Week 1: Introductie Schadevergoeding

Het leidende beginsel van het schadevergoedingsrecht is dat de schade die het slachtoffer lijdt als gevolg van een bepaalde gebeurtenis, volledig dient te worden vergoed.

Afdeling 6.1.10 van het Burgerlijk Wetboek (BW) heeft betrekking op alle wettelijke verplichtingen tot schadevergoeding.

Of de aansprakelijkheid gebaseerd is op een contractuele overeenkomst (toerekenbare tekortkoming) of op een onrechtmatige daad maakt geen verschil voor afdeling 6.1.10.

Afdeling 6.1.10 is alleen van toepassing op wettelijke verplichtingen tot schadevergoeding, niet op andere verplichtingen.

De aard van de aansprakelijkheid kan van belang zijn bij de toepassing van afdeling 6.1.10, waardoor de mogelijkheid bestaat om rekening te houden met de aard van de aansprakelijkheid.

Het positieve belang is het voordeel dat de benadeelde zou hebben gehad als de overeenkomst deugdelijk was uitgevoerd.

Het negatieve belang is het nadeel dat de benadeelde heeft geleden door het niet-nakomen van de overeenkomst. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit de gemaakte kosten.

Vermogensschade is een vorm van schade die betrekking heeft op de financiële positie van de benadeelde.

Immateriële schade is schade die niet in geld is uit te drukken, zoals pijn en leed.

Letselschade is een vorm van persoonsschade die optreedt als gevolg van een lichamelijk letsel.

Overlijdensschade is een vorm van persoonsschade die optreedt als gevolg van het overlijden van een persoon.

Zaakschade is schade die ontstaat door beschadiging of vernietiging van een zaak.

Bereddingskosten zijn redelijke kosten die gemaakt worden om schade te voorkomen of te beperken.

De juridische term voor de situatie waarbij iemand verantwoordelijk wordt gesteld voor de schade die door zijn handelingen of nalatigheden wordt veroorzaakt.

De situatie waarin iemand schade lijdt vanwege een onrechtmatige daad of vanwege toerekenbare tekortkoming.

Een juridische term die verwijst naar de vergelijking tussen de situatie zonder de schadelijke gebeurtenis en de situatie met de schadelijke gebeurtenis. Deze vergelijking is essentieel voor het vaststellen van de schade.

Het onderdeel van de schade dat betrekking heeft op een tastbaar goed of een aspect van het vermogen.

Kosten die verricht zijn met het oog op een bepaald doel, maar die zonder resultaat zijn gebleven, omdat het beoogde doel niet bereikt werd.

De juridische term die beschrijft dat iemand een kans heeft gemist, bijvoorbeeld door een gemiste diagnose.

De benadering waarbij de schade wordt berekend op basis van de kans die iemand had om een bepaald resultaat te bereiken, indien een bepaalde gebeurtenis niet had plaatsgevonden.

De gebeurtenis die de schade heeft veroorzaakt is al gebeurd of dreigt direct te gebeuren.

Kosten die gemaakt worden om te bepalen wie verantwoordelijk is voor de schade en wat de omvang is.

De redelijkheid van de gemaakte kosten, rekening houdend met factoren als de verhouding tussen schadebedrag en kosten, overbodigheid van de expertise en bereidheid van de schuldige partij.

Kosten die gemaakt worden om betaling te ontvangen.

Kosten die gemaakt worden in een juridische procedure.

De schade wordt meestal vastgesteld door te bepalen wat de schade waard is.

De rechter bepaalt de schade in een proces.

De schade kan op twee verschillende manieren worden bepaald.

Bij concrete schadebegroting worden alle (individuele) omstandigheden van het slachtoffer meegewogen.

Abstracte schadebegroting kijkt vooral naar objectieve maatstaven en abstraheert van de specifieke omstandigheden van het slachtoffer.

De abstract vastgestelde schade is opeisbaar vanaf het moment dat de schade ontstaat.

De concreet vastgestelde schade is opeisbaar vanaf het moment dat het slachtoffer de schade aan een derde moet vergoeden (bijvoorbeeld aan een ziekenhuis).

Winstafdracht is een bijzondere vorm van schadebegroting waarbij de rechter de schade vaststelt op basis van de winst die de aansprakelijke partij heeft gemaakt.

Winstafdracht wordt toegepast wanneer het slachtoffer in bewijsnood verkeert en het duidelijk is dat de aansprakelijke partij voordeel heeft.

Volgens de Hoge Raad moet er wel enige schade aannemelijk zijn om winstafdracht toe te passen.

Art. 6:104 BW geeft de rechter de bevoegdheid om de schade vast te stellen, niet om een vordering tot winstafdracht toe te kennen.

Immateriële schade, oftewel psychisch leed. Dit kan bijvoorbeeld voortkomen uit pijn, angst, verdriet, of andere emotionele of mentale gevolgen van een gebeurtenis.

Smartengeld is een vorm van schadevergoeding die rechtstreeks aan de benadeelde zelf wordt toegekend. Niemand anders kan dit geld opeisen, zelfs niet voor emotionele schade die zij hebben geleden.

De rechter is terughoudend met het toekennen van hoge bedragen aan smartengeld.

Smartengeld heeft twee doelen: het compenseren van immateriële schade en het bieden van genoegdoening aan de benadeelde.

Om smartengeld te ontvangen, moeten er bepaalde criteria worden voldaan. Zo moet er sprake zijn van lichamelijk letsel, aantasting van eer en goede naam, of immateriële schade die is toegebracht met opzet.

Er bestaat een lijst met specifieke voorbeelden waarin smartengeld wordt toegekend, zoals bij lichamelijk letsel, aantasting van eer en goede naam, of opzettelijk toegebrachte immateriële schade.

De hoogte van het smartengeld wordt bepaald aan de hand van de ernst van de schade, de jurisprudentie van eerdere zaken, en de richtlijnen voor smartengeld die in het tijdschrift Verkeersrecht worden gepubliceerd.

De rechtbank beoordeelt de hoogte van smartengeld op basis van billijkheid. Dit betekent dat er geen vaste regels zijn, maar de rechter een afweging moet maken die rechtvaardig is in de gegeven situatie.