Wirusy: cykl replikacyjny i choroby
44 Questions
5 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Który element nie jest charakterystyczny dla cyklu replikacyjnego wirusów dsDNA?

  • Użycie czynników transkrypcyjnych gospodarza
  • Bezpośrednie przejście do translacji po dostaniu się do komórki (correct)
  • Replikacja DNA w jądrze komórkowym
  • Synteza białek wirusowych na rybosomach gospodarza
  • W cyklu replikacyjnym wirusów ssRNA, która sekwencja jest bezpośrednio wykorzystywana jako matryca do translacji?

  • DNA wirusowe
  • (+) ssRNA (correct)
  • (-) ssRNA
  • dsRNA
  • Który z wymienionych wirusów NIE jest klasyfikowany jako wirus hepatotropowy?

  • HAV
  • HBV
  • RSV (correct)
  • HCV
  • Jaka jest charakterystyczna cecha genomu wirusów z rodziny Herpesviridae?

    <p>dsDNA o liniowej strukturze (D)</p> Signup and view all the answers

    W kontekście działania herpeswirusów, jaka jest funkcjonalna rola białek kodowanych przez te wirusy, które są umieszczone w tegumencie?

    <p>Część z nich bierze udział w replikacji wirusa, a część w interakcji z organizmem gospodarza. (A)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych wirusów jest przenoszony głównie drogą kropelkową i charakteryzuje się wiremią?

    <p>Wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV) (A)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są potencjalne konsekwencje zakażenia wirusem opryszczki pospolitej (HSV) u dzieci z egzemą?

    <p>Wyprysk herpesowy z możliwością rozprzestrzenienia się wirusa do innych organów (A)</p> Signup and view all the answers

    W jaki sposób różni się przebieg zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca (VZV) u dzieci w porównaniu z osobami starszymi?

    <p>U dzieci zakażenie jest zazwyczaj łagodne (ospa wietrzna) natomiast u osób starszych może prowadzić do nawrotu w postaci półpaśca (C)</p> Signup and view all the answers

    Która z poniższych szczepionek jest zalecana dla osób starszych w celu zapobiegania półpaścowi?

    <p>Szczepionka rekombinowana (B)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych wirusów jest znany z potencjalnego powodowania zbliznowaceń rogówki oka, prowadzących do utraty wzroku?

    <p>Wirus opryszczki pospolitej typu 1 (HSV-1) (B)</p> Signup and view all the answers

    W jakich warunkach atmosferycznych wirus grypy najlepiej przeżywa?

    <p>W chłodnej i wilgotnej atmosferze. (C)</p> Signup and view all the answers

    Ile segmentów RNA tworzy genom wirusa grypy typu A i B?

    <p>8 segmentów. (A)</p> Signup and view all the answers

    Które segmenty wirusa grypy kodują po dwa polipeptydy?

    <p>Segmenty M i S. (D)</p> Signup and view all the answers

    Gdzie w komórce gospodarza zachodzi replikacja wirusa grypy?

    <p>W jądrze komórkowym. (D)</p> Signup and view all the answers

    Jaki proces jest wykorzystywany przez wirusa grypy do inicjacji transkrypcji?

    <p>Proces 'cap snatching'. (D)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych typów wirusów grypy charakteryzuje się największą zmiennością antygenową?

    <p>Wirus typu A. (A)</p> Signup and view all the answers

    Jak nazywa się mechanizm zmienności genetycznej wirusa grypy, który polega na gromadzeniu mutacji punktowych?

    <p>Przesunięcie antygenowe. (A)</p> Signup and view all the answers

    Który proces jest odpowiedzialny za powstawanie nowych rekombinantów wirusa grypy, w wyniku wymiany genów?

    <p>Reasocjacja genowa. (C)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych wirusów jest przyczyną choroby rąk, stóp i ust (HFMD)?

    <p>Wirus Coxsackie A (D)</p> Signup and view all the answers

    Jaka jest droga przenoszenia wirusa zapalenia wątroby typu A?

    <p>Drogą fekalno-oralną (C)</p> Signup and view all the answers

    Która z wymienionych szczepionek przeciwko polio jest szczepionką żywą?

    <p>Szczepionka OPV (wg Sabina-Koprowskiego) (D)</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje pochodzenie i rozprzestrzenianie się wirusa SARS-CoV-2?

    <p>Wirus rozprzestrzenił się z miejskiego targowiska w Wuhan, a jego rezerwuarem są nietoperze, z możliwą transmisją przez łuskowce i węże. (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest główne miejsce namnażania się wirusa zapalenia wątroby typu A w organizmie człowieka?

    <p>W hepatocytach (A)</p> Signup and view all the answers

    Jaką strukturę genomu posiada rotawirus?

    <p>dsRNA (B)</p> Signup and view all the answers

    Jaki jest najbardziej prawdopodobny przebieg infekcji SARS-CoV-2 u większości zarażonych osób?

    <p>U większości zarażonych infekcja przebiega bezobjawowo lub z łagodnymi symptomami. (A)</p> Signup and view all the answers

    Jak długo utrzymuje się odporność organizmu po przejściu infekcji SARS-CoV-2?

    <p>Odporność po przechorowaniu jest krótkotrwała i utrzymuje się przez kilka miesięcy. (D)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych wirusów jest najczęstszą przyczyną przeziębień?

    <p>Rinowirus (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie rodzaje szczepionek zostały opracowane przeciwko wirusowi SARS-CoV-2?

    <p>Opracowano szczepionki RNA i wektorowe. (A)</p> Signup and view all the answers

    W którym okresie roku obserwuje się zwiększoną liczbę zakażeń rinowirusami, wywołujących przeziębienie?

    <p>W okresach przejściowych (wrzesień-listopad, kwiecień-maj) (B)</p> Signup and view all the answers

    Na czym polega proces replikacji wirusa SARS-CoV-2?

    <p>Replikacja zachodzi w cytoplazmie, gdzie wirus wykorzystuje polimerazę RNA zależną od RNA do syntezy matryc rybonukleotydowych. (B)</p> Signup and view all the answers

    Jaka jest typowa dawka zakaźna rotawirusa, która może wywołać infekcję?

    <p>od 10 do 100 wirionów (A)</p> Signup and view all the answers

    Która z wymienionych struktur NIE jest charakterystycznym składnikiem ogólnej budowy koronawirusa?

    <p>Białko rybosomalne R. (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie geny są najczęściej poszukiwane w testach genetycznych w celu wykrycia SARS-CoV-2?

    <p>Poszukiwane są geny kodujące polimerazę RNA zależną od RNA (RdRp) oraz gen E. (D)</p> Signup and view all the answers

    Co oznacza skrót NAAT w kontekście testów na obecność wirusa SARS-CoV-2?

    <p>Nucleic Acid Amplification Tests. (A)</p> Signup and view all the answers

    Jaki rodzaj genomu jest charakterystyczny dla norowirusów?

    <p>(+)ssRNA (C)</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych stwierdzeń nie jest prawdziwe w kontekście cyklu replikacyjnego papillomawirusów?

    <p>Wirus replikuje się wyłącznie w formie latentnej bez możliwości integracji z DNA gospodarza. (A)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych typów HPV nie jest związany z brodawkami skóry?

    <p>Typ 11 (A)</p> Signup and view all the answers

    Który z poniższych czynników nie wpływa na intensywność zakażenia norowirusami?

    <p>Zakażenie poprzez drogę kropelkową (B)</p> Signup and view all the answers

    Jaka jest typowa wielkość genomu papillomawirusów?

    <p>7900 pz (B)</p> Signup and view all the answers

    Który region genomu papillomawirusów jest kluczowy w procesie transformacji nowotworowej?

    <p>Region RO (B)</p> Signup and view all the answers

    Przez co nie są przenoszone norowirusy?

    <p>Droga kropelkowa (D)</p> Signup and view all the answers

    Ile typów HPV zalicza się do grupy wysokiego ryzyka onkogennego (HR-HPV)?

    <p>15 (D)</p> Signup and view all the answers

    Które białka strukturalne są kodowane przez genom papillomawirusów?

    <p>L1 i L2 (D)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych nowotworów jest najczęściej związany z zakażeniem HPV?

    <p>Rak szyjki macicy (C)</p> Signup and view all the answers

    Flashcards

    Herpeswirusy

    Rodzina wirusów charakteryzująca się genomem dwuniciowego DNA, obejmująca m.in. wirusy opryszczki pospolitej, ospy wietrznej i półpaśca, cytomegalii i Epsteina-Barr.

    Genom Herpeswirusów

    Wirusy z rodziny Herpesviridae charakteryzują się dużym genomem, który koduje około 90 białek. Połowa tych białek jest zaangażowana w replikację wirusa, a druga część w interakcję z organizmem gospodarza, zarówno komórkami dzielącymi się, jak i niepodziałowymi.

    Tegument Herpeswirusów

    Wirusy herpesowe mają osłonkę (tegument) zawierającą wiele białek. Te białka odgrywają kluczową rolę w interakcjach wirusa z organizmem gospodarza.

    Zakażenie Herpeswirusów

    Herpeswirusy atakują zarówno komórki dzielące się, jak i niepodziałowe, co czyni je wyjątkowymi.

    Signup and view all the flashcards

    Uśpienie Herpeswirusów

    Wirusy herpesowe mogą pozostawać w stanie uśpienia w organizmie, a następnie reaktywować się, powodując objawy choroby.

    Signup and view all the flashcards

    Wirus opryszczki (HSV)

    Wirus, który może powodować opryszczkę wargową i opryszczkę narządów płciowych. Istnieją dwa rodzaje wirusa: HSV-1 i HSV-2.

    Signup and view all the flashcards

    HSV-1

    Typ wirusa opryszczki przenoszony drogą kropelkową i przez bliski kontakt, np. dzielenie się szklanką.

    Signup and view all the flashcards

    HSV-2

    Typ wirusa opryszczki przenoszony głównie drogą płciową.

    Signup and view all the flashcards

    Wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV)

    Wirus, który powoduje ospę wietrzną i półpasiec. Jest niezwykle zakaźny i występuje na całym świecie.

    Signup and view all the flashcards

    Półpasiec

    Nawrót zakażenia wirusem ospy wietrznej, który może wystąpić u osób starszych.

    Signup and view all the flashcards

    Rodzina Orthomyxoviridae

    Rodzina wirusów, do której należy wirus grypy.

    Signup and view all the flashcards

    Wirus grypy

    Wirus RNA zawierający 8 segmentów genomowych, odpowiedzialny za grypę.

    Signup and view all the flashcards

    Hemaglutynina (H)

    Białka wirusowe odpowiedzialne za wiązanie się wirusa z komórkami gospodarza.

    Signup and view all the flashcards

    Neuraminidaza (N)

    Białka wirusowe odpowiedzialne za uwalnianie nowych wirusów z komórek.

    Signup and view all the flashcards

    Replikacja wirusa grypy

    Proces replikacji wirusa grypy. Zachodzi w jądrze komórkowym gospodarza.

    Signup and view all the flashcards

    Transkrypcja wirusa grypy

    Proces tworzenia kopii wirusowego mRNA. Zachodzi w jądrze komórkowym gospodarza.

    Signup and view all the flashcards

    Przesunięcie antygenowe

    Zmiany w sekwencji genetycznej wirusa, które prowadzą do nowych szczepów.

    Signup and view all the flashcards

    Skok antygenowy

    Duże zmiany w sekwencji genetycznej wirusa, które prowadzą do zupełnie nowych szczepów.

    Signup and view all the flashcards

    SARS-CoV-2

    Wirus odpowiedzialny za pandemię COVID-19, należący do rodziny koronawirusów.

    Signup and view all the flashcards

    Rezerwuar wirusa SARS-CoV-2

    Zwierzęta, z których wirus SARS-CoV-2 przeszedł na ludzi.

    Signup and view all the flashcards

    COVID-19

    Choroba wywołana przez wirusa SARS-CoV-2, charakteryzująca się objawami takimi jak gorączka, kaszel, duszność.

    Signup and view all the flashcards

    Zoonoza

    Proces przenoszenia się wirusa z jednego gatunku zwierząt na drugi (np. z nietoperza na człowieka).

    Signup and view all the flashcards

    Replikacja koronawirusa

    Proces wnikania wirusa do komórki, jego replikacja i produkcja nowych kopii wirusa.

    Signup and view all the flashcards

    Test genetyczny na COVID-19

    Test diagnostyczny, który wykrywa materiał genetyczny wirusa SARS-CoV-2.

    Signup and view all the flashcards

    Glikoproteina S (Spike)

    Białko wirusa, które odpowiada za jego przyczepienie do komórek gospodarza.

    Signup and view all the flashcards

    RdRp (ORF 1a/1b)

    Białko wirusa, które pełni rolę w replikacji koronawirusa.

    Signup and view all the flashcards

    Norowirusy

    Rodzina wirusów o genomie jednoniciowego RNA, odpowiedzialnych za zakażenia żołądkowo-jelitowe.

    Signup and view all the flashcards

    Genom Norowirusów

    Genom Norowirusów - jednoniciowe RNA, o długości 7,5-8,5 nt.

    Signup and view all the flashcards

    Droga rozprzestrzeniania się Norowirusów

    Droga rozprzestrzeniania się Norowirusów - zakażona woda i żywność, kontakt z zakażoną osobą.

    Signup and view all the flashcards

    Papillomawirusy

    Rodzina wirusów wirusów o genomie dwuniciowego DNA, atakujących komórki nabłonkowe.

    Signup and view all the flashcards

    Typy HPV skórne

    Typy HPV odpowiedzialne za powstawanie brodawek skórnych.

    Signup and view all the flashcards

    Typy HPV genitalne

    Typy HPV atakujące nabłonek narządów rodnych, mogące prowadzić do rozwoju kłykcin kończystych.

    Signup and view all the flashcards

    HPV wysokiego ryzyka (HR-HPV)

    Typy HPV, które mogą prowadzić do rozwoju nowotworów szyjki macicy, odbytu, sromu, prącia.

    Signup and view all the flashcards

    Dysplazja

    Utrata lub zaburzenie funkcji komórek, prowadzące do ich nieprawidłowego wzrostu i rozwoju.

    Signup and view all the flashcards

    Cykl replikacyjny HPV

    Cykl replikacyjny HPV jest powiązany z fazami różnicowania komórek nabłonka.

    Signup and view all the flashcards

    Odporność po zakażeniu Norowirusami

    Odporność na wiele typów Norowirusów po przechorowaniu trwa kilka miesięcy.

    Signup and view all the flashcards

    Choroba rąk, stóp i ust (HFMD)

    Choroba wirusowa, która występuje głównie u dzieci, a jej charakterystycznym objawem jest wysypka na rękach, stopach i w ustach.

    Signup and view all the flashcards

    Wirus zapalenia wątroby typu A (HAV)

    Wirus, który atakuje wątrobę i wywołuje żółtaczkę, potocznie zwaną „żółtaczką pokarmową”. Jest przeważnie łagodna, ale w rzadkich przypadkach może prowadzić do uszkodzenia wątroby.

    Signup and view all the flashcards

    Poliomyelitis (wirusowe porażenie dziecięce)

    Choroba wirusowa, która może prowadzić do porażenia mięśni, zwłaszcza nóg, a w skrajnych przypadkach do paraliżu. Przeważnie dotyka dzieci.

    Signup and view all the flashcards

    Szczepionka przeciwko polio typu doustnego (OPV)

    Szczepionka przeciwko polio, która zawiera żywy osłabiony wirus polio. Podawana doustnie.

    Signup and view all the flashcards

    Szczepionka przeciwko polio typu inaktywowanego (IPV)

    Szczepionka przeciwko polio, która zawiera martwy wirus polio. Podawana podskórnie lub domięśniowo.

    Signup and view all the flashcards

    Rinowirusy

    Rodzina wirusów, która odpowiada za większość zwykłych przeziębień.

    Signup and view all the flashcards

    Rotawirus

    Wirus, który jest głównym sprawcą biegunek u dzieci poniżej 5 roku życia.

    Signup and view all the flashcards

    Wirusowe zapalenie wątroby typu A (HAV)

    Choroba przenoszona drogą fekalno-oralną, czyli przez brudne ręce, zanieczyszczoną wodę i żywność.

    Signup and view all the flashcards

    Study Notes

    Wirusologia - Podstawowe Informacje

    • Wirusy to bezwzględne pasożyty wewnątrzkomórkowe, zbudowane z kwasu nukleinowego i białkowego kapsydu.
    • Nie posiadają własnego metabolizmu energetycznego ani mechanizmów do syntezy białek.
    • Pasożytują na aparacie translacyjnym komórek gospodarza.
    • Zwykle występują na świecie w bardzo dużych ilościach, szczególnie bakteriofagi (około 4,81x1031).
    • Pojęcie wirosfera (virosphere) odnosi się do wszystkich wirusów na Ziemi.
    • Wirusy mają zróżnicowany materiał genetyczny (dsDNA - DNA dwuniciowy, ssdna - DNA jednoniciowy, dsRNA – RNA dwuniciowy, ssRNA – RNA jednoniciowy) o różnej polarności (+ lub -) oraz wielkości (np. cirkowirus – 1700 nt, koduje dwa białka, HBV – 3200 pz, wirus ospy prawdziwej – 187 kpz, Pandorovirus salinus 2470 kpz, 2566 genów).

    Wirion

    • Wirion to cząstka pozakomórkowa wirusa, składająca się z kwasu nukleinowego i kapsydu.
    • Kapsyd ma budowę kubiczną (ikozahedralną) lub helikalną (spiralną, nitkowatą).
    • Niektóre wirusy mają osłonkę (otoczkę), która złożona z błony komórkowej gospodarza i białka wirusa ułatwiającym adsorpcję do komórek.
    • Wiryon jest łatwy do inaktywacji.

    Kapsyd

    • Kapsyd składa się z kapsomerów.
    • Białka budujące kapsomer są kodowane przez wirusa.
    • Kapsydy mogą mieć dwudziestościenną lub helikalną strukturę.
    • Ich funkcją jest ochrona kwasu nukleinowego i ułatwienie rozpoznania receptora na powierzchni komórki.
    • W niektórych wirusach kapsydy mają dodatkowo opłaszczenie dla RNA.

    Porównanie Wielkości Wirionów

    • Wielkość wirionów jest zróżnicowana, i różni się u poszczególnych zakażeń (np. pikornawirusy – od 25 nm, poxirusy – do 350 nm, wirus afrykańskiego pomoru świń (ASFV) – 175–215 nm).
    • Wielkości wirionów są porównywane do komórek E. coli.

    Zakres Gospodarza Wirusów

    • Wirusy atakują bakterie, archeony (bakteriofagi), komórki zwierzęce i komórki roślinne.
    • Istnieje wąski zakres gospodarza np. dla wirusów ludzkich i szeroki zakres, np. dla wirusa grypy typu A, wirusa kleszczowego zapalenia mózgu, wirusa żółtej gorączki.

    Adsorpcja do Receptorów i Wniknięcie do Komórki

    • Wirusy wiążą się do receptorów na powierzchni komórki gospodarza.
    • Wirusy otoczkowe łączą z błon komórkową gospodarza.
    • Wirusy nie-otoczkowe wiążą do receptorów w błonie komórkowej.
    • Wniknięcie do komórki następuje poprzez wbudowanie kapsydu do błonie gospodarza.

    Rozprzestrzenianie się Wirusów

    • Sposób rozprzestrzeniania się zależy od wirusa (płyny ustrojowe – krew, wydzieliny - ślina, sperma, wydaliny – kał, mocz, zanieczyszczone woda, gleba, powietrze)
    • Arbowirusy (np. flawiwirusy) przenoszone są przez wektory (kleszcze, komary)
    • Niektóre wirusy przenoszą się drogą kropelkową.

    Funkcje Kapsydu

    • Ochrona kwasu nukleinowego.
    • Rozpoznawanie i przyłączanie do receptorów na powierzchni komórki.
    • Transport wirusa do miejsca namnażania.
    • Udział w uwolnieniu cząstek potomnych (interakcja z błoną komórkową gospodarza).
    • Na powierzchni kapsydu znajdują się peplomery, np. dla wirusa grypy.
    • Wewwnątrz kapsydu znajdują się enzymy takie jak polimeraza RNA, odwrotna transkryptaza.

    Cykl Replikacji Wirusów dsDNA

    • Replikacja zaczyna się od transkrypcji wczesnych genów.
    • Następnie następuje replikacja DNA wirusa.
    • Następnie dochodzi do transkrypcji genów późnych.
    • Ostatecznym etapem jest składanie i uwolnienie wirionów z zainfekowanej komórki.

    Cykl Replikacji Wirusów ssRNA

    • Transkrypcja wirusowego mRNA z matrycy + ssRNA.
    • (+)ssRNA służy jako szablon do syntezy komplementarnej nici (-)ssRNA (genomy wirusów).
    • RNA-zależna polimeraza RNA tworzy wirusowe mRNA, które ulegają translacji.
    • Syntetyzowane wirusowe białka składają się w prokapsydy.

    Cykl Replikacji Wirusów RNA

    • Transkrypcja (+)ssRNA z matrycy dsRNA.
    • (+)ssRNA służy zarówno jako mRNA, jak i szablon do syntezy komplementarnej nici (-)ssRNA (genomy wirusów).
    • mRNA wirusowe ulegają translacji.
    • Syntetyzowane wirusowe białka składają się w prokapsydy i wchodzi w postać episomalną.

    Dalsze Podziały Wirusów (praktyczno-medyczny)

    • Wirusy układu oddechowego: rinowirusy, koronawirusy, wirus grypy i paragrypy, wirus RSV, adenowirusy, rotawirusy i norowirusy.
    • Wirusy hepatotropowe: HAV, HBV, HCV, HDV, HEV, i HGV.
    • Herpeswirusy: wirus opryszczki pospolitej, cytomegalii, Epsteina-Barra.
    • Inne wirusy: ortomyksowirusy, paramyksowirusy, pikornawirusy.

    Wirusy o potencjalnym potencjale onkogenny

    • HBV - rak wątrobowokomórkowy
    • Ludzki wirus brodawczaka - (HPV) rak szyjki macicy
    • HCV - rak wątrobowokomórkowy
    • Retroirusy (HTLV-1) – chłoniak, białaczka
    • Wirus Epsteina-Barr - chłoniak Burkitta

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Wirusy - 2024 PDF

    Description

    Sprawdź swoją wiedzę na temat cyklu replikacyjnego wirusów dsDNA oraz ssRNA. Dowiedz się, które wirusy są klasyfikowane jako hepatotropowe i jak przebiega zakażenie wirusami, takimi jak HSV czy VZV. Quiz ten pomoże Ci zrozumieć kluczowe cechy wirusów oraz ich wpływ na zdrowie.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser