Тың игерудің басталуы

Тың игерудің басталуы

• 1953 жылы Қыркүйек Пленумында ауылшаруашылығындағы проблемалар, атап айтқанда ашаршылық және халықты азық-түлікпен қамтамасыз етудегі сәтсіздіктер мойындалып, шаруалардың материалдық мүдделерін көтеру қажеттілігі айтылды.
• Н.С. Хрущевтің пікірінше, астық өндіруді арттырудың негізгі жолы - егістік аумағын кеңейту, атап айтқанда, Солтүстік Қазақстан, Батыс Сібір және Орал маңындағы тың жерлерді игеру.
• 1953 жылы Қазақстан басшылығына тың жерлерді игеру жоспарын жасау туралы ұсыныс берілді, ол жерде төрт жыл ішінде егістік жерлердің 25 млн гектарға өсетіні белгіленді.
• Тың жерлерді игеру жоспары Қазақстанның дәстүрлі мал шаруашылығын ығыстырып, егістік жерлерге айналдырды.
• Н.С. Хрущевтің пікіріне сәйкес, Қазақстан басшыларының пікірлерімен келіспеушілік болып, Ж.Ш. Шаяхметовтің орнына П.К. Пономаренко, ал республика үкіметін Д.А. Қонаев басқарды.

Тың игеру бағдарламасы

• 1954 жылдың 23 ақпаны мен 2 наурызы аралығында өткен КОКП ОК мәжілісінде Қазақстанда, Сібір, Орал, Еділ бойы және Солтүстік Кавказдағы тың және тыңайған жерлерді игеру туралы қаулы қабылданды.
• 1954 жылы Кеңес Одағы бойынша 13 млн гектар, ал Қазақстанға 6,3 млн гектар тыਂ жерлерді игеру тапсырылды.
• Тың жерлерді игеру үшін республика Ғылым академиясы ондаған кешенді экспедиция жіберді, оның нәтижесінде 22,6 млн га жыртуға жарамды жерлер анықталды.
• Әртүрлі ғылыми мекемелермен жүргізілген зерттеулер нәтижесінде тың игеруге жарамды 40 млн га-ға жуық жер таңдап алынды.

Тың игеру жұмыстары мен қиындықтар

• Тың игеру жобасы экономикалық жағынан толық зерттелместен, мемлекеттің бар күш-қуатын, қаржысын, техникалық және еңбек ресурстарын жұмылдырды.
• Тың жерлерде астық жеткізуге көліктің болмауы, мамандардың жетіспеушілігі, астық сақтайтын қоймалардың жоқтығы сияқты проблемалар жасалды.
• 1955 жылы жоспарланған 7,5 млн га-ның орнына 9,4 млн га жер жыртылды, Қостанай, Ақмола, Көкшетау, Павлодар, Солтүстік Қазақстан және Торғай облыстары тың игеру аймақтарына айналды.
• Ауылшаруашылығының материалдық-техникалық базасы күшейтілді, трактор, комбайн және басқа машиналар саны көбейді.
• Тың жерлерге он мыңдаған мамандар келді, мемлекет тың жерлерге тегін жетуді, мал сатып алуға қаржы көмегін, үй салуға несие беруді және салық төлеуден босатуды қамтамасыз етті.

Бұл тест Қазақстандағы тың игерудің басталуы мен Н.С. Хрущевтің жоспарлары туралы. 1953 жылы қолға алынған жоспардың негізгі бағыттары, ауылшаруашылығындағы проблемалар мен мал шаруашылығының өзгерістері талқыланады. Сіздің тарихи білімдеріңізді тексеріңіз.