Podcast
Questions and Answers
Жүктілік кезінде плацента ана мен ұрық арасындағы негізгі байланыстырушы буын болып табылады.
Жүктілік кезінде плацента ана мен ұрық арасындағы негізгі байланыстырушы буын болып табылады.
True
Жүктіліктің екінші жартысында әйелдің бет бейнесі өзгермейді.
Жүктіліктің екінші жартысында әйелдің бет бейнесі өзгермейді.
False
Жүктілік кезінде әйелдің жүрек жұмысында салмақ түсуі қан көлемінің 10-20% -ға ұлғаюымен байланысты.
Жүктілік кезінде әйелдің жүрек жұмысында салмақ түсуі қан көлемінің 10-20% -ға ұлғаюымен байланысты.
False
Жүктілік кезінде тыныс алу терең және жиі болады.
Жүктілік кезінде тыныс алу терең және жиі болады.
Signup and view all the answers
Жүктіліктің сары денесі жүктіліктің басталуымен бірге жұмыс істейді.
Жүктіліктің сары денесі жүктіліктің басталуымен бірге жұмыс істейді.
Signup and view all the answers
Қан көлемінің ұлғаюы гиперволемияның пайда болуына себепші болады.
Қан көлемінің ұлғаюы гиперволемияның пайда болуына себепші болады.
Signup and view all the answers
Бүйрек үсті безі жүктілік кезінде едәуір кішірейеді.
Бүйрек үсті безі жүктілік кезінде едәуір кішірейеді.
Signup and view all the answers
Жүктілік кезінде әйелдің ағзасындағы зат алмасу қалдықтарын сыртқа шығарушы бүйрек қызметі төмендейді.
Жүктілік кезінде әйелдің ағзасындағы зат алмасу қалдықтарын сыртқа шығарушы бүйрек қызметі төмендейді.
Signup and view all the answers
Орталық жүйке жүйесі жүктілік ағымында өзгермейді.
Орталық жүйке жүйесі жүктілік ағымында өзгермейді.
Signup and view all the answers
Әйелдің жүріс-тұрысы жүктілік кезінде өзгермейді.
Әйелдің жүріс-тұрысы жүктілік кезінде өзгермейді.
Signup and view all the answers
Децидуалды қабықтың өлшемі жүктіліктің аяғында 20 см.
Децидуалды қабықтың өлшемі жүктіліктің аяғында 20 см.
Signup and view all the answers
Амнион плацентаны қоршамайды.
Амнион плацентаны қоршамайды.
Signup and view all the answers
Ұрықтың қан айналым жүйесі плацента арқылы ана тіндерімен байланысқан.
Ұрықтың қан айналым жүйесі плацента арқылы ана тіндерімен байланысқан.
Signup and view all the answers
Плацентаның аналық беті децидуалды қабықшамен қапталады.
Плацентаның аналық беті децидуалды қабықшамен қапталады.
Signup and view all the answers
Кіндік бау үш артериядан және екі венадан тұрады.
Кіндік бау үш артериядан және екі венадан тұрады.
Signup and view all the answers
Қағанақ суы жүктілік барысында тек түссіз болады.
Қағанақ суы жүктілік барысында тек түссіз болады.
Signup and view all the answers
Бүрлі хорион аналық тінмен байланысқан, капиллярлы тамырлар көп.
Бүрлі хорион аналық тінмен байланысқан, капиллярлы тамырлар көп.
Signup and view all the answers
Терезелі плацента бөліктері жұқарған, бүрлі хорион болмайды.
Терезелі плацента бөліктері жұқарған, бүрлі хорион болмайды.
Signup and view all the answers
Децидуалды қабық үш бөлікке бөлінеді: базалды, капсулалы және терезелі.
Децидуалды қабық үш бөлікке бөлінеді: базалды, капсулалы және терезелі.
Signup and view all the answers
Жүктіліктің бірінші аптасында ұрықтың жүрек соғу жиілігі минутына 120-160 рет болады.
Жүктіліктің бірінші аптасында ұрықтың жүрек соғу жиілігі минутына 120-160 рет болады.
Signup and view all the answers
Ұрықтың бөліп шығару функциясы плацента арқылы ана қанына өтеді.
Ұрықтың бөліп шығару функциясы плацента арқылы ана қанына өтеді.
Signup and view all the answers
Плацента арқылы стероидты гормондар мен билирубин өтеді.
Плацента арқылы стероидты гормондар мен билирубин өтеді.
Signup and view all the answers
Ұрық тек VI-VII айларда бүйрегін пайдалана бастайды.
Ұрық тек VI-VII айларда бүйрегін пайдалана бастайды.
Signup and view all the answers
Эмбрионалды кезең 2-айдың соңына дейін созылады.
Эмбрионалды кезең 2-айдың соңына дейін созылады.
Signup and view all the answers
Ұрықтану процесінде еркектің және әйелдің жыныс клеткаларының қосылуы жүреді.
Ұрықтану процесінде еркектің және әйелдің жыныс клеткаларының қосылуы жүреді.
Signup and view all the answers
Аналық жұмыртқа клеткасы организмдегі ең кіші клетка болып табылады.
Аналық жұмыртқа клеткасы организмдегі ең кіші клетка болып табылады.
Signup and view all the answers
Бластомер дегеніміз алғашқы бөлінуден кейінгі клеткалар.
Бластомер дегеніміз алғашқы бөлінуден кейінгі клеткалар.
Signup and view all the answers
Фолликулалардың толық пісіп-жетілуі етеккірдің 20-шы күніне сәйкес келеді.
Фолликулалардың толық пісіп-жетілуі етеккірдің 20-шы күніне сәйкес келеді.
Signup and view all the answers
Эмбриобласт – бластоцистан пайда болатын плацента.
Эмбриобласт – бластоцистан пайда болатын плацента.
Signup and view all the answers
Трофобласт протеолиттік ферменттер өндіреді, бұл ферменттер жатырдың шырышты қабатын бұзады.
Трофобласт протеолиттік ферменттер өндіреді, бұл ферменттер жатырдың шырышты қабатын бұзады.
Signup and view all the answers
Примордиалды фолликулалар сыртқы қабаты жоқ клеткалардан тұрады.
Примордиалды фолликулалар сыртқы қабаты жоқ клеткалардан тұрады.
Signup and view all the answers
Ұрықтың даму сатылары морула сатысымен басталады.
Ұрықтың даму сатылары морула сатысымен басталады.
Signup and view all the answers
Жұмыртқа клеткасының пісіп жетілуі үшін төрт рет бөліну сатысынан өту қажет.
Жұмыртқа клеткасының пісіп жетілуі үшін төрт рет бөліну сатысынан өту қажет.
Signup and view all the answers
Ұрық пайда болғаннан кейін жатыр қабырғасына кіру процессы 24 сағатта жүреді.
Ұрық пайда болғаннан кейін жатыр қабырғасына кіру процессы 24 сағатта жүреді.
Signup and view all the answers
Study Notes
Ұрықтану һәм Ұрықтың Даму Сатылары
- Ұрықтану: Еркектің һәм әйелдің жетілген жыныс клеткаларының қосылуы.
- Аналық клетканың жетілуі: Фолликуланың гормондар әсерімен өсуі һәм жұмыртқа клеткасының пісуі. Примордиалды фолликулалар қоршаған эпителий һәм дәнекер ұлпалардан тұрады. Әдетте, біреуі толық жетіледі.
- Аналық клетканың бөлінуі: Дене бөлшектері һәм жұмыртқа клеткасын тұрмалы екі рет бөліну сатысындағы овоцит пен редукционды денешіктен тұрады.
- Хромосомалар: Адам клеткаларында 22 жұп автосома һәм 1 жұп жыныс хромосомасы бар. Әйел ХХ, еркек ХУ хромосомасы бар.
- Аналық клетканың өлшемі: Диаметрі 0,2-0,3 мм, адам организміндегі ең үлкен клетка.
- Овуляция: Фолликуланың толық жетілуі (етеккірдің 13-14 күніне сәйкес) овуляция процессін қалыптастырады.
- Жатыр түтігіне түсу: Піскен аналық клетка жатыр түтігі ампулялық бөлігіне түседі.
- Зиготаның бөлінуі: Ұрықтанғаннан кейін (24 сағат ішінде) зигота бөліне бастайды. Морула сатысында бөлінге клеткалар жатыр қабырғасына еніп, ірі күңгірт клетка (эмбриобласт) һәм сыртқы қабат (трофобласт) түзеді.
- Бластоциста: Моруладағы бластомерлер асинхронды бөлініп, тұт жемісі тәрізді саты (морула) пайда болады.
- Имплантация: 7-8 күнде трофобластың ферменттері жатыр қабырғасын бұзып, ұрық оған бекінеді.
- Имплантацияdan кейінгі өзгерістер: Жатыр шырышты қабаты децидуалды болып өзгереді.
Ұрықтың Ерте Дамуы
- Сарғылт қуық: Ұрықтың алғашқы даму сатысында өседі, қан тамырларымен қамтамасыз етіледі.
- Ұрықтық қорғаныс қабаттары: Децидуалды қабық, хорион һәм амнион ұрықты қоршайды.
- Децидуалды қабықтың бөліктері:
- Decidua parietalis: Жатыр қуысын қаптаған шырышты қабат.
- Decidua capsularis: Ұрықты жауып тұратын бөлік.
- Decidua basalis: Ұрық пен жатыр қабырғасының аралығындағы бөлік.
- Хорион: Трофобластан дамиды, ұрықты қорғауға қатысады.
- Амнион (сулы қабықша): Плацентаны, кіндік бауды қаптап, ұрық терісімен жалғасады.
Плацентаның Құрылысы һәм Физиологиясы һәм Кіндік Бау
- Плацентаның беттері: Аналық беті децидуалды қабықпен, ұрықтық беті бүрлі хорионмен.
- Плацентаның қызметі: Ана және ұрық арасындағы зат алмасу.
- Плацентаның түрі: Адамда гемохориалдық (ана және ұрық қаны араласпайды).
- Плацента арқылы өтетін заттар: Стероидты гормондар, билирубин, эфирлік заттар, алкоголь, антибиотиктер, токсиндер, антиденелер.
- Кіндік бау: Екі артериядан һәм бір венадан тұрады. Қанды ұрықтан плацентаға, плацентадан ұрыққа алып барады.
Кіндік бау һәм Плацентаның Аномалиялары
- Плацентаның қосымша бөліктері: Босанудан кейін жатырда қалуы мүмкін, қан құйылысына себеп болуы мүмкін.
Қағанақ Сулары һәм Олардың Маңызы
- Қағанақ сулар: Ұрықты қоршайтын биологиялық орта.
- Қызметі: Ұрықтың еркін қимылдауына мүмкіндік береді, сыртқы ортадан қорғайды.
- Құрамы: Белок, май, микро-һәм макроэлементтер, қант, көміртегі, гормондар, ферменттер, коагуляциялық факторлар.
- Қасиеті: Жүктілік кезеңінде өзгереді.
Ұрықтың Физиологиясы
- Даму кезеңдері: Эмбриональ һәм феталды.
- Эмбриональ кезең: Ұрықтанудан екінші айдың аяғына дейін, мүшелердің қалыптасуы.
- Феталды кезең: Үшінші айдан босануға дейін, мүшелердің жетілуі.
- Ұрық қаны: Бастапқы кезеңде сарғылт қуықта, кейін бауырда қалыптасады.
- Ұрықтың қан айналымы: Сарғылт қуық, аллантоидты һәм плацентарлы кезеңдер.
- Жүрек соғуы: Минутына 120-160 соққы.
- Тыныс алу: Плацента арқылы.
- Қоректену: Плацента арқылы.
- Бөліп шығару: Плацента арқылы ана қанына.
- Иммунитет: Ұрықтың антиденелер жасауы жатырішілік дамудың соңғы кезеңдеріне сәйкес келеді.
Жүкті әйел организміндегі Физиологиялық өзгерістер
-
Жалпы өзгерістер: Сыртқы көріністер, бос зат алмасуы, дене формалары өзгереді.
-
Жыныс жүйесіндегі өзгерістер: Сүт безінің дамуы, қарынның үлкеюі.
-
Басқа жүйелердегі өзгерістер: Қан, жүрек-қан тамыр, тыныс алу, бауыр, жүйке, зәр шығару жүйелерінің өзгерістері.
-
Ішкі секреция бездері: Жүктілік барысында сары дене мен гипофиздің қызметі өзгереді.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Бу квизда ұрықтану процесслары һәм аналық клетканың даму сатылары турында мәгълүматлар тәкъдим ителә. Аналық клетканың жетілуе, овуляция этаплары һәм зиготаның бөлінуе турында аңлату бирелә. Иң төп биология төшенчәләре буенча тестларны узарга мөмкин.