Қазақ мемлекеттілігінің ерекшеліктері
8 Questions
4 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Қазақ мемлекетінің идеологиясы неге негізделді?

  • Ортақ тектік және дәстүрлік байланыстарға (correct)
  • Діни сенімдерге
  • Күшті әскери құрылымға
  • Жеке экономикалық мүдделерге

Ханның негізгі құқықтарына қайсысы кірмейді?

  • Мал шаруашылығын дамыту (correct)
  • Ел аумағын басқару
  • Соғыс жариялау, бейбіт келісім жасау
  • Сыртқы саясатты жүргізу

Тәуке ханнан кейін қазақ хандығында қандай өзгеріс болды?

  • Барлық жүздер қайтадан біріктірілді
  • Хан билігі толығымен жойылды
  • Жаңа әскери реформалар енгізілді
  • Әр жүздің өз билеушісі сайланды (correct)

Құрылтайдың негізгі міндеті не?

<p>Мемлекеттік маңызды шешімдер қабылдау (D)</p> Signup and view all the answers

Қазақ хандығында хан кімдерден сайланды?

<p>Шыңғыс хан ұрпақтарынан (C)</p> Signup and view all the answers

Ханды сайлау кезінде кім басым құқыққа ие болды?

<p>Жасы үлкен сұлтан (A)</p> Signup and view all the answers

Қазақ мемлекеттілігінің тұрақтылығын не қамтамасыз етті?

<p>Хан – билер – халық үштігі (A)</p> Signup and view all the answers

Қазақ хандығы қандай мемлекеттер дәстүрін жалғастырды?

<p>Еуразия даласындағы көшпелі (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Дәүләт төзелеше

Казакъ дәүләте ру-кабилә системасы белән оештырылган, соңыннан йөзлек системага берләштерелгән.

Хан сайлау

Хан тик Чыңгыз хан нәселеннән генә сайланган. Олы яшьтәге солтан сайлауда өстенлеккә ия булган.

Хан хокуклары

  1. Ил территориясен идарә итү. 2. Сугыш игълан итү, тынычлык килешүе төзү. 3. Тышкы сәясәт алып бару. 4. Җәза бирү һәм гафу итү. 5. Кануннар чыгару.

Йөзлек система

Казакъ ханлыгы әкренләп үзәксезләнде, һәр йөзлекнең үз ханы булды. Тәүке хан барлык йөзлекләрне берләштергән соңгы бөек хан булды.

Signup and view all the flashcards

Солтаннар

Чыңгыз хан нәселе буларак, алар хакимияткә мирас хокукына ия булган. Олысларны идарә иткәннәр. Корылтайда катнашканнар.

Signup and view all the flashcards

Корылтай

Дәүләт өчен мөһим карарлар кабул ителә торган җыен. Биләр, батырлар, солтаннар катнашкан.

Signup and view all the flashcards

Биләр роле

Биләр халык белән хакимият арасындагы бәйләүче булган. «Хан – биләр – халык» дигән хакимият өчлеге дәүләтнең тотрыклылыгын тәэмин иткән.

Signup and view all the flashcards

Казакъ ханлыгы дәвамчысы

Казакъ ханлыгы Евразия даласындагы күчмә дәүләтләр традицияләрен дәвам итте.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Қазақ мемлекеттілігінің ерекшеліктері

  • Қазақ мемлекеті ру-тайпалық жүйемен ұйымдасып, кейін жүздік жүйеге бірікті.
  • Мемлекет идеологиясы ортақ тектік және дәстүрлік байланыстарға негізделді.
  • Билік жүйесі хан, билер, құрылтай және ұлыстар арқылы жүзеге асырылды.

Хан және хан билігі

  • Хан тек Шыңғыс хан ұрпақтарынан сайланды.
  • Сайлауда жасы үлкен сұлтан басым құқыққа ие болды.
  • Ханды ақ киізге отырғызып сайлау дәстүрі болды.
  • Ханның негізгі құқықтарына ел аумағын басқару, соғыс жариялау, бейбіт келісім жасау, сыртқы саясат және заң шығару кірді.

Жүздік жүйе және орталықсыздану

  • Қазақ хандығы біртіндеп орталықсызданып, әр жүздің өз ханы болды.
  • Тәуке хан барлық жүздерді біріктірген соңғы хан болды.
  • Кейін әр жүздің өз билеушісі сайланды.

Билік қасиеттілігі

  • Хан билігі қасиетті деп есептелді.
  • Шыңғыс хан ұрпақтары билікке ерекше құқықпен ие болды.
  • Биліктің күші ханның жеке беделіне және халықтың мойындауына байланысты болды.

Сұлтандар

  • Шыңғыс хан ұрпақтары билікке мұрагерлік құқығына иe болды.
  • Олар ұлыстарды басқарды.
  • Құрылтайға қатысып, мемлекеттік істерге араласты.

Құрылтай

  • Құрылтай маңызды шешімдер қабылданатын жиын болды.
  • Билер, батырлар, сұлтандар қатысқан.
  • «Жеті жарғы» секілді заңдар осында бекітілді.

Қорытынды

  • Хандық басқару мен ру-тайпалық билік үйлесім тапты.
  • Билер халық пен билік арасын байланыстырды.
  • «Хан – билер – халық» билік жүйесі тұрақтылықты қамтамасыз етті.
  • Қазақ хандығы көшпелі мемлекеттер дәстүрін жалғастырды.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Қазақ мемлекетінің қалыптасуы мен даму ерекшеліктері қарастырылады. Хан билігінің рөлі, жүздік жүйе, биліктің қасиеттілігі және сұлтандар туралы мәліметтер берілген. Тәуке ханның жүздерді біріктіруі және орталықсыздану процесі талқыланады.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser