Wirusologia - Test Wiedzy

Wirusy to "przesączalne cząstki infekcyjne" - to znaczy, że są na tyle małe, że przechodzą przez filtry bakteryjne.

Poxwirusy są stosunkowo duże - do 350 nm. Natomiast pikornawirusy są znacznie mniejsze - około 25 nm.

Niektóre wirusy, np. wirus grypy typu A, atakują wiele różnych gatunków, podczas gdy inne, np. wirus polio, atakują tylko konkretne organizmy.

Wirusy mogą rozprzestrzeniać się poprzez różne drogi, np. śliną, krwią, kałem.

Niektóre wirusy, np. wirusy przenoszone przez owady, są przenoszone przez pośredników, takich jak komary lub kleszcze.

Kapsyd to ochronna powłoka wirusa, która chroni jego materiał genetyczny.

Kapsyd pomaga wirusowi w rozpoznaniu receptorów na powierzchni komórki, co umożliwia mu wniknięcie do niej.

Wirusy mogą również zawierać dodatkowe elementy w kapsydzie, np. enzymy, które pomagają im namnażać się.

Rodzina wirusów o dużym genomie dsDNA, kodująca około 90 białek. Połowa tych białek jest zaangażowana w replikację wirusa, a druga połowa w interakcję z organizmem gospodarza. Charakteryzują się ikozaedralnym kapsydem i osłonką.

Herpeswirusy zakażają komórki dzielące się i niepodziałowe.

Wirusy opryszczki pospolitej występujące w dwóch odmianach HSV-1 i HSV-2, które atakują odpowiednio górną i dolną część ciała.

Wirus ospy wietrznej i półpaśca, który powoduje wysypkę, a także silne swędzenie.

Duży genom wirusa herpes, odpowiedzialny za kodowanie różnych białek z funkcjami replikacyjnymi i interakcyjnymi z organizmem.

Wirusy grypy należą do rodziny Orthomyxoviridae i charakteryzują się występowaniem genomu złożonego z 8 segmentów RNA. Każdy segment niesie jeden gen, z wyjątkiem segmentów M i S, które kodują po dwa polipeptydy.

Polimeraza RNA zależna od RNA (RdRp) jest kluczowym enzymem w replikacji wirusów grypy. Odpowiada ona za kopiowanie wirusowego RNA.

Replikacja wirusów grypy przebiega w jądrze komórkowym, gdzie wirusowy kompleks RdRp korzysta z mechanizmów komórkowych do tworzenia kopii swoich genów.

Transkrypcja wirusowego RNA odbywa się w jądrze komórkowym przez RdRp. Wirusowy kompleks RdRp wiąże się z mRNA komórkowym, odcinając fragment 5' końca transkryptu i wykorzystując go jako starter do syntezy nici RNA.

Wirusy grypy typu A, B i C różnią się zmiennością neuraminidazy (N) i hemagluteniny (H). Wirusy typu A wykazują największą zmienność - dotychczas odkryto 18 typów hemagluteniny (H1-H18) i 10 neuraminidazy (N1-N10).

Przesunięcie antygenowe jest procesem stopniowego gromadzenia mutacji punktowych w genomie wirusa grypy, prowadzące do niewielkich zmian w jego antygenach. Skok antygenowy odnosi się do nagłych, znaczących zmian w genomie wirusa, które powodują powstanie nowych izolatów.

Reasocjacja genowa jest procesem wymiany segmentów RNA pomiędzy różnymi rodzajami wirusów grypy. Prowadzi to do powstania nowych kombinacji genów i nowych odmian wirusa.

Wirusy grypy najlepiej przeżywają w chłodnej, wilgotnej atmosferze, dlatego sezon grypowy przypada na okres jesienno-zimowy.

Zespół nabytego niedoboru odporności, choroba wywołana przez wirusa HIV, który atakuje układ odpornościowy, osłabiając go i czyniąc organizm podatnym na infekcje i nowotwory.

Wirus ludzkiego niedoboru odporności odpowiedzialny za wywoływanie AIDS. Atakuje białe krwinki, które są kluczowe dla odporności organizmu.

Leki stosowane w terapii wielozłożeniowej zakażeń HIV, hamujące namnażanie się wirusa. Działają na różne etapy cyklu życiowego wirusa, zapobiegając jego replikacji.

Terapia zakażeń HIV polegająca na przyjmowaniu leków antyretrowirusowych w połączeniu, co hamuje namnażanie się wirusa i zapobiega rozwijaniu się AIDS.

Grupa leków stosowanych w terapii zakażeń HIV, blokujących wnikanie wirusa do komórek.

RdRp, czyli polimeraza RNA zależna od RNA, to enzym kluczowy dla replikacji wirusów RNA. Jest to specjalny rodzaj polimerazy, który wykorzystuje istniejący RNA jako matrycę do syntezy nowych nici RNA.

Paramyksowirusy to rodzina wirusów RNA, charakteryzująca się genomem o polaryzacji ujemnej (-) i otoczką. Replikacja tych wirusów wymaga obecności RdRp, obecnej w kapsydzie wraz z innymi białkami.

Syncytia to wielokomórkowe struktury, które powstają, gdy komórki zakażone paramyksowirusami łączą się ze sobą. Białka fuzyjne obecne w tych wirusach sprzyjają fuzji błon komórkowych, tworząc syncytia.

Wirus odry to bardzo zakaźny paramyksowirus, który atakuje wyłącznie ludzi. Zakażenie odrą rozwija się w 75-90% przypadków, a szczepienie zapewnia odporność na całe życie.

Wirus świnki to paramyksowirus, który zakaża najczęściej dzieci. Zakażenie przebiega łagodnie u większości osób, ale u dorosłych może powodować poważne powikłania, takie jak zapalenie jąder.

RSV, czyli syncytialny wirus oddechowy, jest głównym czynnikiem infekcji dróg oddechowych u dzieci. Może powodować ciężkie zakażenia, szczególnie u niemowląt, prowadząc do zapalenia płuc i zwiększonego ryzyka nagłej śmierci.

Pikornawirusy to wirusy RNA o genome (+)ssRNA, charakteryzujące się kubicznym kapsydem bez otoczki. Wśród pikornawirusów wyróżnia się rinowirusy i enterowirusy.

Rinowirusy należą do rodziny pikornawirusów i są głównym czynnikiem infekcji górnych dróg oddechowych. Są odpowiedzialne za przeziębienia.

Enterowirusy to pikornawirusy zakażające przewód pokarmowy, przenoszone drogą fekalno-oralną. Do enterowirusów zaliczają się wirusy polio, Coxsackie oraz wirus zapalenia wątroby typu A (HAV).

Wirus polio jest enterowirusem, który atakuje układ nerwowy. Większość zakażeń przebiega bezobjawowo, ale w niektórych przypadkach może prowadzić do zapalenia opon mózgowych, porażenia mięśni i poważnych uszkodzeń mózgu.

Wirus zapalenia wątroby typu B (HBV) należy do rodziny Hepadnaviridae i posiada genom DNA, który jest częściowo dwuniciowy, kolisty i ma 3,2 kpz. W kapsydzie DNA występuje w postaci luźno-kolistych RC (relaxed-circular).

Wirus zapalenia wątroby typu B (HBV) ma kapsyd ikozahedralny i osłonkę. Jego gospodarzem jest wyłącznie człowiek.

W jądrze komórkowym następuje konwersja genomu RC (relaxed-circular) do CCC. Następnie powstają transkrypty mRNA genów kodujących białko płaszcza, odwrotną transkryptazę, białko X oraz mRNA całogenomowy.

Całogenomowy mRNA wirusa zapalenia wątroby typu B koduje białka rdzenia (C, P) i jest matrycą do replikacji genomu. Replikacja genomu odbywa się w obrębie kapsydu dzięki aktywności wirusowej odwrotnej transkryptazy.

Viriony wirusa zapalenia wątroby typu B są uwalniane z komórki bez jej lizy. Genom wirusa może pozostawać w komórkach w postaci episomalnej.

Wirus zapalenia wątroby typu B (HBV) wywołuje "żółtaczkę wszczepienną" lub "krwiopochodną". Wiriony znajdują się w krwi, ślinie, wydzielinie pochwy, nasieniu i mleku chorych.

Wirus zapalenia wątroby typu B (HBV) jest przenoszony poprzez kontakt seksualny, drogą parenteralną (zanieczyszczone igły, narzędzia) oraz okołoporodowe zakażenie noworodków.

U około 50% chorych na zapalenie wątroby typu B (HBV) choroba przebiega bezobjawowo. U pozostałych może wystąpić przebieg ostry lub podostry. W 1% przypadków rozwija się ostra niewydolność wątroby.

U 90% chorych na zapalenie wątroby typu B (HBV) choroba ustępuje. U pozostałych rozwija się przewlekła choroba, która może prowadzić do powikłań, takich jak marskość wątroby i rak wątrobowokomórkowy.

Częstość nosicielstwa wirusa zapalenia wątroby typu B (HBV) wynosi 90% u dzieci zakażonych w niemowlęctwie i 30% u dzieci zakażonych w wieku 1,6% populacji w niektórych częściach Europy i USA.