تاریخ نگاری ایران و کتاب خداینامه

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

تاریخ نگاری به طور کلی در میان هر ملتی از چه زمانی آغاز می شود؟

از زمانی آغاز میشود که تاریخ آغاز میشود به این معنی که تاریخ نه تنها به صورت سرگذشت، بلکه اگر یک ملتی یک موقعیتی پیدا کرد که خودش را در دنیا نمایش داد و حوادثی به وجود آورد که آن حوادث نه تنها در داخل خود ملت و مملکت بلکه در همسایگان و در جهان مؤثر بود

تاریخ نگاری به طور کلی در میان هر ملتی از زمانی آغاز می شود که خودش را در دنیا نمایش داد و حوادثی به وجود آورد که آن حوادث نه تنها در داخل خود ملت و مملکت بلکه در همسایگان و در جهان مؤثر بود.

True

تاریخ نگاری ایران تقریباً از زمان شروع دولت هخامنشی آغاز می شود

True

علت اینکه انتظار نمی رفت تاریخ نگاری ایران در زمان هخامنشیان انجام شود چه بود؟

به دلیل سواد و دانش بسطی میان ملت ایران آن زمان، که در قول امروز ما سواد و دانش بسطی در میان ملت ایران نداشت - کسانی بودند مثل کاتبان و دبیران و نویسندگان برای دربار و کارهای دیگر ولی عمومیت نداشت Signup and view all the answers

چه کسانی تاریخ نگاری هخامنشیان را انجام دادند؟

خوشبختانه پادشاهان ایران این کار را کردند یعنی داریوش آن کتیبه بزرگ را داد نوشتند Signup and view all the answers

اشکانیان به اندازه هخامنشیان حوادث مهمی بوجود نیاوردند.

True Signup and view all the answers

اشکانیان به جز دفاع از مملکت خودشان در برابر رومی ها چه حوادث دیگری داشتند؟

اشکانیان دولت جهانی نبودند و حوادث بزرگ نداشتند جز این که از مملکت خودشان در برابر رومیها و غیره دفاع کنند Signup and view all the answers

ساسانیان به اندازه هخامنشیان در تاریخ ایران اهمیت دارند

True Signup and view all the answers

در زمان ساسانیان چه کتیبه بزرگی در ایالت فارس نوشته میشود؟

کتیبه شاپور Signup and view all the answers

چه کسی به فکر تدوین تاریخی برای ایران افتاد؟

انوشیروان خسرو اول Signup and view all the answers

تدوین کنندگان تاریخ ایران در زمان انوشیروان چه کسانی بودند؟

روحانیون Signup and view all the answers

کتاب خداینامه از لحاظ نوشته ای که از سوی ایرانیان باشد چه عنوانی دارد؟

نخستین کتاب تاریخی است که در ایران نوشته شده است. Signup and view all the answers

کتاب خداینامه از چه دو قسمتی تشکیل شده است؟

یک قسمت اساطیر است اسطوره است و یک قسمت تاریخ محض Signup and view all the answers

اسطوره و افسانه عبارت از ذهنیت مردم است نه واقعیت

True Signup and view all the answers

در تاریخ ایران به طور کلی در اسطوره و افسانه علاوه بر شرح حال پهلوانان و قهرمانان شرح حال خیلی وقایع فوق العاده ای که به اصطلاح در عالم واقع اتفاق نیفتاده شرح داده شده است.

True Signup and view all the answers

از لحاظ کلی، در اسطوره و افسانه ایران، پیدایش تمدن به پادشاهان نسبت داده شده است.

True Signup and view all the answers

در اسطوره و افسانه ایران، حوادث عالم از پیش ساخته است.

True Signup and view all the answers

جمشید هزار سال عمر کرد

False Signup and view all the answers

به نظر فردوسی، اقوام سامی در زمان ضحاک بر ایران تسلط یافتند.

True Signup and view all the answers

به نظر فردوسی، رستم سمبل مبارزه در برابر فرهنگ جدید زرتشت بود.

True Signup and view all the answers

بیهقی در تاریخ خود از

False Signup and view all the answers

Study Notes

تاریخ نگاری و فلسفه تاریخ در ایران

تاریخ نگاری در هر ملتی از زمانی آغاز می شود که آن ملت در دنیا نقش و تأثیر داشته باشد.
تاریخ نگاری ایران از زمان تأسیس دولت هخامنشی شروع می شود.
داریوش کتیبه های بزرگی را در مورد جهانی بودن دولت ایران نگاشت.
در فقدان سواد و دانش گسترده در ملت ایران، همسایگان (مانند هرودوت) تاریخ ایران را به نگارش درآوردند.
اشکانیان و ساسانیان نیز حوادث تاریخی را به جا گذاشتند که منجر به نگارش کتیبه های تاریخی به زبانهای پهلوی، پهلوی اشکانی و یونانی شد.
شاپور کتیبه ای از کارهای خود و پدرش نگاشت.
خسرو انوشیروان، بزرگ‌ترین پادشاه ساسانی، دستور تدوین تاریخ ایران را داد.
روحانیون کتاب "خداینامه" را تدوین کردند که اولین کتاب تاریخی ایران محسوب می‌شود.
"خداینامه" شامل اساطیر و تاریخ محض (از زمان اردشیر) است.
بخش اسطوره‌ای از نقل‌های شفاهی مردم و اوستا تشکیل شده‌است.

ماهیت کتاب خداینامه

خداینامه شرح حال پادشاهان است.
کتاب بیشتر به حوادث حماسی و اسطوره‌ای مربوط به پادشاهان می‌پردازد تا مسائل دیگر.
سیر تمدن و پیدایش فرهنگ را به پادشاهان نسبت می‌دهد (مانند آموزش کشاورزی به مردم توسط جمشید).
نقش اسطوره‌ای، فرهنگ و پیدایش تمدن در خداینامه، بیان‌گر بینش تاریخی آن عصر است.
خداینامه براساس اعتقاد به مقررات و حوادث از پیش تعیین شده است.
هزاره‌ها در خداینامه و اوستا نماد شکوفایی و انحطاط تمدن هستند.
فردوسی در شاهنامه، بینش مشابهی را به تصویر کشیده است.

تاریخ نگاری پس از خداینامه

طبری، تاریخ‌نویس مسلمان، از تاریخ جهان آگاه بود و تاریخ ایران را در قالب تاریخ جهان نوشت.
دیدگاه طبری تأثیری از اوستا و خداینامه داشت. او تاریخ ایران را پیش از اسلام و سپس اسلام، به عنوان مرکز تاریخ جهانی، بررسی می‌کند. آغاز تاریخ، هجرت است.
بیرونی و حمزه اصفهانی، مورخان با دید جهانی به تاریخ می‌نگریستند.
بیرونی به تاریخ و تمدن ملل دیگر توجه داشت و حمزه اصفهانی در تاریخ نگاری، نگاه انتقادی داشت.
بیهقی (مورخ غزنوی)، در تاریخ خود، نگاه جهانی یا انتقادی به حوادث دارد.
بیهقی درباره حوادث و عملکرد خاندان غزنوی، انتقادات تاریخی بیان می‌کند.
در دیدگاه بیهقی، اسکندر و اردشیر نمونه‌ی حکومت‌های قدرتمند هستند که به سیل و طوفان تشبیه شدند.

تاریخ نگاری پس از غزنویان

سلجوقیان و حکومت‌های بعد، با توجه به ویژگی‌های خاص خود، به تاریخ نگاری پرداختند.
تاریخ نگاری مرتبط با سلجوقیان، ناقص و بی اهمیت بود. حمله مغول و ایجاد جامع التواریخ، زمینه برای توجه به تاریخ نگاری جهانی را باز کرد.
ایجاد دولت صفوی، یک دوره جدید در تاریخ ایران را رقم زد و در نتیجه، روند تاریخ نگاری ایران تا دوره قاجاریه ادامه یافت.

تصحیح متون

تصحیح متون، گام نخست در تحقیقات ادبی و علمی است.
جمع‌آوری نسخه‌های مختلف یک کتاب ضروری است.
تصحیح متون فارسی، به دلیل تحولات و گستردگی موضوع‌ها، کار بسیار دشواری است.
اطلاعات متنوع (زبان پهلوی، قرآن، ادبیات عرب) برای تصحیح متون ضروری است.
متون فارسی تا عصر ناصرالدین شاه توزیع و گسترش یافت.
محیط جغرافیایی و سیاسی ایران، باعث تنوع فرهنگ و زبان شده است.
تصحیح متون فارسی، امری مستمر و نیازمند دقت و توجه به جوانب مختلف است.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

این آزمون به بررسی تاریخ نگاری در ایران و تألیفات مهمی چون خداینامه می‌پردازد. خوانندگان با مباحث تاریخی از زمان هخامنشیان تا ساسانیان آشنا خواهند شد. به بررسی نقش کتیبه‌ها و اسطوره‌ها در تاریخ ایران نیز توجه خواهد شد.