση της ροής του αίματος ◼ ΟΙΔΗΜΑ: Αύξηση της διαπερατότητας των αγγείων => έξοδος πλάσματος από τα αγγεία στο μεσοκυττάριο χώρο... Πώς αντιμετωπίζονται τα παθογόνα; ΦΛΕΓΜΟΝΗ Στο πλάσμα που εξέρχεται από τα αγγεία περιέχονται: ◼ Αντιμικροβιακές ουσίες ◼ Ουσίες που προσελκύουν φαγοκύτταρα ◼ Πρωτεΐνες του ΙΝΩΔΟΥΣ => το «δίχτυ του ΙΝΩΔΟΥΣ» φράζει τα τραυματισμένα αγγεία και εμποδίζει την διασπορά των παθογόνων  Πρωτεΐνες της άμυνας Κερατίνη Στα νεκρά κύτταρα της ανώτερης στιβάδας της επιδερμίδας (ΚΕΡΑΤΙΝΗ ΣΤΙΒΑΔΑ) – φραγμός στην είσοδο των παθογόνων Λυσοζύμη ΕΝΖΥΜΟ στο σάλιο, στα δάκρυα και τον ιδρώτα – καταστρέφει το κυτταρικό τοίχωμα των βακτηρίων Ένζυμα των Καταστρέφουν ό,τι εγκλωβίζουν τα φαγοκύτταρα φαγοκυττάρων (παθογόνα κ.α.) Ινώδες Πλέγμα πρωτεΐνών - συμμετέχουν στην πήξη του αίματος και την απόφραξη των τραυματισμένων αγγείων Συμπλήρωμα Αντιβακτηριακές πρωτεΐνες του ορού Προπερδίνη Ιντερφερόνες Αντιικές πρωτεΐνες – παράγονται από τα μολυσμένα κύτταρα ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗ ΑΜΥΝΑ  Συνοπτικά ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗΣΗ 1. ΚΕΡΑΤΙΝΗ ΣΤΙΒΑΔΑ a) εμποδίζει τους ιούς να μολύνουν κύτταρα 2. ΛΥΣΟΖΥΜΗ b) φράζει τα τραυματισμένα αγγεία 3. ΙΔΡΩΤΑΣ - ΣΜΗΓΜΑ c) καταστρέφει τα μικρόβια των τροφών 4. ΒΛΕΝΝΑ d) αποτελεί «φραγμό» στην είσοδο των παθογόνων 5. ΥΔΡΟΧΛΩΡΙΚΟ ΟΞΥ e) δυσμενές χημικό περιβάλλον 6. ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΑ f) αντιμετωπίζει τοπικά την μόλυνση 7. ΠΥΡΕΤΟΣ g) αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των 8. ΙΝΤΕΡΦΕΡΟΝΕΣ παθογόνων 9. ΦΛΕΓΜΟΝΗ h) καταστρέφει το κυτταρικό τοίχωμα των βακτηρίων 10.ΙΝΩΔΕΣ i) παγιδεύει μικρόβια στις εξωτερικές κοιλότητες 11.ΜΥΕΛΟΣ των ΟΣΤΩΝ j) κέντρο αιμοποίησης k) εγκλωβίζουν και καταστρέφουν παθογόνα 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Μελέτη ◼ Ενότητα 1.3: Μηχανισμοί άμυνας – Εισαγωγή ◼ Υποενότητα 1.3.1: Μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας ◼ Ερωτήσεις 7α και 7γ, 8α-γ (Ερωτήσεις στο τέλος της ενότητας 1.3.3) Μελέτη Ερωτήσεις επανάληψης 1. Ποια συστατικά/μέρη του αίματος παίρνουν μέρος στην άμυνα του οργανισμού; 2. Ποια είναι η σημασία του μυελού των οστών στην άμυνα; 3. Πώς ομαδοποιούνται οι μηχανισμοί άμυνας του οργανισμού ενάντια στα παθογόνα μικρόβια; 4. Να περιγράψετε συνοπτικά το πώς δρουν οι μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας του οργανισμού. 5. Ποιες χημικές ουσίες παίρνουν μέρος στην μη ειδική άμυνα; Ποιες από αυτές καταστρέφουν παθογόνα και ποιες (μόνο) εμποδίζουν την εξάπλωσή του; Μελέτη Θέματα συνδυασμού, κρίσεως και διερεύνησης 1. Γιατί παίρνουμε αντιπυρετικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα αφού και ο πυρετός και η φλεγμονή αποτελούν μηχανισμούς άμυνας; 2. Να εξηγήσετε την εμφάνιση ενός σπυριού στο πρόσωπο και τις αλλαγές που γίνονται στην μορφή του μέχρι να εξαφανιστεί.