Tarih Bilimi ve Tanımları

Tarih, geçmişteki insan topluluklarının faaliyetlerini yer ve zaman ile sebep-sonuç ilişkisi içinde inceleyen bilimdir.
Tarihi olaylar, büyük insan topluluklarını etkileyen önemli gelişmelerdir.
Tarih biliminin konusu olan bir olayın geçmişte gerçekleşmesi, belli bir süre geçmiş olması, yeri ve zamanı belirli olması ve insan topluluklarını etkilemesi gerekmektedir.

Geçmiş olaylardan alınan dersler, günümüzdeki olaylar karşısında daha bilinçli davranma yeteneği kazandırır.
Vatan ve millet kavramlarının öğrenimi, milli birlik ve beraberlik duygusunu güçlendirir.
Geçmişteki yönetim birikiminden günümüz yöneticileri faydalanabilir.
İnsanların geçmişleri ile ilgili meraklarını gidermek için yanıtlar sağlar.
Kültür, sanat, bilim gibi alanlardan geçmiş birikimlere erişimi artırır.
Olaylar arasında bağlantı kurarak mantık yürütme yeteneğini geliştirir.
Uygarlığın tüm toplumların katkısıyla oluştuğu bilinci, bireylerin ortak değerlere sahip çıkmasına yol açar.

Tarih biliminin en belirgin özelliği, deney ve gözlem tekniklerinin kullanılmamasıdır.
Araştırmalar genellikle aşağıdaki basamaklarla gerçekleştirilir:
- Tarama: Kaynak veya belgelerin belirlenmesi.
- Tasnif: Kaynakların zamana, yere ve konuya göre sınıflandırılması.
- Tahlil: Elde edilen bilgilerin analiz edilmesi.
- Tenkit: Kaynakların gerçekliği ve ikna gücünün eleştirilmesi (iç ve dış tenkit).
- Terkip: Tüm bilgilerin bir araya getirilmesi.

Tarihin sınıflandırılması, öğrenmeyi kolaylaştırmak için yapılmaktadır.
Sınıflandırma türleri:
- Zamana göre (örneğin: 19. yüzyıl tarihi).
- Mekâna göre (örneğin: Asya tarihi).
- Konuya göre (örneğin: Dinler tarihi).

Coğrafya: İnsan faaliyetlerinin yeryüzündeki coğrafi olaylarla etkileşimini inceler.
Arkeoloji: Su ve toprak altında kalan eserleri inceler, özellikle yazılı belgelerin bulunmadığı dönemler için önemlidir.
Kronoloji: Olayların zamanını düzenleyerek neden-sonuç ilişkisi kurmayı kolaylaştırır.
Diplomasi: Antlaşmalar ve yazılı belgeleri araştırır.
Heraldik: Devletlerin özellikleri hakkında bilgi sunar.
Etnografya: Toplumların yaşam tarzlarını, örf ve adetlerini inceler.
Antropoloji: İnsan ırklarının kökenlerini ve özelliklerini araştırır.