Test Tipleri: Saydam Kutu Testi

Test Tipleri

• Fonksiyonel performans ve dayanıklılık testlerinde, sistemin dış spesifikasyonları ve gereksinimleri kullanılır. Buna kara kutu testi (black box testing) adı verilir.
• Yapısal denetimde ise, modül düzeyinde programın deyimleri veya dalları incelenir. Bu sınama yöntemine saydam kutu testi (white box, glass box testing) adı verilir.

Saydam Kutu Testi

• İşlemsel (prosedürel) tasarımın kontrol yapısı kullanılır.
• Bir modüldeki bütün bağımsız yolların en az bir kez çalıştığı garanti edilir.
• Bütün mantıksal kararların "doğru" ve "yanlış" durumları test edilir.
• Tüm döngüler kendi içinde ve çevresinde işlerliğini sağlar.
• İç veri yapıları denenerek, geçerliliği güvence altına alınır.
• Temel yol testi ve döngü testi teknikleri kullanılır.

Saydam Kutu: Temel Yollar Testi

• İşlemsel tasarımın mantıksal karmaşıklığını ölçmek için temel bir grup yol oluşturulur.
• Test programları, programdaki her deyimi en az bir kez uygulayarak çalıştırılır.
• Uygulama; akış grafiği çizmek, döngüsel karmaşıklık (McCABE) ölçüsünü belirlemek, doğrusal bağımsız yolların temel grubunu ve düğümlerini belirlemek, bu gruptaki her yol için test programları düzenlemek ve test programlarının sonuçlarını beklenen sonuçlarla karşılaştırmak şeklindedir.

Saydam Kutu: Döngü Testi

• Temel yollar analizine ek olarak yürütülür.
• Bir döngü içerisindeki giriş ve çıkışlı yollar ayrı ayrı test edilir.
• Döngü testinin amacı; döngü içerisindeki başlama, indeksleme ve artırma hatalarının ve döngüyü sınırlama hatalarının bulunmasıdır.
• Test sonunda, döngü yapısının geçerliliği doğrulanır.

Kara Kutu Testi

• Yazılımın bütünlenmesi sırasında yazılım arabirimi üzerinde uygulanır.
• Yazılım işlevlerinin doğru çalıştığını, girdilerin kabul edildiğini ve çıktıların doğru olduğunu doğrular.
• Kara ve saydam kutu testleri birlikte kullanıldığında yazılım arabiriminin geçerliliği ve yazılımın iç işleyişinin doğruluğu kısmen güvence altına alınır.

Kara Kutu test modeli

• Giriş verisi ve çıkış sonucu arasındaki ilişkinin gösterimi.
• Anormal davranışlara sebep olan girişler, mevcut hataları ortaya çıkaran çıkışları gösterir.

Keşif Testi (Smoke Test)

• Ürün spesifikasyonu veya gereksinim belgesi olmadan yapılır.
• Yazılımın temel işlevlerinin çalışır durumda olup olmadığını kontrol eder.

Hata Giderme (Debugging)

• Sınama sonucu saptanan hataların nedenlerinin bulunması ve düzeltilmesi işlemidir.
• Hataların belirtileriyle nedenleri karşılaştırılarak hatalar düzeltilir.
• Bug nedenleri, gereksinim analizinden büyük oranda kaynaklanır.

Hata Düzeyleri

• Hataların düzeyleri; ölümcül, kritik, büyük, orta, küçük ve görünüm olarak tanımlanır.

Yazılım Kalite Ölçüm ve Değerlendirmeleri

• Yazılım kalitesi ölçütlerinin incelenmesi.
• Yazılım adımlarında kalite ölçütlerinin kullanımı anlaşılır.
• Kalite güvenirliğinin kestirimi ve modelleri tanınır.

Yazılım Ölçümü

• Yazılım üretimi ölçülemez ise kontrol edilemez.
• Yöneticiler ve yazılım mühendisleri açısından ölçme gereksinimleri farklıdır.
• Yazılım üretimi için maliyetin ne olacağını belirlemek, personel üretkenliğini ölçmek, farklı projelerdeki yazılım ürünlerini kıyaslamak ve projeler için ölçülebilir hedefler belirlemek için personel üretkenliğini ölçmeye ihtiyaç vardır.

Yazılım Güvenirliği

• Tüm yazılımların aynı kalitede ve aynı bileşenlerle aynı sonucu vermeleri beklenmez.
• Bir yazılımı tümüyle test etmek mümkün değil.
• Kalite güvenirliği geçmiş bilgilere ve sınamaya dayalı olarak hesaplanır (Başarı oranı = Başarılı süre / Toplam işletim süresi).

Yazılım Güvenirliği Modelleri

• 1980'lerden itibaren birçok model geliştirilmiştir.
• Schneidewind, Jelinski/Moranda, Musa Basic-Musa/Okumoto, Littlewood-Verrall en bilinenleridir.

Yazılım Test Planlama ve Yönetim

• Test spesifikasyon belgesi içeriğinin incelenmesi.
• Test Planı içeriğinin öğrenilmesi.
• Test senaryolarının hazırlanması.
• Yazılım bakımı kavramının anlaşılması.
• Yazılım mühendisliğinde konfigürasyon yönetiminin yeri ve önemini anlama.
• Yazılım değişim kontrolü ve versiyon kontrolü yollarının incelenmesi.

Test Yönetimi

• Test kapsamındaki işlemler, planlama, tasarım ve gerçekleştirme adımları ile yürütülür.
• Test spesifikasyon belgesi genel hatları ile test planlarını, test şekillerini, zamanlamayı, gideri, ortamı ve kaynakları içerir.
• Test senaryoları, test işlemleri (bütünleme biçimi, amacı, test edilen modüller, özel araç ve teknikler, gideri, test programı verisi) ve beklenen sonuçları içerir.
• Gerçek test sonuçları, referanslar ve ekler de dahildir.

Test Planı

• Test stratejisi ve test edilecek öğeler.
• Doğrulama yöntemleri.
• Testlerin tamamlanma kriterleri.
• Hata ve test sonuç raporlaması.
• Test sorumlulukları.
• Test ortamı.
• Eleman ve eğitim ihtiyacı.
• Test takvimi.
• Risk yönetimi.
• Test çıktıları.

Test Senaryoları

• Test senaryosu adı, kimliği, yazarı ve tarih.
• İlgili gereksinimler/Testin amacı, ön koşul ve varsayımlar.
• Test girdileri.
• Test senaryosu adımları.
• Beklenen sonuçlar.

Test Çalışma Ekibi Yapısı

• Yazılımın sınanması sürecinde bağımsızlık sağlanması için, yazılımı tasarlayan ve oluşturan gruptan farklı bir ekip oluşturulmalıdır.
• Test ekibinin görevi, planlanan testlerde test hazırlıklarını yapmak, testleri yürütmek, çıkan hataları yazılımcılara bildirmek, test sonuçlarını takip etmek ve raporlamak.

Yazılım Teslim Sonrası Kalite Sağlama

• Yazılım sisteminin geliştirilmesi, ürünün müşteriye teslimi ve kullanılmaya başlanması ile tamamlanmış sayılır.
• Kullanım süresinde bakım, koruma, onarım ve geliştirme gereklidir.

Yazılım Bakımı

• Sonradan görülen hataların düzeltilmesi, yazılımın iyileştirilmesi ve geliştirilmesi işlemidir.
• %21 hata düzeltme, %25 iyileştirme, %50 uyarlama ve %4 diğer durumlarda yapılır.

Yazılım Bakımı

• Geniş programlarda sınamasında bulunamamış olan farklı işlem, yetenek ve tasarım hataları ortaya çıkabilir.
• Yazılımın yeteneklerini iyileştirmek ve kullanımını kolaylaştırmak üzere eklemeler yapılabilir.
• Gereksinim analizi, tasarım, uygulama ve test adımları halinde tekrar değerlendirme yapılabilir.

Yazılım Konfigürasyonu

• Tüm yazılım ürünleri, programlar, belgeler ve veri yapılarıdır.
• Yazılım konfigürasyon maddesi (Software Configuration Item), YKY işlemlerinin uygulandığı yazılım modülüdür.

Yazılım Konfigürasyon Yönetimi

• YKY sürecinde herhangi bir işlemin veya ürünün değerlendirilmesi için standart gereksinimler belirlenir.
• IEEE-STD-828, IEEE-STD-1042 ve ISO 9004 kalite yönetim sistemleri standartları örneğidir.

Yazılım Risk Yönetimi

• Risk ile uğraşma taktikleri: Sonradan (Reactive) ve Önceden (Proactive).
• Risk tanımı: Olasılık ve kayıp (zarar).
• Genel risk çeşitleri: Proje, teknik ve iş riskleri.
• Farklı risk sınıflandırmaları ve işleme önerileri (SEI, ISO, ANSI, makaleler, vb)

Risk Yönetimi

• Proje riskleri: Proje planını tehdit eder, zamanlama ve maliyet artabilir. Örnekler: bütçe riskleri, zaman riskleri, personel riskleri vb
• Teknik riskler: Üretilen yazılımın kalitesini ve zamanında tamamlanmasını etkileyebilir. Gerçekleşirse yazılımın geliştirme veya bakım aşamaları zorlaşabilir veya imkânsız hale gelebilir.
• İşletme riskleri: Yazılımın pazarlanmasıyla ilgili risklerdir. Örnekler: pazar riskleri, satış riskleri.

Risk Tablosu

• Tüm ekip üyelerince olası riskler belirlenir.
• Risklerin çeşitleri ve gerçekleşme olasılıkları ve etkileri tanımlanır ve tablolaştırılır.
• Riskler için sayfalar hazırlanır. (önleme yöntemlerini içerir)

Yazılım Ölçümü

• Yazılım ölçümü zordur, yorumlama engeli yüksek.
• Zorluk kaynağı yazılımın karmaşıklığı, ölçütlerin nitel doğası, ölçmek için nihai amaç.
• Yazılımın nasıl ölçüleceğine dair nicel/nitel ölçütler ele alınır. (yani, hangi özelliklere bakılacak/hangi kriterlerle değerlendirilecek?)

Yazılım Kalite Ölçütleri

• ISO 9126 kalite ölçütleri.
• McCall ve arkadaşlarının kalite ölçütleri.
• McConnell'ın kalite ölçütleri.
• Nesneye yönelik ölçütler.

Nesneye Yönelik Ölçütler

• Kaliteli yazılıma götüren tasarım ve tasarım ilkelerine yönelik ölçütler.
• Chidamber ve Kemerer ölçütleri ve diğer ölçütler.

Bu quizde, saydam kutu testi ve temel yollar testi hakkında temel bilgileri öğreneceksiniz. Fonksiyonel performans testleri ile yapısal denetim yöntemlerini karşılaştırarak, her iki test türünün önemini keşfedeceksiniz.