Rối loạn nuốt và vận ngôn trong ALS

Study Notes

Rối loạn nuốt trong ALS

Chức năng nuốt quan trọng cho dinh dưỡng bệnh nhân ALS. Thiếu dinh dưỡng sớm làm mất khối lượng và sức mạnh cơ bắp.
Rối loạn nuốt có thể gây viêm phổi hít, suy hô hấp.
Dấu hiệu sớm rối loạn nuốt: chảy nước dãi, giọng ẩm, ho sau khi uống, trào ngược mũi, ăn lâu.
Nên thăm khám chuyên viên âm ngữ trị liệu khi bắt đầu gặp khó khăn.
Kỹ thuật bù trừ giúp giảm nguy cơ hít phải và nghẹn. Thay đổi độ đặc thức ăn có thể được khuyến nghị.
Đặt ống dẫn ăn được chỉ định khi: viêm phổi hít, FVC giảm 50%, giảm cân 10%, ăn lâu gây suy giảm chất lượng cuộc sống.
Đặt ống thông dạ dày qua da bằng nội soi lâu dài giúp kéo dài tuổi thọ.

Rối loạn vận ngôn

Rối loạn vận ngôn trong ALS có thể do liệt cứng, mềm, hoặc phối hợp.
Khó khăn vận ngôn giai đoạn đầu có thể xử lý bằng kỹ thuật bù trừ như: nói to, chậm lại.
Âm ngữ trị liệu không được chứng minh hiệu quả cho ALS.
Khi khó khăn vận ngôn nặng cần phương pháp giao tiếp thay thế.
Phương pháp giao tiếp thay thế (công nghệ thấp): bảng chữ/tranh, bảng điện.
Phương pháp giao tiếp thay thế (công nghệ cao): ứng dụng giọng nói điện thoại, máy tính bảng, thiết bị AAC.

Phục hồi chức năng hô hấp

Suy hô hấp là nguyên nhân chính gây tử vong trong ALS.
Suy hô hấp trong ALS (không có bệnh phổi nền) là do cơ học, do yếu cơ làm phổi không phồng đầy.
Triệu chứng suy hô hấp thường xuất hiện khi FVC giảm xuống dưới 50% so với dự đoán.
Theo dõi chức năng phổi (đặc biệt FVC) 1-3 tháng 1 lần, tùy tốc độ tiến triển.
Giảm thông khí đêm là biểu hiện sớm: mất ngủ, thức giấc nhiều lần, ác mộng, đau đầu sáng, lo lắng, mệt mỏi, buồn ngủ ngày.
Theo dõi nồng độ oxy vào ban đêm.
Dấu hiệu sớm khác: ho yếu, khó làm sạch đờm.
Quản lý suy hô hấp liên quan đến phòng ngừa nhiễm trùng, hỗ trợ thông khí không xâm lấn hoặc xâm lấn.
Tiêm phòng cúm hàng năm và tiêm phòng phế cầu khuẩn được khuyến khích.

Description

Khám phá sự quan trọng của việc điều trị rối loạn nuốt và vận ngôn ở bệnh nhân ALS. Tìm hiểu về các dấu hiệu sớm, tác động của rối loạn này và các kỹ thuật bù trừ hữu ích để cải thiện chất lượng cuộc sống. Quiz sẽ giúp bạn nhận biết các vấn đề chính và giải pháp liên quan đến điều trị.