Podcast
Questions and Answers
Yanıklar vücudumuzda hangi işleve sahip olan deriyi etkiler?
Yanıklar vücudumuzda hangi işleve sahip olan deriyi etkiler?
Deri, vücudumuzu enfeksiyonlardan koruyan, ısı ve sıvı kaybını önleyen bir bariyer görevi görür.
Yanıkların nedenleri nelerdir? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)
Yanıkların nedenleri nelerdir? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)
Yanıkların derinliği, vücudumuzda hangi etkileri yaratabilir?
Yanıkların derinliği, vücudumuzda hangi etkileri yaratabilir?
Yanıkların derinliği, yüzey alanı, neden olan ajan, enfeksiyon, metabolik durumlar gibi etkenler, yanığın tüm organizmayı etkileyen fizyopatolojisini belirler ve prognozu etkiler.
Yanıklar, yalnızca deride etki yaratan ve diğer organları etkilemeyen bir durumdur.
Yanıklar, yalnızca deride etki yaratan ve diğer organları etkilemeyen bir durumdur.
Signup and view all the answers
Yanıkların tedavisinde en önemli adım nedir?
Yanıkların tedavisinde en önemli adım nedir?
Signup and view all the answers
Yanıkların sıklıkla görüldüğü yaş grupları hangileridir? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)
Yanıkların sıklıkla görüldüğü yaş grupları hangileridir? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)
Signup and view all the answers
Yanıkların en sık nedeni nedir?
Yanıkların en sık nedeni nedir?
Signup and view all the answers
Yanıkların hikayesi, tedavide neden önemlidir?
Yanıkların hikayesi, tedavide neden önemlidir?
Signup and view all the answers
Alev yanıklarında inhalasyon hasarı, genellikle kapalı alanda yangın durumlarında görülür.
Alev yanıklarında inhalasyon hasarı, genellikle kapalı alanda yangın durumlarında görülür.
Signup and view all the answers
Yanık tedavisinde hangi giysiler çıkarılmalıdır?
Yanık tedavisinde hangi giysiler çıkarılmalıdır?
Signup and view all the answers
Yanıklar tedavi edilirken hangi faktörler değerlendirilir?
Yanıklar tedavi edilirken hangi faktörler değerlendirilir?
Signup and view all the answers
Birinci derece yanıklar hangi etkenler ile oluşur?
Birinci derece yanıklar hangi etkenler ile oluşur?
Signup and view all the answers
Birinci derece yanıklar, 3-4 günde skarsız iyileşir.
Birinci derece yanıklar, 3-4 günde skarsız iyileşir.
Signup and view all the answers
İkinci derece yanıklar hangi etkenler ile oluşur? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)
İkinci derece yanıklar hangi etkenler ile oluşur? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)
Signup and view all the answers
İkinci derece yanıklar hangi türlere ayrılır?
İkinci derece yanıklar hangi türlere ayrılır?
Signup and view all the answers
Üçüncü derece yanıklar, derinin hangi tabakalarını etkiler?
Üçüncü derece yanıklar, derinin hangi tabakalarını etkiler?
Signup and view all the answers
Üçüncü derece yanıklar, dokunma duyusunu kaybeder.
Üçüncü derece yanıklar, dokunma duyusunu kaybeder.
Signup and view all the answers
Üçüncü derece yanıkların tedavisinde cerrahi girişim gerekmez.
Üçüncü derece yanıkların tedavisinde cerrahi girişim gerekmez.
Signup and view all the answers
Dördüncü derece yanıklar, derinin hangi katmanlarına uzanır?
Dördüncü derece yanıklar, derinin hangi katmanlarına uzanır?
Signup and view all the answers
Dördüncü derece yanıkların tedavisinde amputasyon gerekli olabilir.
Dördüncü derece yanıkların tedavisinde amputasyon gerekli olabilir.
Signup and view all the answers
Wallace 9'lar Kuralı, hangi amaçla kullanılır?
Wallace 9'lar Kuralı, hangi amaçla kullanılır?
Signup and view all the answers
Yanıkların tedavisinde pansumanın amaçları nelerdir?
Yanıkların tedavisinde pansumanın amaçları nelerdir?
Signup and view all the answers
Hangi derece yanıklar, güneş koruyucu kremler ve nemlendirici kremler ile tedavi edilir? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)
Hangi derece yanıklar, güneş koruyucu kremler ve nemlendirici kremler ile tedavi edilir? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)
Signup and view all the answers
İkinci derece yanıklar, cerrahi girişim gerektirmeden tedavi edilebilir
İkinci derece yanıklar, cerrahi girişim gerektirmeden tedavi edilebilir
Signup and view all the answers
Hangi derece yanıklar, deri greftlemesi gerektirir? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)
Hangi derece yanıklar, deri greftlemesi gerektirir? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz)
Signup and view all the answers
Dördüncü derece yanıkların tedavisinde geniş ve kapsamlı bir cerrahi girişim gereklidir.
Dördüncü derece yanıkların tedavisinde geniş ve kapsamlı bir cerrahi girişim gereklidir.
Signup and view all the answers
Göz, kulak, yüz, el, ayak ve genital bölgenin yanıkları nerede tedavi edilmelidir?
Göz, kulak, yüz, el, ayak ve genital bölgenin yanıkları nerede tedavi edilmelidir?
Signup and view all the answers
Yanıkların tanısı ve müdahalesi doğru yönlendirilerek oluşabilecek komplikasyonların bir miktar önlenebilmesi, birinci basamak sağlık kuruluşları ve aile hekimliği açısından büyük önem taşır.
Yanıkların tanısı ve müdahalesi doğru yönlendirilerek oluşabilecek komplikasyonların bir miktar önlenebilmesi, birinci basamak sağlık kuruluşları ve aile hekimliği açısından büyük önem taşır.
Signup and view all the answers
Study Notes
Yanıklar ve Rehabilitasyon
- Yanıklar, deri ve/veya derialtı dokularda ısı, soğuk, elektrik, radyasyon veya kimyasal ajanlara maruz kalma sonucu oluşan akut hasarlardır.
- Yanıkların derinliği, yüzey alanı, neden olan ajan ve takip sürecinde oluşabilecek enfeksiyon gibi faktörler prognostik öneme sahiptir ve çok kapsamlı bir travmadır.
- İlk değerlendirme ve doğru tedavi yönlendirmesi, yanıkların seyrini etkileyen en önemli müdahalelerden biridir.
Yanık Hastasının Değerlendirilmesi
- Deri, vücudu enfeksiyondan koruyan ve sıvı kaybını önleyen bir bariyer görevi görür.
- Yanığın hikayesinde; yanığın oluş şekli, maruz kalma süresi ve etken maddeye yönelik sorgulama yapılır.
- Alev yanığında inhalasyon hasarı için (kapalı alanda yangın, bilinç kaybı, kuru öksürük, seste boğukluk, solunum güçlüğü) kontrol gerekir. Yüz/burun kıllarında yanık olup olmadığına bakılır.
- Özellikle kimyasal yanıklarda, nedene yönelik antidot tedavisi gerekebilir.
Yanıkta Etkilenen Yaş Dağılımı
- 2013 Van çalışmasında 1-5 yaş arası çocukların yanık vakalarının %46'sını oluşturduğu ve en sık nedenin sıcak su olduğu saptandı.
- 2012 Konya çalışmasında 0-5 yaş grubunun yanık vakalarında en yüksek oranda etkilendiği ve en sık neden olarak sıcak sıvı haşlanmalarının olduğu belirlendi.
- 2010 Sivas çalışmasında 0-2 yaş grubunun en yüksek risk altında olduğu, bunu 3-7 yaş grubunun takip ettiği ve en sık nedenin sıcak sıvı haşlanması olduğu bildirildi.
- Yanık vakaları arasında çocukların en fazla etkilendiği yaş grubu olduğu vurgulandı.
Yanık Hastası Yaklaşımı ve Tedavi
- İlk muayenede; yanan giysiler, saat, küpe ve yüzük gibi takılar çıkarılmalıdır. Ödem ve turnike etkisi önlenmelidir.
- Yanık yarası derinliği, genişliği ve yeri açısından değerlendirilmelidir.
Birinci Derece Yanık
- En sık güneş veya ani gaz alevlenmesi sonucu oluşur.
- Epidermis seviyesinde yüzeyeldir.
- 3-4 günde skarsız iyileşir.
İkinci Derece Yanık
- Çok sıcak sıvılar veya metallere kısa süreli temas sonucu oluşur.
- Karakteristik özellikleri içi sıvı dolu büllerdir.
- Yüzeyel olanları pembe/kırmızı, ıslak ve ağrılıdır; derin olanlar kiraz kırmızısı, kurudur, duyu hissi azalmıştır; 10-14 günde iyileşir, 3-8 haftada iyileşme görülebilir.
Üçüncü Derece Yanık
- Derinin tüm katmanlarını içerir, kuru görünebilir ve kayışımsıdır.
- Duyusuzdur.
- Cerrahi tedavi yapılmadığı takdirde skar gelişimi, sepsis ve mortalite riski mevcuttur.
Dördüncü Derece Yanık
- Kas, tendon ve kemikleri de etkiler.
- Geniş ve kapsamlı cerrahi girişim gerektirir.
- Bazı durumlarda amputasyon gerekebilir.
Yanık Genişliğinin Değerlendirilmesi
- Wallace 9'lar kuralı, hastanın parmakları bitişik halde elin avuç kısmı ve yüzeyinin toplam vücut yüzey alanının %1'i olduğu varsayımına dayanmaktadır.
- Bu hesaplama ile yanık yüzdesi belirlenir ve tedavi planlaması yapılır.
Yara Bakımı
- Yanık yarasında pansumanın amacı: drenajın absorbsiyonu, ağrının azaltılması ve yaranın çevreden izolasyonu ve korunmasıdır.
-
- derece yanıklar için güneş koruyucu kremler, nemlendiriciler veya aloe vera içeren kremler kullanılır.
- 2.derece yüzeyel dermal yanıklar için uygun krem ve sargı yeterlidir.
-
- derece yanıklar için dermatomla eskarların seri eksizyonları ve greftleme yapılır.
-
- derece yanıklar için geniş ve kapsamlı cerrahi girişim gerekebilir. (Göz, kulak, yüz, el, ayak ve genital bölgenin yanıklarda deneyimli yanık ünitesi/merkezinin rolü büyük).
Genel Sonuç
- Yanık tanısı, müdahalesi ve tedavisi doğru yönlendirildiğinde, komplikasyonların önlenmesi adına birinci basamak sağlık kuruluşları ve aile hekimliği açısından önemlidir.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Bu quiz, yanıkların tanımı, değerlendirilmesi ve rehabilitasyonu hakkında bilgi edinmek isteyenler için tasarlanmıştır. Yanıkların çeşitli nedenleri, tedavi yöntemleri ve etkilenen yaş grupları gibi konulara derinlemesine bir bakış sunar. Yanık hastalarının değerlendirilebilmesi için gerekli bilgileri öğrenerek, sağlık alanındaki bilginizi artırabilirsiniz.