Жердің Құрылымы және Тектоникасы

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Жердің ішкі құрылымының қандай қабаты сұйық күйде кездеседі?

Мантия

Қабық

Ішкі ядро

Сыртқы ядро (correct)

Мантия қабаты тұрады......?

жоғарғы және төменгі мантиядан (correct)

Кремний оксиді, магний оксиді

ішкі мантия және сыртқы мантия

қатты және сұйық

Литосферадағы таулардың қалыңдығы?

0-100 км

6-10 км

1-5 км

70-80 км (correct)

Ядроның физикалық күйі қандай?

Ішкі ядро қатты, сыртқы ядро сұйық күйде кездеседі Signup and view all the answers

Жердің ішкі ядросының құрамына қандай элементтер кіреді?

Темір, никель Signup and view all the answers

Жер қыртысы қалай бөлінеді?

Құрлықтық және мұхиттық Signup and view all the answers

Жазықтардың қалыңдығы қанша км?

35-40 км Signup and view all the answers

Жердің ішкі құрылымындағы қабаттардың үлестері қандай?

Ішкі ядро 1%, сыртқы ядро 31%, мантия 68%, қабық 1% Signup and view all the answers

Жердің қай қабаты ең қалың?

Мантия Signup and view all the answers

Сыртқы ядроның күйі қандай?

Сұйық Signup and view all the answers

Жердің қабығында қандай элементтер басым?

Силикон, алюминий Signup and view all the answers

Мұхит астындағы жер қыртысының қалыңдығы қанша км?

35-40 км Signup and view all the answers

мантия мен ядро қабаттары шектесетін жерде мантия қабатындағы температура қанша болады?

+4000 С-қа жетеді Signup and view all the answers

Жер қыртысын құрайтын тау жыныстарын көрсетіңіз?

шөгінді жыныстар, базальт, гранит Signup and view all the answers

Құрлықтық жер қыртысы мен мұхиттық жер қыртысының айырмашылығы қандай?

мұхиттық жер қыртысында гранит қабаты жоқ, сол себепті мұхиттық жер қыртысы иілмелі болып келеді Signup and view all the answers

Study Notes

Жердің Құрылымы

Жердің ішкі құрылымы:
- Ішкі ядро: қатты
- Сыртқы ядро: сұйық
- Мантия:
  - Жоғарғы қатты мантия (литосфера)
  - Төменгі қатты мантия
- Қабық (литосфера): 0-100 км қалыңдықта

Жер қабаттарының құрамы

Ішкі ядро: темір, никель
Сыртқы ядро: сұйық темір, никель
Мантия: силикат минералдары - (SiO2, MgO, FeO, CaO, Na2O, K2O)
Қабық:
- Материктік қабық:
  - 30-70 км қалыңдықта
  - Гранит, кремний, алюминий (фелдік) бар
- Мұхиттық қабық:
  - 6-10 км қалыңдықта
  - Базальт, магний, темір (мафиялық) бар

Тectonic Plate

Литосфералық тақталар:
- Бұл тақталар астеносфераның (жоғарғы мантия) үстінде қозғалады және осы өзара әрекеттесулер жер сілкінісінің, жанартау белсенділігінің және тау құрылуының негізгі себебі болып табылады. - Тақталар шекарасының түрлері:
- Конвергентті: тақталар соқтығысады
- Дивергентті: тақталар бөлінеді
- Трансформациялық: тақталар бір-біріне параллель сырғиды

Диаграммалар

Диаграмма 1: Жердің Құрылымы

Бұл диаграмма әр қабаттың мөлшерін көрсетіп, жердің ішкі құрылымын көрсетеді:

Ішкі Ядро: 1%
Сыртқы Ядро: 31%
Мантия: 68%
Қабық: 1%

Диаграмма 2: Жердің Материалы

Бұл диаграмма жер қабаттарының құрамын элементтер проценті бойынша көрсетеді:

Қабық: кремний, алюминий
Мантия: темір, магний, кремний, оттегі
Сыртқы ядро: темір, никель
Ішкі ядро: темір, никель

Диаграмма 3: Жердің Құрамының 3D Моделі

Бұл 3D модель жердің құрамын әртүрлі түсті секторлармен бейнелейді:

Қызыл: Темір
Көк: Кремний
Жасыл: Магний
Сары: Оттегі
Қызғылт сары: Кальций
Ашық көк: Натрий
Күлгін: Калий
Қызғылт: Алюминий
Ақ: Басқа элементтер

Диаграмма 4: Жердің Температурасының 3D Моделі

Бұл 3D модель жердің тереңдікке байланысты температурасын түсті масштабпен көрсетеді:

Қызыл: 1000°C
Қызғылт сары: 2000°C
Сары: 3000°C
Жасыл: 4000°C
Көк: 5000°C
Күлгін: 6000°C

Диаграмма 5: Жердің Қимасы

Бұл диаграмма жердің қимасын бейнелейді, мына негізгі ерекшеліктерді атап көрсетеді:

Қабық: сыртқы қабат, жұқа және салыстырмалы түрде қатты
Мантия: ең қалың қабат, ыстық, тығыз тастан тұрады
Сыртқы ядро: негізінен темір мен никельден тұратын сұйық қабат
Ішкі ядро: темір мен никельден тұратын қатты, өте тығыз шар

Диаграмма 6: Ж

Жердің құрылымы

Жердің ішкі құрылымы: ядро, мантия және қыртыс
Жердің ядросы: ішкі ядро (қатты), сыртқы ядро (сұйық)
Мантия: жоғарғы қатты мантия (литосфера), төменгі қатты мантия
Қыртыс (литосфера): қалыңдығы 0-100 км
Жер қабаттарының құрамы:
- Ішкі ядро: темір, никель
- Сыртқы ядро: сұйық темір, никель
- Мантия: силикат минералдары - (SiO2, MgO, FeO, CaO, Na2O, K2O)
- Қыртыс:
  - Континенттік қыртыс:
    - Қалыңдығы 30-70 км
    - Гранит, кремний, алюминий (фелзит)
  - Мұхиттық қыртыс:
    - Қалыңдығы 6-10 км
    - Базальт, магний, темір (мафит)
Литосфералық тақталар:
- Бұл тақталар астеносфераның (жоғарғы мантия) үстінде қозғалады, және олардың өзара әрекеттесуі жер сілкінісі, жанартау белсенділігі және тау қалыптасуының себептері болып табылады.
Тақталық тектоника:
- Конвергентті: тақталар соқтығысады
- Дивергентті: тақталар ажырасады
- Трансформационды: тақталар бір-бірін жанама жылжытады

Диаграмма 1: Жердің құрылымы

Бұл диаграмма Жердің ішкі құрылымын әр қабаттың пропорциясымен көрсетеді:

Ішкі ядро: 1%
Сыртқы ядро: 31%
Мантия: 68%
Қыртыс: 1%

Диаграмма 2: Жердің материалдары

Бұл диаграмма Жер қабаттарының құрамын элементтердің пайыздық мөлшері бойынша көрсетеді:

Қыртыс: кремний, алюминий
Мантия: темір, магний, кремний, оттегі
Сыртқы ядро: темір, никель
Ішкі ядро: темір, никель

Диаграмма 3: Жердің құрамының 3D моделі

Бұл 3D модель Жердің құрамын әртүрлі түсті секторлармен бейнелейді:

Қызыл: темір
Көк: кремний
Жасыл: магний
Сары: оттегі
Қызғылт сары: кальций
Ашық көк: натрий
Күлгін: калий
Қызғылт: алюминий
Ақ: басқа элементтер

Диаграмма 4: Жердің температурасының 3D моделі

Бұл 3D модель Жердің тереңдікке байланысты температурасын түс шкаласымен көрсетеді:

Қызыл: 1000°C
Қызғылт сары: 2000°C
Сары: 3000°C
Жасыл: 4000°C
Көк: 5000°C
Күлгін: 6000°C

Диаграмма 5: Жердің қимасы

Бұл диаграмма Жердің қимасын көрсетеді, мына маңызды ерекшеліктерді атап өтеді:

Қыртыс: Сыртқы қабат, жұқа және салыстырмалы түрде қатты
Мантия: Ең қалың қабат, ыстық, тығыз тау жыныстарынан тұрады
Сыртқы ядро: Негізінен темір мен никельден тұратын сұйық қабат
Ішкі ядро: Қатты, өте тығыз шар, темір мен никельден тұрады

Диаграмма 6: Жердің рельефі

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Бұл квиз Жердің ішкі құрылымын және литосфералық тақталардың қозғалысын түсінуге арналған. Ішкі ядроның, сыртқы ядроның, мантияның және қабықтың құрамы жөнінде мәліметтер ұсынылады. Тақталардың шекара түрлері мен олардың геологиялық процестермен байланысы туралы ақпарат беріледі.