§ 21-22. Сырым Датұлы басқарған ұлт-азаттық қозғалыс
62 Questions
6 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Патша өкіметі 1742 жылы қазақ руларына қандай тыйым салды?

  • Салық төлеуге
  • Ханның шешімінсіз көшуге (correct)
  • Ауылдар арасында сауда жасауға
  • Жайық қалашығына көшіп-қонуға (correct)

    • Сырым Датұлының көтерілісінің басты себебі неде?

  • Ресейдің әскери күштерінің артуы
  • Халықтың патша әкімшілігінің саясатына қарсы наразылығы (correct)
  • Көшіп-қону ережелерінің жеңілдеуі
  • Діннің қысымы

    • Орал казак әскерлері не себептен қазақтарды тонады?

  • Жайықтың арғы бетінде күдік туғызғандары үшін
  • Мемлекеттік заңға сай
  • Салық төлемеген ауылдарға жаза ретінде (correct)
  • Көтерілу барысында күш көрсету үшін

    • Сырым Датұлы көтерілісі кезінде халық арасында қандай беделді тұлғалар болды?

    <p>Рубасылар мен билер</p> Signup and view all the answers

    Е.И.Пугачев көтерілісінің қазақтарға әсері қандай болды?

    <p>Қазақтарды шабуылға ұмтылдырды</p> Signup and view all the answers

    1775 жылы Ресейдің сыртқы істер коллегиясы қазақтарға қандай құқық берді?

    <p>Жайық маңында көшіп-қонуға рұқсат</p> Signup and view all the answers

    1782 жылғы жарлықтың нәтижесінде қазақ ауылдары не істеуі керек болды?

    <p>Тек ханның шешімімен көшуі</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлы патша билігімен келісімге келген кезде көтеріліс неден туындады?

    <p>Биліктің халық мүдделерін елемеуінен</p> Signup and view all the answers

    Көтерілісшілердің Жайық казактарына қарсы шабуылдарының себебі не болды?

    <p>Салық төлемеуі</p> Signup and view all the answers

    Көтеріліс кезінде халықтың наразылығының себептері не болды?

    <p>Биліктің халық мүддесіне қарсы әрекеті</p> Signup and view all the answers

    Жергілікті рулардың көтерілісшілер отрядтарына қосылуының себебі неде?

    <p>Халықтың жалпы наразылығының өсуі</p> Signup and view all the answers

    Сырымның көтерілісін тоқтатпауына не себеп болды?

    <p>Халық қолдауының мықты болуы</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлының көтерілісіндегі басты кедергілердің бірі неде болды?

    <p>Бұқарадан келетін қолдаудың болмауы</p> Signup and view all the answers

    Неге Ералы хан Сырымның саясатын қолдамады?

    <p>Патша әкімшілігіне тәуелділікте болды</p> Signup and view all the answers

    Көтерілісшілердің Красногор қамалына жасаған шабуылдарының сәтсіздігіне не себеп болды?

    <p>Қаржы тапшылығы және қорғаныс күшінің мықтылығы</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлының көтерілісті басқарудағы басты мақсаты неде болды?

    <p>Қазақтардың дәстүрлі басқару жүйесін қалпына келтіру</p> Signup and view all the answers

    Көтерілістің негізгі жеңілу себептерінің бірі не болды?

    <p>Сұлтандар мен старшындардың патша үкіметін қолдауы</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлының қайтыс болуының көтеріліске қандай әсері болды?

    <p>Көтеріліс әлсіреп, тоқтап қалды</p> Signup and view all the answers

    1795-1796 жылдары көтерілістің тоқтауына не себеп болды?

    <p>Жұттың орын алуы</p> Signup and view all the answers

    Игельстромның Кіші жүзді басқаруындағы мақсаты қандай болды?

    <p>Патша әкімшілігінің мүддесіне қызмет ету</p> Signup and view all the answers

    Сырымның халық арасында беделін нығайту үшін не істегені белгілі?

    <p>Жасақтар құрып, шабуыл жасау</p> Signup and view all the answers

    Көтерілістің басты мақсаты қандай еді?

    <p>Отаршылдыққа қарсы күрес</p> Signup and view all the answers

    Сырым батырды қолдаудың себебі неде?

    <p>Халықтың Нұралы ханға сенімсіздігі</p> Signup and view all the answers

    О.Игельстромның реформасының басты мақсаты қандай болды?

    <p>Нұралы ханды биліктен тайдыру</p> Signup and view all the answers

    1784 жылы Сырым батырдың жасағы қанша адамнан тұрды?

    <p>1000 адам</p> Signup and view all the answers

    Нұралы хан орыс-казактарына кімдерді жазалауға өтінді?

    <p>Табын руының кейбір ауылдарын</p> Signup and view all the answers

    Орынбор әкімшілігінің Игельстромнан кейінгі саясаты не болды?

    <p>Көтерілісшілерді жазалауды күшейту</p> Signup and view all the answers

    Көтерілістің өршуі ненің салдарынан болды?

    <p>Орал казак әскерлерінің шабуылдары</p> Signup and view all the answers

    Кіші жүзді үшке бөлуді кім жүзеге асырды?

    <p>О.Игельстром</p> Signup and view all the answers

    Нұралы ханның биліктен тайдырылуына қандай шешім әсер етті?

    <p>II Екатерина патшайымның шешімі</p> Signup and view all the answers

    Көтеріліске шыққан қазақтардың соққысы қай бағытта болды?

    <p>Орск қамалы</p> Signup and view all the answers

    Сырым батырдың көтеріліске қатысуының бірінші себебі не?

    <p>Казактардың малды тартып алуы</p> Signup and view all the answers

    Көтеріліс барысында қазақ ауылдарын тонаған кімдер?

    <p>Жазалаушы казак отрядтары</p> Signup and view all the answers

    Сырым батырдың халық арасындағы беделінің артуы нені білдіреді?

    <p>Қазақтардың тәуелсіздікке ұмтылысы</p> Signup and view all the answers

    Патша өкіметінің 1782 жылғы жарлығы қазақ ауылдарын қандай жағдайда көшірді?

    <p>Ауылдар тек ханның келісімімен ғана көше алды.</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлының хан-сұлтандарға қарсы көтерілісінде не ерекше болды?

    <p>Рубасылардың қолдауын тапқан.</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлының көтерілісі кезінде халық ішінде қандай алауыздық болды?

    <p>Хан-сұлтандар мен рубасылар арасында.</p> Signup and view all the answers

    Көтеріліс нәтижесінде патша өкіметі қандай шаралар қабылдады?

    <p>Көтерілісті бытырату үшін әскер жіберді.</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлының халық арасында беделді батыр болып қалуының себебі неде?

    <p>Ержүректігі мен шешендігінен.</p> Signup and view all the answers

    Сырым бастаған көтерілісшінің Орал казактарына шабуыл жасауына не себеп болды?

    <p>Жайық казактарының қысым көрсетуі.</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлы патша өкіметімен келісімге келуінің себебі не болды?

    <p>Жарлықтың халықты көшіргені.</p> Signup and view all the answers

    Кіші жүздің қазақтары 1782-1783 жылдары не болды?

    <p>Қазақтардың жылқы малын тартып алды.</p> Signup and view all the answers

    Сырым батырдың 1784 жылы жинаған жасағының саны қанша болды?

    <p>1000 адам</p> Signup and view all the answers

    Нұралы ханның орыс-казакарына берген өтініші не болды?

    <p>Бағынбаған ауылдарды жазалау</p> Signup and view all the answers

    Көтеріліс кезінде қазақ ауылдарының жазалануына не себеп болды?

    <p>Орал казак әскерлерінің шабуылдары</p> Signup and view all the answers

    1785 жылы Нұралы хан қандай саяси өзгерістер арқылы өзінің билігін сақтап қалуға тырысты?

    <p>Орыс-казактарымен қолдау сұрау</p> Signup and view all the answers

    Сырым батырдың халық арасында қолдауды арттыратын әрекеттері қандай болды?

    <p>Мектептер ашу</p> Signup and view all the answers

    Кіші жүзді кімдер басқарды, бірақ Игельстромның реформасына қарсы шықты?

    <p>Сұлтандар</p> Signup and view all the answers

    Сырым батырдың көтерілісшілерге қарсы әскерлермен жорығы неден басталды?

    <p>Елек өзенінен</p> Signup and view all the answers

    Кіші жүзді сырттан басқару үшін Игельстром алғашқыда немен айналысты?

    <p>Басқару реформасы</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлының көтерілісінің нәтижесінде қандай саяси өзгерістерді жүзеге асыруға ұмтылды?

    <p>Дәстүрлі басқару жүйесін қалпына келтіру</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлы бастаған көтерілістің жеңілу себептерінің бірі неде?

    <p>Сұлтандардың көтерілісшілер тарапынан кетуі</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлының көтерілісті тоқтатпай ұстауына не әсер етті?

    <p>Халықтың оны қолдауы</p> Signup and view all the answers

    1794 жылы патшалық билік Орал казак әскерлерінің қазақ ауылдарындағы жүгенсіздігін неге тежеуді қолға алды?

    <p>Көтерілісшілердің кезеңінде тұрақтылық орнату</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлына қандай қолдау болмады, бұл оның жағдайын қиындатты?

    <p>Кіші жүздегі басқа ру тайпаларының қолдамауы</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлының көтерілісінде жазалаушы отрядтар не істеді?

    <p>Көтерілісшілерге қарсы жорықтарға шықты</p> Signup and view all the answers

    1795-1796 жылдары қандай оқиғалар көтерілістің қарқынын тежеді?

    <p>Жұттың орын алуы және жаңа ханды сайлау келіссөздері</p> Signup and view all the answers

    Көтеріліс барысында қазақ ауылдарының көшуіне не себеп болды?

    <p>Патша әскерлерінің науқаны</p> Signup and view all the answers

    Сырымның көтерілісінің негізгі нәтижесі қандай болды?

    <p>Ұлт-азаттық көтерілістің аяқталуы</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлының көтерілісі кезінде сұлтандардың қандай әрекеттері қиын жағдай туғызды?

    <p>Жазалаушылар жағына шығу</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлы тек халық тарапынан ғана емес, қай аумақ тұрғындарының қолдауына жүгінді?

    <p>Орта жүздің</p> Signup and view all the answers

    Сырым Датұлы көтеріліс барысында қандай тәсілдер қолданды?

    <p>Келіссөздер жүргізу</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Сырым Датұлының Көтерілісі

    • 1742 жылы патша өкіметі қазақ руларына жаңадан қоныс аударуға тыйым салды.
    • Сырым Датұлының көтерілісінің басты себебі - Орал казактарының қазақ жерлерін басып алып, қазақ халқын қанауы, олардың құқықтарын бұзуы, сондай-ақ Орынборлықтардың әділетсіздігі.
    • Орал казак әскерлері қазақтарды тонады, өйткені олар жергілікті халықтың ресурстары мен жерлерін меңгеруге тырысты, бұл күшейіп бара жатқан ұлттық наразылық пен шиеленіске әкелді.
    • Сырым Датұлы көтерілісі кезіндегі беделді тұлғалардың қатарына Сырымның өзімен қатар Абылай ханның ұлы Әбілмәмбет хан, Есет батыр сықылды адамдарды айтуға болады.
    • Е.И.Пугачев көтерілісінің қазақтарға әсері үлкен болды, Пугачев көтерілісінің әсерінен қазақтардың орыс кеңестігіне деген наразылықтары артып, Сырым Датұлы көтерілісіне дайындықты жылдамдатуға ықпал етті.
    • 1775 жылы Ресейдің сыртқы істер коллегиясы қазақтарды Ресей патшалығының толық құқылы азаматтары деп жариялады.
    • 1782 жылғы жарлық бойынша қазақ ауылдары өз жерлерін таңдай алатын және еркін қоныс аудара алатын болды.
    • Сырым Датұлы патша билігімен келісімге келген кездегі көтеріліс, патша өкіметінің қазақтарға деген саясатының өзгермегені және қазақтардың әділетсіздікке ұшырауынан туындады.
    • Көтерілісшілердің Жайық казактарына қарсы шабуылы казактардың қазақтарды тонауы мен қанауының нәтижесінде туындады.
    • Көтеріліс кезіндегі халықтың наразылығының негізгі себептері: қазақтардың жерлерін Орал казактарының басып алуы, қазақтарға қарсы зорлық-зомбылық қолдануы, халықты зорлауы және бейбіт тұрғындарды өлтіруі.
    • Жергілікті рулардың көтерілісшілер отрядтарына қосылуы, олардың жерлерінің басып алынуы, қанауы және құқықтарының бұзылуынан туындады.
    • Сырымның көтерілісін тоқтатпауының басты себебі оның қазақ халқының еркіндік үшін күресуінің берік шешімі және орыс кеңестігіне қарсы күресуге төзімділігі.
    • Сырым Датұлының көтерілісіндегі басты кедергілердің бірі - Ішкі жағдайлардың қиындығы мен әскери құрал-жабдықтардың жетіспеушілігі.
    • Ералы хан Сырымның саясатын қолдамағаны сыртқы әсерлер мен қоғам келісімділігі негізгі мақсаттар болғандықтан, Сырымның патша өкіметіне қарсы жүргізген әрекеттері Ералы ханды қорқытты.
    • Көтерілісшілердің Красногор қамалына жасаған шабуылының сәтсіздігінің себебі - қамалдың күшті қорғаныс жүйесі мен оның әскерлерінің жақсы жабдықталғандылығы.
    • Сырым Датұлының көтерілісті басқарудағы басты мақсаты - Орал казактарының зорлық-зомбылығынан азап тартқан қазақ халқының құқығын қорғау және еркіндік үшін күресу.
    • Көтерілістің негізгі жеңілу себептерінің бірі - қазақ руларының арасындағы бірліктің жетіспеушілігі және Сыртқы дұшпандардың қолдауының қолдауының болуы.
    • Сырым Датұлының қайтыс болуы көтеріліске теріс әсер етті, өйткені оның өлімі қазақ халқының рухын сындырып, көтеріліс әлсіздене бастады.
    • 1795-1796 жылдары көтерілістің тоқтауының себебі - Сырым Датұлының өлімі, қазақ халқының еркін қол жеткізуге ұмтылуы әлсіреп, орыс әскерлерінің күшеймесі.
    • Игельстром Кіші жүзді басқарудағы мақсаты - қазақ руларының арасындағы бірлікті бұзу және оларды орыс патшалығына тәуелді ету.
    • Сырым халық арасында беделін нығайту үшін оларды жаулардан қорғап, әділ билік жүргізіп, әскери күш құрып және халық мен азаматтар арасында сенім орнатып жақсы қатынастарды нығายтады.
    • Көтерілістің басты мақсаты - қазақ халқының еркін қорғау, олардың жерлері мен құқықтарын қорғау, орыс кеңестігінің зорлық-зомбылығынан құтылу.
    • Сырым батырдың қайтыс болуына себепкер - орыс әскерлерінің оның атты әскерге қарсы шабуыл жасауы.
    • Сырым батырды қолдаудың себебі - халықтың әділетсіздікке қарсылығы, оған деген сенім және оның еркіндік үшін күресуі.
    • О.Игельстромның реформасының басты мақсаты - қазақ халқының еркін шектей және оларды орыс кеңестігіне тәуелді ету.
    • Көтерілістің кең көлемде өрбігені 1783 жылдан басталады, сырым Датұлының халықты өз жағына тартып, көтерілісті кеңейтуге кіріскенде оның көлемі ұлғайып кетті.
    • 1784 жылы Сырым батырдың жасағы 2 000 адамнан тұрды.
    • Нұралы хан орыс-казактарына Сырым Датұлыны және оның жақтастарын жазалауға өтініш білдірді.
    • Орынбор әкімшілігінің Игельстромнан кейінгі саясаты - қазақ халқына қысым көрсету, олардың жерлерін басып алу және олардың құқықтарын бұзу арқылы оларды толық бағындыру.
    • Сырым батыр халықтың әлеуметтіك мәселелерімен, мысалы жер жетіспеушілігі, қанау, зорлық-зомбылық, және оларды қорғауды қамтамасыз етумен айналысты.
    • Көтелістің өршуі орыс кеңестігінің қазақ халқына деген қанау саясатының нәтижесі және қазақ руларының өз еркін қорғау үшін күресуі.
    • Кіші жүзді үшке бөлуді - еділ қазақтары, ішкі қазақтары және сыртқы қазақтары деп бөлуді - Игорь Игельстром жүзеге асырды.
    • Нұралы ханның биліктен тайдырылуына - оның патша өкіметімен жақындасуы және орыс касактарымен бірге қазақтарды басқаруы әсер етті.
    • Көтеріліске шыққан қазақтардың соққысы Орал казактарының қоныстану аймағына, сондықтан қазақтар өзінің жерін қайтаруға тырысты.
    • Сырым батырдың көтеріліске қатысуының алғашқы себебі - Орал казактарының қазақ халқына зорлық-зомбылық жасауы және олардың жерлерін басып алуы болып табылады.
    • Көтеріліс барысында қазақ ауылдарын тонағандар - Орал казактары мен оларды қолдаушы орыс әскерлері.
    • Сырым батырдың халық арасындағы беделінің артуы қазақ халқының әділетсіздікке қарсы күресуге дайын екендігін және оның жетекшісін қолдайтындығын көрсетеді.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    Сырым Датұлы көтерілісінің тарихы мен себептерін талдаймыз. Патша өкіметінің қазақ рулары мен көшпелілерге жасаған қысымдары, Пугачев көтерілісінің әсері, және халықтың наразылығын қарастырамыз. Көтерілістің барысы мен негізгі тұлғаларын зерттеңіз.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser