Қазақ хандығының тарихы

Study Notes

Қазақ хандығы

Құрылу кезеңі:
- 15 ғасырда құрылды.
- Қазақ хандығының негізін салушы – Жәнібек хан.
География:
- Орталық Азияның кең аумағын қамтыды.
- Негізгі территориясы қазіргі Қазақстан жері.
Саяси құрылым:
- Моноархиялық жүйе; хан билігі.
- Ханның айналасында ақсүйектер мен ру басылары болды.
Экономика:
- Мал шаруашылығы – басты экономика саласы.
- Сауда мен егіншілік те дамыды.
Мәдениет:
- Ұлттық құндылықтар мен дәстүрлердің сақталуы.
- Ауыз әдебиеті, музыка, өнер – маңызды рөл атқарды.
Әскери құрылым:
- Жаугершілік дәуір; әскери тактика мен ұйым.
- Дәстүрлі әскери құрылым: жаяу және атты әскер.
Дипломатиялық қатынастар:
- Көрші мемлекеттермен (Моғолстан, Ресей, Қытай) қатынастар.
- Сыртқы саясатын нығайтуға ұмтылу.
Тарихи маңызы:
- Қазақ халқының ұлттық бірлігінің негізі.
- Хандығының қалыптасуы қазақтардың этникалық, мәдени, саяси идентичностарын бекітуге ықпал етті.
Басқыншылық:
- XVI-XVII ғасырларда жоңғар шапқыншылығы.
- Қазақ халқының күресі мен батырлар туралы аңыздар.
Кейінгі тағдыр:
- XVIII ғасырда Қазақ хандығының әлсіреуі.
- Ресей империясының экспансиясы.
Тарихи тұлғалар:
- Керей хан, Жәнібек хан, Абылай хан – қазақ хандығының танымал билеушілері.
Құқықтық жүйе:
- Дәстүрлі құқық нормалары (әдет-ғұрып құқығы).
- Ханның заң шығарушылық функциялары.
Дін:
- Ислам дінінің таралуы; суннизм бағыты.
- Діни көшбасшылардың рөлі.
Әлеуметтік құрылым:
- Рулар мен тайпалардың қоғамдағы орны.
- Ақсүйектер, орта тап, қарапайым халық.

Қазақ хандығының құрылуы

15 ғасырда құрылуы, негізін салушы Жәнібек хан.

География

Орталық Азияның кең аумағын қамтиды.
Негізгі территориясы қазіргі Қазақстан жері.

Саяси құрылым

Моноархиялық жүйе, хан билігі үстемдігі.
Ханның айналасында ақсүйектер мен ру басылары тұрады.

Экономика

Мал шаруашылығы басты сала ретінде дамыды.
Сауда мен егіншіліктің өркендеуі байқалады.

Мәдениет

Ұлттық құндылықтар мен дәстүрлердің сақталуы мәдениеттің негізін құрайды.
Ауыз әдебиеті, музыка, өнер маңызды рөл атқарады.

Әскери құрылым

Жаугершілік дәуір ерекшеліктері; әскери тактика мен ұйым.
Дәстүрлі әскери құрылым жаяу және атты әскерден тұрады.

Дипломатиялық қатынастар

Көрші мемлекеттер (Моғолстан, Ресей, Қытай)мен қарым-қатынас орнату.
Сыртқы саясатын нығайтуға ұмтылу.

Тарихи маңызы

Қазақ халқының ұлттық бірлігінің бастауы.
Этникалық, мәдени, саяси идентичностарды бекітуге ықпал етті.

Басқыншылық

XVI-XVII ғасырларда жоңғар шапқыншылығы болды.
Қазақ халқының күресі мен батырлар туралы аңыздар қалыптасты.

Кейінгі тағдыр

XVIII ғасырда Қазақ хандығы әлсірейді.
Ресей империясының экспансиясы және оның салдары.

Тарихи тұлғалар

Керей хан, Жәнібек хан, Абылай хан қазақ хандығының танымал билеушілері.

Құқықтық жүйе

Дәстүрлі құқық нормалары (әдет-ғұрыс құқығы) басшылыққа алынды.
Ханның заң шығару функциялары.

Дін

Ислам дінінің, әсіресе суннизм бағытының таралуы.
Діни көшбасшылар қоғамда маңызды рөл атқарды.

Әлеуметтік құрылым

Рулар мен тайпалардың қоғамдағы орны мен рөлі.
Ақсүйектер, орта тап, қарапайым халықтың ұйымы.

Description

Бұл тестде Қазақ хандығының құрылуы, саяси жүйесі, экономикасы, мәдениеті мен дипломатиялық қатынастары туралы ақпарат беріледі. Сонымен қатар, хандықтың тарихи маңызы мен басқыншылық мәселелері қарастырылады.