Test wiedzy na temat promieniowania i jego wpływu na organizmy żywe

Wpływ promieniowania na organizmy żywe - podsumowanie

1. Efekt fotoelektryczny polega na wybiciu elektronu z atomu w wyniku oddziaływania fotonu na elektron.
2. Efekt Comptona to niekoherentne rozproszenie kwantu promieniowania na elektronach swobodnych, co powoduje zmianę kierunku propagacji fotonu.
3. Kreacja pary elektron-pozyton zachodzi, gdy foton ma energię wyższą niż 1.022 MeV i przechodzi w pobliżu jądra atomowego.
4. Źródła naturalne promieniowania to m.in. nuklidy w skorupie ziemskiej, promieniotwórcze radionuklidy i promieniowanie kosmiczne.
5. Źródła sztuczne promieniowania to m.in. urządzenia rtg, akceleratory, cyklotrony, reaktory jądrowe i przedmioty codziennego użytku.
6. Promieniowanie może wpływać na organizm żywy bezpośrednio, przez rozerwanie łańcucha DNA, lub pośrednio, przez powstanie wolnych rodników.
7. Faza fizyczna to stadium jonizacji, absorpcji energii i tworzenia wolnych rodników, a następnie ich oddziaływania z innymi cząsteczkami i wywoływania zmian w komórkach.
8. W fazie biologicznej dochodzi do reakcji enzymatycznych, naprawy uszkodzeń lub mutacji, a także reakcji immunologicznych.
9. Napromieniowanie dużą dawką powoduje powstanie oparzeń popromiennych, których stopień uszkodzenia zależy od energii promieniowania.
10. Napromieniowanie pojedynczych narządów może powodować m.in. rumień porentgenowski, kataraktę czy bezpłodność.
11. Pola elektromagnetyczne niskiej częstotliwości mogą wpływać na przepływ jonów przez błony komórkowe i aktywność immunologiczną komórek.
12. Pola wysokoczęstotliwościowe mogą powodować ogólne osłabienie i bezsenność.