Viscerocranium Anatomisi

Aksial İskelet (Skeleton axiale)

• Aksial iskelet; columna vertebralis, ossa cranii, ossa thoracis olmak üzere üç kısma ayrılır.
• Omurga (Columna vertebralis): 33 omurdan oluşan bir sütundur. Baş ve gövdenin ağırlığını taşır.
• Omurga kanalı (canalis vertebrális): Omurların üst üste gelmesiyle oluşan ve medulla spinalis'i koruyan bir kanaldır.
• Omurların hareketliliği incelenirken; 24 omur hareketli, 9 omur sabit olarak ikiye ayrılır. Sabit omur grubu os sacrum (5 omur) ve os coccygis (4 omur) olarak birleşir.
• Boyun omurları (vertebrae cervicales) 7 adettir.
• Göğüs omurları (vertebrae thoracicae) 12 adettir.
• Bel omurları (vertebrae lumbales) 5 adettir.
• Os sacrum (sakrum) 5 adet sakral omurun birleşmesinden oluşur.
• Os coccygis (koyik) 4 adet coccygeal omurun birleşmesinden oluşur.
• Omurların ve disklerin kalınlığı yukarıdan aşağıya doğru artar.
• Yetişkin erkeklerde columna vertebralis yaklaşık 70 cm, kadınlarda ise yaklaşık 60 cm’dir.

Omur Özellikleri

• Omurlar bulundukları bölgelere göre gruplara ayrılırlar.
• Vertebralarda corpus vertebrae ve arcus vertebrae bulunur.
• Corpus vertebrae (omur gövdesi): Kısa bir silindir şeklindedir. Alt ve üst yüzeyleri, omur arası disklerle bağlanır.
• Arcus vertebrae (omur kemeri): Omur gövdesinin sağ ve sol yüzlerinin arkaya doğru birleşerek omurun kemeri oluşturduğu kısım.
• Foramen vertebrale: Corpus vertebrae ve arcus vertebrae arasında bulunan delik.
• Pediküller (pediculus arcus vertebrae): Omur kemeriin iki yan taraftaki çıkıntıları.
• Foramen intervertebrale: İki üst üste gelen omurun pedikülleri birleştiğinde oluşan delik. Omurilik sinirleri bu deliklerden geçer.
• Processüsler (çıkıntılar): Omurlarda bulunan farklı şekillerdeki çıkıntılar. Bunlar yukarı, aşağı, yanlara doğru uzanır.
• Processus articularis superior.
• Processus articularis inferior.
• Processus transversus.
• Processus spinosus.
• Boyun omurlarının processus transversuslarında, beyni besleyen a. vertebralis'in geçtiği foramen transversarium bulunur.
• Atlas (1. boyun omuru): Gövdesi ve spinal çıkıntısı olmayan bir omurdur. Occipital kemikle eklem yapar.
• Axis (2. boyun omuru): Gövdesinden yukarı doğru uzanan dens axis denilen çıkıntısı ile atlas ile eklem yapar.
• Vertebrae prominens (7. boyun omuru): Spinal çıkıntısı çatalsız ve uzundur.

Thoracic (Göğüs) Omurlar

• Göğüs bölgesinde 12 adet omur bulunur.
• Göğüs omurlarının gövdeleri aşağıya doğru indikçe büyür. Çünkü yukarı doğru binen yük artar.
• Göğüs omurlarının yanlarında kaburgalar ile eklem yapan çıkıntılar (yüzler) bulunur.

Lumbal (Bel) Omurlar

• Beş adet omurdan oluşur.
• Gövdeleri en büyük omurlardır.
• Üstten bakıldığında böbrek şeklindedirler.
• İki ek ilave çıkıntıya sahiptir. (processus mamillaris, processus accesorius)

Os Sacrum (Sakrum)

• Beş sakral omurun birleşmesinden oluşur.
• Tabanı yukarıda V. bel omuru ile tepesi os coccygis ile eklem yapar.
• Promontorium: Sakrumun tabanının öne doğru çıkıntı yapan kısmı. Klinik açıdan önemlidir.
• Canalis sacralis: Tabandan tepeye kadar uzanan kanal.
• Sakrum, pelvis iskeletinin arka üst kısmını oluşturur.

Os Coccygis (Coccyx/Kuyruk)

• İyi gelişmemiş son 4 (3-5) omurun birleşmesinden oluşmuştur.
• Tabanı yukarıda sakrum ile eklem yapar, tepesi aşağıda serbest olarak sonlanır.

Ossa Thoracis (Göğüs Kemikleri)

• Sternum ve kaburgalardan oluşur.
• Sternum (göğüs kemiği): Göğüs kafesinin önünde, yassı, kama şeklinde bir kemiktir. Ortalama 17 cm uzunluğundadır.
• Manubrium sterni: Sternum'un en üst kısmı, dörtgen şeklindedir.
• Corpus sterni: Sternum'un en uzun kısmı.
• Processus xiphoideus: Sternum'un alt ucundaki sivri çıkıntı.
• Kaburgalar (Costae): Yassı kemikler, dış yüzleri kompakt, iç yüzleri süngerimsidir. Göğüs kafesinin büyük kısmını oluşturur. Kaburgalar, 12 çift olup, göğüs boşluğundaki önemli organları (kalp, akciğer) korur ve solunum mekanizmasına katkıda bulunur.
• 7 çift doğrudan sternum ile eklem yapar, 3 çift VII. kaburgaya tutunarak eklem yapar, son iki çift kaburga (XI, XII) ise serbesttir. "Şekilde bu 1. , 2., ... 12. kaburgalar" şeklinde gösterilmektedir.
• Kıkırdak kaburgalar (cartilago costalis): Kemik kaburgaların uç kısımları kıkırdaktan oluşur ve eklemi yumuşatır.
• Kaburgalar her iki tarafta göğüs omurları ile eklem yaptıktan sonra öne, dışa ve aşağı doğru ilerleyerek önde sternum ile eklem yaparlar.
• Kaburgaların uzunluğu 1. kaburgadan VII. kaburgaya kadar artar ve VII. en uzun kaburgadır. Sonra tekrar azalır.

Ossa Cranii (Kafa Kemikleri)

• Kulak kemikçikleri ve os hyoideum hariç toplam 22 kemikten oluşur.
• Neurocranium ve viscerocranium olarak iki kısımda incelenir.

Neurocranium

• Beyni çevreleyen kemikler.
• 8 kemikten oluşur.
• 4 ü tek, 2'si çift kemiktir.
• Üst bölümü calvaria, alt bölümü chondrocranium olarak isimlendirilir.

Viscerocranium

• Yüz iskeletini oluşturan kemikler.
• 14 kemikten oluşur.
• 6 çift, 2 tek kemik.

Tek ve Çift Özellikler

• os frontale (alın kemiği): tek
• os occipitale (kafa kemiği): tek
• os sphenoidale (temel kemik): tek
• os ethmoidale (kalbur kemik): tek
• os parietale (duvar kemik): çift
• os temporale (şakak kemiği): çift
• os zygomaticum (elmacık kemiği): çift
• os nasale (burun kemiği): çift
• os lacrimale (gözyaşı kemiği): çift
• os palatinum (damak kemiği): çift
• maxilla (üst çene kemiği): çift
• mandibula (alt çene kemiği): tek
• os hyoideum (dil kemiği): tek
• Vomer (sapan kemik): tek

Normal Görünüşler (Norma)

• Normalis frontalis: Önden bakış
• Normalis verticalis: Tepeden bakış
• Normalis lateralis: Yandan bakış
• Normalis occipitalis: Arkadan bakış
• Normalis basilaris: Alttan bakış
• Sutura Coronalis, Sutura Lambdoidea, Sutura Sagittalis, Sutura Squamosa: Birleşme yerleri
• Fonticuluslar: Yeni doğan bebeklerin kafatasında bulunan yumuşak noktalar

Diğer önemli bilgiler

• Önemli delikler ve çukurluklar gibi ayrıntılar detaylı bir şekilde incelenmiştir.
• İşitme ve denge organları yerleşim bölgeleri ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
• Yeni doğanlarda kafa iskeleti özellikleri detaylı bir şekilde açıklanmıştır.