Sancties en Strafrecht

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is het belangrijkste doel van sancties in een samenleving?

Versterken van de economie

Ontmoedigen van het overtreden van wetten (correct)

Verhogen van de straffen op strafbare feiten

Vergroten van de overheidspopulariteit

Wat wordt bedoeld met speciale preventie?

Straf om het slachtoffer te compenseren

Straf voor het bekeren van andere wetsovertreders

Straf om de dader geen herhaling van delict te laten plegen (correct)

Straf om de publieke opinie te beïnvloeden

Wat wordt er vaak gedaan met verdachten bij hun eerste terechtzitting?

Ze worden meteen vrijgesproken

Ze krijgen vaak een voorwaardelijke straf (correct)

Ze ontvangen altijd een gevangenisstraf

Er wordt geen straf opgelegd

Hoe speelt vergelding een rol in de zin van de straf?

Het compenseert het leed van het slachtoffer Signup and view all the answers

Wat is het doel van generale preventie?

Het ontmoedigen van de samenleving om strafbare feiten te plegen Signup and view all the answers

Welke stelling over de rol van vergelding en preventie is juist?

Vergelding is de grondslag en preventie is het doel van straffen. Signup and view all the answers

Wat zijn sancties in het rechtssysteem?

Regels die de naleving van wetten helpen verzekeren Signup and view all the answers

Welke sanctie zou het meest waarschijnlijk worden opgelegd als preventieve maatregel?

Voorwaardelijke straf zonder toezicht Signup and view all the answers

Wat zijn de maximumtermijnen voor inverzekeringstelling van een verdachte?

3 dagen en 3 dagen verlenging Signup and view all the answers

Wat is het doel van de aanhouding van een verdachte?

Om de verdachte naar een plaats van verhoor te brengen Signup and view all the answers

Welke van de volgende strafmiddelen kan de Officier van Justitie toepassen via een strafbeschikking?

Taakstraf van maximaal 180 uur Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als de dagvaarding niet op de juiste wijze is betekend?

De dagvaarding is nietig Signup and view all the answers

Wie is bevoegd om een verdachte te staande te houden?

Iedere opsporingsambtenaar Signup and view all the answers

Wat is een voorwaarde voor bewaring van een verdachte?

Er zijn ernstige bezwaren tegen de verdachte Signup and view all the answers

Welke van de volgende opschortingstermijnen geldt voor gevangenhouding?

Maximaal 90 dagen Signup and view all the answers

Wat is de rol van de OvJ bij een sepot?

De OvJ doet afstand van vervolging Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste recht dat aan een verdachte wordt verleend tijdens zijn aanhouding?

Het recht op zwijgen Signup and view all the answers

Bij welk type straf kan de Officier van Justitie niet zelfstandig een strafbeschikking uitvaardigen?

Misdaden met een gevangenisstraf van meer dan 6 jaar Signup and view all the answers

Waarom is de aanwezigheid van een verdachte bij de terechtzitting belangrijk?

Om gebruik te maken van zijn aanwezigheidsrecht Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met een verdachte die na de aanhouding in voorlopige hechtenis zit?

Hij blijft gedetineerd tot de terechtzitting Signup and view all the answers

Wat kan een rechter doen als de dagvaarding niet is betekend?

De dagvaarding opnieuw betekenen Signup and view all the answers

Welke straf heeft de OvJ niet de bevoegdheid om op te leggen via een strafbeschikking?

Gevangenisstraf van 10 jaar Signup and view all the answers

Wat is de rol van het Openbaar Ministerie in het strafproces?

Het OM belast met de vervolging van strafbare feiten. Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met het nemo tenetur-beginsel?

Een verdachte hoeft niet mee te werken aan zijn eigen veroordeling. Signup and view all the answers

Wat kenmerkt een accusatoir strafproces?

De partijen zijn in beginsel gelijkwaardig. Signup and view all the answers

Wat is een sepot in het strafproces?

De beslissing om niet tot vervolging over te gaan. Signup and view all the answers

Wat is het doel van het opsporingsonderzoek?

Het achterhalen van de ware toedracht en verzamelen van bewijs. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van het voorbereidend onderzoek?

Het is een fase die aan de behandeling ter terechtzitting voorafgaat. Signup and view all the answers

Welke bevoegdheid heeft de rechter-commissaris niet?

Het geven van straffen aan verdachten. Signup and view all the answers

Wat is de minimale periode die verstreken moet zijn tussen de betekening van de dagvaarding en de terechtzitting?

Tien dagen Signup and view all the answers

Wie kan volgens artikel 27 lid 1 Sv als verdachte worden aangemerkt?

Degene met een redelijk vermoeden van schuld Signup and view all the answers

Welk recht heeft een verdachte tijdens het strafproces?

Het recht op rechtsbijstand. Signup and view all the answers

Wat is het gevolg van een klacht voor klachtdelicten?

Vervolging kan alleen plaatsvinden na een klacht. Signup and view all the answers

Wat is het spreekrecht voor slachtoffers volgens artikel 51e Sv?

Spreekrecht geldt alleen voor gevangenisstraffen van acht jaar of meer Signup and view all the answers

Welke twee hoofdcomponenten kent het strafproces?

Het voorbereidend onderzoek en het onderzoek ter terechtzitting. Signup and view all the answers

Wat zijn de gewone rechtsmiddelen die beschikbaar zijn voor een verdachte?

Hoger beroep en cassatie Signup and view all the answers

Wat is de termijn voor het instellen van een rechtsmiddel na een rechterlijke beslissing?

Veertien dagen Signup and view all the answers

Wat is een beperking die kan optreden tijdens een opsporingsonderzoek?

Inbreuk op de grondrechten, zoals privacy. Signup and view all the answers

Wie kan cassatie aanvragen volgens de wet?

Zowel de verdachte als het OM Signup and view all the answers

Wat is de rol van de rechter-commissaris in het opsporingsonderzoek?

De rechter-commissaris heeft toezichthoudende bevoegdheden. Signup and view all the answers

Wat moet er worden opgemaakt tijdens een opsporingsonderzoek?

Een proces-verbaal. Signup and view all the answers

Onder welke voorwaarde kan een openbaar lichaam niet strafrechtelijk worden vervolgd?

Als het handelt volgens een opgedragen bestuurstaak Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als de verdachte in hoger beroep in beroep komt?

De zaak wordt opnieuw behandeld Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste grond voor herziening volgens artikel 457 lid 1 sub c Sv?

Het verschijnen van nieuw bewijs Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met de term 'benadeelde partij'?

Degene die als gevolg van een strafbaar feit schade heeft geleden Signup and view all the answers

Wat houdt de drempelregeling in voor cassatie?

Cassatie kan alleen als de straf boven een bepaalde grens ligt Signup and view all the answers

Wie kan een vordering tot schadevergoeding indienen volgens artikel 51f Sv?

Het slachtoffer Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen is juist over privaatrechtelijke rechtspersonen?

Ze kunnen altijd vervolgd worden voor strafbare feiten Signup and view all the answers

Wat zijn de rechten van slachtoffers volgens artikel 51a Sv?

Slachtoffers hebben recht om te worden geïnformeerd Signup and view all the answers

Wat is de strekking van het arrest Volkel?

De officier van justitie is niet ontvankelijk in de vervolging van de Staat. Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken is juist met betrekking tot de Pikmeer-arresten?

Gemeenten hebben strafrechtelijke immuniteit als ze overheidstaken uitoefenen. Signup and view all the answers

Wat was de aanleiding voor het vonnis in de zaak Volkel?

Het lekkende van kerosine uit een brandstofopslagtank. Signup and view all the answers

Welke elementen zijn voor de Hoge Raad vereist om strafrechtelijke immuniteit aan te nemen?

De gedraging moet plaatsgevonden hebben in de context van de bestuurstaak. Signup and view all the answers

Wat was de rol van de gemeente in de Pikmeer-arresten?

De gemeente gaf opdracht tot het uitbaggeren en illegaal storten van verontreinigd materiaal. Signup and view all the answers

Wat was een belangrijke conclusie van de Hoge Raad over de immuniteit van lagere overheden?

Immuniteit is afhankelijk van de aard van de gedragingen. Signup and view all the answers

Wat peut de Hoge Raad beslissen over de gerechtvaardigdheid van een gedraging van een openbaar lichaam?

Dat de gedraging onder bepaalde omstandigheden gerechtvaardigd kan zijn. Signup and view all the answers

Wat moet er volgens het Zwolsman-criterium aanwezig zijn om de niet-ontvankelijkheid van het OM te rechtvaardigen?

Een grove schending van de beginselen van een behoorlijke procesorde Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken is waar met betrekking tot strafrechtelijke immuniteit?

Immuniteit kan alleen worden aangenomen als de gedraging door bestuursfunctionarissen wordt uitgevoerd as onderdeel van hun taak. Signup and view all the answers

Wat was een gevolg van de politieke en juridische discussies rondom de Schiedammer parkmoord?

Er ontstond bezorgdheid over bevooroordeeld onderzoek door de autoriteiten. Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste voorwaarde voor de intrekking van een verklaring van rijvaardigheid volgens de Afdeling?

Dat er twijfels bestaan over de geldigheid van het examen. Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren speelt een rol bij het bepalen of het CBR een rijvaardigheidsverklaring kan intrekken?

Aantoonbare samenwerking tussen examinator en rijscholen voor frauduleuze goedkeuring. Signup and view all the answers

Wat resulteert frequent uit een schending van de beginselen van een goede procesorde, in plaats van niet-ontvankelijkheid van het OM?

Strafvermindering voor de verdachte. Signup and view all the answers

Wat was een van de redenen voor het onderzoek naar de examinator van het CBR?

Anonieme meldingen van frauduleuze samenwerking. Signup and view all the answers

Wat kan een gevolg zijn wanneer het OM niet-ontvankelijk wordt verklaard?

De vervolging kan niet opnieuw worden gestart. Signup and view all the answers

Wat houdt het nemo tenetur-beginsel in?

Iemand kan niet gedwongen worden om tegen zichzelf te getuigen. Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de strafrechtelijke immuniteit van openbare lichamen is juist?

Slechts bij specifieke bestuursfuncties kan immuniteit bestaan. Signup and view all the answers

Wat kan er volgens de wet worden gedaan als de dagvaarding niet correct is betekend?

De rechter kan de zaak verwerpen. Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke maatregel na de ontdekking van onrechtmatige rijvaardigheidsexamens?

Er moeten indicatoren ontwikkeld worden voor het identificeren van frauduleuze kandidaten. Signup and view all the answers

Wat moet volgens de rechterlijke uitspraken worden aangetoond bij het intrekken van een rijvaardigheidsverklaring?

Het CBR moet bewijzen dat de verklaring onterecht is afgegeven. Signup and view all the answers

Study Notes

Sancties in het Nederlandse Recht

Sancties zijn essentieel voor de naleving van wetten en regels, en zorgen voor afschrikking van overtredingen.
Sancties zijn divers in aard en ernst, afhankelijk van de overtreding en relevante wetgeving.

Strafrecht

Doel van straf: Vergelding (vooral bij slachtoffers = genoegdoening), en preventie (voorkomen van toekomstige delicten).
- Speciale preventie: Straf voor de dader om terugval te voorkomen. Vaak wordt een voorwaardelijke straf toegepast.
- Generale preventie: Straf voor alle burgers om hen af te schrikken van misdaden. Strafzaak met bekendheid kan preventief werken.
Veiligheid van de samenleving: Gevangenisstraf kan opgelegd worden om de samenleving te beschermen.
Strafrecht: Toebrengen van leed aan zowel slachtoffer als dader door straf.
Strafrechtelijke aansprakelijkheid van de Staat: De Staat kan niet strafrechtelijk worden vervolgd (Arrest Volkel).
Strafrechtelijke immuniteit van openbare lichamen: Immuniteit alleen als de gedraging enkel door bestuursfunctionarissen kan worden verricht in het kader van hun taak (Arrest Pikmeer II). Dit betekent geen immuniteit in andere gevallen, zelfs niet voor opdrachtgevers/feitelijke leidinggevenden.

Strafprocesrecht

Doel van strafprocesrecht: Verwezenlijken van materieel strafrecht door regels over opsporing, vervolging, en berechting van verdachten.
Wetsvoorstel nieuw Wetboek van Strafvordering: Huidige wetboek (uit 1926) is verouderd. Nieuw wetboek gericht op versterking positie van verdachten & slachtoffers.
Vervolgingsmonopolie: OM heeft het alleenrecht op strafvervolging.
Accusatoir en inquisitoir strafproces:
- Accusatoir: Onafhanklijke rechter; gelijkwaardige partijen (vervoerder & OvJ).
- Inquisitoir: Gelijkwaardigheid onvolledig; rechter onderzoekt verdachte zelf. Voorbereidend onderzoek is in Nederland vooral inquisitoir.
Dwangmiddelen: Recherchemethodes worden toegepast;
- Nemo tenetur-beginsel: Verdachte mag niet gedwongen worden mee te werken aan eigen veroordeling.
Raadsman: Recht op rechtsbijstand voor verdachten (uitsluitend verplicht bij Hoge Raad).
Opportuniteitsbeginsel: OM kan afzien van vervolging (sepot) als dit opportuun (verstandig) is. Slachtoffer kan beklag indienen bij Hof.
Niet-ontvankelijkheid OM: Slechts ernstige inbreuken op procesorde kunnen leiden tot niet-ontvankelijkheid (Arrest Zwolsman).
Het voorbereidend onderzoek:
- Opsporingsonderzoek: Doel is achterhalen toedracht, dader vinden, en bewijs verzamelen (proces verbaal - schriftelijk).
- Inbreuk op grondrechten (bijvoorbeeld privacy, artikel 8 EVRM): Afluistering vereist toestemming rechter-commissaris.
Rechtbank-commissaris:
- Toezicht op opsporingsonderzoek.
- Bevoegdheden: verhoren getuigen/deskundigen, beslag nemen op spullen. Alleen door commissaris is een doorzoeking zonder heterdaad mogelijk.
Vrijheidsbenemende dwangmiddelen: In maximaal termijnen:
- Staandehouden: Identificatie, eventueel aanhouding.
- Aanhouding: Heterdaad, brengen verdachte naar verhoor (max. 6 uur).
- Inverzekeringstelling: Max. 3 dagen vastzetting; onderzoek niet verstoren.
- Bewaring: Ernstige bezwaren; beslissing rechter-commissaris. Limitatief opgesomde situaties en gronden nodig.
- Gevangenhouding: Verlenging bewaring met max. 90 dagen; Dagvaarding en op de zitting zijn vereist.
- Gevangenneming: Alleen tijdens onderzoek ter terechtzitting; rechtbank.
Strafbeschikking: OvJ beslist over vervolging / strafbeschikking (misdrijven, overtredingen met max. 6 jaar gevangenisstraf)
- Strafmogelijkheden: Taakstraf, geldboete, maatregelen, of aanwijzingen.
Dagvaarding: Formaliteit voor aanvang van de zitting met specificaties van de tijd & plaats van het delict.
- Betekenis (uitreiking): Persoonlijk voor kennisgeving.
- Termijnen: 10 dagen tussen betekening en zitting voor verdachte voorbereiding.
- Nietigheid: Onjuiste betekening van de dagvaarding is nietig.
Verdachte: Personen die worden aangemerkt als verdachte als er een vermoeden van schuld bestaat.
- Kinderen: Onder de 12 jaar kunnen niet strafrechtelijk vervolgd worden (voor een feit gepleegd vóór de leeftijd 12). Ook rechtspersonen kunnen strafbare feiten begaan en worden vervolgd.
- Openbare lichamen en Staat: Staat niet strafrechtelijk vervolgd kan worden (arrest Volkel). Openbare lichamen kunnen enkel als er sprake is van buiten uitvoering van een bestuurstaak (arrest Pikmeer II).
Slachtoffer:
- Rechten in het strafprocesrecht.
- Informatieverstrekking, toegang tot processtukken, raadsman, spreekrecht (min. 8 jaar gevangenisstraf), en schadevergoeding.
Justitiële dwaling (arrest Schiedammer parkmoord): Een veroordeling kan herzien worden als nieuwe, cruciale feiten aan het licht komen. Dit arrest wijst op de potentiële problemen met dader-georiënteerde onderzoeken.

Rechtsmiddelen

Gewone Rechtsmiddelen:
- Beroep (Gerechtshof): tegen vonnis. (Hoger beroep).
- Cassatie (Hoge Raad): tegen arresten. Slechts bij voldoende belangrijk bedrag, anders is er geen mogelijkheid.
- Buitengewone Rechtsmiddelen:
  - Cassatie in belang van de wet: Procureur-generaal Hoge Raad; onduidelijke kwesties.
  - Herziening: Wanneer nieuwe feiten aan het licht komen die de uitspraak zouden kunnen beïnvloeden (bijv. arrest Schiedammer Parkmoord).

Intrekking rijbewijs

Intrekking rijbewijs (ABRvS 2017): Het CBR kan een eerder afgegeven rijbewijs intrekken bij aanzienlijke twijfel over de echtheid van het examen. De bewijslast ligt bij het CBR om aan te tonen dat de verklaring ten onrechte is verleend. Intrekking is belastend en valt onder de criterium van een "criminal charge" indien de verkeersveiligheid in gevaar komt.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Deze quiz onderzoekt het begrip sancties binnen het Nederlandse recht en de rol van straf in de maatschappij. Leer hoe sancties functioneren als een afschrikmiddel en de belangrijke doelen van straf waaronder vergelding en preventie. Ontdek ook het proces en de regels die bijdragen aan de handhaving van het strafrecht.