Podcast
Questions and Answers
Wat is de functie van artikel 42 lid 1 van de Grondwet?
Wat is de functie van artikel 42 lid 1 van de Grondwet?
Welke functie van artikel 81 van de Grondwet is correct?
Welke functie van artikel 81 van de Grondwet is correct?
Hoe draagt artikel 117 van de Grondwet bij aan de scheiding der machten?
Hoe draagt artikel 117 van de Grondwet bij aan de scheiding der machten?
Welke van de volgende manieren is geen voorbeeld van checks and balances?
Welke van de volgende manieren is geen voorbeeld van checks and balances?
Signup and view all the answers
Wat behelst de regulerende functie van artikel 42 lid 2 van de Grondwet?
Wat behelst de regulerende functie van artikel 42 lid 2 van de Grondwet?
Signup and view all the answers
Welke uitspraak over de functies van artikel 42 en artikel 81 is juist?
Welke uitspraak over de functies van artikel 42 en artikel 81 is juist?
Signup and view all the answers
Wat is de functie van de 'controlemechanismen' zoals genoemd in het staatsrecht?
Wat is de functie van de 'controlemechanismen' zoals genoemd in het staatsrecht?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende opties beschrijft niet een manier om de machtenscheiding te relativeren?
Welke van de volgende opties beschrijft niet een manier om de machtenscheiding te relativeren?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van het dualistisch systeem met betrekking tot verdragen?
Wat is een kenmerk van het dualistisch systeem met betrekking tot verdragen?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende stellingen over civiele rechters is waar?
Welke van de volgende stellingen over civiele rechters is waar?
Signup and view all the answers
Aan welke eis moet de beperking van de vrijheid van betoging voldoen volgens de rechter?
Aan welke eis moet de beperking van de vrijheid van betoging voldoen volgens de rechter?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijkste voorwaarde voor verdragsbepalingen om voorrang te hebben boven nationaal recht in Nederland?
Wat is een belangrijkste voorwaarde voor verdragsbepalingen om voorrang te hebben boven nationaal recht in Nederland?
Signup and view all the answers
Wat is een mogelijkheid voor de landen van het Koninkrijk om samen te werken aan ziektekostenverzekeringen?
Wat is een mogelijkheid voor de landen van het Koninkrijk om samen te werken aan ziektekostenverzekeringen?
Signup and view all the answers
Wat is een vereiste voor verdragen om direct te werken in een monistisch systeem?
Wat is een vereiste voor verdragen om direct te werken in een monistisch systeem?
Signup and view all the answers
Wat is een functie van artikel 93 en 94 van de Grondwet?
Wat is een functie van artikel 93 en 94 van de Grondwet?
Signup and view all the answers
Hoe moet een beperking van de vrijheid van betoging juridisch worden verantwoord?
Hoe moet een beperking van de vrijheid van betoging juridisch worden verantwoord?
Signup and view all the answers
Wat houdt de political question doctrine in?
Wat houdt de political question doctrine in?
Signup and view all the answers
Onder welk onderdeel van de rechtstaat valt HR Fluoridering?
Onder welk onderdeel van de rechtstaat valt HR Fluoridering?
Signup and view all the answers
Wat vereist artikel 45 van de Grondwet voor regeringsbesluiten?
Wat vereist artikel 45 van de Grondwet voor regeringsbesluiten?
Signup and view all the answers
Wat impliceert de hiërarchische verhouding tussen minister en staatssecretaris?
Wat impliceert de hiërarchische verhouding tussen minister en staatssecretaris?
Signup and view all the answers
Waarom kan Pieter-Jan niet tevens minister zijn?
Waarom kan Pieter-Jan niet tevens minister zijn?
Signup and view all the answers
Wat is de juiste definitie van een regeerakkoord?
Wat is de juiste definitie van een regeerakkoord?
Signup and view all the answers
Wat houdt de herzieningsprocedure van de Grondwet in?
Wat houdt de herzieningsprocedure van de Grondwet in?
Signup and view all the answers
Waarom is een wet in formele zin soms ook een wet in materiële zin?
Waarom is een wet in formele zin soms ook een wet in materiële zin?
Signup and view all the answers
Wat mag een staatssecretaris niet in de ministerraad?
Wat mag een staatssecretaris niet in de ministerraad?
Signup and view all the answers
Wat is de rol van de koning in de uitoefening van de regeringsfunctie?
Wat is de rol van de koning in de uitoefening van de regeringsfunctie?
Signup and view all the answers
Wat moet een lid van de Tweede Kamer ook in acht nemen wanneer hij ook een andere functie ambieert?
Wat moet een lid van de Tweede Kamer ook in acht nemen wanneer hij ook een andere functie ambieert?
Signup and view all the answers
Waarom is de stelling dat een grondwetswijziging in Nederland niet moeilijk onjuist?
Waarom is de stelling dat een grondwetswijziging in Nederland niet moeilijk onjuist?
Signup and view all the answers
Wat gebeurt er als een lid van de ministerraad het niet eens is met een besluit?
Wat gebeurt er als een lid van de ministerraad het niet eens is met een besluit?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijke functie van de Eerste Kamer volgens artikel 51 van de Grondwet?
Wat is een belangrijke functie van de Eerste Kamer volgens artikel 51 van de Grondwet?
Signup and view all the answers
Study Notes
Staatsrechtelijke functies van artikelen 42 en 81 Grondwet
- Artikel 42 lid 1 Grondwet: instel functie van koning en ministers als regering.
- Artikel 42 lid 2 Grondwet: regulerende functie, regelt macht van de koning en de verantwoordelijkheid van ministers, beschrijft verhouding tussen koning en ministers.
- Artikel 81 Grondwet: attribuerende functie, toewijst wetgevende bevoegdheid aan regering en Staten-Generaal gezamenlijk.
Constitutionele uitgangspunten: Machtenscheiding
-
Organische scheiding der machten: Nederland kent drie zelfstandige staatsmachten: Staten-Generaal (wetgeving), regering (bestuur) en rechterlijke macht (rechtspraak).
-
Artikel 117 Grondwet en onafhankelijke rechter: Rechters worden voor leven benoemd voor onafhankelijkheid.
-
Relativering van machtenscheiding:
- Gedeelde bevoegdheden: Duidelijk zoals artikel 81 Gw (wetgeving), 118 Gw (Hoge Raad benoeming).
- Controlemechanismen: Rechterlijke controle van bestuur (art. 112 lid 2 Gw); benoeming rechters door regering maar onschendbaarheid;
- Rechterlijke terughoudendheid: Rechtspreken is eigen aanrechter, political question doctrine.
- Checks and balances binnen staatsmacht: Bepaalde processen zoals in artikelen 45 Gw (koning) & 51 Gw (Eerste Kamer) voor controle.
-
Fluoridering en legaliteit: De Hoge Raad Fluoridering beslissing valt onder het onderdeel legaliteit, dat vereist dat maatregelen een wettelijke basis hebben.
Samenstelling van de regering
- Koning en ministers: Koning is lid van de regering (art. 42 lid 1 Gw), regeringsbesluiten vereisen koninklijke handtekening (art. 47 Gw). In praktijk heeft de koning echter meer een ceremoniële rol, terwijl ministers verantwoordelijk zijn (art. 42 lid 2 Gw).
- Homogeniteit van het beleid (Corona-toeslagsbewijs): Ministers en staatssecretarissen moeten het regeringsbeleid ondersteunen.
-
Functies van ministers & staatssecretarissen: Staatssecretarissen zijn ondergeschikt aan ministers (art.46 Gw). Ministers met portefeuille (bepaalde verantwoordelijkheden) en ministers zonder portefeuille.
- Stellingen:
- Lid van de ministerraad mag geen besluiten aanpassen. Als men het niet eens is, is een kabinetscrisis mogelijk (ontslag aanbieden).
- Handtekening van staatssecretaris voldoet voor art. 47 Gw.
- Minister van Onderwijs en Gezondheid zijn ministers met portefeuille, minister voor Stikstof is minister zonder portefeuille.
Democratie en Staten-Generaal
- Tweede Kamerlid en andere functies: Lid van de Tweede Kamer kan niet gelijktijdig minister zijn (art. 57 lid 2 Gw), of lid van de Eerste Kamer (art. 57 lid 1 Gw), of lid van de Raad van State (art. 57 lid 2 Gw).
Verhouding tussen de ambten
- Regeerakkoord: Afspraken tussen coalitiefracties in de Tweede Kamer, met beleidsplannen voor het kabinet.
- Grondwetswijziging: Moeilijk in Nederland; vereist speciale meerderheid (twee derde).
Wetgeving
- Wet in formele en materiële zin: Een wet in formele zin komt van de formele wetgever, maar een wet in materiële zin is gebaseerd op de inhoud (algemeen verbindend voorschrift). Niet elke formele wet is een materiële wet.
Bestuur: nationaal, internationaal & EU-recht
- Dualistisch en monistisch systeem: In een dualistisch systeem moeten verdragen omgezet worden in nationale wetten. In een monistisch systeem werken verdragen rechtstreeks door (Nederland).
Rechterlijke organisatie en rechtspraak
- Civiele rechter en publiekrechtelijke geschillen: Civiele rechter kan kennisnemen van geschillen die te maken hebben met burgerlijke rechten, zelfs als het een publiekrechtelijke zaak is.
- Verdragsprioriteit: Niet alle verdragbepalingen hebben voorrang boven nationaal recht; alleen degenen die voldoende nauwkeurig zijn om hier rechtstreeks op te worden toegepast.
Grondrechten en algemene rechtsbeginselen
- Beperking van vrijheid van meningsuiting: Toetsing aan wettelijke basis, noodzaak in een democratische samenleving en specifieke doelen.
Het Koninkrijk
- Koninkrijksbeleid: De manier waarop landen van het Koninkrijk gezamenlijk regels kunnen maken zoals art. 38 lid 2 Statuut.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Dit quiz behandelt de staatsrechtelijke functies van artikelen 42 en 81 van de Nederlandse Grondwet. Je leert over de rol van de koning, ministers, en de scheiding der machten in Nederland. Test je kennis over de organische scheiding van de staatsmachten en controlemechanismen binnen het staatsbestel.