Хлор туралы деректер

Хлор туралы маңызды деректер

• Хлор (Cl) – Менделеев кестесінің 17-ші элементі, галогендер тобында орналасқан.
• Хлордың атомдық массасы 35,45.
• Молекуласы екі атомнан (Cl2) тұрады.
• Сарғыш-жасыл, өткір иісті улы газ.
• Тығыздығы 0,3214 г/см³ .
• Балқу температурасы –101°С.
• Қайнау температурасы –33,6°С
• Ауадан 2,5 есе ауыр.
• Суда жақсы ериді.
• Табиғатта екі тұрақты изотобы (35Cl және 37Cl) бар.
• Жасанды радиоактивті изотоптары (34Cl, 36Cl, 38Cl) химиялық және биохимиялық процестер зерттеу үшін қолданылады.

Хлорды алу және таралуы

• Хлорды швед химигі К. Шелле алғаш рет пиролюзит пен тұз қышқылын әрекеттестіріп өндірген (1774).
• Жер қыртысындағы салмақ мөлшері 0,045%.
• Бос күйінде негізінен жанартау лавасында, байланысқан түрінде тау жыныстарында, суда, өсімдік пен жануарларда кездеседі.
• Көптеген минералдардың (галит, сильвин, сильвинит, карналлит) құрамында кездеседі.

Хлордың химиялық қасиеттері

• Өте активті элемент.
• Көптеген металдармен, бейметалдармен тікелей әрекеттеседі (қосылыстар түзеді).
• Оттек, азот, көміртек, инертті газдармен жанама жолмен қосылыстар түзеді.
• Кальций гидрототығымен әрекеттескенде хлорлы әк, гипохлорит, кальций хлораты сияқты маңызды техникалық өнімдер түзеді.
• Көптеген органикалық қосылыстармен де әрекеттеседі (хлорлау реакциялары).
• Тотығу дәрежелері: +1, +3, +4, +5, +7.

Хлордың қолданылуы

• Ауыз суды хлорлау.
• Қағаз және маталарды ағарту.
• Тұз қышқылы өндірісі.
• Органикалық синтез.
• Хлоры бар қосылыстар даярлау.
• Хлорды Павлодар химия зауытында өндіреді.

Хлордың алу әдістері

• Лабораторияда 4HCl+MnO2=MnCl2+Cl2+2H2O реакциясы арқылы алынады.
• Өнеркәсіпте ас тұзының (NaCl) ерітіндісін электролиздеу арқылы алынады.

Бұл викторинада хлор элементі, оның қасиеттері, алыну тарихы және табиғаттағы таралуы туралы ақпарат жинақталған. Хлордың химиялық, физикалық қасиеттері және оны алу әдістері туралы қызықты фактілерді талдаймыз.