Unang Termino sa Araling Panlipunan 10

Konseptong sa Kontemporaryong Isyu

• Ang kontemporaryong isyu ay tungkol sa mga usaping panlipunan na kasalukuyang nararanasan ng mga mamamayan.
• Ang salitang "kontemporaryo" ay nagmula sa Latin na "contemporarius", na nangangahulugang "kasabay ng panahon."
• Isyu ay isang mahalagang paksa o problema na pinag-uusapan at pinagtatalunan.
• May limang pag-uuring estruktural ng kontemporaryong isyu:
  • Isyung Panlipunan
  • Isyung Pangkapaligiran
  • Isyung Pangkabuhayan
  • Isyung Pangkalinangan
  • Isyung Pangkapangyarihan

Kasanayang Kailangan sa Pag-aaral ng Kontemporaryong Isyu

• Pagkilala sa primarya at sekundaryang sanggunian:
  • Primaryang sanggunian ay mga orihinal na tala ng mga pangyayari.
  • Sekondaryang sanggunian ay mga impormasyon batay sa primaryang pinagkunan.
• Pagtukoy sa katotohanan at opinyon:
  • Katotohanan ay pahayag na pinatutunayan ng mga datos.
  • Opinyon ay saloobin at kaisipan ng tao.
• Pagtukoy sa pagkiling (bias) sa mga paglalahad.
• Pagbuo ng hinuha, paglalahat, at konklusyon:
  • Hinuha ay pinag-isipang hula.
  • Paglalahat ay pagbuo ng ugnayan ng mga impormasyon.
  • Konklusyon ay desisyon o ideya matapos ang pag-aaral.

Kalagayan ng mga Likas na Yaman ng Pilipinas

• Yamang Tubig
• Yamang Mineral
• Yamang Gubat
• Yamang Lupa

Ang Daigdig at ang Isyu ng Kapaligiran

• Kalamidad ay mga kaganapang bunga ng natural na proseso.
• Mga halimbawa ng kalamidad:
  • Baha mula sa malakas na ulan.
  • Lindol sanhi ng pagyanig ng lupa.
  • Pagputok ng bulkan mula sa magma.
  • Bagyo na nabubuo sa gitna ng karagatan.
• Uri ng bagyong Tropical:
  • Tropical Depression: 61 kph
  • Tropical Storm: 62-88 kph
  • Severe Tropical Storm: 89-117 kph
  • Typhoon: 118-220 kph
  • Super Typhoon: higit sa 220 kph
• Alerto sa bagyo: mga hakbang bago, habang, at pagkatapos ng bagyo.

Pagbabago sa Klima (Climate Change)

• Malawakang pagbabago sa klima ng mga rehiyon.
• Mga epekto ng climate change:
  • Pagbabago sa init at ulan.
  • Pagbabago sa ecosystem at biodiversity.
  • Pagkatunaw ng mga yelo at pagtaas ng tubig sa dagat.
  • Mas mapinsalang bagyo.

Empleo sa Pilipinas

• 21st Century Skills na hinahanap ng mga kompanya:
  • Kakayahang matuto, etika sa pagtatrabaho, pamumuno, at iba pa.
• Klasipikasyon ng labor market:
  • Employed: may trabaho o negosyo.
  • Underemployed: interesado sa karagdagang oras ng trabaho.
  • Unemployment: mga walang trabaho pero handang magtrabaho.
• Dahilan ng unemployment:
  • Educational mismatch.
  • Frictional unemployment.
• Solusyon sa unemployment:
  • Pantay na oportunidad sa rural at urban.
  • Ugnayan ng edukasyon at empleo.
  • Suporta ng pamahalaan sa negosyo.

Mga Ahensya na may Kinalaman sa Empleo

• Department of Foreign Affairs (DFA): nag-aasikaso ng ugnayan ng Pilipinas sa ibang bansa.
• Department of Labor and Employment (DOLE): tagagawa ng mga patakaran at programa sa paggawa at trabaho.