Türkiye'nin Yerşekilleri
30 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Epirojenik hareketler hangi olayların nedeni olabilir?

  • İklim değişiklikleri (correct)
  • Yeraltı sularının artması
  • Buzulların erimesi
  • Volkanik patlamalar
  • Akarsuların taşıdığı maddeleri nerelerde biriktirdiği belirtilmiştir?

  • Okyanus dibinde
  • Dağların zirvelerinde
  • Yer altı mağaralarında
  • Deniz ya da okyanus tabanlarında (correct)
  • Lapya oluşumu için hangi şartlar gereklidir?

  • Yüksek sıcaklık
  • Karbonatlı kayaçların varlığı (correct)
  • Buzul ortamı
  • Fosil buluntuları
  • Tortullanma süreçlerinin başlıca etkileyen faktörleri hangileridir?

    <p>Rüzgar ve akarsular</p> Signup and view all the answers

    Denizin karalara doğru ilerlemesine ne ad verilir?

    <p>Transgresyon</p> Signup and view all the answers

    Türkiye'de en fazla platonun bulunduğu bölge hangisidir?

    <p>İç Anadolu Bölgesi</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki akarsulardan hangisi Kapalı Havza özelliği göstermez?

    <p>Meriç</p> Signup and view all the answers

    Türkiye'de en az plato alanının bulunduğu bölge hangi bölgedir?

    <p>Karadeniz Bölgesi</p> Signup and view all the answers

    Ege Bölgesi'nde bulunan Kapalı Havzası akarsulardan hangisidir?

    <p>Gediz</p> Signup and view all the answers

    Karadeniz Bölgesi'nde hangi iklim koşulları hakimdir?

    <p>Karadeniz iklimi</p> Signup and view all the answers

    İç Anadolu Bölgesi'nde yazların durumu nedir?

    <p>Yazlar en kısa</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki göllerden hangisi kapalı havza ile ilişkilendirilmez?

    <p>Marmara</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi Ege Bölgesi'ndeki akarsulardan biri değildir?

    <p>Meriç</p> Signup and view all the answers

    İç Anadolu Bölgesi'nde bitki örtüsü nedir?

    <p>Stepler</p> Signup and view all the answers

    Hangi akarsu, Kapalı Havzası olan bir coğrafi bölgeyi temsil etmez?

    <p>Ergene</p> Signup and view all the answers

    Çukurova'yı oluşturan alüvyolları nereden gelir?

    <p>Nehirlerden</p> Signup and view all the answers

    Türkiye'nin en büyük gölü hangisidir?

    <p>Van Gölü</p> Signup and view all the answers

    Van Gölü'nden hangi ürün sağlanır?

    <p>Soda</p> Signup and view all the answers

    Çukurova'da bulunan önemli barajlardan biri hangisidir?

    <p>Aslantaş Barajı</p> Signup and view all the answers

    Seyhan nehrinin üzerinde hangi tür yapılar bulunur?

    <p>Barajlar</p> Signup and view all the answers

    Aras ve Kura Kapalı Havzası'nın oluşumunda aşağıdakilerden hangisi önemli bir faktör değildir?

    <p>Havza içinde yer alan bitki örtüsü</p> Signup and view all the answers

    Aras ve Kura Kapalı Havzası'nın oluşum sürecinde hangi faktörlerin etkileşimde bulunduğu söylenebilir?

    <p>Fiziksel, kimyasal ve biyolojik süreçler</p> Signup and view all the answers

    Aras ve Kura Kapalı Havzası'nın iklim özelliklerinin etkisi, hangi unsurda en çok hissedilir?

    <p>Havzada yaşayan biyolojik çeşitlilikte</p> Signup and view all the answers

    Aras ve Kura Kapalı Havzası'nın oluşumu sırasında hangi direnç unsuru etkili olabilir?

    <p>Volkanik faaliyetler</p> Signup and view all the answers

    Aras ve Kura Kapalı Havzası'nın jeolojik mega yapısındaki en etkili unsur nedir?

    <p>Tektonik hareketler</p> Signup and view all the answers

    Tuz Gölü Kapalı Havzası ile ilgili hangisi doğrudur?

    <p>Bir akarsuyun kollarıyla birlikte sularını topladığı alandır.</p> Signup and view all the answers

    Akarsu havzaları ile ilgili hangi ifade yanlıştır?

    <p>Havzanın büyüklüğü, sadece akarsuyun uzunluğuna bağlıdır.</p> Signup and view all the answers

    Tuz Gölü Kapalı Havzası'nın özellikleri arasından hangisi bulunmamaktadır?

    <p>Birden fazla akarsu tarafından beslenir.</p> Signup and view all the answers

    Havza kelimesinin anlamı nedir?

    <p>Bir akarsuyun sularını topladığı alandır.</p> Signup and view all the answers

    Tuz Gölü Kapalı Havzası’nın önemi hangi maddede belirtilmiştir?

    <p>Türkiye’nin en büyük kapalı havzasıdır.</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Türkiye'nin Yerşekilleri ve Sonuçları

    • Topografya: Arazi şekillerini harita üzerinde gösterme tekniği.
    • Orojenez: Jeosenklinallerde biriken tortul tabakaların kıvrılma ve kırılma hareketleriyle yükselmesi olayına dağ oluşumu denir.
    • Jeosenklinal: Derin deniz ya da göl çanakları. Akarsular, rüzgarlar ve buzullar, aşındırıp taşıdıkları maddeleri deniz ya da okyanus tabanlarında biriktirirler. Tortullanmanın görüldüğü bu geniş alanlara jeosenklinal denir.
    • Senklinal: Yunanca "birbirine doğru eğilmiş" demektir. Yer şekillerindeki çukurlu alanlardır.
    • Antiklinal: Kıvrımlı dağın yükselen kısmıdır.
    • Horst: Çöküntü hendeklerinin kenarındaki yüksek yer. (Kırıklı dağlar)
    • Graben: Yer kabuğunun kırılarak çökmesi ile oluşan çöküntü sahası.
    • Epirojenez: Karaların toptan alçalması ya da yükselmesi olayıdır.
    • Regrasyon: Deniz gerilemesi. Epirojenik hareketlere bağlı olarak her devirde kara ve deniz seviyeleri değişmiştir.
    • Transgresyon: Jeolojik zamanlar içinde denizin karaları basması. deniz sularının yükselmesi. Epirojenik hareketlere bağlı olarak her devirde kara ve deniz seviyeleri değişmiştir.
    • Seizma (Deprem): Yer kabuğu içindeki katmanların yerinden oynamalarıyla oluşan sarsıntı, çevreye doğru yayılan titreşim.
    • İç Kuvvetler: Yer yuvarlağının içindeki enerjiden kaynaklanan yeryüzü şekillenen yer kabuğu hareketleri, deprem, volkanizma.
    • Dış Kuvvetler: Güneş enerjisinden kaynaklanarak yeryüzü şekillerini biçimlendiren akarsu, rüzgar, buzul, dalga.
    • Erozyon: Toprak örtüsünün, akarsuların, rüzgarların ve buzulların etkisiyle süpürülmesi.
    • Heyelan: Toprağın, taşların ve tabakaların bulundukları yerlerden aşağılara doğru kayması.
    • Karst Topografya: Kireçtaşlarının erimesi ve suda eriyik haldeki kireçlerin tekrar birikmesi sonunda oluşan alan.
    • Lapya: Kalkerli yamaçlarda yağmur ve kar sularının yüzeyi eriterek açtıkları küçük oluklar.
    • Dolin: Kalker platolar üzerinde görülen, oval şekilli erime çukurlukları.
    • Uvala: Dolinlerin birleşmesiyle oluşan, daha büyük çukurluklardır.
    • Polye: Karstik yörelerdeki geniş ovalara verilen isim.
    • Voklüz: Kalın kalker tabakaları arasındaki boşlukları doldurmuş olan yer altı sularının yüzeye çıktığı yer.

    Türkiye'nin Yerşekilleri ve Sonuçları Özeti

    • Türkiye'nin yerşekilleri, topografya, orojenez, jeosenklinal, senklinal, antikinal gibi farklı jeolojik süreçlerle oluşmuştur.
    • Dış ve iç kuvvetler Türkiye'nin yerşekillerinde önemli rol oynar.
    • Karslaşma, heyelan, erozyon gibi dış kuvvet etkileri de yerşekillerinde önemli rol oynarlar.

    Türkiye'nin Jeolojik Zamanları

    • Jeolojik zamanlar, Türkiye'nin günümüzdeki yer şekillerini şekillendirmesinde etkili olan farklı zaman dilimleridir.
    • Jeolojik zamanlar içerisinde aşındırma ve biriktirme hareketleri sonucu aşındırma ve biriktirme hareketleri sonucu oluşan düzleşmeler olmuştur.
    • Alp-Himalay kırışımlarla oluşan dağlar, Türkiye için önemlidir.

    Türkiye'nin Dağları

    • Türkiye'deki dağlar, kıvrım dağları, kırıklı dağlar ve volkanik dağlar olmak üzere sınıflandırılabilir.
    • Dağların yeri, uzantısı ve özellikleri farklılık gösterir.

    Türkiye'nin Ovaları

    • Ovalar, çevresine göre alçakta kalan düzlüklere denir.
    • Türkiye'nin ovaları genellikle küçük ve parçalıdır ve coğrafi özelliklere göre kıyı ovaları ve iç ovalar olarak sınıflandırılır.
    • Farklı ovaların toprak tipi, bitki örtüsü ve tarım olanakları birbirinden farklıdır.

    Türkiye'nin Platoları

    • Platolar, akarsular tarafından kesilmiş olan yüksekteki düzlüklere denir.
    • Türkiye'deki platolar, farklı coğrafi özelliklere ve tarım olanaklarına göre sınıflandırılır.
    • Platoların çoğu, Türkiye'nin iç kesimlerine sahiptir.

    Türkiye'nin Akarsuları

    • Akarsular, yeryüzünde sürekli veya mevsimsel olarak akan sulara denir.
    • Türkiye'nin birçok akarsuyunun rejimi düzensizdir, fakat Karadeniz'e dökülen akarsuların rejimi düzenlidir.
    • Akarsuların taşkın yapma ihtimalleri, yatağın eğimine, yükselisine ve yağış miktarına göre değişir.
    • Akarsular, erozyon ve biriktirme olaylarını meydana getirir.

    Türkiye'nin Kıyı Tipleri

    • Türkiye'nin kıyıları, ria tipi, boyuna kıyı tipi, enine kıyı tipi ve dalmaçya kıyı tipi şeklinde sınıflandırılabilir.

    Türkiye'nin Yeraltı Su Kaynakları

    • Yamaç Kaynağı: Yağan yağmur ve kar sularının yamaç boyunca tabakalar arasından sızması ile oluşur ve Türkiye'nin en yaygın kaynağıdır.
    • Karstik Kaynak: Kırıklı arazilerde bulunur ve şifalı sudurlar.
    • Fay Kaynağı: Kırıklı arazilerde olur, sıcak sulardır ve sağlık turizmine katkı sağlarlar.
    • Artezyen Kaynak: Genellikle ovalarda, iki geçirimsiz tabaka arasında kalan ve sondajla elde edilen sulardır.

    Türkiye'nin Mağaraları

    • Türkiye'nin farklı bölgelerinde çeşitli mağaralar bulunur.
    • Bu mağaraların özellikleri (karstik, volkanik vs.) bölgeye bağlı değişir.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Description

    Bu quiz, Türkiye'nin yer şekillerine ve bunların oluşum süreçlerine odaklanmaktadır. Orojenez, jeosenklinal ve diğer jeolojik terimleri içermektedir. Yer şekillerinin nasıl oluştuğunu ve bu süreçlerin sonuçlarını keşfedin.

    More Like This

    Topography and Microclimate
    6 questions

    Topography and Microclimate

    WorthwhilePyrite5473 avatar
    WorthwhilePyrite5473
    Topography of Thorax Quiz
    5 questions
    Topography of Pakistan
    5 questions

    Topography of Pakistan

    RealisticChaos308 avatar
    RealisticChaos308
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser