Podcast
Questions and Answers
Ano ang tawag sa pagkakaiba-iba ng wika batay sa lokasyon?
Ano ang tawag sa pagkakaiba-iba ng wika batay sa lokasyon?
Ano ang tawag sa wika na ginagamit ng isang partikular na grupo?
Ano ang tawag sa wika na ginagamit ng isang partikular na grupo?
Ano ang pangunahing layunin ng heuristic na gamit ng wika?
Ano ang pangunahing layunin ng heuristic na gamit ng wika?
Aling uri ng wika ang umusbong mula sa pinaghalo-halong wika?
Aling uri ng wika ang umusbong mula sa pinaghalo-halong wika?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa pagsasalin ng mga wika sa isang rehiyon na may maraming wika at diyalekto?
Ano ang tawag sa pagsasalin ng mga wika sa isang rehiyon na may maraming wika at diyalekto?
Signup and view all the answers
Ano ang sanhi ng pagkalito sa Tore ng Babel?
Ano ang sanhi ng pagkalito sa Tore ng Babel?
Signup and view all the answers
Ano ang nangyari sa mga apostol sa Pentekostes?
Ano ang nangyari sa mga apostol sa Pentekostes?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang hindi bahagi ng katangian ng wika?
Alin sa mga sumusunod ang hindi bahagi ng katangian ng wika?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa unang wika na natutunan ng isang indibidwal?
Ano ang tawag sa unang wika na natutunan ng isang indibidwal?
Signup and view all the answers
Ano ang layunin ng Mother Tongue-Based Multilingual Education (MTB-MLE)?
Ano ang layunin ng Mother Tongue-Based Multilingual Education (MTB-MLE)?
Signup and view all the answers
Aling teorya ang nagsasabing ang pagsasalita ay likas na kakayahan ng tao mula pa sa pagkabata?
Aling teorya ang nagsasabing ang pagsasalita ay likas na kakayahan ng tao mula pa sa pagkabata?
Signup and view all the answers
Anong uri ng wika ang Filipino ayon sa Konstitusyon ng 1987?
Anong uri ng wika ang Filipino ayon sa Konstitusyon ng 1987?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa kasunduan ng grupo ng tao tungkol sa wika?
Ano ang tawag sa kasunduan ng grupo ng tao tungkol sa wika?
Signup and view all the answers
Study Notes
Teoryang Biblikal
- Tore ng Babel: Isang kwento sa Bibliya na nagpapaliwanag sa pinagmulan ng magkakaibang wika. Inilarawan dito ang mga tao na nagtatayo ng tore na aabot sa langit, ngunit pinigilan sila ng Diyos sa pamamagitan ng pagkalat ng kanilang wika. Naging dahilan ito ng pagkalito at kawalan ng pagkakaunawaan sa isa't isa. Ang wika na ginamit sa kwento ay Aramaic.
- Pentekostes: Isang kaganapan sa Bibliya na nagsimula ng paglaganap ng Kristiyanismo. Sa pangyayaring ito, ang mga apostol, sa tulong ng Espiritu Santo, ay nakakuha ng kakayahang magsalita ng iba't ibang wika.
Teoryang Siyentipiko
- Bow-wow: Ang teorya na nagsasabing nagsimula ang wika sa pamamagitan ng panggagaya ng tao sa mga tunog mula sa kalikasan, tulad ng "meow" ng pusa.
- Ding-dong: Ang teorya na nagsasabing nagsimula ang wika mula sa mga tunog na naririnig mula sa mga bagay sa paligid, gaya ng tunog ng kampana.
- Pooh-pooh: Ang teorya na nagsasabing nagsimula ang wika mula sa masidhing pagpapahayag ng damdamin, tulad ng "aray!".
- Yo-he-ho: Ang teorya na nagsasabing nagsimula ang wika mula sa mga tunog na nalilikha sa paggawa o pagtratrabaho.
- Ta-ta: Ang teorya na nagsasabing nagsimula ang wika mula sa kumpas ng kamay at paggalaw ng dila.
- Ta-ra-ra-boom-de-ay: Ang teorya na nagsasabing ang wika ay nagmula sa mga salitang may kahulugan sa mga sinaunang ritwal.
- Sing-song: Ang teorya na nagsasabing ang wika ay nagsimula sa mahahabang bulalas o musical na tunog, gaya ng paghuni.
Sikolohikal na Teorya
- Innate: Ang paniniwala na likas sa sanggol ang kakayahang matuto ng wika.
- Behaviorist: Ang paniniwala na ang pagkatuto ng wika ay nangangailangan ng pagturo at panggagaya.
- Cognitive: Ang paniniwala na ang pagkatuto ng wika ay nangangailangan ng pag-unawa bago matuto ng mga salita.
Kahulugan ng Wika
- Henry Gleason: Ang wika ay isang masistemang balangkas ng mga tunog na pinili at isinaayos para sa komunikasyon.
- Edward Howard Stutevan: Ang wika ay isang sistema ng mga arbitraryong simbolo ng tunog para sa komunikasyon.
- Dr. Pamela Constantino: Ang wika ay isang behikulo ng pagpapahayag ng damdamin.
Katangian ng Wika
- May sistemang balangkas: Ang wika ay may mga natatanging bahagi at mga tuntunin na sumusunod sa isang organisado at sistematikong balangkas, mula sa tunog, titik, salita, parirala, at pangungusap.
- Sinasalitang Tunog: Ang wika ay binubuo ng mga tunog na nabubuo gamit ang mga speech organ, tulad ng dila, ngipin, at bibig.
- Pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo: Ang wika ay isang kasunduan ng isang grupo ng tao na may pinagkasunduan na tunog at simbolo para sa pagpapahayag ng mga ideya.
- Kabuhol ng Kultura: Ang wika ay malalim na nakaugat sa kultura ng isang lipunan, at nagdadala ng mga tradisyon, paniniwala, at mga halaga ng isang komunidad.
- Ginagamit sa Komunikasyon: Ang wika ay isang mahalagang elemento ng pagkakaunawaan at pakikipag-ugnayan sa isang lipunan.
- Natatangi: Nag-iiba-iba ang wika dahil sa mga diyalekto, na nagbibigay sa bawat grupo ng isang natatanging pagkakakilanlan sa paraan ng pagsasalita.
- Nagbabago: Ang wika ay isang dinamiko at patuloy na umuunlad. Ang mga bagong salita, ideya, at kaugalian ay patuloy na nakakaapekto sa wika habang umaangkop ito sa mga pagbabago sa kultura.
Mga Uri ng Wika
- Wikang Pambansa: Ang Filipino ang pambansang wika ng Pilipinas ayon sa Saligang Batas ng 1987.
- Wikang Opisyal: Ang Filipino at Ingles ay ang mga opisyal na wika ng gobyerno.
- Wikang Panturo: Ang wikang ginagamit sa pormal na pagtuturo.
Bilinggwalismo, Multilinggwalismo, at iba pa
- Unang Wika (L1): Ang unang wika na natutunan ng isang tao, karaniwang ang "wikang sinuso sa ina".
- Pangalawang Wika (L2): Ang wika na natutunan habang lumalaki.
- Kautusan Blg. 74, Serye 2009: Ang kautusan na nagtataguyod ng Mother Tongue-Based Multilingual Education (MTB-MLE).
- Monolingguwalismo: Ang paggamit ng iisang wika lamang.
- Bilingguwalismo: Ang paggamit ng dalawang wika.
- Multilingguwalismo: Ang paggamit ng maraming wika.
Mga Barayti ng Wika
- Dimensyon ng Wika: Ang wika ay nagbabago batay sa lokasyon (heograpiko) at sa grupo (sosyal).
- Diyalekto: Ang pagkakaiba ng tono at estruktura ng wika sa iba't ibang lugar.
- Sosyolek: Ang wika ng isang partikular na grupo, gaya ng mga estudyante o mga manggagawa.
- Idyolek: Ang espesipikong paraan ng pagsasalita ng isang indibidwal.
- Rehistro ng Wika: Ang tanging bokabularyo ng isang partikular na grupo, gaya ng mga doktor o mga abogado.
- Etnolek: Ang wika ng etnolingguwistikong grupo, gaya ng mga katutubong grupo.
- Pidgin: Ang wika na walang pormal na estruktura, nabuo mula sa pakikipag-usap ng mga tao na nagmula sa magkakaibang wika.
- Creole: Ang wika na naging pangunahing wika mula sa pinaghalo-halong wika.
Lingguwistikong Komunidad
- Kahulugan: Ang lingguwistikong komunidad ay isang grupo ng mga tao na nagkakaunawaan dahil sa pagbabahagi ng isang karaniwang wika.
- Homogeneous: Ang komunidad na nagsasalita ng iisang wika lamang.
- Heterogeneous: Ang komunidad na nagsasalita ng iba't ibang wika at diyalekto.
Kasaysayan ng Wikang Pambansa
- Panahon ng Katutubo:
- Baybayin: Isang katutubong sistema ng pagsusulat na may 17 titik.
- Panahon ng Kastila:
- Alpabetong Romano: Pinagbatayan ng ABAKADA; nagmula sa baybayin.
- Wikang Espanyol: Ginamit bilang wika ng komunikasyon.
- Katutubong wika: Hadlang sa komunikasyon.
- Panahon ng Rebolusyon:
- Wikang Tagalog: Ginamit ng mga rebolusyonaryo at itinuring na opisyal na wika.
- Panahon ng Amerikano:
- Wikang Ingles: Ginamit bilang wikang panturo sa mga paaralan.
- Panahon ng Komonwelt:
- Saligang Batas 1935: Nagtataguyod ng pambansang wika batay sa umiiral na katutubong wika.
- Panahon ng Hapon:
- Tagalog at Hapon: Naging opisyal na wika.
- Panitikan: Ang panitikan ay umunlad sa panahong ito.
- Panahon ng Pagsasarili:
- Pilipino: Itinatag na pambansang wika.
- Pag-unlad ng Wika: Patuloy na umuunlad ang wika.
Gamit ng Wika sa Lipunan
- Heuristiko: Ang paggamit ng wika sa pagtuklas ng kaalaman.
- Representatibo: Ang paggamit ng wika sa pagpapahayag ng impormasyon o kaalaman.
- Instrumental: Ang paggamit ng wika sa pagsasabi ng pangangailangan.
- Regulatoryo: Ang paggamit ng wika sa pagtatakda ng mga patakaran at utos.
- Interaksiyonal: Ang paggamit ng wika sa pakikipag-ugnayan sa ibang tao.
- Personal: Ang paggamit ng wika sa pagpapahayag ng sariling damdamin at pagpapahalaga.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Tuklasin ang mga pangunahing teorya ng wika mula sa Bibliya at mga siyentipikong pananaw. Alamin ang kwento ng Tore ng Babel at ang Pentekostes, pati na rin ang iba't ibang teoryang siyentipiko tulad ng Bow-wow at Ding-dong. Isang mahalagang pagsusuri sa pinagmulan ng wika.