Türkçenin Ses Özellikleri ve Birleşik Kelimeler
74 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ses düşmesi veya ses türemesinin olmadığı durumlarda birleşik fiiller nasıl yazılır?

  • Bitişik yazılır
  • Kısmi olarak bitişik yazılır
  • Ayrı yazılır (correct)
  • Birlikte yazılır

Aşağıdakilerden hangisi sıfat-fiil eki örneği değildir?

  • -dik
  • -mak (correct)
  • -en
  • -an

Bitişik yazım kurallarına göre hangi ifade doğrudur?

  • Yardımcı fiillerle birlikte ayrı yazılır
  • Aynı kökten gelen kelimeler bitişik yazılır (correct)
  • Sıfat-fiil ekleri her zaman ayrı yazılır
  • Sesli harfler düşerse bitişik yazılır

Arapça ve Farsça tamlamalar Türkçede nasıl kullanılır?

<p>Elde edilen kurala göre yazılır (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi geçmiş zaman eki örneği değildir?

<p>-acak (D)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki hangi birleşik fiil yardımcı fiil kullanılarak oluşturulmamıştır?

<p>merak et- (C)</p> Signup and view all the answers

Bitişik yazım kurallarına göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

<p>yardım etmek -&gt; yardımetmek (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki fiillerden hangisi sıfat-fiil eki içermemektedir?

<p>hasta ol- (A)</p> Signup and view all the answers

Geçmiş zaman eki ile beraber kullanılan fiillerden hangisi doğru bir kullanımdır?

<p>hasta oldu- (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi Arapça veya Farsça tamlama örneğidir?

<p>namaz kılmak (A)</p> Signup and view all the answers

İsim yapım eklerinin türleri arasında hangisi bulunmamaktadır?

<p>Sıfat-fiil yapan (B)</p> Signup and view all the answers

Fiil köklerinden fiil yapım ekleri ile hangileri oluşturulamaz?

<p>Çalışkan (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi yapım eklerinin girdiği kural dışı uygulamalar arasında yer almaz?

<p>Kalkıp gitmek (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki tamlamalardan hangisi Arapça ve Farsça kökenli bir tamlama değildir?

<p>Gül bahçesi (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki ifadelerden hangisi geçmiş zaman ekleri ile ilgili olarak yanlıştır?

<p>Geçmiş zaman yapıları kesinlikle olumlu cümleler oluşturur. (B)</p> Signup and view all the answers

Yardımcı fiillerle yapılan birleşik fiillerde hangi durumlarda bunlar bitişik yazılır?

<p>Ses düşmesi ya da türemesi varsa (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki ifadelerden hangisi birleşik fiil örneği değildir?

<p>pismak ol- (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki seçeneklerden hangisi birleşik fiil oluştururken dikkat edilmesi gereken bir husus değildir?

<p>Her zaman iki kelimeden oluşması (D)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi bitişik yazılan birleşik eylemler arasında yer almaz?

<p>kızmak- (C)</p> Signup and view all the answers

Bitişik yazım kuralına göre hangi fiil doğru bir örnektir?

<p>merak et- (B)</p> Signup and view all the answers

-li eki hangi anlamı katar?

<p>Sahiplik (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi -cık eki ile oluşturulmuş bir isimdir?

<p>Elmacık (B)</p> Signup and view all the answers

Hangi eki kullanarak fiilden isim türetilemez?

<p>-kat (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki kelimelerden hangisi -daş eki ile oluşturulmamıştır?

<p>Yükdaş (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi -ki eki ile olan bir isimdir?

<p>Bugünkü (C)</p> Signup and view all the answers

Birleşik kelimelerin tanımı nedir?

<p>Birden fazla kelimenin birleşerek yeni bir anlam oluşturmasıdır. (A)</p> Signup and view all the answers

Birleşik kelimelerin yazımı sırasında hangi durum geçerlidir?

<p>Bütün birleşik kelimeler bitişik yazılmalıdır. (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi birleşik kelime örneği değildir?

<p>Kalemler (D)</p> Signup and view all the answers

Kuralı birleşik sıfatların yazımında hangisi doğru bir uygulamadır?

<p>Birleşik sıfatlar her zaman ayrı yazılmalıdır. (B)</p> Signup and view all the answers

Birleşik kelimelerin özelikleri arasında hangisi yer almaz?

<p>Farklı dillerden kelimeler birleşebilir. (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki birleşik kelimelerden hangisi bitişik yazılmalıdır?

<p>deprem zede (D)</p> Signup and view all the answers

Farsça kökenli bir tamlama olan aşağıdakilerden hangisidir?

<p>darıdünya (A), suikast (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Farsça kökenli bir tamlama değildir?

<p>amcazade (A)</p> Signup and view all the answers

Bitişik yazılması gereken Arapça kökenli bir kelime örneği hangisidir?

<p>hercümerç (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki ifadelerden hangisi bitişik yazılmamalıdır?

<p>çay hane (A), yazı hane (D)</p> Signup and view all the answers

Yalın hâlde bulunmayan bir isim, cümlede hangi görevleri üstlenebilir?

<p>Özne, yüklem ve belirtisiz nesne (A)</p> Signup and view all the answers

Hâl ekleri isimlere hangi işlevi kazandırır?

<p>Eklendiği kelimenin cümledeki rolünü belirler (C)</p> Signup and view all the answers

Yönelme eki olarak bilinen hâl eki hangisidir?

<p>-e hâli (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi hâl eklerinin özelliklerinden biri değildir?

<p>Cümlede yalnızca isimlerle kullanılırlar (A)</p> Signup and view all the answers

Yalın hâldeki isimler hangi durumda kullanılabilir?

<p>Özne, yüklem ve belirtisiz nesne görevlerinde (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde tırnak içinde aktarılan söz doğru bir biçimde verilmiştir?

<p>Türk dili, Türk milletinin kalbidir, zihnidir. (A), Ne mutlu Türk’üm diyene! (C), Hayatta en hakiki mürşit ilimdir. (D)</p> Signup and view all the answers

Atatürk'ün hangi sözü Türk milletinin duygularını en iyi yansıtan bir ifade olarak değerlendirilmektedir?

<p>Ne mutlu Türk’üm diyene! (D)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün bir sözü değildir?

<p>Vatan sevgisi her şeyin üstündedir. (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru bir biçimde tırnak içinde verilmemiştir?

<p>Bayrakları bayrak yapan: üstündeki kandır. (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıda tırnak içinde yer alan ifadelerden hangisi Atatürk’e ait değildir?

<p>Hayat yaşamaktan ibarettir. (A)</p> Signup and view all the answers

Birleşik kelimelerin yazım kuralları hakkında hangisi doğrudur?

<p>Birleşik kelimeler arasında ek girmemek gerekir. (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi birleşik kelimelerin bitişik yazılması gerektiğine dair bir örnek değildir?

<p>Sevgi evi (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi birleşik sözcükler için doğru bir ifade değildir?

<p>Birleşik kelimelerin aralarına ek girebiliriz. (C)</p> Signup and view all the answers

Güneydoğu, kuzeydoğu gibi yönlerin yazımında hangi kural geçerlidir?

<p>Bitişik yazılmalıdır. (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi Türkçedeki birleşik kelimelerin yazım kurallarına uymamaktadır?

<p>Gözleme evi (C)</p> Signup and view all the answers

Birleşik kelimelerin tanımında hangi ifade yanlıştır?

<p>Birleşik kelimeler her zaman uzun kelimelerden oluşur. (D)</p> Signup and view all the answers

Birleşik sıfatların yazımında hangisi doğrudur?

<p>Birleşik sıfatlar ayrı yazılmalıdır. (B)</p> Signup and view all the answers

Güneybatı, kuzeybatı gibi yöneltilerin yazımında doğru olan nedir?

<p>Birleşik yazılır. (D)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi bileşenlerinden ikincisi 'ev' kelimesi olan birleşik sözcük örneği değildir?

<p>İş yeri (A)</p> Signup and view all the answers

Ek fiilin geniş zaman, görülen geçmiş zaman ve duyulan geçmiş zaman şeklinde kaç ayrı zamanda çekimi vardır?

<p>Üç (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi ek fiilin işlevlerinden biridir?

<p>İsimlerin yüklem olmasını sağlamak (D)</p> Signup and view all the answers

Fiil çekim ekleri, fiil kök ve gövdelerine hangi işlevleri kazandırır?

<p>Fiillerin zamanını, şeklini ve şahsını belirler (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ek fiil kullanılmamıştır?

<p>Onlar geldi. (A)</p> Signup and view all the answers

Eşitlik hâli ekleri olan '-ce', '-ca', '-çe' ve '-ça' ekleri cümlede hangi görevi üstlenebilir?

<p>Zarf tümleci veya yüklem görevinde (A)</p> Signup and view all the answers

Ek fiil cümledeki hangi zaman diliminde duyulan geçmiş zaman anlamı taşır?

<p>İmiş (D)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi eşitlik hâli eklerinin anlamlarından biri değildir?

<p>Şart (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde eşitlik hâli eki doğru bir şekilde kullanılmıştır?

<p>O, arkadaşça davrandı. (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki kelimelerden hangisi eşitlik hâli eki almamıştır?

<p>Güzel (B)</p> Signup and view all the answers

Sıradaki cümlede hangi eşitlik hâli eki kullanılmıştır? 'Ona dostça davrandım.'

<p>-ce (C)</p> Signup and view all the answers

Duyulan geçmiş zaman eki olan '-miş' aşağıdakilerden hangisini ifade etmez?

<p>Gelecek zaman ifadesini (D)</p> Signup and view all the answers

Şimdiki zaman nasıl oluşturulur?

<p>Fiil köküne '-iyor' eki eklenerek (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi '-miş' ekinin kullanım alanlarından biri değildir?

<p>Geçmişi hatırlatmada (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisinde '-miş' eki bir yapım eki olarak kullanılmıştır?

<p>Bitmiş işlerin listesini çıkarmış. (C)</p> Signup and view all the answers

Duyulan geçmiş zaman ifadesinin özelliklerinden hangisi yanlıştır?

<p>Fiil köküne '-yor' eki eklenir. (C)</p> Signup and view all the answers

Gelecek zaman eki ile ilgili doğru bir ifade hangisidir?

<p>Gelecek zaman, fiil köküne ' -acak / -ecek' ekleri eklenerek oluşturulur. (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde gelecek zaman ekinin yanlış kullanımı vardır?

<p>Ben bu kitabı okudum, çok beğenecek. (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki ifadelerden hangisi sıfat-fiil eki ile oluşturulan bir cümle örneğidir?

<p>Çalışkan bir öğrenci olduğunu biliyorum. (D)</p> Signup and view all the answers

Gelecek zaman eki ile sıfat-fiil eki arasındaki fark nedir?

<p>Gelecek zaman ekleri yalnızca fiil köklerine eklenirken sıfat-fiil ekleri isimlere eklenir. (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi 'gelecek zaman' kavramına dair doğru bir tanım değildir?

<p>Gelecek zaman, eylemin geçmişte yapıldığını ifade eder. (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Yardımcı fiillerle birleşik fiiller nasıl yazılır?

Ses düşmesi veya ses türemesinin olmadığı durumlarda, yardımcı fiillerle oluşturulan birleşik fiiller ayrı yazılır.

Ayrı yazılan birleşik fiiller

Yardımcı fiil ve fiil kökü ayrı yazılır.

Ses düşmesi/ses türemesinin olmadığı durumlar

Yardımcı fiilin ve fiil köklerinin ayrı yazıldığı durumlar.

Birleşik fiil örnek

Yardımcı fiil + fiil kökü şeklinde yazılır.

Signup and view all the flashcards

Birleşik fiiller

Yardımcı fiil ile ana fiilin birleşmesiyle oluşan fiil türü.

Signup and view all the flashcards

Yapım Ekleri

Türkçede kelimelerin köklerine eklenerek yeni kelimeler oluşturan eklerdir.

Signup and view all the flashcards

İsimden İsim Yapan Ekler

İsimlerin diğer isimlere dönüştürülmesini sağlayan ekler.

Signup and view all the flashcards

İsimden Fiil Yapan Ekler

İsimlerin fiillere dönüştürülmesini sağlayan ekler.

Signup and view all the flashcards

Fiilden Fiil Yapan Ekler

Fiillerin diğer fiillere dönüştürülmesini sağlayan ekler.

Signup and view all the flashcards

Fiilden İsim Yapan Ekler

Fiillerin isimlere dönüştürülmesini sağlayan ekler.

Signup and view all the flashcards

Yardımcı fiil

Birleşik fiillerin oluşumunda kullanılan fiillerdir.

Signup and view all the flashcards

Ses düşmesi/türemesi

Birleşik fiillerde harflerin kaybolması veya eklenmesi.

Signup and view all the flashcards

Bitişik yazım

Ses düşmesi/türemesi olan birleşik fiillerde kullanılan yazım şekli.

Signup and view all the flashcards

Örnek Birleşik Fiil

Yardımcı fiil ile oluşturulmuş yeni işlevli fiil.

Signup and view all the flashcards

Birleşik Sözcük Nedir?

İki veya daha fazla sözcüğün birleşmesiyle oluşan yeni bir sözcük.

Signup and view all the flashcards

Birleşik Sözcük Örneği

Uyku + Saat = UykuSaati

Signup and view all the flashcards

Birleşik Sözcüklerde Ek Kullanımı

Birleşik sözcüklerin arasına ekler girilemez. Örneğin, 'güzellik + salonu' değil, 'güzellik salonu'.

Signup and view all the flashcards

Kurallı Birleşik Sıfatlar

Kurallı birleşik sıfatlar ayrı yazılır.

Signup and view all the flashcards

Birleşik Fiillerde Ses Düşmesi

Yardımcı fiille oluşturulan fiillerde, bazı harflerin kaybolmasıdır.

Signup and view all the flashcards

Birleşik Fiillerde Ses Türemesi

Yardımcı fiille oluşturulan fiillerde, bazı harflerin eklenmesi ya da değişmesi.

Signup and view all the flashcards

Ayrı Yazım

Birleşik fiillerde ses düşmesi veya türemesi yoksa, yardımcı fiil ve fiil kökü ayrı yazılır.

Signup and view all the flashcards

Birleşik Fiil Örneği

Yardımcı fiil ile birleşen fiil, yeni bir anlam kazanan fiil

Signup and view all the flashcards

Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler

İki veya daha fazla kelimenin anlam bütünlüğü sağlayacak şekilde bir araya gelmesiyle oluşan kelimeler, bitişik yazılır.

Signup and view all the flashcards

“-hane, name, zade” İle Kurulan Birleşik Kelimeler

“hane, name, zade” kelimeleri ile oluşturulan birleşik kelimeler her zaman bitişik yazılır.

Signup and view all the flashcards

“-zede” İle Kurulan Birleşik Kelimeler

“-zede” eki ile oluşturulan birleşik kelimeler her zaman bitişik yazılır.

Signup and view all the flashcards

Farsça Tamlamaların Yazımı

Farsça kökenli tamlamalar bitişik yazılır.

Signup and view all the flashcards

Arapça Kuralına Göre Oluşturulan Birleşik Kelimeler

Arapça kuralına göre oluşturulan birleşik kelimeler bitişik yazılır.

Signup and view all the flashcards

Hâl Ekleri

İsimlerin cümle içindeki görevlerini gösteren ekler. Örneğin, '-i', '-e', '-de', '-den'.

Signup and view all the flashcards

Yalın Hâl

İsimlerin hiçbir hâl eki almamış şekli. Örneğin, 'kitap', 'çocuk', 'ağaç'.

Signup and view all the flashcards

-e Hâli

İsimlerin '-e' veya '-a' eki almış şekli. Örneğin, 'kitaba', 'çocuğa', 'ağaca'.

Signup and view all the flashcards

Hâl Eklerinin Görevi

Hâl ekleri isimleri isimlere, fiillere ve edatlara bağlayarak aralarındaki ilişkiyi gösterir.

Signup and view all the flashcards

-i Hâli

İsimlerin '-i' eki almış şekli. Örneğin, 'kitabı', 'çocuğu', 'ağacı'.

Signup and view all the flashcards

-lı, -li, -lu, -lü

Bu ekler isimlere eklenerek kişilerin yaşadıkları yere veya sahip oldukları özelliğe işaret eder.

Signup and view all the flashcards

-cık, -cik

Bu ek isimlere eklenerek küçük, minik anlamları katar.

Signup and view all the flashcards

-sız, -siz, -suz, -süz

Bu ekler isimlere eklenerek bir şeyin olmamasını, yokluğunu ifade eder.

Signup and view all the flashcards

-ki

Bu ek isimlere eklenerek bir şeyin nerede veya ne zaman olduğunu belirtir.

Signup and view all the flashcards

Alıntı Söz

Başka bir kişiden veya yazından olduğu gibi aktarılan sözlerdir. Genellikle tırnak işaretleri içinde yazılır.

Signup and view all the flashcards

Atatürk'ün ünlü sözleri

Atatürk'ün Türk milleti için önemli mesajlar içeren sözleri, anıtların ve binaların üzerine yazılı olarak yer alır.

Signup and view all the flashcards

Vatan Sevgisi

Vatanın değerini ve önemini anlayarak, onu korumak ve geliştirmek isteği.

Signup and view all the flashcards

'Ne Mutlu Türk'üm Diyene!'

Atatürk tarafından söylenmiş, Türk milliyetçiliğini ve vatana bağlılığı ifade eden ünlü bir cümle.

Signup and view all the flashcards

Şairin Vatan Tanımı

Şair, vatanı 'üstündeki kanla' bayraklaşan bir yer olarak tanımlar.

Signup and view all the flashcards

Birleşik Sözcüklerde Ek Kullanılır mı?

Birleşik sözcüklerin arasına yapım veya çekim ekleri girilemez.

Signup and view all the flashcards

Kurallı Birleşik Sıfatlar Nasıl Yazılır?

Kurallı birleşik sıfatlar ayrı yazılır.

Signup and view all the flashcards

Birleşik Kelimeler Bitişik mi Yazılır?

Birleşik kelimeler, aralarına ek girilemediği için bitişik yazılır.

Signup and view all the flashcards

Bitişik Yazım Örneği

Uyku + Saat = UykuSaati

Signup and view all the flashcards

Bileşik Sözcük

İki veya daha fazla kelimenin anlamlı bir şekilde bir araya gelmesiyle oluşan yeni bir sözcük.

Signup and view all the flashcards

-hane, -name, -zade ekleri

Bu eklerle oluşturulan birleşik kelimeler her zaman bitişik yazılır.

Signup and view all the flashcards

Ara Yönler

İki yönün birleşmesinden oluşan yönler (örneğin, kuzeybatı, güneydoğu).

Signup and view all the flashcards

-ce, -ca, -çe, -ça Ekleri

İsimlere eklenerek “eşitlik, benzerlik, görelik, gibilik” anlamları katan eklerdir. Bu ekleri alan kelimeler cümlede zarf tümleci veya yüklem görevinde bulunabilir.

Signup and view all the flashcards

Eşitlik Hâli

İsimlerin -ce/-ca/-çe/-ça eklerini almış şeklidir. Bu ekler isimlere eşitlik, benzerlik, görelik veya gibilik anlamları katar.

Signup and view all the flashcards

Eşitlik Hâli Örnek

Çocukça davranış (Benzerlik)

Signup and view all the flashcards

Eşitlik Hâli Cümle Kullanımı

Son hamlesi akıllıcaydı (akıllıca: Yüklem) - Çevresine dostça davranır (dostça: Zarf tümleci)

Signup and view all the flashcards

-ce / -ca Eklerinin Görevi

-ce ve -ca eklerini alan kelimeler cümlede genellikle zarf tümleci veya yüklem görevinde bulunur.

Signup and view all the flashcards

Ek Fiil Nedir?

İsimlerin yüklem olmasını sağlayan fiil türüdür.

Signup and view all the flashcards

Ek Fiilin Zamanları

Geniş zaman, görülen geçmiş zaman ve duyulan geçmiş zaman olmak üzere üç farklı zamanda çekimlenebilir.

Signup and view all the flashcards

Fiil Çekim Ekleri

Fiil kök ve gövdelerine eklenerek fiillerin zamanını, şeklini ve şahsını belirten eklerdir.

Signup and view all the flashcards

Ek Fiil Örneği

Örnek cümle: "Adam yıllardır vatanına hasretmiş."

Signup and view all the flashcards

Fiil Çekim Eki Örneği

Örnek: "gör-mek"

Signup and view all the flashcards

Duyulan Geçmiş Zaman

Bir eylemin geçmişte yaşandığını, ancak konuşma anında farkına varıldığını ifade eder. Fiil kök veya gövdesine '-miş' eki eklenir.

Signup and view all the flashcards

'-miş' Ekinin Kullanımı

Duyulan geçmiş zamanı belirtmenin yanı sıra, sonradan farkına varma anlamı da verebilir. Ayrıca, yapım eki olarak da kullanılabilir.

Signup and view all the flashcards

Duyulan Geçmiş ile Sıfat Fiil Karıştırma

Duyulan geçmiş eki '-miş' ile sıfat fiil eki '-miş' karıştırılmamalıdır.

Signup and view all the flashcards

Şimdiki Zaman

Eylemin şu an gerçekleştiğini ifade eder. Fiil kök veya gövdesine '-iyor' eki eklenir.

Signup and view all the flashcards

Gelecek Zaman

Sözcükte geçen eylemin, söylemden sonra gerçekleştiğini bildiren zaman türüdür. " -ecek / -acak " ekleri kullanılır.

Signup and view all the flashcards

Gelecek Zaman Eki

" -ecek / -acak "

Signup and view all the flashcards

Gelecek Zaman Eklerinin Kullanımı

Fiil köküne eklenen " -ecek / -acak " ekleriyle gelecek zamanda gerçekleşecek eylemler ifade edilir. Örneğin: " Erzurum'a geleceğim ve bu işi bitireceğim. "

Signup and view all the flashcards

Gelecek Zaman Eki ile Sıfat Fiil Eki Karıştırılıyor mu?

Hayır. " -ecek " ekiyle kurulan sıfat fiilleri, gelecek zamandan farklı bir anlam ifade eder. Örneğin: Sonunda kan akacak (gelecek zaman) / Akacak kan damarda durmaz. (sıfat fiil)

Signup and view all the flashcards

" -ecek / -acak " Eki İle Oluşan Kelimeler

Bu ekler isim olarak da kullanılabilir. Örneğin: " Geleceğini düşünmelisin. "

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Türkçenin Ses Özellikleri

  • Türemiş kelimeler, köke yapım eki eklenmesiyle oluşan kelimelerdir.
  • Kök, isim, sıfat, zarf, zamir veya fiil olabilir.
  • Örnekler: kapıcı (isim + yapım eki), hoşluk (sıfat + yapım eki), gülüş (fiil + yapım eki), benlik (zamir + yapım eki), azlık (zarf + yapım eki)
  • Yabancı dillerden gelen sözcükler (televizyon, faaliyet, fotoğraf), Türkçede basit yapılıdır, ancak bir yapım eki alırlarsa türemiş sözcük olurlar.
  • Gövde, köke yapım eki getirilmesiyle oluşan yapıdır.
  • Gövdeler, isim ve fiil gövdeleri olmak üzere ikiye ayrılır.
  • İsim gövdeleri örnekleri: Çaycı, kuşçu, atlı; Fiilden isim gövdesi örnekleri: Övgü, bilim, görgü
  • Fiil gövdeleri örnekleri: Susa-, kana- , karar-, yönel-, ucuzla-

Birleşik Kelimeler

  • Birleşik kelimeler, yeni bir kavramı karşılamak için birden fazla sözcüğün birleşmesinden oluşur.
  • Yapım veya çekim ekleri giremez ve bitişik yazılır.
  • Örnekler: Uzun boylu, beş parasız, güleç yüzlü, geniş bahçeli, üç aylık, yalan yanlış, kan kırmızısı

Birleşik Kelimelerin Bitişik Yazılma Durumları

  • Ses düşmesi veya türemesi olan birleşik kelimeler bitişik yazılır (Sütlü+aş > Sütlaç)
  • Tek heceli Arapça kelimeler, "eylemek, etmek, olmak, edilmek, olunmak" gibi eylemlerle birleşirken, ses değişiklikleriyle bitişik yazılır.
  • Birleşik kelimedeki ögelerden en az biri birleşme sırasında anlam değişmesine uğrarsa bu birleşik sözcükler bitişik yazılır.
  • Bir bileşeni emir kipiyle kurulan kalıplaşmış kelimeler bitişik yazılır (Albeni, ateşkes, gelberi)
  • Sıfat fiil ekleriyle kurulan kalıplaşmış kelimeler bitişik yazılır (Cankurtaran, çöpçatan, dalgakıran).
  • Bazı birleşik kelimeler geçmiş zaman ekleri veya geniş zaman eklerini alarak bitişik yazılırlar (Dedikodu, kaptıkaçtı, biçerdöver).
  • Yer bildiren kelimeler kullanılırsa bitişik yazılır.
  • İsim, soyad veya lakaplardan oluşan birleşik kelimeler bitişik yazılır.
  • İl, ilçe veya mahalle isimleri bitişik yazılır (Kırıkkale, Çanakkale, Pamukkale).
  • Renk isimleri ile kurulan kelimeler bitişik yazılır.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Istanbul Atlas Üniversitesi Türk Dili 6. Hafta PDF

Description

Bu quiz, Türkçenin ses özellikleri ve türemiş ile birleşik kelimelerin yapısını inceliyor. Ayrıca, örnekler ve açıklamalar ile konuyu pekiştiriyor. Türkçe dilbilgisi konusunda bilgi sahibi olmanızı sağlayacak.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser