Қазақстандағы Экономикалық Реформалар

Қазақстандағы Жаңа Экономикалық Жүйенің Қалыптасуындағы Қиыншылықтар мен Кемшіліктер

• 1990 жылдардың басында Қазақстан жоспарлы экономикадан нарықтық экономикаға көшу үдерісін бастан кешірді. Бұл көшу процесі қиыншылықтар мен кемшіліктерсіз болған жоқ.

Қиыншылықтар

• Экономикалық тұрақсыздық: Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін экономикалық байланыстар үзілді, өндіріс тоқтап, жоғары инфляция байқалды. 1992-1994 жылдардағы жоғары инфляция халықтың өмір сүру деңгейін төмендетті.

• Жұмыссыздық: Кеңес дәуірінің кәсіпорындары жаңа нарықтық талаптарға бейімделе алмады, жұмыссыздық, әсіресе ауыл шаруашылығы мен өндіріс саласында, артты.

• Әлеуметтік қиыншылықтар: Реформалар әлеуметтік қолдау жүйесін әлсіретті, көп азаматтар кедейлікке ұшырады. Әлеуметтік бағдарламалар азайды.

• Құқықтық және институционалдық негіздің жетіспеушілігі: Нарық экономикасын қолдау үшін қажетті заңдар мен институттар баяу қалыптасты, бұл реформалардың баяулауына әсер етті.

• Қаржы тапшылығы: Реформаларды қаржыландыру қиын болды. Экономикалық тұрақсыздық шетелдік инвесторларды қорқытты.

Кемшіліктер

• Әлеуметтік теңсіздік: Байлар мен кедейлер арасындағы айырмашылық күшейді. Байлықтың тез жиналуы, әсіресе мемлекеттік мүліктің жекешелендіру процесінде.

• Жоғары инфляция: Жоғары инфляция халықтың жинақтары құнсызданды, теңгенің енгізілуі алғашқы кезде экономикалық тұрақтылықты толығымен қамтамасыз ете алмады.

• Коррупция: Өтпелі кезеңде коррупция күшейді, жекешелендірудің ашық емес жүргізілуі мемлекеттік активтерді төмен бағамен сатуға әкелді.

• Өндіріс көлемінің төмендеуі: КСРО-дан кейінгі өндірістік кәсіпорындар жаңа талаптарға бейімделе алмады және жабылды, ауыр өнеркәсіп пен машина жасау саласы ерекше зардап шекті.

• Ауыл шаруашылығының дағдарысы: Колхоздар мен совхоздар таратылды, шаруа қожалықтары құрылды, бірақ бұл ауысу процесі ауыр болды, көптеген ауылдар экономикалық құлдырауға ұшырады.

Үміт және Жетістіктер

• 1990 жылдардың соңында Қазақстандағы экономикалық өсім белгілері байқалды. Шетелдік инвестициялар келді, әсіресе мұнай және газ саласында ірі жобалар жүзеге асырылды.
• "Қазақстан-2030" стратегиясы экономиканы тұрақтандыруға жол ашты.

Бұл тест Қазақстанның 1990 жылдардағы нарықтық экономикаға көшуінің қиыншылықтары мен кемшіліктерін қарастырады. Экономикалық тұрақсыздық, жұмыссыздық, әлеуметтік қиыншылықтар және құқықтық негіздің жетіспеушілігі жайында сұрақтар бар.