Zelulen Biologia Prokariotoa
48 Questions
3 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Zein zientzialarik eman zion 'zelula' izena aurkitutako egiturari?

  • Robert Hooke (correct)
  • Anton van Leeuwenhoek
  • Matthias Schleiden
  • Robert Brown

Teoria zelularraren arabera, zelula guztiak aurretik existitzen ziren beste zelula batzuetatik datoz.

True (A)

Zein dira zelula baten funtsezko hiru elementuak?

Mintz plasmatikoa, zitoplasma eta material genetikoa

Zelula prokariotoek ez dute mintzik zitoplasma konpartimentutan banatzeko, eta horregatik, DNA ez dago [hutsune] gisa babestuta.

<p>nukleo</p> Signup and view all the answers

Zein funtzio betetzen du kapsulak bakterio batzuetan?

<p>Ingurunearen lehorketatik babestea eta koloniak eratzea. (B)</p> Signup and view all the answers

Bakterio guztiek bakterio-pareta dute.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Zein da zelula prokariotoen berezko domeinua?

<p>Archaea eta Bacteria</p> Signup and view all the answers

Lotu zientzialari bakoitza teoria zelularrari egindako ekarpenarekin:

<p>Hooke = Zelula izena eman van Leeuwenhoek = Animalkuluak behatu Brown = Nukleoa aurkitu landare zeluletan Schleiden &amp; Schwann = Landare eta animalia ehunak zelulaz osatuta daude</p> Signup and view all the answers

Zein da bakterio-paretaren osagai kimiko nagusia?

<p>Peptidoglikanoa (C)</p> Signup and view all the answers

Bakterioen mintz plasmatikoak esterolak ditu, zelula eukariotoen mintzetan bezala.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Zein da zelula prokariotoetan DNA babesten duen egitura?

<p>Ez dago mintzik</p> Signup and view all the answers

Zelula prokariotoetan, antibiotikoen aurkako erresistentzia ematen duten geneak ______ izeneko molekuletan aurkitzen dira.

<p>plasmido</p> Signup and view all the answers

Lotu zelula prokariotoen egitura hauek beren funtzioekin:

<p>Flageloak = Mugikortasuna ematen diote zelulari Pilusak = Material genetikoa trukatzeko Finbriak = Zelula beste zelula batzuetan finkatzea</p> Signup and view all the answers

Zelula eukariotoek dituzten zein egiturak babesten du DNA eta eratzen du nukleoa?

<p>Barne-mintzak (A)</p> Signup and view all the answers

Zelula prokariotoen erribosomak zelula eukariotoetakoak baino handiagoak dira.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Aipatu zelula eukarioto mota bat.

<p>Animalia zelula</p> Signup and view all the answers

Zein lotura zelular motak zuzenean ahalbidetzen du zelulen arteko komunikazioa, ioiak eta molekula txikiak zuzenean pasatuz?

<p>Komunikazio-loturak edo GAP motakoak (D)</p> Signup and view all the answers

Endozitosia eta exozitosia molekula txikiak mintza zeharkatzeko mekanismoak dira, zuzenean lipidoen geruza bikoitzean barrena igaroz.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Zer da difusio erraztua eta zergatik da beharrezkoa difusio sinplea eraginkorra ez den molekulen garraiorako?

<p>Difusio erraztua mintzeko proteina espezifikoen bidezko garraio pasiboa da, difusio sinplea eraginkorra ez den molekulen garraiorako beharrezkoa, polaritatea edo tamaina direla eta.</p> Signup and view all the answers

Garraio ______ kontzentrazio-gradientearen aurka gertatzen da eta energia behar du.

<p>aktiboa</p> Signup and view all the answers

Zein ezaugarri dituzten molekulek zeharkatzen dute mintza difusio sinplez?

<p>Molekula txikiak, karga elektrikorik gabeak eta izaera hidrofoboa dutenak (D)</p> Signup and view all the answers

Lotu garraio mota bakoitza bere ezaugarri nagusiarekin:

<p>Difusio sinplea = Kontzentrazio gradientearen alde, energia gasturik gabe, molekula txiki eta hidrofoboentzat. Difusio erraztua = Kontzentrazio gradientearen alde, energia gasturik gabe, baina transmintz-proteinen beharra du. Garraio aktiboa = Kontzentrazio gradientearen aurka, energia gastua behar du. Endozitosia = Mintzez osatutako besikulak eratzen dira, substantziak inguratzeko.</p> Signup and view all the answers

Karbono dioxidoa (CO2) eta oxigenoa (O2) difusio erraztuaren bidez garraiatzen dira mintz plasmatikoan zehar.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Zelula arteko zein lotura motak ahalbidetzen du zelulen arteko elkartzea, baina ez du komunikazio zuzenik baimentzen?

<p>Lotura itsaskorrak edo desmosomak (A)</p> Signup and view all the answers

Zein osagai nagusik osatzen du onddoen zelula-pareta?

<p>Kitina (C)</p> Signup and view all the answers

Bakterioen zelula-pareta zelulosaz osatuta dago nagusiki.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Zein da landareen zelula-paretaren lehen geruza, zelulen hazkuntzan eratzen dena?

<p>Erdiko Lamela</p> Signup and view all the answers

Pareta ______ zelulak hazkuntza amaitzen duenean mintz plasmatikoaren eta pareta primarioaren artean jariatzen duen geruza lodi bat da.

<p>sekundarioa</p> Signup and view all the answers

Lotu zelula-paretaren geruza bakoitza bere osagai nagusiarekin:

<p>Erdiko lamela = Pektina Pareta primarioa = Zelulosa-zuntzak Pareta sekundarioa = Zelulosa-zuntzak eta lignina (edo beste substantzia batzuk)</p> Signup and view all the answers

Zein funtzio betetzen du zelula-paretak, presio osmotikoaren ondoriozko hanpadura-aldaketei aurre egiteko?

<p>Eskeleto-funtzioa (D)</p> Signup and view all the answers

Landareetan, pareta sekundarioak beti iragazkorra izan behar du mantenugaiak garraiatzeko.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Zelula-paretaren zein funtzio ahalbidetzen die bakterioei inguruneko baldintza kaltegarrietan bizitzea?

<p>Babes-funtzioa</p> Signup and view all the answers

Garraio aktibo primarioaren eta sekundarioaren arteko desberdintasun nagusia zein da?

<p>Primarioak ATP erabiltzen du zuzenean, eta sekundarioak gradiente elektrokimiko bat erabili. (C)</p> Signup and view all the answers

Endozitosia zelulatik substantziak kanporatzeko mekanismo bat da.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Zer da transzitosia?

<p>Endozitosi eta exozitosi bidezko garraioa zelula zeharkatuz.</p> Signup and view all the answers

Fagozitosian, zelulak partikulak edo zelula osoak hartzen ditu [hutsunea] handien bidez.

<p>besikula</p> Signup and view all the answers

Lotu garraio aktibo mota bakoitza bere energia-iturriarekin:

<p>Garraio aktibo primarioa = ATParen hidrolisia Garraio aktibo sekundarioa = Gradiente elektrokimiko bat</p> Signup and view all the answers

Zelula batean endozitosia gertatzen denean, zer gertatzen da mintz plasmatikoarekin?

<p>Mintzak zitoplasman sartuko den materiala inguratzen du eta besikula bat eratzen du. (B)</p> Signup and view all the answers

Garraio aktiboak ez du inolako energia behar.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Aipatu endozitosi mota bat eta azaldu laburki.

<p>Pinozitosia, non zelulak likidoak bereganatzen dituen.</p> Signup and view all the answers

Zein da zelulaz kanpoko matrizearen funtzio nagusietako bat?

<p>Ehunetako zelulen loturak eta ehunen birsorkuntza ahalbidetzea. (A)</p> Signup and view all the answers

Glikokaliza zelula guztietan aurkitzen den egitura unibertsala da.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Zelulaz kanpoko matrizean aurkitzen den zuntz-proteina ugariena zein da, eta zer funtzio betetzen du?

<p>Kolagenoa, hausturen aurkako sendotasuna ematen du.</p> Signup and view all the answers

Zelulaz kanpoko matrizeak ehunei elastikotasuna ematen dien zuntz-egitura da: ________.

<p>Elastina</p> Signup and view all the answers

Zein osagaik ematen dio matrize amorfoari likatasuna zelulaz kanpoko matrizean?

<p>Azido hialuronikoaren hidratazioak (B)</p> Signup and view all the answers

Zelulaz kanpoko matrizeak ez du zerikusirik ehunen uzkurdura eta luzapenarekin.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Aipatu zelulaz kanpoko matrizearen funtzio bat non likido interstizialaren zirkulazioa garrantzitsua den.

<p>Zelularteko substantzien garraioa.</p> Signup and view all the answers

Lotu glikokalizaren funtzioak adibideekin:

<p>Zelula-ezagutza = Obuluaren eta espermatozoidearen arteko interakzioa Zelula-xurgapena = Hesteetako zelula epitelialen funtzioa Babes mekanikoa eta kimikoa = Muki-mintzen epitelioetan Zelulen mugimendua eta atxikidura = Zelulaz kanpoko matrizearekiko interakzioa</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Peptidoglikano

Bakterio-paretaren osagai nagusia, polisakarido bat da.

Mintz plasmatikoa

Zelula guztietako mintzen antzekoa, esterol barik.

Zitoplasma

Zelula prokariotoen barruko eremu likidoa, barruan DNA-nik, erribosomak eta inklusioak dituena.

Erribosomak

Proteinak sintetizatzeko arduratzen diren konplexu makromolekular txikiak.

Signup and view all the flashcards

DNA prokariotoa

Kromosoma zirkular bakarra duen, mintzek babestuta ez dagoen molekula.

Signup and view all the flashcards

Plasmidoak

DNA molekula zirkular txikiagoak, bakterioaren oinarrizko genomaren zati.

Signup and view all the flashcards

Flageloak

Zelulei mugikortasuna ematen dieten harikarak.

Signup and view all the flashcards

Zelula eukariotoa

DNA babestuta duten barne-mintz eta organuluak dituzten zelulak, eucarya domeinukoak.

Signup and view all the flashcards

Loturak

Zelulen funtzionamendu koordinaturako erabiltzen diren zelularteko loturak.

Signup and view all the flashcards

Lotura estuak

Zelulen arteko iragazkaitzak diren loturak.

Signup and view all the flashcards

GAP loturak

Zelulen arteko komunikazioa ahalbidetzen duten loturak.

Signup and view all the flashcards

Plasmodesmoak

Landare zelulen artean dauden lotura bereziak.

Signup and view all the flashcards

Difusioa

Molekula txikiek mintz plasmatikoan zehar garraiatzeko mekanismoa.

Signup and view all the flashcards

Difusio sinplea

Karga elektrikorik gabeko molekulen pasabidea mintzaren bidez.

Signup and view all the flashcards

Difusio erraztua

Transmintz-proteinen bidez egiten den difusioa.

Signup and view all the flashcards

Garraio aktiboa

Kontzentrazio-gradientearen aurka molekulen garraio prozesua, energia eskatzen du.

Signup and view all the flashcards

Zelula

Zelula biziaren unitate oinarrizkoa da, funtzio eta egitura bereziak dituena.

Signup and view all the flashcards

Material genetikoa

Zelularen ezaugarriak kodeatzen dituzten DNA molekulak dira.

Signup and view all the flashcards

Zelula prokariotoa

Mintzik ez dituen zelulak dira, konpartimentuetan banatzeko.

Signup and view all the flashcards

Kapsula

Bakterio batzuetan dagoen geruza likatsu bat da, ingurunearen lehorketatik babesten duena.

Signup and view all the flashcards

Bakterio-pareta

Bakterioen inguruko mintza, forma eusten eta presio-osmotikoetatik babesten duena.

Signup and view all the flashcards

Teoria cellula

Zelulen egitureta eta funtzioei buruzko irakaspenak, Hooke eta beste batek sortuak.

Signup and view all the flashcards

Garraio aktibo primarioa

ATParen hidrolisian oinarritzen den energia-ekarpenak egiten duena.

Signup and view all the flashcards

Garraio aktibo sekundarioa

Gradientearen alde energia askatu duena, molekula bat garraiatzean.

Signup and view all the flashcards

Na+/K+ ponpa

Zelulan sartu eta irten behar diren sodio eta potasio ionak garraiatzen dituen proteina.

Signup and view all the flashcards

Endozitosia

Zelula batek materiala inguratuz eta besikula bat eratuz barneratzeko mekanismoa.

Signup and view all the flashcards

Pinozitosia

Endozitosia mota, likidoak inguratzen dituena.

Signup and view all the flashcards

Exozitosia

Zelulek substantziak kanporatzeko duten mekanismoa, besikulak mintzarekin fusionatuz.

Signup and view all the flashcards

Transzitosia

Makromolekula batzuk zelula zeharkatu ondoren exozitosi bidez askatzeko mekanismoa.

Signup and view all the flashcards

Zelulaz kanpoko matrizea

Animalia-zelula eukariotoek kanpora jariatutako zuntz-proteinen eta polisakaridoen multzoa.

Signup and view all the flashcards

Zuntz-matrizea

Zuntz-proteinen sare bat, kolagenoa eta elastina osatzen duena.

Signup and view all the flashcards

Kolagenoa

Zuntz-matrizeko proteina garrantzitsuena, sendotasuna eskaintzen duena.

Signup and view all the flashcards

Elastina

Zuntz-matrizeko proteina, elastikotasuna ematen duena.

Signup and view all the flashcards

Matrize amorfoa

Gel urtsu bat, polisakaridoak eta proteoglikanoak dituena.

Signup and view all the flashcards

Glikokaliza

Glukolipido eta glikoproteina multzo bat, zelula-mintzaren kanpoko aldean dagoena.

Signup and view all the flashcards

Zelula-ezagutza

Zelulen arteko komunikazioa, adibidez, obulua eta espermatozoidea.

Signup and view all the flashcards

Zelularteko substantzien garraioa

Likido interstizialaren bidez ezinbestekoa den materia mugitzea.

Signup and view all the flashcards

Zelula-pareta

Zelula eukariotoen mintzaren kanpoaldean kokatzen den egitura sendoa da.

Signup and view all the flashcards

Kitina

Onddoen zelula-pareta osatzen duen N-azetilglukosaminaren polimeroa.

Signup and view all the flashcards

Erdiko lamela

Zelulak elkarren ondoan daudenean pektinez jariatzen den lehen geruza da.

Signup and view all the flashcards

Pareta primarioa

Mintzaren eta bi zelulen artean eta zelulosa-zuntzezkoa da.

Signup and view all the flashcards

Pareta sekundarioa

Zelulak hazten amaitzen dutenean jariatzen den geruza lodia.

Signup and view all the flashcards

Eskeleto-funtzioa

Zelulako formari eusten dio, presio osmotikoari aurre eginez.

Signup and view all the flashcards

Babes-funtzioa

Paretaren sendotasunak zelula babesten du horretara etorkizuneko kalteetatik.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Zelularen egitura

  • Zelulak dira bizitzaren unitate funtzionala.
  • Organismo guztiak zelulaz osatuta daude.
  • Zelularen aurkikuntza Hookek (1665) egin zuen.
  • Zelula izena Hookek eman zuen.
  • van Leeuwenhoek (1674) animaliak aurkitu zituen mikroskopioaren bitartez.
  • Brown (1831) nukleoa aurkitu zuen landare zeluletan.
  • Schleiden (1838) landare guztiak zelulez osatuta daudela adierazi zuen.
  • Schwann (1839) animalia ehunak zelulez osatuta daudela adierazi zuen.
  • Virchow (1855) zelula guztiak beste zelula batetik eratorriak direla adierazi zuen.
  • Santiago Ramón y Cajal (1902) teoria neuronala garatu zuen.

Zelularen printzipioak

  • Zelula unitate estrukturala da: organismo bizidun guztiak zelula batez edo gehiagoz osatuta daude.
  • Zelula unitate funtzionala da: Zelula bakoitzak bizi funtzioak (nutrizioa, harremana eta ugalketa) bere kabuz garatu ditzake.
  • Zelula guztiak beste zelula batetik eratortzen dira. Ez da zelula batzuk bestelako zelula mota batzuestik eratortzen.
  • Zelula unitate genetikoa da: Organismo baten garapenerako, funtzionamendurako eta ugalketa-prozesuetarako behar den informazio hereditario guztia ditu organismoaren zelula guztiek.

Zelularen antolaketa

  • Zelula bi motatakoak dira: prokariotokoak eta eukariotokoak.
  • Zelula prokariotoak ez dute nukleo edo organulu mintzez inguratutakoak.
  • Zelula eukariotoak nukleo eta organulu mintzez inguratutakoak dituzte.
  • Zelula prokariotoen adibideak bakterioak eta arkeobakterioak dira.
  • Zelula eukariotoen adibideak animaliak, landareak, onddoak eta protistoak dira.

Zelularen osagaiak

  • Mintz plasmatikoa: Lipido geruza bikoitza eta proteina-geruza batzuekin. Zelularen barru eta kanpo ingurunea bereizten dituena.
  • Zitoplasma: Zelularen barnealdea betetzen duen materiala.
  • Organuluak: Funtzio berezi batzuk dituzten egiturak dira.

Zelula eukariotikoen osagaiak

  • Nukleoa: Zelularen zentroa da, DNA duena.
  • Erretikulu endoplasmatikoa (RE): Proteina- eta lipido-sintesian parte hartzen duen sare bat da.
  • Aparatu golgiarra: Zelularen sekretu eta garraioan inplikatzen dena.
  • Mitokondria: Energia sortzen duen organulua da.
  • Kloroplastoak (landare zelulek bakarrik): Landareetan fotosintesiaren prozesuan inplikatzen den organulua.
  • Lisosamak: hondakinak digeritzen dituzten organuluak.
  • Zitoeskeletoa: Zelularen egiturari laguntzen dioten proteina-harizpiak.
  • Bakuoloak: Zelularen barruko edukiontzak dira urarekin eta nutrienteekin.
  • Zelula pareta (landare zelulek): Zelularen kanpoaldean dagoen harizpi gogorra.

Mintzaren zeharkako garraioa

  • Garraio pasiboa: Molekulak kontzentrazio handitik txikiagorako mugitzen dira, energia gasturik gabe.

  • Difusioa: Molekulen mugimendu naturala da.

  • Difusio erraztua: proteinek lagundutako difusioa.

  • Osmosia: Uraren difusioa da.

  • Garraio aktiboa: Molekulak kontzentrazio txikiagoratik handiagora mugitzen dira, energia gastua.

  • Garraio aktibo primario: Zelulak energia ATParen hidrolisitik lortzen du mugimendu horretarako.

  • Garraio aktibo sekundarioa: Energia beste molekula baten garraiotik lortzen du mugimendu horretarako.

  • Endozitosia: zelularen barruan materia hartzen duen prozesua da, mintza irekita.

  • Exozitosia: zelularen kanpoko ingurunean materia askatzen duen prozesua.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Zelularen egitura PDF

Description

Galdetegi honek zelula prokariotoen biologia aztertzen du. Zelulen osagaiak, funtzioak eta egiturak jorratzen ditu. Gainera, teoria zelularraren eta zientzialarien ekarpenaren inguruko galderak daude.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser