Zgnilizna Drewna i Czynniki Rozwoju
37 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Co to jest biała zgnilizna drewna?

  • Sposób ochrony drewna przed grzybami
  • Rozkład drewna, w którym celuloza, lignina i hemiceluloza są równomiernie degradane (correct)
  • Rodzaj grzybów, które osłabiają drewno poprzez rozkład ligniny
  • Naturalny proces produkcji energii z drewna

Kiedy występuje szara zgnilizna drewna?

  • Wyłącznie w zamkniętych pomieszczeniach
  • W drewnie narażonym na ciągłe zawilgocenie (correct)
  • W każdym rodzaju drewna, niezależnie od warunków
  • Gdy drewno jest w pełni suche

Jakie grzyby są odpowiedzialne za białą zgniliznę drewna?

  • Grzyby typu Basidiomycota (correct)
  • Grzyby z rodziny Mucoraceae
  • Grzyby typu Ascomycota
  • Grzyby z grupy Deuteromycetes

Jakie cechy ma szara zgnilizna drewna?

<p>Drewno staje się szare i pęka na drobne pryzmatyczne kosteczki (D)</p> Signup and view all the answers

Jak głęboko sięga rozkład szarej zgnilizny drewna?

<p>Do 2–4 mm w głąb drewna (A)</p> Signup and view all the answers

Co powoduje zgniliznę drewna?

<p>Działanie grzybów enzymatycznych (C)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych składników odżywczych grzyby wykorzystują jako pierwsze?

<p>Skrobie (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie warunki wilgotności są optymalne dla rozwoju grzybów?

<p>36-40% (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie enzymy wydzielają grzyby, aby rozkładać ligninę w drewnie?

<p>Enzymy ligninolityczne (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest główne źródło substancji odżywczych dla grzybów rosnących na drewnie?

<p>Celuloza (B)</p> Signup and view all the answers

Jak cyrkulacja powietrza wpływa na rozwój grzybów?

<p>Hamuje ich rozwój (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie czynniki wpływają na rozwój zgnilizny drewna?

<p>Odpowiednia temperatura i skład chemiczny (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie substancje grzyby mogą przyswajać z drewna?

<p>Substancje niskocząsteczkowe (D)</p> Signup and view all the answers

W jakim zakresie wilgotności najlepiej rozwijają się grzyby domowe?

<p>20% - 80% (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie pH jest uważane za optymalne dla rozwoju grzybów?

<p>pH 4-6 (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie wartości temperatury są optymalne do rozwoju grzybów?

<p>5–35ºC (A)</p> Signup and view all the answers

Co może się zdarzyć, gdy owoce grzybów są kształtowane w ciemności?

<p>Bywają zniekształcone i często płonne (A)</p> Signup and view all the answers

Jaką zgniliznę opisuje stadium, w którym drewno nie wykazuje poważnych zmian strukturalnych?

<p>Zgnilizna twarda (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie zmiany mogą zachodzić w drewnie przy zaawansowanej zgniliźnie miękkiej?

<p>Drewno staje się miękkie i gąbczaste (B)</p> Signup and view all the answers

Który typ zgnilizny jest nazywany zgnilizną wczesną?

<p>Twarda (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie enzymy wytwarzają grzyby powodujące brunatną zgniliznę drewna?

<p>Celulolityczne (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie są główne czynniki wpływające na rozwój zgnilizny?

<p>Temperatura, pH, wilgotność i naświetlenie (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie są konsekwencje rozkładu celulozy w drewnie przez grzyby brunatne?

<p>Pękanie drewna na pryzmatyczne kostki (C)</p> Signup and view all the answers

Gdzie najczęściej występuje brunatna zgnilizna drewna?

<p>W budynku oraz na elementach na otwartej przestrzeni (C)</p> Signup and view all the answers

Co pozostaje w drewnie, gdy dochodzi do brunatnej zgnilizny?

<p>Brunatna lignina (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie grzyby są przykładem tych powodujących brunatną zgniliznę drewna?

<p>Gloeophyllum sp. (B), Phaeolus schweinitzii (C), Serpula lacrymans (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie procesy zachodzą w drewnie przy białej zgniliźnie?

<p>Jednoczesny rozkład ligniny i celulozy (B)</p> Signup and view all the answers

Co zostaje po całkowitym rozkładzie ligniny w drewnie?

<p>Część jasnej celulozy (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie miejsce jest bardziej narażone na brunatną zgniliznę drewna?

<p>Elementy drewniane na otwartej przestrzeni (D)</p> Signup and view all the answers

Który z wymienionych grzybów należy do grupy najbardziej szkodliwej?

<p>Serpula lacrymans (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie formy makroskopowe grzyba można dostrzec gołym okiem?

<p>Grzybnia powierzchniowa (B)</p> Signup and view all the answers

Jaką funkcję pełnią sznury grzybniowe (ryzomorfy)?

<p>Służą do przenoszenia grzyba z jednego siedliska na drugie (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie substancje katalizują lakazy?

<p>Tlen cząsteczkowy (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie są cechy grzybów z grupy II, które je wyróżniają?

<p>Charakteryzują się gniazdowym występowaniem (C)</p> Signup and view all the answers

Która z wymienionych cech nie dotyczy grzybni powierzchniowej?

<p>Zbudowana jest z ryzomorfów (A)</p> Signup and view all the answers

Który grzyb zaliczany jest do grupy mało szkodliwej?

<p>Phlebiopsis gigantea (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie strzępki są obecne w sznurach grzybniowych?

<p>Strzępki o różnej budowie anatomicznej (A), Cienkie strzępki wzmacniające o grubych ścianach (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Wood decay

A serious wood defect caused by fungi, involving the enzymatic breakdown of cell walls, leading to rot, discoloration, and changes in wood properties.

Enzymatic breakdown of wood

The process where fungi use enzymes to decompose wood's cell walls.

Ligninolytic enzymes

Enzymes produced by fungi that break down lignin, a component of wood.

Wood composition

Wood is mainly composed of cellulose and lignin, along with other nutrients.

Signup and view all the flashcards

Wood moisture content for fungal growth

Fungi thrive in wood with a moisture content between 20-80%, with an optimum around 36-40%.

Signup and view all the flashcards

Fungal food sources in wood

Fungi utilize simple sugars and other small molecules initially, and degrade the large molecules (cellulose and lignin) later.

Signup and view all the flashcards

Role of air circulation

Fungi need oxygen but prefer still air, and strong air circulation can hinder their growth.

Signup and view all the flashcards

Cellulose and lignin

Major components of wood; Cellulose is fibrous and bright, lignin brown and amorphous. Both must be broken down for fungi to utilize.

Signup and view all the flashcards

Grzyb Growth Requirements

Grzyby potrzebują odpowiednich proporcji składników odżywczych i wilgotności drewna (20% - 80%) dla wzrostu.

Signup and view all the flashcards

Grzyb Optimal Temperature

Grzyby najlepiej rozwijają się w temperaturze od 5°C do 35°C, z optimum w zakresie 18°C - 27°C.

Signup and view all the flashcards

Grzyb pH Range

Grzyby najlepiej rozwijają się w lekko kwaśnym środowisku o pH od 4 do 6, co zbliżone jest do naturalnego odczynu drewna.

Signup and view all the flashcards

Zgnilizna Twarda

Początkowe stadium rozkładu drewna, charakteryzujące się lekkim przebarwieniem bez widocznych zmian strukturalnych i wytrzymałościowych.

Signup and view all the flashcards

Zgnilizna Miękka

Zaawansowane stadium rozkładu drewna, prowadzące do niszczenia ścian komórkowych i znacznych zmian właściwości techniczne, fizyczne i chemiczne, np. miękkie drewno.

Signup and view all the flashcards

Types of Wood Rot

Zgnilizna klasyfikowana jest ze względu na wygląd drewna (brunatna, biała, szara) i lokalizację (leśna, domowa).

Signup and view all the flashcards

Grzyb & Light

Większość grzybów nie potrzebuje światła do rozwoju, niektóre są wrażliwe na promieniowanie słoneczne. Owocniki wymagają światła do prawidłowego rozwoju.

Signup and view all the flashcards

Grzyb & Building Durability

Utrzymywanie drewna w stanie suchym jest kluczowe dla długiej trwałości budynków drewnianych, zapobiegając rozwojowi grzybów.

Signup and view all the flashcards

Brown rot fungi

A type of wood decay that primarily affects seasoned wood, commonly found in buildings and outdoor structures, causing major damage.

Signup and view all the flashcards

Mechanism of brown rot decay

Enzymes produced by the fungi break down cellulose, a main component of wood, weakening the structure and causing it to crumble.

Signup and view all the flashcards

Result of brown rot

The wood loses its structural integrity, becoming brittle and easily fractured, due to cellulose degradation.

Signup and view all the flashcards

Lignin in brown rot

Lignin, a component of wood, is left behind, giving the decayed wood a brown color, remaining in an amorphous/unstructured state.

Signup and view all the flashcards

White rot fungi

A type of wood decay that typically affects wood in less-seasoned environments, like forests, affecting both lignin and cellulose.

Signup and view all the flashcards

White rot mechanism

Fungi produce enzymes that break down both lignin and cellulose simultaneously.

Signup and view all the flashcards

Lignin in white rot

Lignin is completely broken down, leaving primarily cellulose behind, giving the decayed wood a white appearance.

Signup and view all the flashcards

Wood decay types

Brown and white rot are two main types of wood decay, differing in the components broken down and the visual outcome.

Signup and view all the flashcards

White rot

A type of wood decay where fungi break down all wood components (cellulose, lignin, hemicellulose) equally, leaving the wood white and weak.

Signup and view all the flashcards

Brown rot

Wood decay where fungi primarily break down cellulose, leaving a brown, crumbly wood.

Signup and view all the flashcards

Soft rot

A wood decay caused by fungi that mostly affect surface areas of wood; wood turns gray and easily crumbles.

Signup and view all the flashcards

Wood moisture for decay

Wood needs high moisture content (80-100%) for fungal decay to occur; lower moisture inhibits growth.

Signup and view all the flashcards

Fungal decay stages

Fungi initially break down simple compounds, then complex molecules like cellulose and lignin when moisture permits. The pace of decomposition varies with different fungi types.

Signup and view all the flashcards

Grzyby domowe - Grupy

Grzyby domowe są podzielone na 3 grupy w oparciu o stopień szkodliwości na drewno, od najbardziej do najmniej szkodliwych.

Signup and view all the flashcards

Grzybnia powierzchniowa

Płatowata struktura grzyba, widoczna gołym okiem, porastająca powierzchnie drewniane lub materiały pobliskie.

Signup and view all the flashcards

Ryzomorfy

Sznury grzybniowe, rozprzestrzeniające grzyba poprzez mury i materiały.

Signup and view all the flashcards

Owocniki

Widoczne, zewnętrzne części grzyba w postaci kapeluszy, mogą wskazywać na obecność grzyba.

Signup and view all the flashcards

Lakazy

Enzymy, które rozkładają drewno, utleniając związki organiczne i nieorganiczne.

Signup and view all the flashcards

Grzyb domowy właściwy

Grzyb z grupy I, najbardziej szkodliwy dla drewna.

Signup and view all the flashcards

Coniophora puteana

Nazwa naukowa grzyba piwnicznego, grzyba należącego do grupy I.

Signup and view all the flashcards

Grupa III grzybów

Grzyby najmniej szkodliwe, powodujące tylko słaby powierzchniowy rozkład drewna.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Zgnilizna drewna

  • Zgnilizna to poważna wada drewna, spowodowana działaniem grzybów.
  • Polega na enzymatycznym rozkładzie ścian komórkowych, co objawia się postępującym rozpadem, zmianą barwy i właściwości drewna.
  • Zarażeniu może ulec praktycznie każdy rodzaj materiału, od drzewa rosnącego, przez obrobione elementy, aż do już użytkowanego drewna.

Czynniki środowiskowe wpływające na rozwój zgnilizny

Składniki pokarmowe

  • Drewno zawiera celulozę, ligninę, białko, cukry proste, skrobię i inne składniki.
  • Stanowi dobrą pożywkę dla rozwoju grzybów.
  • Grzyby atakują drewno gatunków iglastych i liściastych.
  • Początkowo grzybnia wykorzystuje łatwo dostępne substancje odżywcze w komórkach (białka, skrobia, tłuszcze, cukry, związki mineralne).
  • Po wyczerpaniu tych składników, następuje rozkład ściany komórkowej drewna.

Wilgotność

  • Grzyby potrzebują podwyższonej wilgotności drewna i powietrza.
  • Najlepsze warunki dla rozwoju grzybów to wilgotność 20-80%, optymalnie 36-40%.

Cyrkulacja powietrza

  • Grzyby potrzebują tlenu do życia, ale preferują obszary ze stojącym powietrzem.
  • Silna cyrkulacja powietrza i przewiew działa niekorzystnie.
  • Obecność powietrza i wody w drewnie jest ściśle powiązana.

Temperatura

  • Grzyby najlepiej rozwijają się w temperaturze 5-35°C, optimum to 18-27°C.
  • Niższe i wyższe temperatury hamują rozwój grzybów.

Odczyn środowiska

  • Odczyn powinien być lekko kwaśny (pH 4-6), co zbliżone jest do odczynu drewna.
  • Grzyby wydzielają metabolity, takie jak kwasy organiczne, co wpływa na zakwaszenie środowiska.

Naświetlenie

  • Większość gatunków grzybów nie potrzebuje światła do rozwoju.
  • Dla niektórych gatunków, promieniowanie słoneczne może być szkodliwe.
  • Dla prawidłowego wykształcania owocników, niektóre grzyby potrzebują małej ilości światła rozproszonego, inne silnego nasłonecznienia.
  • Owocniki grzybów wykształcone w ciemności są często zniekształcone i bezpłodne.

Rodzaje zgnilizny

Ze względu na stan drewna

  • Twarda (zgnilizna wczesna): początkowe stadium rozkładu drewna, lekkie przebarwienia, nieznaczne zmiany strukturalne i wytrzymałościowe.
  • Miękka: zaawansowane stadium rozkładu, niszczenie ściany komórkowej, duże zmiany właściwości technicznych, chemicznych i fizycznych drewna (barwa, zapach), drewno staje się miękkie, gąbczaste lub włókniste.

Ze względu na występowanie

  • leśna
  • składowa
  • domowa

Ze względu na wygląd drewna

  • brunatna
  • biała
  • szara

Biała zgnilizna drewna (white rot fungi)

  • Rzadziej spotykana w drewnie wyrobionym i często występuje na składowiskach, żywych lub zamarłych drzewach.
  • Grzyby wydzielają enzymy lignolityczne i celulolityczne, powodując jednoczesny rozkład ligniny i celulozy.
  • W drewnie pozostaje celuloza.
  • Drewno pęka na charakterystyczne kostki lub proszek.

Brunatna zgnilizna drewna (brown rot fungi)

  • Częściej występująca w drewnie wyrobionym i konstrukcjach, na otwartej przestrzeni.
  • Grzyby rozkładające brunatne, wytwarzają enzymy celulolityczne, rozkładające celulozę na cukry.
  • Drewno traci celulozowy szkielet, co obniża wytrzymałość na rozciąganie i spoistość.
  • Drewno pozostaje nierozłożone, bezpostaciowe, brunatne - lignina.

Szara zgnilizna drewna (soft rot fungi)

  • Najmniej niebezpieczna.
  • Rozłożone drewno ma szary kolor, dzieli się na drobne pryzmatyczne kostki, a w zaawansowanym stadium na proszek.
  • Grzyby do swojego rozwoju wymagają bardzo wysokiego poziomu wilgotności (80-100%).
  • Rozpada się powoli, ogranicza się do powierzchniowych warstw drewna (2-4mm).
  • Spotykana w drewnie użytkowanym na zewnątrz, narażonym na ciągłe zawilgocenie.

Grzyby domowe – grupy

  • Grupa I: grzyby bardzo szkodliwe z silnym i szybkim rozkładem drewna.
  • Grupa II: nieco mniej szkodliwe, charakteryzujące się gniazdowym występowaniem, ale silnym rozkładem drewna.
  • Grupa III: grzyby mało szkodliwe, powodujące słaby rozkład powierzchniowy drewna.

Formy grzybów

  • Grzybnia powierzchniowa: Porasta elementy drewniane i sąsiadujące ściany, tworzy zbite płaty.
  • Sznury grzybniowe (ryzomorfy): wstęgowate twory z silnie splątanych strzępek.
  • Owocniki: widoczne części grzyba.

Enzymy

  • Enzymy grzybów rozkładają drewno, w tym lakazy (utlenianie związków organicznych).
  • Do oznaczenia aktywności lakazy używa się ABTS (związek utleniany do zielonego barwnika przez lakazy).

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Grzyby zgnilizny drewna PDF

Description

Ten quiz dotyczy zgnilizny drewna, jej przyczyn oraz czynników środowiskowych, które wpływają na jej rozwój. Dowiedz się, jak składniki pokarmowe i wilgotność wpływają na działanie grzybów w drewnie. Sprawdź swoją wiedzę na temat tej poważnej wady drewna.

More Like This

Wood Finishing
9 questions

Wood Finishing

Quizgecko avatar
Quizgecko
Descomposición de la Madera
15 questions

Descomposición de la Madera

AffableAestheticism avatar
AffableAestheticism
Wood Ranch Ingredients Flashcards
11 questions

Wood Ranch Ingredients Flashcards

FairDaffodil avatar
FairDaffodil
Wood Lathe Parts Diagram
16 questions

Wood Lathe Parts Diagram

CalmingCornet avatar
CalmingCornet
Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser