Wrażenia i Percepcja: Psychologia

Dobrze, oto szczegółowe notatki do nauki, zgodnie z Twoimi instrukcjami:

Wrażenia, Percepcja i Uwaga

• Elizabeth M. jako dziecko była uważana za niezdarną ze względu na problemy ze wzrokiem.
• Po zastosowaniu odpowiednich okularów, przezwyciężyła niepełnosprawność i osiągnęła sukcesy w nauce.
• Elizabeth M. doświadczyła utraty wzroku w wyniku retinopatii barwnikowej, co początkowo prowadziło do trudności z widzeniem w nocy i obwodowym, a następnie do utraty pozostałego wzroku.
• Rozdział ma na celu odpowiedzieć na pytania o to, jak zmienia się percepcja świata, gdy jeden ze zmysłów nie działa prawidłowo oraz jak inne zmysły kompensują utratę wzroku.
• Ma również badać ogrom wrażeń bombardujących niemowlęta, rolę uwagi i to, dlaczego niektóre informacje są zauważane, a inne nie.

Wrażenie a Percepcja

• Wrażenie to proces, w którym receptory sensoryczne neuronów wykrywają informacje i przekazują je do mózgu.
• Niemowlęta od urodzenia odbierają otoczenie zmysłami, takimi jak światło i dźwięk, i inne bodźce.
• Percepcja to interpretacja bodźców zmysłowych, która umożliwia rozpoznawanie tego, co widzisz, rozumiesz, co ktoś mówi, i ustalanie zapachów.
• Narządy zmysłów nie są pasywne, ale odgrywają rolę w kształtowaniu mózgu.
• Rozwój wrażeń i percepcji jest ważny, ponieważ wrażenia i percepcja tworzą centrum funkcjonowania człowieka.
• Bez wrażeń i percepcji niemożliwe byłoby czytanie, rozumienie mowy lub poruszanie się.
• Zazwyczaj wrażenia i percepcja działają bez wysiłku, dlatego często uważa się je za oczywiste.
• Gdy pojawia się "usterka" w systemie zmysłowo-percepcyjnym, stajemy się boleśnie świadomi ograniczeń.

Natura vs. wychowanie

• Debata dotyczy tego, czy zdolność postrzegania świata zależy wyłącznie od wrodzonych czynników biologicznych, czy też od uczenia się i doświadczenia.
• Konstruktywiści uważają, że spostrzeżenia są konstruowane przez cały czas na drodze uczenia się.
• Urodzeni jesteśmy z funkcjonującymi systemami sensorycznymi, ale rozumienie danych wymaga interakcji z otoczeniem i uczenia się wnioskowania z naszych doznań.
• Doświadczenie oglądania obiektów z różnych odległości uczy nas, jak interpretować różne obrazy projektowane na siatkówkę.
• Natywiści twierdzą, że spostrzeżenia nie są skutkiem interpretacji zewnętrznych informacji, a wrodzone zdolności i programy kierują rozwojem percepcyjnym.
• Niemowlęta są wyposażone w podstawowe zdolności zmysłowe, które są udoskonalane według wrodzonego planu.
• Mózg automatycznie tworzy znaczenie różnych obrazów na siatkówce wytwarzanych, gdy się poruszamy, więc percepcja zachodzi bezpośrednio.
• Badania niemowląt przynoszą nowe odkrycia dotyczące zdolności percepcyjnych i niektórzy badacze zbliżają się trochę do natywistycznego sposobu rozumienia, skąd pochodzą niektóre aspekty percepcji.

Niemowlę

• William James twierdził, że obrazy, dźwięki i inne dane sensoryczne stanowią "rozkwitający i brzęczący chaos" dla niemowlęcia.
• Niemowlęta mają większe zdolności percepcyjne niż ktokolwiek mógłby przypuszczać, a ich zmysły funkcjonują jeszcze przed urodzeniem.

Ocena Zdolności Sensorycznych i Percepcyjnych Niemowląt

• Naukowcy opracowali bardziej pomysłowe sposoby testowania zdolności percepcyjnych niemowląt.
• Metody obejmują: habituację, paradygmat preferencji patrzenia, potencjały wywołane i techniki warunkowania instrumentalnego.

Habituacja

• Habituacja to proces uczenia się, w skutek, którego traci się zainteresowanie bodźcem, jeżeli jest prezentowany wielokrotnie.
• Eksperyment polega na wielokrotnym prezentowaniu niemowlęciu danego bodźca wizualnego (np. niebieskie kółko), po czym w końcu zacznie się nudzić i rozglądać wokoło, wówczas dochodzi do habituacji.
• Jeżeli eksperymentator zaprezentuje inny bodziec (np. czerwone kółko) i niemowlę odzyska zainteresowanie, będzie to świadczyć o tym, że niemowlę rozróżnia oba bodźce – zauważa różnicę (Cohen i Cashon, 2006).
• Procedurę można stosować w testowaniu umiejętności różnicowania bodźców przy użyciu wszystkich zmysłów (wzrok, słuch, dotyk, a nawet smak i zapach).

Preferencja patrzenia

• Alternatywą dla badaczy jest prezentowanie niemowlęciu dwóch bodźców jednocześnie i dokonywanie pomiaru długości czasu spędzonego na patrzeniu na dany obiekt.
• Jeżeli niemowlę ma preferencję patrzenia dla jednego bodźca oznacza to, że rozróżnia bodźce.

Potencjały wywołane

• Aby dowiedzieć się, w jaki sposób mózg niemowlaka reaguje na stymulację, psychologowie mierzą jego aktywność elektryczną za pomocą elektrod umieszczonych na skórze głowy.
• Elektrody i komputer rejestrują reakcję mózgu na bodźce.

Warunkowanie instrumentalne

• Ludzie powtarzają działania, które przynoszą przyjemne skutki, więc są zdolni do uczenia się.
• Niemowlęta mogą nauczyć się regulować ssanie lub odwracać głowę w kierunku prezentowanego bodźca, warunkowe wzmocnienie reakcji.

Wzrok

• Większość uważa wzrok za najważniejszy zmysł.
• Oko umożliwia odbiór światła i przekształcenie go w sygnały elektrochemiczne przekazywane do mózgu.
• Noworodki potrafią wykrywać zmiany jasności światła i śledzić powoli poruszające się obrazy.
• Ostrość widzenia noworodków jest 40 razy gorsza niż u dorosłych, ale poprawia się w pierwszych miesiącach.
• Niemowlęta widzą obiekty wyraźnie tylko z bliskiej odległości lub o wysokim kontraście.
• Wzrokowa akomodacja, czyli zdolność soczewki do zmiany kształtu, rozwija się stopniowo.
• Czteromiesięczne niemowlęta potrafią rozróżniać kolory, noworodki widzą od urodzenia kolory, ale nie rozróżniają ich dobrze.
• Ostrość i precyzja widzenia kolorów osiąga dojrzałość w 2-3 miesiącu życia.
• Małe dzieci preferują wzory o wysokim kontraście i wyraźnych konturach. Wybierają również dynamiczność (ruch) i umiarkowane skomplikowanie.
• Od najmłodszych lat dzieci przejawiają niezwykłe zdolności do organizowania i porządkowania wizualnych obrazów w taki sam sposób, jak dorośli.