Staatsrecht en Soevereine Staat

Het geheel van dwingende regels voor het menselijk gedrag. Deze regels kunnen geschreven (wetten) of ongeschreven (gewoonterecht) zijn.

Een bij elkaar zijnde groep van mensen in een gebied met duidelijk omschreven grenzen, waarover gezag heerst.

Een georganiseerde collectiviteit van personen, de staatsburgers.

Het grondgebied waar de staatsburgers wonen.

Het vermogen om beslissingen te nemen en af te dwingen, wordt automatisch geaccepteerd door het volk.

Het vermogen om beslissingen te nemen en af te dwingen, wordt opgelegd via machtsmiddelen.

De staat heeft geen ander gezag boven zich, maar door internationale betrekkingen wordt een deel van de soevereiniteit prijsgegeven.

De leer waarin het gezag berust op een machtiging van het volk, dat uit vrije wil een maatschappelijk verdrag heeft gesloten.

Een soevereine staat bezit een eigen grondgebied, staatshoofd, regering, vlag, wapen, leger, politiekorps, grondwet en een volksgemeenschap met de nationaliteit van het land.

Wanneer een volk op een grondgebied woont met eigen staatsorganen, spreekt men van een nationale staat.

De mate waarin burgers gehecht zijn aan hun land bepaalt de kracht van de staat.

Een volksgemeenschap met sterke saamhorigheid en nationale trots, die zich onderscheidt van andere volkeren.

Overdreven vaderlandsliefde die andere naties als minderwaardig beschouwt.

De nationaliteit van een land verkrijg je door geboorte op grondgebied van de staat.

De nationaliteit van een land krijg je door afstamming van ouders die de nationaliteit bezitten.

Een vreemdeling kan de Surinaamse nationaliteit verkrijgen door natuurlijke aanvraag en voldoening aan de vereisten, zoals residentie-eisen.

De hoogste wet in een land die de belangrijkste regels voor het besturen van het land vastlegt.

Een wet die al in de grondwet is geregeld, maar die nader moet worden uitgewerkt.

Een grondwet waarin alle regels, zowel geschreven als ongeschreven, worden omschreven.

Een proces van rechtstreekse volksraadpleging om een nieuwe grondwet of wetswijziging te bekrachtigen.

Een grondwet die moeilijk te wijzigen is, vereist vaak een gekwalificeerde meerderheid van de stemmen.

Een grondwet die relatief makkelijk te wijzigen is, vereist slechts een gewone meerderheid van de stemmen.

Een document dat voorafgaat aan een grondwet en de doelen en idealen van het land beschrijft.

Wetten die niet in strijd mogen zijn met wetten van hogere orde. De wet van lagere orde moet voldoen aan de wet van hogere orde.

De meerderheid bepaalt, met respect voor de minderheid.

Een reeks van politieke handelingen met een doel.

Een regeringsvorm waar mensen hun eigen regering kiezen.

Een rechtstaat heeft een grondslag in het recht, een scheiding van machten, een onafhankelijke rechtsspraak, en eerbiedigt grondrechten.

Een staat waar alle handelen gebaseerd is op rechtsregels, burgers gelijk zijn en invloed kunnen uitoefenen op de regering.

In een machtsstaat heerst de macht van degenen die regeren, in tegenstelling tot een rechtsstaat waar het recht heerst.

Verdragen zijn overeenkomsten tussen twee of meer staten. Ze kunnen bilateraal zijn (tussen twee staten) of multilateraal (tussen meerdere staten).

De bovenste wet in Suriname. Alle andere wetten moeten hieraan voldoen.

Een besluit dat bindende regels bevat en uitgegeven wordt door de regering. Staatsbesluiten worden vastgesteld door de president.

Een besluit genomen door een bevoegd bestuursorgaan. Deze besluiten zijn bijvoorbeeld te vinden in de gemeente of op ministerieel niveau.

Wetten die hun oorsprong vinden in de wetgevende macht (de Nationale Assemblee en de Regering). Ze worden volgens vaste procedures gemaakt.

Elk besluit van de overheid dat bindende regels voor burgers oplegt, bijvoorbeeld belastingregels of vergunningen.

Het Constitutioneel Hof beoordeelt of wetten voldoen aan de Grondwet. Dit Hof bestaat sinds 2020 in Suriname.

Rechterlijke macht mag wetten niet controleren op hun conformiteit met de Grondwet. Dat recht heeft alleen het Constitutionele Hof.

Grondrechten zijn fundamentele rechten en vrijheden die de overheid moet garanderen en respecteren. Ze beschermen individuen tegen misbruik door de overheid en andere burgers. Grondrechten zorgen voor een rechtvaardige en eerlijke samenleving.

Na de Tweede Wereldoorlog was er een sterke behoefte aan universele mensenrechten. De gruwelen van de oorlog maakten duidelijk dat er een universeel systeem nodig was om misbruik van macht te voorkomen.

Klassieke grondrechten beperken de overheid in haar handelingen ten opzichte van burgers (bv. vrijheid van meningsuiting). Sociale grondrechten verplichten de overheid om acties te ondernemen voor het welzijn van burgers (bv. recht op onderwijs).

De staat heeft drie machten die strikt gescheiden moeten zijn: de wetgevende macht (wetten maken), bestuurlijke macht (wetten uitvoeren) en rechtsprekende macht (wetten controleren).

De scheiding van machten in Suriname is niet strikt. Wetgevende macht ligt bij regering en parlement, uitvoerende macht bij regering en rechtsprekende macht bij procureur-generaal en rechters.

Politiek wordt afgeleid van het Griekse woord 'polis', dat stadsstaat betekende. Politiek bestudeert de macht en besluitvorming in een gemeenschap.

De overheid is verantwoordelijk voor de bescherming van de rechten van burgers en het creëren van een rechtvaardige samenleving. Grondrechten zijn een belangrijk mechanisme om dit te realiseren.

De Grondwet is de hoogste wet in een land. Ze regelt de belangrijkste regels van de staat en de rechten van burgers.