Untitled Quiz

Study Notes

Kurumsal Modernleşme Dönemi - 1

Özet: Türk Batılılaşması ordunun ve sivil bürokrasinin etrafında gelişmiş, gönüllü sivil ve askeri bürokrasi bu süreci temellendirmiştir. Bu süreçte Japonya ve Rusya örneği gösterilmiştir.
Kazanımlar:
- Merkezî idarenin güçlenmesi anlaşılır.
- Askerî reformlar bilinir.
- II. Mahmut dönemi iç ve dış siyasi krizleri bilinir.
- Tanzimat Fermanı'nın içeriği kavranır.
- Tanzimat dönemi kurumsal düzenlemeleri (1839-1876) kavranır.
Tartışma Noktaları:
- II. Mahmut, askerî reformlarda başarılı mı oldu?
- Tanzimat ile yönetimde hangi temel değişiklikler yaşandı?
- Tanzimat ve Islahat Fermanı arasında fark var mı?
- Islahat Fermanı ile Müslüman-gayrimüslim ilişkileri nasıl değişti?
- Tanzimat döneminde ekonomik başarısızlığın sebepleri nelerdi?
Giriş: Osmanlı Devleti'nde modernleşme hareketleri daha önceki bölümlerde ele alınmış, bu bölümde kurumsal modernleşmeye odaklanılmıştır. II. Mahmut'un merkeziyetçilik ve reform anlayışı, Tanzimat devrinde Avrupa ile ilişkiler öne çıkmıştır.
II. Mahmut Dönemi Reformları (1808-1839):
- Merkezî idarenin güçlendirilmesi; Alemdar Mustafa Paşa'nın sadrazamlığı ve Nizam-ı Cedit destekçileri ile ilişkilerle ilgilidir.
- Askerî reformlar: Sekban-ı Cedit Ocağı kurulması, eski ocakların ıslahı ve Avrupa'dan uzman getirtilmesi, ancak yeniçerilerin ayaklanmalarıyla karşılaşılmıştır.
- Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması (Vaka-i Hayriye): 17 Haziran 1826 tarihinde gerçekleşti.
Diğer Detaylar:
- Sultan II. Mahmut, devlet idaresinde önceliği merkezî otoritenin güçlendirilmesine vermiş
- Modern askerî eğitimin yapılması için Selimiye ve Levent kışlaları ve Üsküdar'daki matbaa kurulmuştu.
- Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı, büyük değişimlere yol açmıştır.
- Avrupa'nın model alınmasıyla yürütülen Tanzimat reform süreci, doğal olarak kendi muhalif çevrelerini de ortaya çıkarmıştır.
- Avrupalıların Osmanlı iç işlerine müdahaleleri kurumsallaşmıştır.
- Tanzimat dönemi, II. Abdülhamit'in 1876'da tahta çıkışına kadar olan siyasi, sosyal ve ekonomik gelişmeleri etkilemiştir.
- Sultan II. Mahmut çeşitli sosyal ve kültürel reformlar da yapmıştır. Örneğin, ilk resmi Türkçe gazete olan Takvim-i Vekayi yayımlanmaya başlamış ve nüfus sayımları yapılmıştır.
- Tanzimat devrinde askerî ve eğitim alanlarında önemli düzenlemeler yapılmıştır; örneğin, Mekteb-i Tıbbiye açılışı ve Mekteb-i Ulum-ı Harbiye kuruluşudur.
- Avrupalı kralların kıyafetlerine benzer kıyafetler ortaya çıkmıştır.