Дара және күрделі мүшелері: Мысалдар мен тест

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Дара мүшелердің қайсысы сөйлемде субъект ретінде қызмет етеді?

Кешке паркке барғым келеді.

Абай оқу орнында білім алады. (correct)

Мен дүйсенбі күні кітап оқимын.

Сара апасы үшін тамақ пісірді.

Күрделі объекті қай сөйлемде берілген?

Ол мектепте оқиды.

Ол Алматыда келді.

Мен Алияны және оның достарын шақырдым. (correct)

Оқушылар тесті тапсыратын болады.

Пысықтауыш мүшесін анықтаңыз:

Сара бауырына сабақ берді.

Кешке мен футбол ойнадым. (correct)

Мұғалім сабақ түсіндірді.

Кітап клубы қалада орналасқан.

Дара мүшелердің негізгі белгілерінің бірі неде?

Жеке, бір ғана мағына береді. Signup and view all the answers

Қай сөйлемде күрделі пысықтауыш бар?

Ол сабаққа, кітаппен және дәптермен бірге келді. Signup and view all the answers

Күрделі субъектінің мысалы қайсы?

Сара мен Дана концертке барды. Signup and view all the answers

Толықтауыш мүше қандай ақпарат береді?

Іс-әрекеттің бағытталуын. Signup and view all the answers

Күрделі мүшелердің ерекшелігі неде?

Көптеген элементтерді біріктіреді. Signup and view all the answers

Дара мүшелер мен күрделі мүшелердің негізгі айырмашылығы неде?

Дара мүшелер бір ғана сұраққа жауап береді, күрделі мүшелер бірнеше сұраққа жауап береді. Signup and view all the answers

Күрделі мүше қандай сөздерден құралған?

Екі немесе одан да көп дара мүшелерден. Signup and view all the answers

«Ұзын, ақ кітап» фразасында қандай мүше бар?

Күрделі мүше. Signup and view all the answers

«Қара кітап жерге түсті» сөйлеміндегі дара мүше қайсы?

Кітап. Signup and view all the answers

Дара және күрделі мүшелердің функциялары неде?

Сөйлемнің мазмұнын толық анықтайды. Signup and view all the answers

Күрделі мүшелерде қандай топтар кездеседі?

Зат есім, етістік және сын есім тіркестері. Signup and view all the answers

Егер сөйлемдерде дара мүшелер мен күрделі мүшелерді дұрыс топтастыру қажет болса, не істеу керек?

Күрделі мүшелерді бөле отырып, дара мүшелерді белгілеу. Signup and view all the answers

Неліктен Дара және күрделі мүшелерді түсіну маңызды?

Олар сөйлемнің мағынасын толық түсіну үшін керек. Signup and view all the answers

Study Notes

Сөйлемнің дара және күрделі мүшелері

Дара мүшелер

Дара мүшелер — сөйлемде жеке, бір ғана мағына беретін элементтер.
Мысалдары:
- Субъект (істің иесі): "Абай оқиды." (Абай - субъект)
- Объект (істің бағыты): "Абай кітапты оқиды." (кітап - объект)
- Толықтауыш (қосымша ақпарат): "Мен қалада тұрамын." (қала - толықтауыш)
- Пысықтауыш (іс-әрекеттің жағдайын білдіреді): "Сол күні жұмыс істедім." (сол күні - пысықтауыш)

Күрделі мүшелер

Күрделі мүшелер — сөйлемде бірнеше дара мүше біріккен, күрделілік көрсететін элементтер.
Мысалдары:
- Күрделі субъект: "Сара мен Дана концертке барды." (Сара мен Дана - күрделі субъект)
- Күрделі объект: "Мен Алияны және оның достарын шақырдым." (Алия мен достар - күрделі объект)
- Күрделі толықтауыш: "Ол Алматы мен Астанада болуға ниетті." (Алматы мен Астана - күрделі толықтауыш)
- Күрделі пысықтауыш: "Мен кешке, жаңбырлы күнде келемін." (кешке, жаңбырлы күнде - күрделі пысықтауыш)

Негізгі айырмашылықтар

Дара мүшелер - бір ғана элемент, ал күрделі мүшелер - бірнеше элементтен құралған.
Дара мүшелер сөйлемнің қарапайым құрылымын білдіреді, ал күрделі мүшелер сөйлемді байытады және детальды ақпарат береді.

Сөйлем мүшелері

Сөйлем мүшелері сөйлемдегі мағынаны білдіретін негізгі элементтер.
Дара мүшелер - сөйлемде жеке, бір ғана мағынаны білдіретін элементтер.
Субъект - істің иесі, сөйлемнің негізгі элементі.
Объект - істің бағыты, іс-әрекетті бағыттайтын элемент.
Толықтауыш - қосымша ақпарат беруші элемент.
Пысықтауыш - іс-әрекеттің жағдайын білдіре элемент.
Күрделі мүшелер - сөйлемде бірнеше дара мүше біріккен, күрделілік көрсететін элементтер.
Күрделі субъект - бірнеше тіршілік иесі бірігіп, бір ғана іс-әрекетті жасайды.
Күрделі объект - біріккен заттар немесе тіршілік иелері іс-әрекеттің бағыты болады.
Күрделі толықтауыш - қосымша ақпарат бірнеше элемент арқылы беріледі.
Күрделі пысықтауыш - іс-әрекеттің жағдайы бірнеше элемент арқылы білдіріледі.

Дара және Күрделі мүшелердің айырмашылығы

Дара мүшелер - сөйлемнің қарапайым құрылымын білдіреді.
Күрделі мүшелер - сөйлемді байытады және детальды ақпарат береді.

Дара және Күрделі Сөйлем Мүшелері

Дара мүшелер сөйлем ішінде бір ғана сұраққа жауап береді.
Мысалы, зат есім (кітап), сын есім (сары), сан есім (екі) және етістік (жүреді) - бұл дара мүшелер.
Дара мүшелерде сабақтасу немесе комбинациялау болмайды.
Дара мүшелер негізінен объектілерді немесе әрекеттерді атау үшін қолданылады.

Күрделі Сөйлем Мүшелері

Күрделі мүшелер бірнеше дара мүшелерден құралған.
Олар бірігіп бір сұраққа жауап береді.
Мысалы, "ұзын, ақ кітап" - бұл зат есім тіркесі.
"сары, кішкене шар" - бұл сын есім тіркесі.
Күрделі мүшелер зат есім, етістік және сын есім тіркестерін қамтиды.
Күрделі мүшелер сөйлемнің толық мазмұнын айқындауға көмектеседі және толық сипаттама береді.

Дара және Күрделі Сөйлем Мүшелері Тест Тапсырмасы

Тест тапсырмаларында сіз дара және күрделі мүшелерді ажырата білуіңіз керек.
Сөйлем ішінде дара мүшелерді қалай ерекшелейтінін білу маңызды.
Күрделі мүшелердің құрылымын түсіну керек.
Мысалы, (1) "Қара кітап жерге түсті." - дара мүше (кітап). (2) "Сары, кіші допты алды." - күрделі мүше (сары, кіші доп).
Тест тапсырмаларында сұрақтар дара/күрделі мүшелерді анықтастыруға және құрылымдарды салыстыруға арналған.
Тестте берілген сөйлемдердің мүшелерін дұрыс топтастыру қажет.
Дара және күрделі мүшелердің сөйлем ішінде қалай жұмыс істейтінін терең түсіну мақсатында тест тапсырмаларын жасаңыз.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Бұл тест сөйлемнің дара және күрделі мүшелері туралы мәліметтерді қамтиды. Дара мүшелер мен күрделі мүшелердің анықтамалары мен мысалдары берілген. Сөйлем құрылымын түсіну үшін осы тақырып бойынша тесттен өтіп, білімдеріңізді тексеріңіз.