XVIII йөздә Казахстан һәм Русия бәйләнешләре

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

ХVIII йөздә Казахстан белән Русия арасында теркәлгән төп сәүдә маршрутлары кайдан башланган?

  • Алматыдан, Душанбе, Тараздан, Хиуадан
  • Сианьдан, Үркештән, Оренбургтан, Ташкенттән
  • Бухарадан, Хиуадан, Таштенттән, Қоқаннан (correct)
  • Тибеттән, Мәскәүдән, Орынбордан, Ташкенттән

Тәүке хан Русиягә күп елчеләр җибәрде, кайсы елларда?

  • 1695-1700 еллар
  • 1700-1705 еллар
  • 1686-1693 еллар (correct)
  • 1680-1685 еллар

Қазақстанның Азияга чыгу өчен Русия тарафыннан 'Килт һәм капка' дип атый булган кеше кем?

  • Александр I
  • І Петр (correct)
  • Петр II
  • Екатерина II

1716 елда кем Русиягә жоңғарларга каршы көч берләштерү өчен мөрәҗәгать иткән?

<p>Қайып хан (A)</p> Signup and view all the answers

Ямышевск бекинисен кем нигезләгән?

<p>И.Д. Бухгольц (B)</p> Signup and view all the answers

Русия патшалыгының Ертіс буенча бекнистәрне салудагы төп максаты нидә иде?

<p>Казах хандыгын үзенә кушу (B)</p> Signup and view all the answers

1716 елда И.Д. Бухгольц кемне Ома бетенлеккә барып эшләтергә ярдәм итте?

<p>І Петр (C)</p> Signup and view all the answers

Қазақстан белән Русия арасындагы бәйләнешләр кайсы вакытта активлашкан?

<p>XVIII йөзнең беренче 30 елы (C)</p> Signup and view all the answers

Русия империясенең Казахстандан нәрсәләр алу нияте булган?

<p>Малчылык өнімнәре һәм пайдалы казбалар (A)</p> Signup and view all the answers

1716 елның 20 маенда Омбы бекинисенең нигезе кайчан салынган?

<p>1716 елның 20 маенда (C)</p> Signup and view all the answers

Әбілқайырдың Ресейге ант берген старшындар саны қанша?

<p>29 (B)</p> Signup and view all the answers

Кіші жүз қазақтарының беделі кимеске бастады?

<p>Әбілқайыр ханның Ресей империясымен жақындасуы (D)</p> Signup and view all the answers

1734 жылы Кіші жүздің Ресей бодандығына өтуі рәсімделді?

<p>Ералының бастаған елшілігімен (B)</p> Signup and view all the answers

Әбілқайыр ханның Ресеймен жақындасуының негізгі себебі неде?

<p>Қалмақтар мен башқұрттардың шабуылдарын тоқтату (A)</p> Signup and view all the answers

1734 жылы ұйымдастырылған экспедицияның мақсаты не болды?

<p>Кіші жүздің аумағын жан-жақты зерттеу (A)</p> Signup and view all the answers

Әбілқайырдың Ресеймен кірудегі ең басты мақсаты не болды?

<p>Қалмақтарға қарсы күш жинау (A)</p> Signup and view all the answers

Тархан атағы кімге берілді?

<p>Таймас Шайымовқа (B)</p> Signup and view all the answers

1734 жылы Ресейдің қазақ жеріндегі шептерін нығайту үшін кім экспедицияны ұйымдастырды?

<p>И.К.Кириллов (A)</p> Signup and view all the answers

Қай жылдары Әбілқайырдың Ресейге ант қабылдаған оқиғасы болды?

<p>1734 жылы (C)</p> Signup and view all the answers

Кіші жүздің Ресей бодандығына өтуін рәсімдеген елшілік қай қалада болды?

<p>Петербург (D)</p> Signup and view all the answers

Абылай ханның шын аты қандай?

<p>Әбілмансұр (B)</p> Signup and view all the answers

Абылай хан 1711 жылы қай жерде дүниеге келді?

<p>Түркістан (B)</p> Signup and view all the answers

Абылай ханның әскери қарсыласы болып табылған батыры кім?

<p>Шарыш (D)</p> Signup and view all the answers

Абылай ханның бүкіл ішкі саяси қызметі қандай бағытта болды?

<p>Бір орталықтан басқарылатын тәуелсіз мемлекет құру (A)</p> Signup and view all the answers

1740 жылы Ресей билігіне бағынуға кімді(лер) ант берді?

<p>Абылай, Әбілмәмбет (B)</p> Signup and view all the answers

Қайда Абылай хан жоңғарларға қарсы күреске 15 жасында белсене ат салысты?

<p>Түркістан (B)</p> Signup and view all the answers

1741 жылы Қазақстанға басып кірген ел кім?

<p>Жоңғар (C)</p> Signup and view all the answers

Ш.Уәлиханов Абылай хан туралы не жазды?

<p>Билігі шексіз (B)</p> Signup and view all the answers

1742 жылы 2 қыркүйекте Орынбор комиссиясының төрағасы И.Н.Неплюев ненің талап етті?

<p>Ресейдің қарамағындағы қазақтарға қысымды тоқтатуды (A)</p> Signup and view all the answers

Әбілқайыр ханның Ресеймен әскери одақ жасау ұсынысы қашан болды?

<p>1730 жылы (A)</p> Signup and view all the answers

1730 жылы Әбілқайыр ханның елшілігі барған қала қандай?

<p>Петербург (A)</p> Signup and view all the answers

Патша Анна Иоанновна Кіші жүздің қазақтарын Ресейдің қол астына алу туралы грамотаға қол қойған жылы қай жылдың қашан?

<p>1731 жылы (B)</p> Signup and view all the answers

Қазақтан ант алу үшін патша үкіметі қай жылы Әбілқайырға елшілікті жіберді?

<p>1731 жылы (C)</p> Signup and view all the answers

Кімнің бастамасымен Ресейдің қол астына өту туралы шешім қабылданды?

<p>Әбілқайыр хан (D)</p> Signup and view all the answers

Әбілқайыр ханға арналған бағалы сыйлықтарды кімге тапсыру қарастырылды?

<p>Оларды Құран ұстап, ант берілгеннен кейін ғана тапсыру қарастырылды (B)</p> Signup and view all the answers

1731 жылдың 10 қазанында қандай елеулі оқиға болды?

<p>Әбілқайыр ханның ант қабылдауы (C)</p> Signup and view all the answers

1731 жылы дипломатиялық тапсырмамен келгендердің құрамында қай старшин болды?

<p>Таймас Шайымов (D)</p> Signup and view all the answers

Кіші жүзді Ресейдің қол астына алу ұсынысын қабылдаған патша кім?

<p>Анна Иоанновна (A)</p> Signup and view all the answers

Қазақтарға ең жақын көрші халықтар туралы деректер жинау тапсырылды кімге?

<p>А.И.Тевкелевке (A)</p> Signup and view all the answers

1716 елда Тобыл бояры Никита Белоусовның эшчәнлеге белән бәйле нәрсә җанландыруда булды?

<p>Рус мирының кыргызлар тарафыннан һөҗүмнәрен туктатырга тырышу (D)</p> Signup and view all the answers

1717 елда Ертіснең уң ягында нинди бекініс салынды?

<p>Железинск (D)</p> Signup and view all the answers

1720 елда И.М.Лихарев башкаруында нинди шеп нигезе салынды?

<p>Сібір шебі (A)</p> Signup and view all the answers

1731 елда Омбы бекінісендә кемнәр арасында кақтыгыш булды?

<p>Казахлар һәм җирле гарнизон (D)</p> Signup and view all the answers

Әбілқайыр ханның кычкырткычлыгы белән нәрсә бәйле?

<p>Жайық өәсендә мәңгік урынга китү өчен көрәш (C)</p> Signup and view all the answers

1718 елда югары Ертіс буе буенча нинди белемнәр җыелды?

<p>Колмаков, Урусов, Сомов хөкүмәт делегатлары (C)</p> Signup and view all the answers

Сібір редутынан Омбыга хәтле барысы нигә танымаклыкаш булган?

<p>Горькая шебенен (A)</p> Signup and view all the answers

Әбілқайыр ханның әйткән сүзләренең мәгънәсе ни?

<p>Казахлар һәрвакыт Жайық кузенә беркадәр һәммә без хиалабыз (C)</p> Signup and view all the answers

1723 елда Әбілқайыр ханның хәрби җитәкчелеге белән нигә алдан өйрәнү булган?

<p>Казах территориясендә ресейләр ихиалалау (C)</p> Signup and view all the answers

1716 елда кто губернатор Сибирьның беренче губернаторы булып чыккан?

<p>М. П. Гагарин (A)</p> Signup and view all the answers

Абылай сұлтанның Жоңғариядан босатылу уақыты қандай?

<p>1743 жылдың тамыз айы (C)</p> Signup and view all the answers

Қандай оқиға қазақтардың өз жауын әлсіретуіне мүмкіндік туғызды?

<p>Қалдан Сереннің өлімі (A)</p> Signup and view all the answers

Жоңғарияның ханы Лама Доржыдан жеңіліп, қайда қашып келген Әмірсана?

<p>Орта жүзге (B)</p> Signup and view all the answers

Нұралы ханға мемлекеттік айлық жалақы қандай мөлшерде тағайындалды?

<p>600 сом (A)</p> Signup and view all the answers

Нұралы ханның билігі қай жерде болды?

<p>Жем және Жайық арасында (A)</p> Signup and view all the answers

1852 жылы Абылайды қазақ қоғамы толық мойындады, бірақ қай оқиға бұл жылға дейін болған?

<p>Барақ сұлтанның қайтыс болуы (B)</p> Signup and view all the answers

Кіші жүзде қанша хандық құрылды?

<p>Екі хандық (D)</p> Signup and view all the answers

1755 жылы кім басқарған орасан зор әскер Жоңғарияға аттандырылды?

<p>Әмірсана (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

XVIII гасырдагы казакъ-орыс сауда мөнәсәбәтләре

XVIII гасырда казакълар мен орыслар арасында сауда керуенләре аша барган кучле сауда-сәүдә мөнәсәбәтләре.

XVIII гасырдагы казакъ ханлыгының орыслар белән мөнәсәбәтләре

XVIII гасырдагы казакъ ханлыгының орыслар белән сауда мөнәсәбәтләре.

XVIII гасыр башындагы казакъ ханлыгының орыслар белән дипломатик мөнәсәбәтләре

XVIII гасыр башындагы казакъ ханлыгының орыслар белән дипломатик мөнәсәбәтләренең үсеше.

И.Д.Бухгольц экспедициясе

1714 елда Россиягә җибәрелгән И.Д.Бухгольц башлыклы сәяхәт

Signup and view all the flashcards

Ямышевск бекенесе

1715 елда И.Д.Бухгольц экспедициясе төзегән бекенес.

Signup and view all the flashcards

XVIII гасыр башындагы казакъ ханлыгының Россия белән мөнәсәбәтләре

XVIII гасырдагы казакъ ханлыгының Россия белән мөнәсәбәтләре арта төшкән вакыт

Signup and view all the flashcards

Казак ханлыгы - Азиягә чыгу юлындагы «Кілт және қақпа»

Россия империясенең Азиягә чыгу юлында казакъ ханлыгын мөһим дип санавы

Signup and view all the flashcards

Каип хан

1716 елда Россиягә жоңгарларга каршы бергә көрәшү турында үтенеч белән мөрәҗәгать иткән казакъ ханы

Signup and view all the flashcards

Россия империясенең казакъ ханлыгын үзенең йогынтысы астына алу максаты

Россия империясенең казакъ ханлыгын үзенең йогынтысы астына алу максаты.

Signup and view all the flashcards

Омбы бекенесе

1716 елда И.Д.Бухгольц отряды төзгән яңа бекенес.

Signup and view all the flashcards

Никита Белоусов кайчан казак дәләсендә булган?

1716 елдә Россиянең казак дәләсендә тәүге тапкыр килгән бояр булган

Signup and view all the flashcards

1716 елда Ертнең янәшәсендә кайсы шәһәрләр салынган?

1716 елда Россиянең Ертнең янәшәсендә салынган ике кала булган

Signup and view all the flashcards

Чередовның рольләре нинди булган?

Гагарин Чередовны қонтайшага Жәміш каласын салуның сәбәбен аңлату өчен җибәргән

Signup and view all the flashcards

Мартемьяников кайсы эш өчен җибәрелгән?

Мартемьяниковны Гагарин казанасын һәм тоткыннарын кайтарып алу өчен җибәргән

Signup and view all the flashcards

Железинск каласы кайчан салынган?

1717 елда Россиянең Ертнең уң ягында яңа кала салынган

Signup and view all the flashcards

1717 елда казак дәләсендә кемнәр булган?

1717 елда Россиянең казак дәләсендә булган ике елче

Signup and view all the flashcards

Семей каласы кайчан салынган?

1718 елда Россиянең Ертнең югары ягында яңа әскәри колония салынган

Signup and view all the flashcards

1719 елда Зайсан күлен һәм Кара Ертне карау өчен кемнәр килгән?

1719 елда Россиянең Зайсан күлен һәм Кара Ертне карау өчен килгән елчеләр

Signup and view all the flashcards

1720 елда казак дәләсендә кайсы калалар салынган?

1720 елда Россиянең казак дәләсендә салынган ике кала

Signup and view all the flashcards

1720 елда казак дәләсендә кайсы 3 әскәри-сәяси терек булдырылган?

1720 елда Россиянең казак дәләсендә 3 әскәри-сәяси терек булдырылган

Signup and view all the flashcards

Әбілқайыр ханның тәкъдиме

1730 елда, Кіші Җуз ханлыгының җитәкчесе Әбілқайыр хан Ресей империясе белән хәрби берлеккә керү турында тәкъдим кылган.

Signup and view all the flashcards

Петербургка барылган

1730 елда Петербургка барып, Әбілқайырның Ресейгә керү соравы белән язган килешүе.

Signup and view all the flashcards

Анна Иоанновнаның карары

1731 елда, Ресей империясе Анна Иоанновна Кіші Җуз ханлыгын үзләштерү турында рәсми рәвештә раслый.

Signup and view all the flashcards

А.И.Тевкелевның рольы

1731 елда, А.И.Тевкелев башлыгындагы Ресей делегациясе Қазақ ханлыгына килә һәм Әбілқайыр хан белән рәсми килешү төзи.

Signup and view all the flashcards

Ресей халкына ант

Әбілқайыр хан Ресей белән килешү төзгәннән соң, Ресей халкына ант бирергә тиеш була.

Signup and view all the flashcards

Әбілқайыр ханның анты

Әбілқайыр хан 1731 елда, үзенең яклаучылары белән берлектә Ресей империясенә керү турында ант бирә.

Signup and view all the flashcards

Әбілқайыр ханга бүләкләр

Ресей империясе, 1731 елда Әбілқайыр ханга баалу бүләкләр биргән: болат кылыч, төлке койлек, шәл.

Signup and view all the flashcards

Әбілқайыр ханга бүләкләрне ничек бирергә

1731 елда Ресей империясе, Әбілқайыр ханга бүләкләр бирергә теләгәндә, аңа әйтергә кирәк булган әйберләр:

Signup and view all the flashcards

Таймас Шайымовның роле

1731 елда Ресей империясе, Әбілқайыр ханга бүләкләр бирергә теләгәндә, аңа әйтергә кирәк булган әйберләр:

Signup and view all the flashcards

Ресей империясе

1731 елда, Ресей империясе, Әбілқайыр хан белән килешү төзгәннән соң, җирне картага төшерү, халыкның теле, гадәтләре һәм гореф-гадәтләре турында мәгълүмат җыюны башлый.

Signup and view all the flashcards

Майтөбедегі ант беру

Кіші жүздің 29 старшыны Ресейдің әскеріне ант берді. Бұл оқиға Ырғыз және Тобыл өзендерінің арасындағы Майтөбе деген шатқалда өтті.

Signup and view all the flashcards

Хан партиясы

Бұл топқа кіші жүздің 29 ақсақалы кірді. Олар Әбілқайыр ханның Ресейге адал болуының кепілі ретінде өздерінің ұлдарының бірін Ресейге аманат жіберуге келісті.

Signup and view all the flashcards

Ресейдің Қазақстандағы дипломатиясы

Ресей елшілері Қазақстанда бір жылдан астам уақыт бойы дипломатиялық қызмет атқарды.

Signup and view all the flashcards

А.Тевкелев

А.Тевкелев - Кіші жүздегі дипломатиялық қызметі үшін әуелі полковник, кейіннен орыс армиясының генералы болып тағайындалды. Оның ұрпақтары Орынбор өлкесіндегі ірі-ірі помещиктерге айналды.

Signup and view all the flashcards

Таймас Шайымов

Кіші жүздегі Башқұрт старшинасы Таймас Шайымовқа тархан атағы берілді.

Signup and view all the flashcards

Әбілқайырдың беделінің төмендеуі

Әбілқайыр Ресейдің қол астына кіргеннен кейін Кіші жүз қазақтарының арасындағы беделі мен ықпалынан айырыла бастады.

Signup and view all the flashcards

Әбілқайырдың Ресейге жақындасу себебі

Әбілқайыр ханның Ресей империясымен жақындасуының негізгі себебі - қалмақтар мен башқұрттардың шабуылдарын тоқтату.

Signup and view all the flashcards

Әбілқайырдың Ресейге қосылу мақсаты

Әбілқайыр хан Ресейге кірудегі негізгі мақсаты: Ресеймен сенімді байланыс орнатып, қалмақтарға қарсы күресу, хандығында билігін нығайту және өз қарсыластарын жою.

Signup and view all the flashcards

Кіші жүздің Ресейге бодан болуы

1734 жылы Әбілқайырдың ұлы Ералы бастаған елшілік Петерборда Анна Иоанновнаның қабылдауында болып, Кіші жүздің Ресей бодандығына өтуін түпкілікті рәсімдеді.

Signup and view all the flashcards

Абылай ханнын азат ителүе

1743 елда Абылай хан Жоңгария тәңресеннән азат ителде.

Signup and view all the flashcards

Жоңгариядәге хакимият көрәше

Жоңгария ханы Калдан Сәерен үлгәннән соң, аның варислары арасында хакимият өчен көрәш башланды.

Signup and view all the flashcards

Жоңгариядәге хакимият көрәше кискенләшүе

1745 елда Жоңгариядәге хакимият өчен көрәш кискенләшә.

Signup and view all the flashcards

Әмирсана кем?

Әмирсана - Жоңгария тагына дәгъва кылучыларның берсе.

Signup and view all the flashcards

Нұралыга

1748 елда Нұралы ханга Россиядән Кіші-жүзнең башлыгы дигән титул бирелә.

Signup and view all the flashcards

Нұралының хезмәт хакы

1748 елда Нұралы ханга Россиядән 600 сом күләмендә айлык хезмәт хакы билгеләнә.

Signup and view all the flashcards

Абылай ханны гамәлдә барлык казак урызлары тарафыннан тану

1752 елда Барақ сұлтан үлгәннән соң, Абылай хан гамәлдә барлык казак урызлары тарафыннан таныла.

Signup and view all the flashcards

Әмирсананың сугышка чыгуы

1755 елда Әмирсана Даваци җитәкчелегендәге Жоңгариягә каршы сугышка чыга.

Signup and view all the flashcards

Абылай ханның нағыз аты қандай?

Әбілмансұр, Абылай ханның азан шақырып қойылған аты, ол 1711 жылы Түркістан қаласында дүниеге келген.

Signup and view all the flashcards

Абылай хан қайда өсті?

Абылай хан Түркістан қаласында туып, әкесінен ерте айрылғаннан кейін Орта жүздің ханы Әбілмәмбеттің қолында өсті.

Signup and view all the flashcards

Абылай хан неше жасында алғашқы шайқасына қатысқан?

Абылай хан жоңғарларға қарсы күресте белсене қатысып, 15 жасында алғашқы шайқасына қатысқан.

Signup and view all the flashcards

Абылай хан кімнің тұтқынында болған?

Абылай хан жоңғарлардың тұтқиыл шабуылы нәтижесінде тұтқынға түсіп, 1741 жылы Қалдан Сереннің қолында тұтқын болып жатқанда Ресейге бағынуға ант берген.

Signup and view all the flashcards

Абылай хан неге Ресейге бағынуға ант берген?

Абылай, өз еркімен емес, жоңғар тұтқынында болған кезінде Ресейге бағынуға ант берген.

Signup and view all the flashcards

Абылай хан қашан қайтыс болды?

Абылай хан 1781 жылы қайтыс болып, оның өмірі қазақ халқының саяси және экономикалық өмірінің дамуына елеулі әсер еткен.

Signup and view all the flashcards

Абылай хан Ресейге бағынуға ант бергенде кіммен бірге болды?

Абылай хан 1740 жылы Әбілмәмбетпен бірге Ресей билігіне бағынуға ант берген. Бұл шешім қазақ халқының өз тәуелсіздігін сақтау үшін маңызды болған.

Signup and view all the flashcards

Абылай ханның басқаруы кезінде қазақ хандығы қандай жеңіске жеткен?

Абылай ханның басқару кезеңінде қазақ хандығы жоңғарларға қарсы ұзаққа созылған күресте жеңіске жетіп, тәуелсіздігін қорғап қалған.

Signup and view all the flashcards

Абылай хан қазақ халқының тарихында қандай рөл атқарды?

Абылай ханның өмірі қазақ халқының тарихында жаңа кезеңнің басталуын білдіреді.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

XVIII Гасырдагы Казак Хандыгы

  • Казак даласына сауда керуеннары Бұхарадан, Хиуадан, Ташкенттен және Коқаннан келді.
  • Қытаймен сауда-саттық Құлжада және Чигучакта өрістеді.
  • Тәуке хан Ресейге бес елшілік жіберді, орыстарды қазақ елінің одақтасына айналдыруға тырысты (1686-1693 жылдар).
  • 1714 жылы І Петр И.Д. Бухгольц баскарған экспедицияны жабдықтау туралы жарлык шыгарды.
  • И.Д. Бухгольц экспедициясы Ямышев көліне жетіп, Ямышевск бекінісін салды (1715 жылдың 1 қазаны).
  • XVI ғасырдағы Казактар Строгановтармен сауда қатынастарын жүргізді.
  • Ресей Шығыспен сауда қатынастарын дамыту мақсатында Қазақстанды, Азияға шығатын «кілт және қақпа» деп санады (І Петр).
  • Казак Хандығының Ресеймен байланысы XVIII гасырдың алғашқы он жылында белсенді болды.
  • 1716 жылы қайып хан Ресейге жоңғарға қарсы күш біріктіруге өтініш жасады.
  • Ресей Казакстанды өзінің геосаяси ықпал аймағына қосуды көздеді.

Казак-Орыс карым-катынасы

  • Ресейдің Казакстан бағытындағы сыртқы саяси қызметін нығайту ниеті болды.
  • Ресей Казак даласын экономикалық ресурстар көзделген нарық ретінде қарастырды.
  • Ресей Казак даласындағы шикізат, пайдалы қазбалар мен мал шаруашылығы өнімдеріне ие болуды көздеді.
  • Ресей көшпелі халықтарды өзіне бағынышты деп санады.
  • Казак хандығының Ресейдегі жағдайын жақсарту ниеті Казак билеушілері арасында шиеленісті тудырған.
  • Мал жайылымы үшін күрес күшейді.
  • Өзара мал барымтасы болған.
  • Казактар Ресей патшалығының жерлерге бекініс салуына қарсы болған.
  • Казактар башқұрттардың патша үкіметіне қарсы күресіне қатысқан.

XVIII Гасырдагы Казакстаннын саяси жагдайы

  • Ертіс бойына бекіністер салу Казак және Жоңғар хандықтары арасындағы конфликттерге әкелді.
  • Жоңғарлармен және басқа көрші мемлекеттермен қақтығыстар жиі болған.
  • Әскери бекіністердің құрылуы Казак елінің геосаяси жағдайын өзгерткен.
  • Ресей тарапынан Казак жерлеріне әскери-саяси экспансия болған.
  • Абылай ханның ішкі және сыртқы саясаты Казакхандығының тарихында маңызды роль атқарды.
  • Абылай ханның қазақ халқының дербестігін сақтап қалу үшін жасаған күресі қазақ тарихында ерекше орын алады.
  • Қазақ хандығының жерлеріне Қитай экспедицияларын жүргізді.
  • Қазақтармен қытайлар асса саяси, әскери және экономикалық қарым-қатынастар болды.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser