Podcast
Questions and Answers
Зат алмасу процесі кезінде ыдырау өнімдері қалай әсер етеді?
Зат алмасу процесі кезінде ыдырау өнімдері қалай әсер етеді?
- Бәрі организмге пайдалы.
- Тек пайдалы заттар ғана пайдаланылады.
- Бөлінген өнімдердің бір бөлігі пайдаланылады, қалғаны бөлініп шығарылады. (correct)
- Ыдырау өнімдері бөлінбейді.
Зәр түзілу механизмі қанша кезеңнен тұрады?
Зәр түзілу механизмі қанша кезеңнен тұрады?
- Екі кезең.
- Үш кезең. (correct)
- Төрт кезең.
- Бес кезең.
Нефронның негізгі функциясы не?
Нефронның негізгі функциясы не?
- Тек су мен заттарды сулармен бөліп шығару.
- Организмдегі токсиндерді шоғырландыру.
- Зәрді түзетін процеске қатысу. (correct)
- Канның қысымын көтеру.
Шумақшадағы қан сүзіндісінің өнімі қайда түседі?
Шумақшадағы қан сүзіндісінің өнімі қайда түседі?
Шумақшалардағы қаннан сүзілетін заттар қандай әсермен өтеді?
Шумақшалардағы қаннан сүзілетін заттар қандай әсермен өтеді?
Шумақтық сүзіндіде қандай заттар бар?
Шумақтық сүзіндіде қандай заттар бар?
Бүйрек арқылы 1 минутта қанның қанша көлемі өтеді?
Бүйрек арқылы 1 минутта қанның қанша көлемі өтеді?
Шумақтық сүзіндіде молекулалық массасы қандай мөлшерден төмен заттар болады?
Шумақтық сүзіндіде молекулалық массасы қандай мөлшерден төмен заттар болады?
Шумақша капиллярларын қан сүзу кезінде қандай фактор әсер етеді?
Шумақша капиллярларын қан сүзу кезінде қандай фактор әсер етеді?
Flashcards
Нефрон
Нефрон
Бүйректегі негізгі қызмет атқаратын бірлік, ол зәр түзілу процесіне қатысады.
Шуйке
Шуйке
Бүйрек өзекшесінің бір бөлігі, ол шумақшадан басталады және иректелген түтікшелермен байланысады.
Иректелген бүйрек өзекшесі
Иректелген бүйрек өзекшесі
Бүйрек өзекшесінің бір бөлігі, ол шуйкемен байланысады және қанға пайдалы заттардың қайта сіңірілуін қамтамасыз етеді.
Шумақша
Шумақша
Signup and view all the flashcards
Бірінші реттік зәр
Бірінші реттік зәр
Signup and view all the flashcards
Реабсорбция
Реабсорбция
Signup and view all the flashcards
Секреция
Секреция
Signup and view all the flashcards
Зәр түзілу
Зәр түзілу
Signup and view all the flashcards
Бүйрек арқылы бөліп шығару
Бүйрек арқылы бөліп шығару
Signup and view all the flashcards
Бөліп шығару
Бөліп шығару
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Зат алмасу мен зәр түзілу
- Зат алмасу процесінде ыдырау өнімдері түзіледі. Организм олардың бір бөлігін пайдаланады, ал қалғанын бөліп шығарады.
- Бөліп шығару процесінде бүйрек шешуші рөл атқарады. Бүйрек организмнен су, түз, аммиак, несепнәр, несеп қышқылын бөліп шығарады және қанның осмостық қасиетінің тұрақтылығын сақтайды.
- Бүйрек арқылы организмде түзілген немесе дәрі түрінде енген көптеген бөгде текті және улы заттар шығарылады.
- Зәр түзілу үш кезеңнен тұрады: абсорбция (фильтрация), реабсорбция (қайта сіңірілу) және секреция.
- Зәр судан, электролиттерден және зат алмасудың соңғы өнімдерінен тұрады.
- Бірінші реттік зәр бүйрек капсуласындағы абсорбция (фильтрация) процесінен басталады.
- Нефрон бүйректің негізгі құрылымдық және қызмет атқаратын бірлігі болып табылады.
- Нефрон капиллярлар шумағы бар капсуланы және иректелген бүйрек өзекшелерінен құрайды.
- Шумақтық сүзілу қанның гидростатикалық қысымына байланысты.
- Қан плазмасынан шумақтық сүзіндіде глюкоза, амин қышқылдары, витаминдер, гормондар, несепнәр, несеп қышқылы, креатинин, су және басқа төмен молекулалы қосылыстар болады.
- Лейкоциттер, эритроциттер, тромбоциттер және плазма ақуыздары капиллярлардан шыға алмайды, себебі олардың молекулалық массалары сүзгіш рөлін атқаратын базальді мембранада ұсталып қалады.
- Бүйрек минутына шамамен 125 мл сүзінді түзеді.
- Тәулігіне 180 литр зәр түзілуі мүмкін, бірақ зәр түзілу механизміне өзекшелі реабсорбция процесі де кіреді, сондықтан одан аз зәр шығарылады.
Шумақша капиллярларының құрылымы
- Шумақшада шамамен 50-ге жуық капиллярлар шоғырланып, диаметрі 50-100 нм болатын саңылауларға ие.
- Қабырғалары бір қабат эпителий жасушаларын құрайды.
Сүзілу механизмі
- Шумақша капиллярларындағы қан сүзіледі.
- Сүзілу қанның гидростатикалық қысымымен жүзеге асады.
- Молекулалық массасы 68 000 г-нан төмен заттар шумақтық сүзіндіге өтеді.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Зат алмасу және зәр түзілу процесі организмнің маңызды функцияларының бірі болып табылады. Бұл quiz бүйректің рөлі, зәрдің құрамы және оның түзілу кезеңдері туралы қосымша ақпарат беруге арналған. Сұрақтар арқылы сіз осы тақырыптар бойынша білім деңгейіңізді тексеруге мүмкіндік аласыз.
