Podcast
Questions and Answers
Co to jest biała zgnilizna drewna?
Co to jest biała zgnilizna drewna?
Kiedy występuje szara zgnilizna drewna?
Kiedy występuje szara zgnilizna drewna?
Jakie grzyby są odpowiedzialne za białą zgniliznę drewna?
Jakie grzyby są odpowiedzialne za białą zgniliznę drewna?
Jakie cechy ma szara zgnilizna drewna?
Jakie cechy ma szara zgnilizna drewna?
Signup and view all the answers
Jak głęboko sięga rozkład szarej zgnilizny drewna?
Jak głęboko sięga rozkład szarej zgnilizny drewna?
Signup and view all the answers
Co powoduje zgniliznę drewna?
Co powoduje zgniliznę drewna?
Signup and view all the answers
Które z poniższych składników odżywczych grzyby wykorzystują jako pierwsze?
Które z poniższych składników odżywczych grzyby wykorzystują jako pierwsze?
Signup and view all the answers
Jakie warunki wilgotności są optymalne dla rozwoju grzybów?
Jakie warunki wilgotności są optymalne dla rozwoju grzybów?
Signup and view all the answers
Jakie enzymy wydzielają grzyby, aby rozkładać ligninę w drewnie?
Jakie enzymy wydzielają grzyby, aby rozkładać ligninę w drewnie?
Signup and view all the answers
Jakie jest główne źródło substancji odżywczych dla grzybów rosnących na drewnie?
Jakie jest główne źródło substancji odżywczych dla grzybów rosnących na drewnie?
Signup and view all the answers
Jak cyrkulacja powietrza wpływa na rozwój grzybów?
Jak cyrkulacja powietrza wpływa na rozwój grzybów?
Signup and view all the answers
Jakie czynniki wpływają na rozwój zgnilizny drewna?
Jakie czynniki wpływają na rozwój zgnilizny drewna?
Signup and view all the answers
Jakie substancje grzyby mogą przyswajać z drewna?
Jakie substancje grzyby mogą przyswajać z drewna?
Signup and view all the answers
W jakim zakresie wilgotności najlepiej rozwijają się grzyby domowe?
W jakim zakresie wilgotności najlepiej rozwijają się grzyby domowe?
Signup and view all the answers
Jakie pH jest uważane za optymalne dla rozwoju grzybów?
Jakie pH jest uważane za optymalne dla rozwoju grzybów?
Signup and view all the answers
Jakie wartości temperatury są optymalne do rozwoju grzybów?
Jakie wartości temperatury są optymalne do rozwoju grzybów?
Signup and view all the answers
Co może się zdarzyć, gdy owoce grzybów są kształtowane w ciemności?
Co może się zdarzyć, gdy owoce grzybów są kształtowane w ciemności?
Signup and view all the answers
Jaką zgniliznę opisuje stadium, w którym drewno nie wykazuje poważnych zmian strukturalnych?
Jaką zgniliznę opisuje stadium, w którym drewno nie wykazuje poważnych zmian strukturalnych?
Signup and view all the answers
Jakie zmiany mogą zachodzić w drewnie przy zaawansowanej zgniliźnie miękkiej?
Jakie zmiany mogą zachodzić w drewnie przy zaawansowanej zgniliźnie miękkiej?
Signup and view all the answers
Który typ zgnilizny jest nazywany zgnilizną wczesną?
Który typ zgnilizny jest nazywany zgnilizną wczesną?
Signup and view all the answers
Jakie enzymy wytwarzają grzyby powodujące brunatną zgniliznę drewna?
Jakie enzymy wytwarzają grzyby powodujące brunatną zgniliznę drewna?
Signup and view all the answers
Jakie są główne czynniki wpływające na rozwój zgnilizny?
Jakie są główne czynniki wpływające na rozwój zgnilizny?
Signup and view all the answers
Jakie są konsekwencje rozkładu celulozy w drewnie przez grzyby brunatne?
Jakie są konsekwencje rozkładu celulozy w drewnie przez grzyby brunatne?
Signup and view all the answers
Gdzie najczęściej występuje brunatna zgnilizna drewna?
Gdzie najczęściej występuje brunatna zgnilizna drewna?
Signup and view all the answers
Co pozostaje w drewnie, gdy dochodzi do brunatnej zgnilizny?
Co pozostaje w drewnie, gdy dochodzi do brunatnej zgnilizny?
Signup and view all the answers
Jakie grzyby są przykładem tych powodujących brunatną zgniliznę drewna?
Jakie grzyby są przykładem tych powodujących brunatną zgniliznę drewna?
Signup and view all the answers
Jakie procesy zachodzą w drewnie przy białej zgniliźnie?
Jakie procesy zachodzą w drewnie przy białej zgniliźnie?
Signup and view all the answers
Co zostaje po całkowitym rozkładzie ligniny w drewnie?
Co zostaje po całkowitym rozkładzie ligniny w drewnie?
Signup and view all the answers
Jakie miejsce jest bardziej narażone na brunatną zgniliznę drewna?
Jakie miejsce jest bardziej narażone na brunatną zgniliznę drewna?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych grzybów należy do grupy najbardziej szkodliwej?
Który z wymienionych grzybów należy do grupy najbardziej szkodliwej?
Signup and view all the answers
Jakie formy makroskopowe grzyba można dostrzec gołym okiem?
Jakie formy makroskopowe grzyba można dostrzec gołym okiem?
Signup and view all the answers
Jaką funkcję pełnią sznury grzybniowe (ryzomorfy)?
Jaką funkcję pełnią sznury grzybniowe (ryzomorfy)?
Signup and view all the answers
Jakie substancje katalizują lakazy?
Jakie substancje katalizują lakazy?
Signup and view all the answers
Jakie są cechy grzybów z grupy II, które je wyróżniają?
Jakie są cechy grzybów z grupy II, które je wyróżniają?
Signup and view all the answers
Która z wymienionych cech nie dotyczy grzybni powierzchniowej?
Która z wymienionych cech nie dotyczy grzybni powierzchniowej?
Signup and view all the answers
Który grzyb zaliczany jest do grupy mało szkodliwej?
Który grzyb zaliczany jest do grupy mało szkodliwej?
Signup and view all the answers
Jakie strzępki są obecne w sznurach grzybniowych?
Jakie strzępki są obecne w sznurach grzybniowych?
Signup and view all the answers
Study Notes
Zgnilizna drewna
- Zgnilizna to poważna wada drewna, spowodowana działaniem grzybów.
- Polega na enzymatycznym rozkładzie ścian komórkowych, co objawia się postępującym rozpadem, zmianą barwy i właściwości drewna.
- Zarażeniu może ulec praktycznie każdy rodzaj materiału, od drzewa rosnącego, przez obrobione elementy, aż do już użytkowanego drewna.
Czynniki środowiskowe wpływające na rozwój zgnilizny
Składniki pokarmowe
- Drewno zawiera celulozę, ligninę, białko, cukry proste, skrobię i inne składniki.
- Stanowi dobrą pożywkę dla rozwoju grzybów.
- Grzyby atakują drewno gatunków iglastych i liściastych.
- Początkowo grzybnia wykorzystuje łatwo dostępne substancje odżywcze w komórkach (białka, skrobia, tłuszcze, cukry, związki mineralne).
- Po wyczerpaniu tych składników, następuje rozkład ściany komórkowej drewna.
Wilgotność
- Grzyby potrzebują podwyższonej wilgotności drewna i powietrza.
- Najlepsze warunki dla rozwoju grzybów to wilgotność 20-80%, optymalnie 36-40%.
Cyrkulacja powietrza
- Grzyby potrzebują tlenu do życia, ale preferują obszary ze stojącym powietrzem.
- Silna cyrkulacja powietrza i przewiew działa niekorzystnie.
- Obecność powietrza i wody w drewnie jest ściśle powiązana.
Temperatura
- Grzyby najlepiej rozwijają się w temperaturze 5-35°C, optimum to 18-27°C.
- Niższe i wyższe temperatury hamują rozwój grzybów.
Odczyn środowiska
- Odczyn powinien być lekko kwaśny (pH 4-6), co zbliżone jest do odczynu drewna.
- Grzyby wydzielają metabolity, takie jak kwasy organiczne, co wpływa na zakwaszenie środowiska.
Naświetlenie
- Większość gatunków grzybów nie potrzebuje światła do rozwoju.
- Dla niektórych gatunków, promieniowanie słoneczne może być szkodliwe.
- Dla prawidłowego wykształcania owocników, niektóre grzyby potrzebują małej ilości światła rozproszonego, inne silnego nasłonecznienia.
- Owocniki grzybów wykształcone w ciemności są często zniekształcone i bezpłodne.
Rodzaje zgnilizny
Ze względu na stan drewna
- Twarda (zgnilizna wczesna): początkowe stadium rozkładu drewna, lekkie przebarwienia, nieznaczne zmiany strukturalne i wytrzymałościowe.
- Miękka: zaawansowane stadium rozkładu, niszczenie ściany komórkowej, duże zmiany właściwości technicznych, chemicznych i fizycznych drewna (barwa, zapach), drewno staje się miękkie, gąbczaste lub włókniste.
Ze względu na występowanie
- leśna
- składowa
- domowa
Ze względu na wygląd drewna
- brunatna
- biała
- szara
Biała zgnilizna drewna (white rot fungi)
- Rzadziej spotykana w drewnie wyrobionym i często występuje na składowiskach, żywych lub zamarłych drzewach.
- Grzyby wydzielają enzymy lignolityczne i celulolityczne, powodując jednoczesny rozkład ligniny i celulozy.
- W drewnie pozostaje celuloza.
- Drewno pęka na charakterystyczne kostki lub proszek.
Brunatna zgnilizna drewna (brown rot fungi)
- Częściej występująca w drewnie wyrobionym i konstrukcjach, na otwartej przestrzeni.
- Grzyby rozkładające brunatne, wytwarzają enzymy celulolityczne, rozkładające celulozę na cukry.
- Drewno traci celulozowy szkielet, co obniża wytrzymałość na rozciąganie i spoistość.
- Drewno pozostaje nierozłożone, bezpostaciowe, brunatne - lignina.
Szara zgnilizna drewna (soft rot fungi)
- Najmniej niebezpieczna.
- Rozłożone drewno ma szary kolor, dzieli się na drobne pryzmatyczne kostki, a w zaawansowanym stadium na proszek.
- Grzyby do swojego rozwoju wymagają bardzo wysokiego poziomu wilgotności (80-100%).
- Rozpada się powoli, ogranicza się do powierzchniowych warstw drewna (2-4mm).
- Spotykana w drewnie użytkowanym na zewnątrz, narażonym na ciągłe zawilgocenie.
Grzyby domowe – grupy
- Grupa I: grzyby bardzo szkodliwe z silnym i szybkim rozkładem drewna.
- Grupa II: nieco mniej szkodliwe, charakteryzujące się gniazdowym występowaniem, ale silnym rozkładem drewna.
- Grupa III: grzyby mało szkodliwe, powodujące słaby rozkład powierzchniowy drewna.
Formy grzybów
- Grzybnia powierzchniowa: Porasta elementy drewniane i sąsiadujące ściany, tworzy zbite płaty.
- Sznury grzybniowe (ryzomorfy): wstęgowate twory z silnie splątanych strzępek.
- Owocniki: widoczne części grzyba.
Enzymy
- Enzymy grzybów rozkładają drewno, w tym lakazy (utlenianie związków organicznych).
- Do oznaczenia aktywności lakazy używa się ABTS (związek utleniany do zielonego barwnika przez lakazy).
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Ten quiz dotyczy zgnilizny drewna, jej przyczyn oraz czynników środowiskowych, które wpływają na jej rozwój. Dowiedz się, jak składniki pokarmowe i wilgotność wpływają na działanie grzybów w drewnie. Sprawdź swoją wiedzę na temat tej poważnej wady drewna.