Questions and Answers
Қазақ хандығының құрылу уақыты қашан?
Қазақ хандығының негізін қалаушылар кімдер?
Қазақ хандығының саяси құрылымы қандай жүйені қамтиды?
Қазақ хандығының экономикалық негізі неден тұрды?
Signup and view all the answers
Тәуке хан қандай маңызды заңдар жинағын шығарды?
Signup and view all the answers
Кім Жәнібек ханның тұсында қазақ хандығының біріктірушісі болды?
Signup and view all the answers
Қазақ хандығының құрылуы кезінде Қазақстанда қандай тарихи оқиға орын алды?
Signup and view all the answers
Қазақ хандығы құрамына кіретін тайпалар туралы не дұрыс?
Signup and view all the answers
Ханның негізі рөлі қандай?
Signup and view all the answers
Қазақ хандығында билік қалай бөлінген?
Signup and view all the answers
Қазақ хандығының негізгі мақсаттары қандай болды?
Signup and view all the answers
Би мен қазының рөлі қандай?
Signup and view all the answers
Қазақ хандығының саяси құрылымындағы жиналыстардың мақсаты не?
Signup and view all the answers
Қазақ хандығының құрылуына әсер еткен негізгі тұлғалар кімдер?
Signup and view all the answers
Study Notes
Қазақ хандығының құрылуы
- Құрылу уақыты: 15 ғасырдың басы, 1465-1466 жылдар.
- Негізін қалаушылар: Жәнібек пен Керей.
-
Алғышарттары:
- Монғол шапқыншылығынан кейінгі қазақтардың этникалық және саяси бірігуі.
- Әбілқайыр ханның билігіне қарсы күрес.
- Мақсаты: Қазақ халқының тәуелсіздігін сақтау, қуатты мемлекет құру.
Саяси құрылым
-
Басқару жүйесі:
- Хан (мемлекет басшысы) - саяси билікті орталықтандырған.
- Билер - жергілікті басқару, құқық қорғау, халықтың мүддесін қорғау.
-
Әскери құрылым:
- Жайық, Тобыл, Іле, Шу өзендерінде негізделген әскери жасақтар.
- Жорықтар мен соғыстарда қазақ халқының бірлігін арттыру.
-
Экономикалық негіз:
- Мал шаруашылығы, сауда, көшпелі өмір.
Тарихи тұлғалар
-
Жәнібек хан:
- Қазақ хандығының біріктірушісі, алғашқы хан.
-
Керей хан:
- Жәнібекпен бірге ханды негіздеген, халықтың қолдауын алған.
-
Абылай хан:
- 18 ғасырда хандықты нығайту, Ресеймен және Қытаймен дипломатиялық қарым-қатынас орнату.
-
Тәуке хан:
- "Жеті жарғы" заңдар жинағын шығарған, хандықты ортақ басқару жүйесіне енгізген.
Қазақ хандығының құрылуы
- Құрылу уақыты: 15 ғасырдың басы, нақтырақ 1465-1466 жылдары.
- Негізін қалаушылар: Қазақ хандығын Жәнібек және Керей хан негіздеді.
-
Алғышарттары:
- Монғол шапқыншылығынан кейін қазақтардың этникалық және саяси бірігу процесі басталды.
- Әбілқайыр ханның билігіне қарсы күрес жүргізілді.
- Мақсаты: Қазақ халқының тәуелсіздігін сақтау және қуатты мемлекет құру болды.
Саяси құрылым
-
Басқару жүйесі:
- Хан – мемлекеттің басшысы, саяси билікті орталықтандырған.
- Билер – жергілікті басқару, құқық қорғау және халықтың мүддесін қорғау үшін жауапты.
-
Әскери құрылым:
- Жайық, Тобыл, Іле, Шу өзендерінде әскери жасақтар құрылды.
- Жорықтар мен соғыстар қазақ халқының бірлігін арттыруда маңызды рөл атқарды.
-
Экономикалық негіз:
- Мал шаруашылығымен айналысу, сауда – көшпелі өмірдің басты элементтері.
Тарихи тұлғалар
- Жәнібек хан: Қазақ хандығының біріктірушісі және алғашқы ханы.
- Керей хан: Жәнібекпен бірге ханды негіздеген, халықтың қолдауын алған көшбасшы.
- Абылай хан: 18 ғасырда хандықты нығайту мен Россия және Қытаймен дипломатиялық байланыстар орнатуда маңызды рөл атқарды.
- Тәуке хан: "Жеті жарғы" заңдар жинағын шығарды, хандықты ортақ басқару жүйесіне енгізді.
Қазақ хандығының құрылуы
- Құрылу мерзімі: 15 ғасырдың ортасы, 1465-1466 жылдар.
- Алтын Орда құлдырауы нәтижесінде қазақ тайпаларының бірігуі басталды.
- Көшпелі өмір салтының дамуы хандықтың қалыптасуына ықпал етті.
- Жәнібек хан және Керей хан – Қазақ хандығының негізін қалаушылар.
- Хандық құрамына Орта жүз, Ұлы жүз, Кіші жүз тайпалары енгізілді.
- Мақсаты: Қазақ халқының саяси бірлігін қамтамасыз ету және сыртқы қауіптерден қорғау.
Саяси құрылым
- Хан – мемлекет басшысы, әскери және саяси жетекші.
- Ханның өкілеттіктеріне заң шығару, соғыс жариялау, дипломатиялық қатынастар орнату кіреді.
- Сұлтандар – ханның туыстары, билік жүргізуші элита, облыстарды басқаруға жауапты.
- Би – ауыл, ру, тайпа басшы, халықтың дәстүрлі құқықтарын қорғаушы.
- Қазы – сот органының өкілі, құқықтық мәселелерді шешумен айналысады.
- Жиналыстар: ру басшылары мен сұлтандар маңызды мәселелерді талқылайды.
- Мәслихат – хандықтың ішкі және сыртқы саясатын анықтайтын кеңес.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Бұл викторина қазақ хандығының құрылуы, саяси құрылымы және тарихи тұлғалар туралы мәліметтерді қамтиды. Қазақ хандығының қалыптасу кезеңін, негізгі тұлғаларды және олардың рөлін зерттеуге көмектеседі. Сіз қазақ тарихын жақсы білесіз бе?
