Türkçenin Ses Özellikleri ve Birleşik Kelimeler
74 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ses düşmesi veya ses türemesinin olmadığı durumlarda birleşik fiiller nasıl yazılır?

  • Bitişik yazılır
  • Kısmi olarak bitişik yazılır
  • Ayrı yazılır (correct)
  • Birlikte yazılır
  • Aşağıdakilerden hangisi sıfat-fiil eki örneği değildir?

  • -dik
  • -mak (correct)
  • -en
  • -an
  • Bitişik yazım kurallarına göre hangi ifade doğrudur?

  • Yardımcı fiillerle birlikte ayrı yazılır
  • Aynı kökten gelen kelimeler bitişik yazılır (correct)
  • Sıfat-fiil ekleri her zaman ayrı yazılır
  • Sesli harfler düşerse bitişik yazılır
  • Arapça ve Farsça tamlamalar Türkçede nasıl kullanılır?

    <p>Elde edilen kurala göre yazılır</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi geçmiş zaman eki örneği değildir?

    <p>-acak</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki hangi birleşik fiil yardımcı fiil kullanılarak oluşturulmamıştır?

    <p>merak et-</p> Signup and view all the answers

    Bitişik yazım kurallarına göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

    <p>yardım etmek -&gt; yardımetmek</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki fiillerden hangisi sıfat-fiil eki içermemektedir?

    <p>hasta ol-</p> Signup and view all the answers

    Geçmiş zaman eki ile beraber kullanılan fiillerden hangisi doğru bir kullanımdır?

    <p>hasta oldu-</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi Arapça veya Farsça tamlama örneğidir?

    <p>namaz kılmak</p> Signup and view all the answers

    İsim yapım eklerinin türleri arasında hangisi bulunmamaktadır?

    <p>Sıfat-fiil yapan</p> Signup and view all the answers

    Fiil köklerinden fiil yapım ekleri ile hangileri oluşturulamaz?

    <p>Çalışkan</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi yapım eklerinin girdiği kural dışı uygulamalar arasında yer almaz?

    <p>Kalkıp gitmek</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki tamlamalardan hangisi Arapça ve Farsça kökenli bir tamlama değildir?

    <p>Gül bahçesi</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki ifadelerden hangisi geçmiş zaman ekleri ile ilgili olarak yanlıştır?

    <p>Geçmiş zaman yapıları kesinlikle olumlu cümleler oluşturur.</p> Signup and view all the answers

    Yardımcı fiillerle yapılan birleşik fiillerde hangi durumlarda bunlar bitişik yazılır?

    <p>Ses düşmesi ya da türemesi varsa</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki ifadelerden hangisi birleşik fiil örneği değildir?

    <p>pismak ol-</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki seçeneklerden hangisi birleşik fiil oluştururken dikkat edilmesi gereken bir husus değildir?

    <p>Her zaman iki kelimeden oluşması</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi bitişik yazılan birleşik eylemler arasında yer almaz?

    <p>kızmak-</p> Signup and view all the answers

    Bitişik yazım kuralına göre hangi fiil doğru bir örnektir?

    <p>merak et-</p> Signup and view all the answers

    -li eki hangi anlamı katar?

    <p>Sahiplik</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi -cık eki ile oluşturulmuş bir isimdir?

    <p>Elmacık</p> Signup and view all the answers

    Hangi eki kullanarak fiilden isim türetilemez?

    <p>-kat</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki kelimelerden hangisi -daş eki ile oluşturulmamıştır?

    <p>Yükdaş</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi -ki eki ile olan bir isimdir?

    <p>Bugünkü</p> Signup and view all the answers

    Birleşik kelimelerin tanımı nedir?

    <p>Birden fazla kelimenin birleşerek yeni bir anlam oluşturmasıdır.</p> Signup and view all the answers

    Birleşik kelimelerin yazımı sırasında hangi durum geçerlidir?

    <p>Bütün birleşik kelimeler bitişik yazılmalıdır.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi birleşik kelime örneği değildir?

    <p>Kalemler</p> Signup and view all the answers

    Kuralı birleşik sıfatların yazımında hangisi doğru bir uygulamadır?

    <p>Birleşik sıfatlar her zaman ayrı yazılmalıdır.</p> Signup and view all the answers

    Birleşik kelimelerin özelikleri arasında hangisi yer almaz?

    <p>Farklı dillerden kelimeler birleşebilir.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki birleşik kelimelerden hangisi bitişik yazılmalıdır?

    <p>deprem zede</p> Signup and view all the answers

    Farsça kökenli bir tamlama olan aşağıdakilerden hangisidir?

    <p>darıdünya</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Farsça kökenli bir tamlama değildir?

    <p>amcazade</p> Signup and view all the answers

    Bitişik yazılması gereken Arapça kökenli bir kelime örneği hangisidir?

    <p>hercümerç</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki ifadelerden hangisi bitişik yazılmamalıdır?

    <p>çay hane</p> Signup and view all the answers

    Yalın hâlde bulunmayan bir isim, cümlede hangi görevleri üstlenebilir?

    <p>Özne, yüklem ve belirtisiz nesne</p> Signup and view all the answers

    Hâl ekleri isimlere hangi işlevi kazandırır?

    <p>Eklendiği kelimenin cümledeki rolünü belirler</p> Signup and view all the answers

    Yönelme eki olarak bilinen hâl eki hangisidir?

    <p>-e hâli</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi hâl eklerinin özelliklerinden biri değildir?

    <p>Cümlede yalnızca isimlerle kullanılırlar</p> Signup and view all the answers

    Yalın hâldeki isimler hangi durumda kullanılabilir?

    <p>Özne, yüklem ve belirtisiz nesne görevlerinde</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki cümlelerden hangisinde tırnak içinde aktarılan söz doğru bir biçimde verilmiştir?

    <p>Türk dili, Türk milletinin kalbidir, zihnidir.</p> Signup and view all the answers

    Atatürk'ün hangi sözü Türk milletinin duygularını en iyi yansıtan bir ifade olarak değerlendirilmektedir?

    <p>Ne mutlu Türk’üm diyene!</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün bir sözü değildir?

    <p>Vatan sevgisi her şeyin üstündedir.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru bir biçimde tırnak içinde verilmemiştir?

    <p>Bayrakları bayrak yapan: üstündeki kandır.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıda tırnak içinde yer alan ifadelerden hangisi Atatürk’e ait değildir?

    <p>Hayat yaşamaktan ibarettir.</p> Signup and view all the answers

    Birleşik kelimelerin yazım kuralları hakkında hangisi doğrudur?

    <p>Birleşik kelimeler arasında ek girmemek gerekir.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi birleşik kelimelerin bitişik yazılması gerektiğine dair bir örnek değildir?

    <p>Sevgi evi</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi birleşik sözcükler için doğru bir ifade değildir?

    <p>Birleşik kelimelerin aralarına ek girebiliriz.</p> Signup and view all the answers

    Güneydoğu, kuzeydoğu gibi yönlerin yazımında hangi kural geçerlidir?

    <p>Bitişik yazılmalıdır.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi Türkçedeki birleşik kelimelerin yazım kurallarına uymamaktadır?

    <p>Gözleme evi</p> Signup and view all the answers

    Birleşik kelimelerin tanımında hangi ifade yanlıştır?

    <p>Birleşik kelimeler her zaman uzun kelimelerden oluşur.</p> Signup and view all the answers

    Birleşik sıfatların yazımında hangisi doğrudur?

    <p>Birleşik sıfatlar ayrı yazılmalıdır.</p> Signup and view all the answers

    Güneybatı, kuzeybatı gibi yöneltilerin yazımında doğru olan nedir?

    <p>Birleşik yazılır.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi bileşenlerinden ikincisi 'ev' kelimesi olan birleşik sözcük örneği değildir?

    <p>İş yeri</p> Signup and view all the answers

    Ek fiilin geniş zaman, görülen geçmiş zaman ve duyulan geçmiş zaman şeklinde kaç ayrı zamanda çekimi vardır?

    <p>Üç</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi ek fiilin işlevlerinden biridir?

    <p>İsimlerin yüklem olmasını sağlamak</p> Signup and view all the answers

    Fiil çekim ekleri, fiil kök ve gövdelerine hangi işlevleri kazandırır?

    <p>Fiillerin zamanını, şeklini ve şahsını belirler</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ek fiil kullanılmamıştır?

    <p>Onlar geldi.</p> Signup and view all the answers

    Eşitlik hâli ekleri olan '-ce', '-ca', '-çe' ve '-ça' ekleri cümlede hangi görevi üstlenebilir?

    <p>Zarf tümleci veya yüklem görevinde</p> Signup and view all the answers

    Ek fiil cümledeki hangi zaman diliminde duyulan geçmiş zaman anlamı taşır?

    <p>İmiş</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi eşitlik hâli eklerinin anlamlarından biri değildir?

    <p>Şart</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki cümlelerden hangisinde eşitlik hâli eki doğru bir şekilde kullanılmıştır?

    <p>O, arkadaşça davrandı.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki kelimelerden hangisi eşitlik hâli eki almamıştır?

    <p>Güzel</p> Signup and view all the answers

    Sıradaki cümlede hangi eşitlik hâli eki kullanılmıştır? 'Ona dostça davrandım.'

    <p>-ce</p> Signup and view all the answers

    Duyulan geçmiş zaman eki olan '-miş' aşağıdakilerden hangisini ifade etmez?

    <p>Gelecek zaman ifadesini</p> Signup and view all the answers

    Şimdiki zaman nasıl oluşturulur?

    <p>Fiil köküne '-iyor' eki eklenerek</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi '-miş' ekinin kullanım alanlarından biri değildir?

    <p>Geçmişi hatırlatmada</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisinde '-miş' eki bir yapım eki olarak kullanılmıştır?

    <p>Bitmiş işlerin listesini çıkarmış.</p> Signup and view all the answers

    Duyulan geçmiş zaman ifadesinin özelliklerinden hangisi yanlıştır?

    <p>Fiil köküne '-yor' eki eklenir.</p> Signup and view all the answers

    Gelecek zaman eki ile ilgili doğru bir ifade hangisidir?

    <p>Gelecek zaman, fiil köküne ' -acak / -ecek' ekleri eklenerek oluşturulur.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki cümlelerden hangisinde gelecek zaman ekinin yanlış kullanımı vardır?

    <p>Ben bu kitabı okudum, çok beğenecek.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdaki ifadelerden hangisi sıfat-fiil eki ile oluşturulan bir cümle örneğidir?

    <p>Çalışkan bir öğrenci olduğunu biliyorum.</p> Signup and view all the answers

    Gelecek zaman eki ile sıfat-fiil eki arasındaki fark nedir?

    <p>Gelecek zaman ekleri yalnızca fiil köklerine eklenirken sıfat-fiil ekleri isimlere eklenir.</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi 'gelecek zaman' kavramına dair doğru bir tanım değildir?

    <p>Gelecek zaman, eylemin geçmişte yapıldığını ifade eder.</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Türkçenin Ses Özellikleri

    • Türemiş kelimeler, köke yapım eki eklenmesiyle oluşan kelimelerdir.
    • Kök, isim, sıfat, zarf, zamir veya fiil olabilir.
    • Örnekler: kapıcı (isim + yapım eki), hoşluk (sıfat + yapım eki), gülüş (fiil + yapım eki), benlik (zamir + yapım eki), azlık (zarf + yapım eki)
    • Yabancı dillerden gelen sözcükler (televizyon, faaliyet, fotoğraf), Türkçede basit yapılıdır, ancak bir yapım eki alırlarsa türemiş sözcük olurlar.
    • Gövde, köke yapım eki getirilmesiyle oluşan yapıdır.
    • Gövdeler, isim ve fiil gövdeleri olmak üzere ikiye ayrılır.
    • İsim gövdeleri örnekleri: Çaycı, kuşçu, atlı; Fiilden isim gövdesi örnekleri: Övgü, bilim, görgü
    • Fiil gövdeleri örnekleri: Susa-, kana- , karar-, yönel-, ucuzla-

    Birleşik Kelimeler

    • Birleşik kelimeler, yeni bir kavramı karşılamak için birden fazla sözcüğün birleşmesinden oluşur.
    • Yapım veya çekim ekleri giremez ve bitişik yazılır.
    • Örnekler: Uzun boylu, beş parasız, güleç yüzlü, geniş bahçeli, üç aylık, yalan yanlış, kan kırmızısı

    Birleşik Kelimelerin Bitişik Yazılma Durumları

    • Ses düşmesi veya türemesi olan birleşik kelimeler bitişik yazılır (Sütlü+aş > Sütlaç)
    • Tek heceli Arapça kelimeler, "eylemek, etmek, olmak, edilmek, olunmak" gibi eylemlerle birleşirken, ses değişiklikleriyle bitişik yazılır.
    • Birleşik kelimedeki ögelerden en az biri birleşme sırasında anlam değişmesine uğrarsa bu birleşik sözcükler bitişik yazılır.
    • Bir bileşeni emir kipiyle kurulan kalıplaşmış kelimeler bitişik yazılır (Albeni, ateşkes, gelberi)
    • Sıfat fiil ekleriyle kurulan kalıplaşmış kelimeler bitişik yazılır (Cankurtaran, çöpçatan, dalgakıran).
    • Bazı birleşik kelimeler geçmiş zaman ekleri veya geniş zaman eklerini alarak bitişik yazılırlar (Dedikodu, kaptıkaçtı, biçerdöver).
    • Yer bildiren kelimeler kullanılırsa bitişik yazılır.
    • İsim, soyad veya lakaplardan oluşan birleşik kelimeler bitişik yazılır.
    • İl, ilçe veya mahalle isimleri bitişik yazılır (Kırıkkale, Çanakkale, Pamukkale).
    • Renk isimleri ile kurulan kelimeler bitişik yazılır.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Description

    Bu quiz, Türkçenin ses özellikleri ve türemiş ile birleşik kelimelerin yapısını inceliyor. Ayrıca, örnekler ve açıklamalar ile konuyu pekiştiriyor. Türkçe dilbilgisi konusunda bilgi sahibi olmanızı sağlayacak.

    More Like This

    Turkish Phonetics: Sound Changes
    10 questions
    Turkish Swear Words and Phrases
    20 questions
    Overview of the Turkish Language
    8 questions
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser