Podcast
Questions and Answers
Cili nga receptorët është përgjegjës për perceptimin e shijes së ëmbël?
Cili nga receptorët është përgjegjës për perceptimin e shijes së ëmbël?
Cila shije është e lidhur me aminoacidin L-glutamat?
Cila shije është e lidhur me aminoacidin L-glutamat?
Cili përbërës ndihmon në theksimin e shijes umami gjatë gatimit?
Cili përbërës ndihmon në theksimin e shijes umami gjatë gatimit?
Cilat janë papillat e gjuhës që shprehin receptorët gustatorë?
Cilat janë papillat e gjuhës që shprehin receptorët gustatorë?
Signup and view all the answers
Cili nga këta është një efekt i azidit në ekstraktet qelizore?
Cili nga këta është një efekt i azidit në ekstraktet qelizore?
Signup and view all the answers
Cili është roli i receptorëve TAS2R në perceptimin e shijes?
Cili është roli i receptorëve TAS2R në perceptimin e shijes?
Signup and view all the answers
Ku ndodhen më së shumti gjenet humanë për receptorët TAS2R?
Ku ndodhen më së shumti gjenet humanë për receptorët TAS2R?
Signup and view all the answers
Cila është funksioni kryesor i oksidit të azotit (NO) në qelizat muskulore?
Cila është funksioni kryesor i oksidit të azotit (NO) në qelizat muskulore?
Signup and view all the answers
Çfarë ndodhi me strishet e indit aortik gjatë eksperimenteve të Robert Furchgott?
Çfarë ndodhi me strishet e indit aortik gjatë eksperimenteve të Robert Furchgott?
Signup and view all the answers
Cili nga polimorfizmat e gjenit TAS1R3 është i njohur për preferencën ndaj sakarinës?
Cili nga polimorfizmat e gjenit TAS1R3 është i njohur për preferencën ndaj sakarinës?
Signup and view all the answers
Cila është rruga metabolike nga e cila formohet NO në qeliza?
Cila është rruga metabolike nga e cila formohet NO në qeliza?
Signup and view all the answers
Çfarë lënde ndihmon në stimulimin e ndijimit të shijes së hidhur?
Çfarë lënde ndihmon në stimulimin e ndijimit të shijes së hidhur?
Signup and view all the answers
Cili është roli i guanilat ciklazës pas aktivizimit nga NO?
Cili është roli i guanilat ciklazës pas aktivizimit nga NO?
Signup and view all the answers
Cili është agjenti difuzibël identifikuar në procesin e relaksimit të muskulaturës së lëmuar?
Cili është agjenti difuzibël identifikuar në procesin e relaksimit të muskulaturës së lëmuar?
Signup and view all the answers
Si lidhet acetilkolina me qelizat endoteliale?
Si lidhet acetilkolina me qelizat endoteliale?
Signup and view all the answers
Cili ishte zbulimi i Robert Furchgott në studimin e tij me aortën e lepurit?
Cili ishte zbulimi i Robert Furchgott në studimin e tij me aortën e lepurit?
Signup and view all the answers
Cili është mesazhi kryesor në citatin e poetit anglez John Donne që përmendet në lidhje me qelizat?
Cili është mesazhi kryesor në citatin e poetit anglez John Donne që përmendet në lidhje me qelizat?
Signup and view all the answers
Si quhet procesi i transferimit të informacionit nga jashtë për brenda qelizës?
Si quhet procesi i transferimit të informacionit nga jashtë për brenda qelizës?
Signup and view all the answers
Cilat janë fazat kryesore të sinjalizimit qelizor?
Cilat janë fazat kryesore të sinjalizimit qelizor?
Signup and view all the answers
Cilat molekula janë të përfshira në mekanizmat e komunikimit ndërqelizor?
Cilat molekula janë të përfshira në mekanizmat e komunikimit ndërqelizor?
Signup and view all the answers
Cila është një nga pasojat e aktivizimit të përgjigjes qelizore?
Cila është një nga pasojat e aktivizimit të përgjigjes qelizore?
Signup and view all the answers
Cila është një nga arsyet që u nevojit një kohë e gjatë për zhvillimin e komunikimit ndërqelizor?
Cila është një nga arsyet që u nevojit një kohë e gjatë për zhvillimin e komunikimit ndërqelizor?
Signup and view all the answers
Cili faktor është i rëndësishëm për njohjen e stimulit nga qeliza?
Cili faktor është i rëndësishëm për njohjen e stimulit nga qeliza?
Signup and view all the answers
Cila është pasoja e shuarjes së përgjigjes qelizore?
Cila është pasoja e shuarjes së përgjigjes qelizore?
Signup and view all the answers
Cilat janë rolet e proteinave konvertuese në sinjalizimin brendaqelizor?
Cilat janë rolet e proteinave konvertuese në sinjalizimin brendaqelizor?
Signup and view all the answers
Çfarë funksioni kanë proteinat bifurkative në sistemin e sinjalizimit?
Çfarë funksioni kanë proteinat bifurkative në sistemin e sinjalizimit?
Signup and view all the answers
Si veprojnë proteinat rregullatore të gjeneve latentë pas aktivizimit të receptorëve?
Si veprojnë proteinat rregullatore të gjeneve latentë pas aktivizimit të receptorëve?
Signup and view all the answers
Cilat proteina modifikojnë sinjalin dhe rregullojnë fuqinë e tij?
Cilat proteina modifikojnë sinjalin dhe rregullojnë fuqinë e tij?
Signup and view all the answers
Çfarë veprimi kanë proteinat me tipin 'skelë' në procesin e sinjalizimit?
Çfarë veprimi kanë proteinat me tipin 'skelë' në procesin e sinjalizimit?
Signup and view all the answers
Si kalojnë proteinat tipike 'ndezëse' nga gjendja inaktive në atë aktive?
Si kalojnë proteinat tipike 'ndezëse' nga gjendja inaktive në atë aktive?
Signup and view all the answers
Cilat janë atributet kryesore të proteinave ankoruese?
Cilat janë atributet kryesore të proteinave ankoruese?
Signup and view all the answers
Cili është funksioni kryesor i proteinave integratore në sinjalizimin brendaqelizor?
Cili është funksioni kryesor i proteinave integratore në sinjalizimin brendaqelizor?
Signup and view all the answers
Cila është funksioni i domeneve PH në membranat plazmatike?
Cila është funksioni i domeneve PH në membranat plazmatike?
Signup and view all the answers
Cilat janë karakteristikat kryesore të proteinës InaD në drozofila?
Cilat janë karakteristikat kryesore të proteinës InaD në drozofila?
Signup and view all the answers
Si e kontrollon glukagoni shpërbërjen e glikogjenit?
Si e kontrollon glukagoni shpërbërjen e glikogjenit?
Signup and view all the answers
Cilat struktura përmbajnë receptorët për glukagon dhe adrenalinën?
Cilat struktura përmbajnë receptorët për glukagon dhe adrenalinën?
Signup and view all the answers
Çfarë ndodh kur një domen PDZ mungon në proteinën InaD?
Çfarë ndodh kur një domen PDZ mungon në proteinën InaD?
Signup and view all the answers
Cila nga këto është një nga veçoritë e adenilat ciklazës?
Cila nga këto është një nga veçoritë e adenilat ciklazës?
Signup and view all the answers
Cila është natyra e përbashkët e glukagonit dhe adrenalinës?
Cila është natyra e përbashkët e glukagonit dhe adrenalinës?
Signup and view all the answers
Cili është roli i aktiviteteve të proteinave G në sinjalizimin e receptorëve?
Cili është roli i aktiviteteve të proteinave G në sinjalizimin e receptorëve?
Signup and view all the answers
Çfarë ndodh kur një qelizë nuk merr sinjalet e nevojshme për mbijetesë?
Çfarë ndodh kur një qelizë nuk merr sinjalet e nevojshme për mbijetesë?
Signup and view all the answers
Cila nga mëposhtat është e saktë mbi molekulat sinjalizuese?
Cila nga mëposhtat është e saktë mbi molekulat sinjalizuese?
Signup and view all the answers
Si ndikon kombinimi i sinjaleve në diferencimin e qelizave?
Si ndikon kombinimi i sinjaleve në diferencimin e qelizave?
Signup and view all the answers
Cila është roli i proteinave receptore në qeliza?
Cila është roli i proteinave receptore në qeliza?
Signup and view all the answers
Si lidhet acetilkolina me qelizat e ndryshme?
Si lidhet acetilkolina me qelizat e ndryshme?
Signup and view all the answers
Si ndikohet mbijetesa e qelizave të organizmave kompleksë?
Si ndikohet mbijetesa e qelizave të organizmave kompleksë?
Signup and view all the answers
Cili është pasojat e mungesës së sinjaleve në qeliza të diferencuara?
Cili është pasojat e mungesës së sinjaleve në qeliza të diferencuara?
Signup and view all the answers
Çfarë e bën të mundur një diversitet të kufizuar të molekulave sinjalizuese?
Çfarë e bën të mundur një diversitet të kufizuar të molekulave sinjalizuese?
Signup and view all the answers
Study Notes
Sinjalizimi qelizor
-
Sinjalizimi qelizor është procesi i transferimit të informacionit nga jashtë qelizës në brendësi të saj. Kjo është thelbësore për mbijetesën e qelizës.
-
Zhvillimi nga qelizat njëqelizore në qeliza shumëqelizore ka kaluar një periudhë me të vështirësinë e mekanizmëve të komunikimit.
-
Proceset e sinjalizimit që varen nga:
- Njohja e stimulit nga receptori specifik në sipërfaqen e membranës plazmatike.
- Transferimi i sinjalit në sipërfaqen citoplazmatike të membranës.
- Transmetimi i sinjalit në brendësi të citosolit, duke shkaktuar përgjigje qelizore
- Shuarjen e përgjigjes me shkatërrimin e molekulës sinjalizuese kur niveli i stimulit jashtëqelizor zvogëlohet.
-
Molekulat sinjalizuese jashtëqelizore prodhohen nga qelizat për të sinjalizuar qelizat fqinjë apo ato më të distancuara.
-
Sistemet proteinikë lejojnë përgjigjen specifike të çdo qelize ndaj një grupi sinjalesh.
-
Proteinat sinjalizuese intraqelizore përcjellin sinjalin në zona të qelizës.
-
Proteinat target rregullojnë sjelljen e qelizeve, si enzima, proteina rregullatore gjenike, pjesë të citoskeletit.
Parimet bazë të komunikimit qelizor
-
Mekanizmet e komunikimit qelizor ekzistonin që para shfaqjes së organizmave shumëqelizorë.
-
Qelizat njëqelizore, si tharmi, mund të komunikojnë edhe për shumim seksual. Shembulli i tharmës S.cerevisiae.
-
Analiza e formave mutante të tharmeve mund të identifikojë proteinat që janë të nevojshme për sinjalizimin qelizor.
Molekulat sinjalizuese jashtëqelizore
-
Qelizat e organizmave të lartë shtazorë komunikojnë me mijëra molekula sinjalizuese, si proteina, peptide të vegjël, steroide, retinoide, derivate të acideve yndyrore dhe gaze të tretur (NO, CO).
-
Molekula sinjalizuese sekretohen në hapësirën ekstraqelizore me anën e ekzocitozës.
-
Receptorët për këto molekula janë proteina transmembranore në sipërfaqen e qelizave target ose në brendësi të qelizave.
-
Sinjalizimi i varur nga kontakti, jucakrini është i rëndësishëm gjatë zhvillimit embrional dhe në përgjigjen imune.
Sinjalizimi në distanca të shkurtra dhe të gjata
-
Sinjalizimi parakrin karakterizohet nga molekulat që veprojnë në distanca të shkurtra rreth qelizave sinjalizuese.
-
Në organizma shumëqelizorë të mëdhenj, sinjalizimi në distanca të shkurtra nuk është i mjaftueshëm, kështu që ata kanë qeliza të specializuara për komunikimin në distanca të mëdha.
-
Sinjalizimi sinaptik karakterizohet me çlirimin e neurotransmetuesit në hapsiren sinaptike.
-
Sinjalizimi endokrin karakterizohet nga lirimi i hormoneve nga qelizat endokrine në gjak.
Sinjalizimi autokrin
-
Sinjalizimi autokrin është kur një qelizë sekreton molekula sinjalizuese që lidhen tek receptorët e saj.
-
Ky është i rëndësishëm në zhvillimin embrional dhe diferencimin e qelizave.
-
Sinjalizimi autokrin mund të koordinojë veprimet e një grupi qelizash. Sinjalet nga qelizat kanceroze.
Përgjigja ndaj kombinimeve specifike të sinjaleve
-
Qelizat shumëqelizore ekspozohen ndaj shumë sinjaleve jashtëqelizore.
-
Qelizat mund të përgjigjen selektivësisht ndaj sinjaleve të ndryshme.
-
Për mbijetesën e qelizave të organizmave kompleksë, përgjigjen në kombinime të ndryshme të sinjaleve.
Oksidi nitrik (NO) si mesazher sekondar
-
NO vepron si molekulë sinjalizuese, te bimët dhe kafshët.
-
NO është aktivator i guanilatciklazës.
-
NO sekretohet nga qelizat endoteliale për të shkaktuar relaksimin e muskujve të enëve të gjakut, p.sh. funksioni i nitroglicerina.
-
NO luan rol në funksionimin e sistemit kardiovaskular, përgjigjen imune dhe neurotransmetimit.
Receptorët bërthamorë
-
Molekulat sinjalizuese hidrofobe shuhen direkt në receptorët brendaqelizorë, si hormonet steroidë, tiroidë dhe retinoidet.
-
Këta receptorë lidhen në ADN për të rregulluar transkriptimin e gjeneve.
-
Hormonet steroidë, si kortizoli dhe hormonet seksualë, rregullojnë metabolizmin dhe tiparet seksuale.
-
Vitamina D rregullon metabolizmin e kalcium.
-
Retinoidet luajnë rol në zhvillimin e vertebrorëve.
Tre klasat e proteinave receptore të sipërfaqes qelizore
-
Receptorët sipërfaqësorë janë konvertues të sinjaleve jashtë në brenda qelizës.
-
Receptorët e lidhur me kanale jonikë: Sinjalizim sinaptik i shpejtë.
-
Receptorët e lidhur me G-proteinat: Rregullojnë indirekt aktivitetin e proteinave target (enzimat apo kanale jonike).
-
Receptorët e lidhur me enzimat: Aktivizohen si enzima apo asociohen me enzima për të ndryshuar sjelljen e qelizeve target.
Molekulat e vogla dhe rrjeta e proteinave sinjalizuese brendaqelizore
-
Molekulat e vogla (mesazherë sekondarë) përçojnë informacion brenda qelizës.
-
Proteinat sinjalizuese brendaqelizore kalojnë informacionin nga një pjesë shumëfish në një tjetër të qelizës.
-
Këto proteina ndahen në: Ritransmetuese, Mesazhere, Adaptore, Amplifikuese, Konvertuese, Bifurkative, Integratore, rregullatore të gjeneve.
Molekula "ndezëse"
-
Proteina që kalojnë nga gjendja inaktive në gjendjen aktive duke ndryshuar konformacionin e tyre.
-
Proteina që fosforilohen dhe defosforilohen, ose ndizen dhe shuhen me anë të GTP apo GDP.
-
Proteinkinazat: Fosforilojnë proteinat, dhe luajnen rol në zinxhirin e sinjalizimit për shumë procese qëndrore.
-
G-proteinat: Aktivizohen kur lidhen me GTP dhe janë të rëndësishme në përcjelljen e sinjaleve.
Komplekset sinjalizuese brendaqelizorë
-
Intensifikojnë shpejtësinë, efikasitetin dhe specifiçitetin e përgjigjes së qelize.
-
Proteinat mbështetëse/skelë, organizojnë grupet e proteinave sinjalizimi në rrugë specifike.
-
Sinjali amplifikohet dhe përhapet në pjesë të tjera të qelizës.
Ndërveprimi i proteinave sinjalizuese
-
Proteina sinjalizuese brenda qelizës karakterizohen nga domene modularë.
-
Domenet SH2, SH3, PTB, PH, PDZ ndihmojnë interaksione specifike rreth qelizës.
Receptorët e çiftuar me proteina G
-
Receptorët e çiftuar me proteina G (GPCR) lidhen me hormone, neurotransmetues, dhe molekula të ndryshme.
-
Aktivizimi i GPCR shkakton sinjalizimin përmes kaskadës së përbërësve.
-
Disensibilizimi është mekanizmi i inaktivizimit të receptorëve GPCR.
Roli i receptorëve të çiftuar me proteina G në perceptimin ndjesor
-
Receptorët GPCR janë të rëndësishëm për shikim, shije dhe erë.
-
Rodopsina është një GPCR i ndjeshëm ndaj dritës në shkopinjtë e retinës.
Receptorët tirozinkinazikë
-
RTK lidhen me faktorët e rritjes dhe rregullojnë procese të ndryshme qelizore.
-
Aktivizimi i RTK, siç është receptori i insulinës, shkakton fosforilimin e proteinave si pjesë e sinjalizimit brenda qelizës.
-
Rruga e sinjalizimit nga receptori i insulinës aktivizon një shumëllojshmëri efektorësh.
Rruga citokinike Jak-STAT
-
Rregullon përgjigjen ndaj citokinave.
-
Proteinat Jak kinaza fosforilojnë proteinat STAT, të cilat translokohen në bërthamë për të rregulluar shprehjen e gjeneve.
-
Dëmtimet e kësaj rruge ndikojnë në sëmundjet imune dhe kancer.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Ky quiz shqyrton procesin e sinjalizimit qelizor, një mekanizëm thelbësor për komunikimin midis qelizave. Do të mësoni rreth njohjes së stimulit, transmetimit të sinjalit dhe përgjigjeve qelizore. Njihuni me rëndësinë e molekulave sinjalizuese dhe sistemeteve proteinike që mundësojnë këtë proces kompleks.