Podcast
Questions and Answers
Зат алмасу процесі кезінде ыдырау өнімдері қалай әсер етеді?
Зат алмасу процесі кезінде ыдырау өнімдері қалай әсер етеді?
Зәр түзілу механизмі қанша кезеңнен тұрады?
Зәр түзілу механизмі қанша кезеңнен тұрады?
Нефронның негізгі функциясы не?
Нефронның негізгі функциясы не?
Шумақшадағы қан сүзіндісінің өнімі қайда түседі?
Шумақшадағы қан сүзіндісінің өнімі қайда түседі?
Signup and view all the answers
Шумақшалардағы қаннан сүзілетін заттар қандай әсермен өтеді?
Шумақшалардағы қаннан сүзілетін заттар қандай әсермен өтеді?
Signup and view all the answers
Шумақтық сүзіндіде қандай заттар бар?
Шумақтық сүзіндіде қандай заттар бар?
Signup and view all the answers
Бүйрек арқылы 1 минутта қанның қанша көлемі өтеді?
Бүйрек арқылы 1 минутта қанның қанша көлемі өтеді?
Signup and view all the answers
Шумақтық сүзіндіде молекулалық массасы қандай мөлшерден төмен заттар болады?
Шумақтық сүзіндіде молекулалық массасы қандай мөлшерден төмен заттар болады?
Signup and view all the answers
Шумақша капиллярларын қан сүзу кезінде қандай фактор әсер етеді?
Шумақша капиллярларын қан сүзу кезінде қандай фактор әсер етеді?
Signup and view all the answers
Study Notes
Зат алмасу мен зәр түзілу
- Зат алмасу процесінде ыдырау өнімдері түзіледі. Организм олардың бір бөлігін пайдаланады, ал қалғанын бөліп шығарады.
- Бөліп шығару процесінде бүйрек шешуші рөл атқарады. Бүйрек организмнен су, түз, аммиак, несепнәр, несеп қышқылын бөліп шығарады және қанның осмостық қасиетінің тұрақтылығын сақтайды.
- Бүйрек арқылы организмде түзілген немесе дәрі түрінде енген көптеген бөгде текті және улы заттар шығарылады.
- Зәр түзілу үш кезеңнен тұрады: абсорбция (фильтрация), реабсорбция (қайта сіңірілу) және секреция.
- Зәр судан, электролиттерден және зат алмасудың соңғы өнімдерінен тұрады.
- Бірінші реттік зәр бүйрек капсуласындағы абсорбция (фильтрация) процесінен басталады.
- Нефрон бүйректің негізгі құрылымдық және қызмет атқаратын бірлігі болып табылады.
- Нефрон капиллярлар шумағы бар капсуланы және иректелген бүйрек өзекшелерінен құрайды.
- Шумақтық сүзілу қанның гидростатикалық қысымына байланысты.
- Қан плазмасынан шумақтық сүзіндіде глюкоза, амин қышқылдары, витаминдер, гормондар, несепнәр, несеп қышқылы, креатинин, су және басқа төмен молекулалы қосылыстар болады.
- Лейкоциттер, эритроциттер, тромбоциттер және плазма ақуыздары капиллярлардан шыға алмайды, себебі олардың молекулалық массалары сүзгіш рөлін атқаратын базальді мембранада ұсталып қалады.
- Бүйрек минутына шамамен 125 мл сүзінді түзеді.
- Тәулігіне 180 литр зәр түзілуі мүмкін, бірақ зәр түзілу механизміне өзекшелі реабсорбция процесі де кіреді, сондықтан одан аз зәр шығарылады.
Шумақша капиллярларының құрылымы
- Шумақшада шамамен 50-ге жуық капиллярлар шоғырланып, диаметрі 50-100 нм болатын саңылауларға ие.
- Қабырғалары бір қабат эпителий жасушаларын құрайды.
Сүзілу механизмі
- Шумақша капиллярларындағы қан сүзіледі.
- Сүзілу қанның гидростатикалық қысымымен жүзеге асады.
- Молекулалық массасы 68 000 г-нан төмен заттар шумақтық сүзіндіге өтеді.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Зат алмасу және зәр түзілу процесі организмнің маңызды функцияларының бірі болып табылады. Бұл quiz бүйректің рөлі, зәрдің құрамы және оның түзілу кезеңдері туралы қосымша ақпарат беруге арналған. Сұрақтар арқылы сіз осы тақырыптар бойынша білім деңгейіңізді тексеруге мүмкіндік аласыз.
