Сүйінбай Аронұлы туралы тест

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Сүйінбай Аронұлы қай жылы дүниеге келген?

1815

Сүйінбай Аронұлының ұстазы кім?

Жамбыл

Сүйінбай Аронұлының арғы атасы кім?

Күсеп Жиенқұлұлы (correct)

Жұмық

Жаманшал

Оспан

Сүйінбай Аронұлы тек ақындық өнерімен ғана танымал.

False Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының жырлаған дастандарының бірі?

Көроғлы Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының негізгі тақырыптары қандай?

әлеуметтік мәселелер, халықты тәуелсіздік үшін күреске шақыру Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының өлеңдері қайда жарияланған?

Тарихи әдебиет жинағында Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлы қандай мәселелерді өз өлеңдерінде көтерді?

Әлеуметтік әділетсіздікті Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының қабірі қайда орналасқан?

Қарақыстақ Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының бойында қандай қасиеттер болды?

Өткірлік пен мәмлегерлік Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының қандай тарихи оқиғаға байланысты қызметі болды?

Қоқан шапқыншылығына қарсы күрес Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлы қай ақынмен айтысқан?

Қатаған Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының қандай өлеңдері халық арасында кеңінен танымал?

Өтеген батыр Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының арғы атасының аты кім?

Күсеп Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының шығармашылығында қандай стиль басым?

Сатирикалық Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының қандай қарым-қатынастарында бәсекелестік болды?

Ақындар арасында Signup and view all the answers

Сүйінбай Аронұлының кімдерді сынға алғаны белгілі?

Билік өкілдерін Signup and view all the answers

Жеке басының қандай қызметі болған екен?

Қоғамдық мәселелерге белсене араласу Signup and view all the answers

Study Notes

Сүйінбай Аронұлы

Сүйінбай Аронұлы (1815-1898) - алматылық Жамбыл ауданындағы Қарақастек ауылында туған айтыс ақыны.
Жасынан жыраулығымен танымал болған, оны Жамбыл ақын "Менің пірім – Сүйінбай, сөз сөйлемен сыйынбай" деп ұстаз тұтқан.
Атасы Күсеп Жиенқұлұлы (1701-1791) - жауынгер ақын, жыршы, күйші, қобызшы болған.
Күсеп Жиенқұлұлы "Өтеген батыр" жырын шығарып, "Мың бір түн", "Шаһнама", "Көроғлы", "Тотының тоқсан тарауы" дастандарын жырлады.
Күсептің үлкен ұлдары Жаңбыршы мен Жаманақ қазақ арасына жыршы, қобызшы, күйшілігімен танымал болды.
Күсептің кенже баласы Арон (1750-1835) өткірлігімен, мәмілегер шешендігімен танымал болды.
Сүйінбайдың ағасы Жаманшал, Жұмық және інісі Оспан - сыншыл, бірқақпай өлеңдерімен ауыл арасына танымал болды.
Тарихи деректерде (1840-1860) Сүйінбай мен Сарыбай би қоқандықтардың шапқыншылығынан кейін, қазақ руларының басын біріктіруде үлкен рөл атқарғаны айтылады.
Сүйінбай қоқандықтарға қарсы тұрып, тәуелсіздік үшін күресуге халықты шақырды.
"Өтеген батыр", "Саурық батыр", "Сұраншы батыр", "Жабай батыр", "Қарасай батыр" сияқты толғаулар шығарды.
Сүйінбай өзінің өлеңдерінде Қоқан билеушілерінен, жергілікті әділетсіз сұлтан, төрелерден, бай-болыстардан жасқанбай, турасын айтып отырған.
Сүйінбай Тезек төремен, қырғыз ақыны Қатағанмен айтыстарында, сондай-ақ "Датқаларға", "Үмбетәліге", "Төрт биге", "Момын малын зұлымға алып беріп", т.б. өлеңдерінде қиянатшылдықты, озбырлықты аяусыз сынға алған.
Сүйінбайдың шешендік нақылдары, болыс-билерге арналған сықақ өлеңдері ("Мақсұтқа", "Қасымға", "Болыстарға баға", т.б.) сақталған.
Сүйінбай поэзиясы терең философиясымен, ой сұлулығымен, ақын тіліндегі соны поэтикалық өрнек-айшықтарымен ерекшеленеді.
М. Әуезов Сүйінбайды "айтыс өнерінің алтын діңгегі" атаған.
Сүйінбай шығармалары әр кезеңде жарық көрген хрестоматия оқулықтарға енгізіліп, ел ішінде насихатталған.
Сүйінбайдың сүйегі Қарақыстақ өзінің шығыс жағындағы биік жотаға қойылған, қабіріне кесене тұрғызылған.
Алматы облысы филармониясы, Алматы қаласындағы үлкен даңғыл, Сүйінбайдың туған ауылы, ондағы мектеп, көшелер Сүйінбай есімімен аталады.
Сүйінбайдың мемориалдық мұражайы туған жерінде орналасқан.

Сүйінбай Аронұлы

Сүйінбай Аронұлы (1815–1898) – XIX ғасырдағы Жетісу ақындарының белгілі өкілі, айтыс ақыны.
Ол Алматы облысының Жамбыл ауданында дүниеге келген.
Жасында-ақ жыршылығымен танымал болған.
Жамбыл ақын өзінің ұстазы деп Сүйінбайды атады.
Сүйінбайдың арғы атасы Күсеп Жиенқұлұлы – жауынгер ақын, жыршы, күйші, қобызшы болған.
Атасының ұлдары Жаңбыршы мен Жаманақ қазақ халқы арасында жыршы, қобызшы, күйші ретінде танымал болған.
Сүйінбайдың өзінен үлкен Жаманшын, Жұмық деген ағалары мен Оспан атты інісі сыншыл, бірқақпай өлеңдерімен ауыл арасына танымал болған.
Жаманшыл Сүйінбайға: «Отбасында мен жүйрікпін, шаршы топта сен жүйріксің» деген.
Тарих деректерінде Қоқан шапқыншылығы кезінде қазақ руларының басын біріктіруде Сүйінбай мен Сарыбай бидің ықпалы зор болғаны айтылады.
Сүйінбай халықты қоқандықтарға қарсы тұрып, тәуелсіздік үшін күресуге шақырған.
Ол «Өтеген батыр», «Қарасай батыр», «Саурық батыр», «Сұраншы батыр», «Жабай батыр» сияқты толғаулар жазған.
Сүйінбай қоғамдық-әлеуметтік істерге белсене араласқан.
Өлеңдерінде Қоқан билеушілерін, әділетсіз сұлтан, төрелер мен бай-болыстарды сынға алған.
Сүйінбайдың Тезек төремен, қырғыз ақыны Қатағанмен айтыстары, «Датқаларға», «Үмбетәліге», «Төрт биге», «Момын малын зұлымға алып беріп» сияқты өлеңдері қиянатшылдық пен озбырлықты аяусыз сынға алған.
Оның шешендік нақылдары, болыс-билерге арналған сықақ өлеңдері («Мақсұтқа», «Қасымға», «Болыстарға баға») сақталған.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Бұл тест Сүйінбай Аронұлының өмірі мен шығармашылығына арналған. Сіз Сүйінбайдың отбасымен, ұстазымен, және тарихи рөлімен танысасыз. Көптеген қызықты сұрақтарға жауап беріп, білімдеріңізді тексеріңіз.