Toksykologia: Mechanizmy receptorowe

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Który z poniższych czynników NIE jest kluczowy dla toksykologicznego mechanizmu receptorowego substancji chemicznych?

  • Siła wiązania z receptorem.
  • Typ wiązania z receptorem.
  • Rodzaj receptora.
  • Rodzaj komórki, w której znajduje się receptor. (correct)

Które z następujących typów receptorów NIE są zaliczane do receptorów błonowych?

  • Receptory kinazy tyrozynowej.
  • Jonotropowe.
  • Wewnątrzkomórkowe. (correct)
  • Receptory sprzężone z białkiem G.

Który z poniższych przykładów przedstawia substancję, której metabolity tworzą wiązania kowalencyjne z DNA, lipidami i enzymami?

  • CCl4.
  • Iperyty azot.
  • Chloroacetofenon.
  • Wszystkie powyższe. (correct)

Co jest kluczowym czynnikiem w określaniu efektu/działania ksenobiotyku?

<p>Wszystkie z powyższych. (A)</p> Signup and view all the answers

Jaki typ wiązania ksenobiotyku z receptorem jest uważany za najbardziej niebezpieczny z perspektywy toksykologicznej?

<p>Wiązania kowalencyjne. (C)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych stwierdzeń jest PRAWDA w odniesieniu do mechanizmu receptorowego działania toksycznego?

<p>Zależy od interakcji ksenobiotyku z określonym receptorem. (D)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych stwierdzeń jest FAŁSZYWE w odniesieniu do receptorów wewnątrzkomórkowych?

<p>Dzielą się na podtypy: jonotropowe, receptory sprzężone z białkiem G i receptory kinazy tyrozynowej. (A)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów przedstawia ksenobiotyki, których metabolity mogą tworzyć wiązania kowalencyjne z różnymi składnikami komórkowymi, takimi jak DNA, lipidy, enzymy?

<p>Iperyty azot. (C)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych związków może indukować porfirię wątrobową u zwierząt doświadczalnych?

<p>Polichlorowane bifenyle (B)</p> Signup and view all the answers

Jaki z poniższych mechanizmów NIE jest związany z toksyczną niedokrwistością?

<p>Wzrost stężenia hemoglobiny (C)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych związków bezpośrednio unieczynnia lub blokuje hemoglobinę?

<p>Tlenek węgla (CO) (B)</p> Signup and view all the answers

Do jakich skutków może prowadzić blokowanie oksydazy cytochromowej w mitochondriach?

<p>Śmierć komórki w wyniku zahamowania utleniania (D)</p> Signup and view all the answers

Która z poniższych substancji działa jako agonista receptora cholinergicznego?

<p>Nikotyna (B)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych mechanizmów NIE jest związany z toksycznym działaniem substancji na układ nerwowy?

<p>Zablokowanie oksydazy cytochromowej (C)</p> Signup and view all the answers

Jaka substancja może być wykorzystana w leczeniu zatrucia cyjankami?

<p>Wersenian dikobaltowy (C)</p> Signup and view all the answers

Który kation metaliczny może hamować etapy biosyntezy hemoglobiny, prowadząc do toksycznej niedokrwistości?

<p>Ołów (Pb) (D)</p> Signup and view all the answers

Jaki rodzaj inhibicji enzymów charakteryzuje się tym, że inhibitor wiąże się z enzymem w innym miejscu niż centrum aktywne, zmieniając konformację enzymu i uniemożliwiając wiązanie substratu?

<p>Inhibicja niekonkurencyjna (D)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów najlepiej ilustruje inhibicję niekonkurencyjną?

<p>Odwracalne wiązanie jonów metali z grupami SH reszt cysteinowych enzymów (D)</p> Signup and view all the answers

Która z cech jest charakterystyczna dla inhibicji konkurencyjnej?

<p>Inhibitor wiąże się z enzymem w tym samym miejscu co substrat. (C)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych czynników NIE jest charakterystyczny dla inhibicji nieodwracalnej?

<p>Inhibitor może być usunięty z enzymu przez dodanie nadmiaru substratu. (D)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych związków jest przykładem inhibitora nieodwracalnego działającego poprzez modyfikację specyficznych grup aminokwasowych?

<p>DIPF (C)</p> Signup and view all the answers

Która z poniższych cech NIE jest charakterystyczna dla inhibicji nieodwracalnej?

<p>Można go odwrócić przez dodanie nadmiaru substratu. (D)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych inhibitorów nieodwracalnych działa poprzez reaktywne analogi substratów?

<p>Glifosfat (D)</p> Signup and view all the answers

Który z podanych przykładów nie jest lekiem immunosupresyjnym?

<p>Środki zwiotczające (suksametonium) (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie są główne skutki immunotoksyczności?

<p>Zmniejszenie odporności na infekcje i upośledzenie 'nadzoru immunologicznego' nad nowotworami (C)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych substancji nie są ksenobiotykami immunomodulującymi?

<p>Penicylina (B)</p> Signup and view all the answers

Który z typów nadwrażliwości na leki jest zależny od IgE i obejmuje np. penicyliny?

<p>Typ I (A)</p> Signup and view all the answers

W jaki sposób metale ciężkie mogą wpływać na układ odpornościowy?

<p>Wszystkie powyższe (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie są główne rodzaje interakcji leków/ksenobiotów?

<p>Farmakokinetyczne i farmakodynamiczne (D)</p> Signup and view all the answers

Które z wymienionych poniżej jest nie jest przykładem interakcji farmakokinetycznej?

<p>Zmniejszenie działania przeciwbólowego leku w obecności innego leku (C)</p> Signup and view all the answers

Jaki jest związek pomiędzy reakcją alergiczną na lek a uprzednim kontaktem z substancją czynną?

<p>Uprzedni kontakt może, ale nie musi, wywołać reakcję alergiczną (A)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów ilustruje przykład działania substancji blokującej uwalnianie acetylocholiny (ACh)?

<p>Toksyna botulinowa trwale wiąże się z błoną presynaptyczną, blokując uwalnianie ACh do przestrzeni synaptycznej. (C)</p> Signup and view all the answers

Które z wymienionych substancji nie jest przykładem ksenobiotyku rodnikotwórczego ?

<p>Acetylocholina (C)</p> Signup and view all the answers

Które z wymienionych substancji nie wpływa bezpośrednio na przewodzenie bodźców w układzie nerwowym?

<p>Kadm (B)</p> Signup and view all the answers

W jaki sposób wolne rodniki wpływają na komórki?

<p>Bezpośrednio, reagując z lipidami i białkami błon komórkowych, prowadząc do peroksydacji lipidów i utleniania białek. (C)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych działań nie jest głównym mechanizmem toksyczności rodnikowej ?

<p>Wytwarzanie enzymów cyklu oddechowego (D)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów nie jest przykładowym skutkiem zatrucia insektycydami polichlorowanymi w ostrym stadium?

<p>Drżenia (C)</p> Signup and view all the answers

Która z wymienionych substancji nie jest inhibitorem enzymów cyklu oddechowego?

<p>Batrachotoksyna (C)</p> Signup and view all the answers

Co stanowi najważniejszy mechanizm działania toksyn botulinowej i tubokuraryny?

<p>Blokowanie uwalniania acetylocholiny z błony presynaptycznej. (D)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów ilustruje synergizm addytywny?

<p>Morfina i skopolamina (A)</p> Signup and view all the answers

W jakiej sytuacji obserwuje się potencjację?

<p>Substancja nietoksyczna nasila działanie substancji toksycznej, powodując efekt większy niż suma efektów indywidualnych. (B)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów demonstruje antagonizm chemiczny?

<p>Zatrucie solami baru i podanie siarczanu sodu jako odtrutki (B)</p> Signup and view all the answers

Jaki rodzaj interakcji ksenobiotyków charakteryzuje się tym, że dwa lub więcej ksenobiotyków osłabia swoje działanie, prowadząc do osłabienia lub zniesienia efektu?

<p>Antagonizm (C)</p> Signup and view all the answers

W jakiej sytuacji obserwuje się antagonizm funkcjonalny?

<p>Dwie substancje działają na tę samą czynność, ale z przeciwnym skutkiem (np. jedna zwiększa aktywność OUN, a druga ją zmniejsza). (D)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów przedstawia antagonizm dyspozycyjny?

<p>Węgiel aktywny i substancje toksyczne (A)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych przykładów NIE jest zdaniem autora przykładem działania addytywnego?

<p>Propranolol i werapamil (C)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje wynik działania ksenobiotyków w przypadku interakcji?

<p>Wynik może być inny niż suma przewidywanych indywidualnych efektów działania ksenobiotyków, zarówno ilościowo, jak i jakościowo. (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Mechanizm toksyczny ksenobiotyków

Proces, w którym substancje chemiczne działają szkodliwie na organizm.

Mechanizm receptorowy

Toksyna wiąże się ze specyficznymi receptorami w komórkach.

Rodzaje receptorów

Receptory wewnątrzkomórkowe i błonowe, np. jonotropowe.

Typ wiązania

Rodzaj interakcji ksenobiotyku z receptorem, w tym kowalencyjne.

Signup and view all the flashcards

Skutki wiązania

Efekty działania ksenobiotyku na komórki zależą od siły i typu wiązania.

Signup and view all the flashcards

Indukcja sygnału

Aktywacja odpowiedzi komórkowej po wiązaniu ksenobiotyku z receptorem.

Signup and view all the flashcards

Przykłady toksycznych metabolitów

Metabolity takie jak iperyt azotowy wiążą się z DNA, lipidami.

Signup and view all the flashcards

Preferencja ksenobiotyku

Powinowactwo ksenobiotyku do receptora wpływa na jego działanie.

Signup and view all the flashcards

Blokowanie uwalniania ACh

Substancja powodująca blokadę uwalniania acetylocholiny w synapsach.

Signup and view all the flashcards

Skutek działania tetrodotoksyny

Zaburza migrację jonów Na+ przez błonę neuronu, prowadząc do paraliżu.

Signup and view all the flashcards

Batrachotoksyna

Powoduje nadmierną depolaryzację błony neuronu przez jony Na+.

Signup and view all the flashcards

Objawy zatrucia DDT

Przewlekłe: drżenia, drgawki; ostre: niedowłady, przykurcze.

Signup and view all the flashcards

Wolne rodniki

Reaktywne cząsteczki mogące uszkadzać komórki, wywołując stres oksydacyjny.

Signup and view all the flashcards

Rodniki pierwotne

Rodniki, które powstają na początku procesów oksydacyjnych.

Signup and view all the flashcards

Rodniki wtórne

Produkty autooksydacji w obecności tlenu, np. rodnik nadtlenkowy.

Signup and view all the flashcards

Hamowanie Cyt P-450

Niezdolność enzymu do metabolizowania substancji przez reaktywne metabolity.

Signup and view all the flashcards

Indukcja enzymów

Wzrost aktywności enzymów mikrosomalnych, np. oksydazy.

Signup and view all the flashcards

Toksyczna niedokrwistość

Stan wynikający z hipoksji spowodowanej hemolizą krwinek, uszkodzeniem szpiku lub unieczynnieniem Hb.

Signup and view all the flashcards

Hemoliza krwinek

Rozpad krwinek czerwonych, co prowadzi do spadku stężenia hemoglobiny.

Signup and view all the flashcards

Zablokowanie oddychania tlenowego

Uniemożliwienie komórkom wykorzystania tlenu, powodujące śmierć tkankową.

Signup and view all the flashcards

Methemoglobinemia

Stan, w którym hemoglobina nie może transportować tlenu, spowodowany utlenianiem Hb.

Signup and view all the flashcards

Agoniści receptora cholinergicznego

Substancje, które naśladują działanie acetylocholiny, aktywując receptory cholinergiczne.

Signup and view all the flashcards

Antagoniści receptora cholinergicznego

Substancje blokujące receptory ACh, uniemożliwiające depolaryzację.

Signup and view all the flashcards

Związki toksyczne powodujące hemolizę

Substancje takie jak arsenowodór i fenoloidy, które niszczą krwinki czerwone.

Signup and view all the flashcards

Synergizm

Interakcja, w której dwa ksenobiotyki nasila ich wzajemne działanie.

Signup and view all the flashcards

Antagonizm

Interakcja, w której dwa ksenobiotyki osłabiają swoje działanie.

Signup and view all the flashcards

Działanie addytywne

Efekt końcowy równy sumie działań składników.

Signup and view all the flashcards

Potencjalizacja

Efekt, gdzie substancja nasila działanie innej substancji toksycznej.

Signup and view all the flashcards

Antagonizm funkcjonalny

Działanie przeciwstawne na tę samą czynność, niezależnie od mechanizmu.

Signup and view all the flashcards

Antagonizm chemiczny

Działanie dwóch substancji prowadzi do powstania produktu nietoksycznego.

Signup and view all the flashcards

Antagonizm dyspozycyjny

Wzajemny wpływ na metabolizm, hamowanie wchłaniania lub dystrybucji.

Signup and view all the flashcards

Interakcje toksykologiczne

Wynik działania dwóch lub więcej leków różni się od sumy ich działań.

Signup and view all the flashcards

Immunotoksyczność

Tłumienie odporności skutkujące zwiększoną podatnością na infekcje i nowotwory.

Signup and view all the flashcards

Immunosupresja

Zredukowana zdolność organizmu do obrony przed infekcjami i nowotworami.

Signup and view all the flashcards

Ksenobiotyki

Czynniki zewnętrzne, które wpływają na układ immunologiczny.

Signup and view all the flashcards

Nadwrażliwość typu A

Działania niepożądane wywołane przez substancje farmakologiczne.

Signup and view all the flashcards

Nadwrażliwość typu B

Rzadkie reakcje alergiczne wywołane głównie przez IgE lub limfocyty T.

Signup and view all the flashcards

Alergie skórne na metale

Reakcje immunologiczne wynikające z kontaktu z metalami jak Ni, Co, Cr.

Signup and view all the flashcards

Reakcje krzyżowe

Reakcje alergiczne wywołane przez substancje podobne strukturalnie.

Signup and view all the flashcards

Interakcje farmakokinetyczne

Zmiany w wchłanianiu, dystrybucji, biotransformacji i wydalaniu leków.

Signup and view all the flashcards

Inhibicja akompetycyjna

Inhibitor wiąże się tylko do kompleksu enzym-substrat, uniemożliwiając reakcję.

Signup and view all the flashcards

Przykład inhibicji akompetycyjnej

Leczenie zatrucia glikolem etylenowym etanolem, który blokuje dehydrogenazę alkoholową.

Signup and view all the flashcards

Inhibicja niekompetycyjna

Inhibitor i substrat mogą wiązać się z enzymem w różnych miejscach, co zmienia kształt enzymu.

Signup and view all the flashcards

Przykład inhibicji niekompetycyjnej

Odwracalne wiązanie metali z grupami SH enzymów, np. dehydrogenazy bursztynianowej.

Signup and view all the flashcards

Inhibicja nieodwracalna

Inhibitor łączy się z enzymem nieodwracalnie, prowadząc do trwałego unieczynnienia enzymu.

Signup and view all the flashcards

Przykład inhibicji nieodwracalnej

DIPF jako inhibitor esterazy acetylocholinowej modyfikuje jedną grupę serynową enzymu.

Signup and view all the flashcards

Związki As3+

Związki arsenu (III) wiążą grupy SH enzymów, powodując ich unieczynnienie.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Mechanizmy działania toksycznego substancji chemicznych

  • Substancje toksyczne działają poprzez interakcje receptorowe lub pozareceptorowe.
  • Toksyczność receptora zależy od rodzaju wiązania z receptorem, siły wiązania oraz rodzaju samego receptora.
  • Toksyczność pozareceptorowa zależy od właściwości fizycznych/chemicznych substancji toksycznej.

Mechanizmy receptorowe

  • Toksyczność ksenobiotyku zależy od typu wiązania z receptorem.
  • Najbardziej groźne są wiązania kowalencyjne (trwałe, nieodwracalne).
  • Ksenobiotyki mogą łączyć się z receptorami jako agonistów lub antagonistów.
  • Mogą zmieniać budowę przestrzenną receptora, co prowadzi do efektów allosterycznych (aktywujących lub hamujących).

Mechanizmy pozareceptorowe

  • Wpływ na działanie enzymów (np. zahamowanie, indukcja).
  • Wpływ na niedotlenienie tkanek (hipoksja).
  • Wpływ na wykorzystanie energii.
  • Wpływ na przewodzenie bodźców w układzie nerwowym.
  • Tworzenie wiązań kowalencyjnych przez aktywne metabolity.
  • Działanie wolnych rodników.
  • Kancerogeneza chemiczna.
  • Działanie na układ immunologiczny (immunotoksyczność, immunosupresja).

Interakcje toksykologiczne

  • Interakcje leków/ksenobiotyków mogą być farmakokinetyczne (np. wpływ na wchłanianie, dystrybucję, biotransformację).
  • Interakcje mogą być farmakodynamiczne (np. oddziaływanie addytywne, synergizm, antagonizm)
  • Interakcje leków/ksenobiotyków mogą być ilościowe lub jakościowe.

Skutki łączne ksenobiotyków

  • Występują różne typy interakcji, takie jak synergia, addytywność, potencjalizacja i antagonizm.

Inhibatory enzymów mikrosomalnych

  • Inhibatory hamują biosyntezę, ilość i aktywność enzymów mikrosomalnych, biotransformację, metabolizm ksenobiotyków, stężenie ksenobiotyków w organizmie i nasilają działanie toksyczne.
  • Różne mechanizmy działania (np. tworzenie trwałych kompleksów, inhibicja kompetycyjna, zniszczenie enzymu).

Induktory enzymów mikrosomalnych

  • Induktory enzymów mikrosomalnych pobudzają biosyntezę, ilość i aktywność enzymów mikrosomalnych, biotransformację, metabolizm, wiążąc się ze specyficznymi receptorami, a także z różnymi substancjami.
  • Klasyfikacja induktorów enzymów.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

More Like This

Cell Signalling Overview and Concepts
28 questions
G Protein-Coupled Receptor Mechanisms
5 questions
Señalización Celular y Receptores
43 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser