Podcast
Questions and Answers
Witamina A jest substratem energetycznym.
Witamina A jest substratem energetycznym.
False
Wszystkie pochodne witaminy A są związkami 10-węglowymi.
Wszystkie pochodne witaminy A są związkami 10-węglowymi.
False
Które z poniższych substancji wykazują aktywność witaminy A?
Które z poniższych substancji wykazują aktywność witaminy A?
Gdzie preformowana witamina A występuje w pokarmach?
Gdzie preformowana witamina A występuje w pokarmach?
Signup and view all the answers
Prowitaminy witaminy A są obecne w pokarmach roślinnych.
Prowitaminy witaminy A są obecne w pokarmach roślinnych.
Signup and view all the answers
Do powstania 1 mg retinalu potrzeba ok. ______ mg beta-karotenu.
Do powstania 1 mg retinalu potrzeba ok. ______ mg beta-karotenu.
Signup and view all the answers
Retinol w enterocytach jest utleniany do retinalu.
Retinol w enterocytach jest utleniany do retinalu.
Signup and view all the answers
Chylomikrony są transportowane z limfą do wątroby.
Chylomikrony są transportowane z limfą do wątroby.
Signup and view all the answers
W wątrobie estry retinolu mogą być magazynowane.
W wątrobie estry retinolu mogą być magazynowane.
Signup and view all the answers
Z jakiego białka retinol korzysta podczas transportu z krwią do tkanek pozawątrobowych?
Z jakiego białka retinol korzysta podczas transportu z krwią do tkanek pozawątrobowych?
Signup and view all the answers
Kwas retinowy wiąże się z receptorami jądrowymi, wpływając na ekspresję genów.
Kwas retinowy wiąże się z receptorami jądrowymi, wpływając na ekspresję genów.
Signup and view all the answers
Niedobór witaminy A może prowadzić do kurzej ślepoty.
Niedobór witaminy A może prowadzić do kurzej ślepoty.
Signup and view all the answers
Które z poniższych źródeł są bogate w preformowaną witaminę A?
Które z poniższych źródeł są bogate w preformowaną witaminę A?
Signup and view all the answers
Które z poniższych źródeł są bogate w prowitaminę A?
Które z poniższych źródeł są bogate w prowitaminę A?
Signup and view all the answers
Witamina D jest syntetyzowana w skórze pod wpływem promieniowania UVB.
Witamina D jest syntetyzowana w skórze pod wpływem promieniowania UVB.
Signup and view all the answers
Które z poniższych substancji są prekursorem witaminy D?
Które z poniższych substancji są prekursorem witaminy D?
Signup and view all the answers
Aktywne formy witaminy D to kalcytriol i erkalcytriol.
Aktywne formy witaminy D to kalcytriol i erkalcytriol.
Signup and view all the answers
Study Notes
Witaminy
- Drobnocząsteczkowe związki organiczne, nie są substratami energetycznymi, pełnią role koenzymów lub regulatorów.
- Witamina A: pochodne 20-węglowe z pierścieniem β-jononu i dwoma jednostkami izoprenoidowymi. Aktywne formy to retinoidy (retinol, retinal, kwas retinowy).
- Prowitaminy witaminy A: karotenoidy (α, β, γ, kryptoksantyna).
- Wchłanianie witaminy A: w jelicie cienkim, karotenoidy do retinolu, retinol do chylomikronów, następnie do wątroby.
- Witamina A potrzebna do działania rodopsyny.
- Dobowe zapotrzebowanie na witaminę A: 700-900 µg retinolu.
- Niedobór: objawy związane z narządami wzroku, spojówkami, zahamowanie wzrostu.
- Hiperwitaminoza: nadmiar witaminy A może szkodzić płodowi.
Witamina D
- Aktywne formy: 1,25-dihydroksycholekalcyferol (kalcytriol) i 1,25-dihydroksyergokalcyferol (erkalcytriol).
- Synteza witaminy D: prowitaminy w skórze → aktywna witamina D w wątrobie → czynnik aktywujący w nerce.
- Funkcje: zwiększone wchłanianie wapnia i fosforanów w jelitach, hamowanie wydalania wapnia i fosforanów.
- Zapotrzebowanie na witaminę D: 15 µg (600 IU)
- Niedobór: hipokalcemia, hipofosfatemia, wtórna nadczynność przytarczyc, demineralizacja kości.
- Hiperwitaminoza: hiperkalcemia, kalcynoza (zwapnienie tkanek miękkich).
Witamina K
- Naturalne formy: filochinon (K1) - pochodzenie roślinne; menachinon (K2) - bakterie jelitowe.
- Syntetyczne formy: menadion, menadiol.
- Funkcje: udział w procesach krzepnięcia krwi, karboksylacja czynników krzepnięcia.
- Zapotrzebowanie na witaminę K: 55 µg.
Witamina B1 (tiamina)
- Aktywna forma: pirofosforan tiaminy (koenzym TPP).
- Funkcje: udział w przemianach węglowodanów, dekarboksylacja α-ketokwasów.
- Zapotrzebowanie: 1-1,5 mg.
- Niedobór: objawy neurologiczne, mięśniowe, kardiologiczne. Osoby w wysokim ryzyku niedoboru są osoby z problemami z odżywianiem.
Witamina B2 (ryboflawina)
- Funkcje: koenzym w reakcjach oksydoredukcyjnych w łańcuchu oddechowym.
- Prekursor do koenzymów FMN i FAD.
- Zapotrzebowanie: 1-1,6 mg.
- Niedobór: może się objawiać zmianami w obrębie oczu i narządów płciowych.
Witamina B3 (niacyna)
- Aktywne formy: dinukleotyd nikotynamidoadeninowy (NAD+) oraz dinukleotyd nikotynyloadeninowy (NADP+).
- Funkcje: reakcje redukcji-utleniania (reakcje przemian metabolicznych), synteza/rozkład tłuszczów.
- Zapotrzebowanie: 13 - 18 mg.
- Niedobór: pelagra. Może być wynikiem niedożywienia lub chorób metabolicznych.
- Często niedobór towarzyszy niedoborom innych witamin.
Witamina B7 (biotyna)
- Funkcje: aktywność jako koenzym karboksylaz, uczestniczy w przemianie tłuszczów, aminokwasów i węglowodanów.
- Zapotrzebowanie: 0,015-0,3 mg.
- Niedobór: występuje rzadko, objawy skórne i neurologiczne.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Ten quiz dotyczy kluczowych aspektów witamin A i D, ich struktury, funkcji oraz skutków niedoboru i nadmiaru. Uczestnicy będą mogli sprawdzić swoją wiedzę na temat roli tych witamin w organizmie oraz ich metabolizmu. Zapraszamy do uczestnictwa!
