GGZ boek h8

Een stoornis gekenmerkt door één of meer symptomen: wanen, hallucinaties, en desorganisatie van het spreken of gedrag.

Een psychosespectrumstoornis met symptomen als wanen, hallucinaties, gedesorganiseerd spreken en gedrag.

Vereisen twee of meer symptomen uit (a tot e) die significant aanwezig zijn gedurende minstens één maand (of korter als behandeling succesvol is). Een daarvan moet (a), (b), of (c) zijn.

Symptomen die er wel zijn, maar normaal gezien niet. Inclusief gestoord realiteitsbesef (wanen, hallucinaties) en cognitieve desorganisatie (denkstoornissen).

Vastberaden, onjuiste overtuigingen die niet door de omgeving worden gedeeld.

Zintuiglijke ervaringen zonder externe prikkels. Kan verschillende zintuigen treffen (bv. horen, zien, voelen).

Ongestructureerd en onlogisch spreken, moeilijk te volgen.

Afwezigheid van normale gedragingen. Zoals affectieve vervlakking of initiatiefverlies.

Overtuigingen dat gebeurtenissen een speciale betekenis hebben voor de patiënt.

Een storing in de samenhang van het denken (problemen met het verbinden van ideeën).

Plots stoppen van het denken, vaak met een gevoel van niet in staat zijn om te denken.

De gedachtegang van een patiënt is niet te volgen.

Verlies van controle over en souplesse van bewegingen.

Toestand van bewegingsloosheid waarin de patiënt niet reageert op de omgeving.

Het ontbreken of verminderd aanwezig zijn van psychische uitingen, zoals affectieve vervlakking, initiatieverlies, apathie, gedachtearmoede, alogie, sociaal terugtrekgedrag, en problemen met zelfverzorging.

Vertraagde informatieverwerkingssnelheid, stoornissen in aandacht en werkgeheugen, evenals verminderd verbaal en visueel geheugen en leervermogen. Deze verschijnselen zijn aanwezig in de premorbide fase.

Schizoaffectieve stoornis combineert kenmerken van schizofrenie met symptomen van een stemmingsstoornis (bijv. depressie of manie), terwijl schizofrenie dat niet doet.

Een tijdelijke psychische stoornis gekenmerkt door symptomen die minstens een maand maar minder dan zes maanden aanhouden, en later vaak overgaat in schizofrenie.

Symptomen veroorzaakt door medicijnen (bijv. antipsychotica) of angst voor wanen. Deze symptomen verdwijnen vaak als de oorzaak weggenomen wordt.

Het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5e editie, een gids voor de diagnose van psychische stoornissen, inclusief criteria voor schizofrenie en schizoaffectieve stoornis.

Abnormaal of bizzar gedrag (bijv. katatonie), vertraagde bewegingen, of problemen met het coördineren van fysieke handelingen.

Het bewustzijn of begrijpen van het feit dat men een psychische aandoening heeft.

Een stoornis waarbij symptomen van schizofrenie samengaan met depressieve of manische episodes.

1. Ononderbroken periode met depressieve of manische episode + schizofrenie symptomen.
2. Wanen of hallucinaties (minstens 2 weken) zonder stemmingsstoornis.
3. Stemmingsstoornis-symptomen aanwezig grootste deel van de ziekte.

Gunstiger dan schizofrenie.

Een stoornis gekenmerkt door een of meer wanen die minstens een maand aanhouden.

1. Eén of meerdere wanen (minstens een maand).
2. Nooit voldaan aan criteria voor schizofrenie.
3. Hallucinaties niet prominent en gekoppeld aan waanthema.
4. Functioneren niet beperkt door wanen.

Een psychotische episode die minstens een dag, maar korter dan een maand duurt, met volledige terugkeer naar normaal functioneren.

1. Voldoen aan criteria voor schizofrenie.
2. Episode duurt minstens een dag, maar minder dan een maand.

De diagnose schizofrenie wordt gesteld op basis van de anamnese (gesprek met de patiënt) en status mentalis onderzoek, waarbij de huidige episode en verleden beoordeeld worden. Informatie van familie, buren, huisarts of politie kan ook belangrijk zijn.

Schizofrenie onderscheidt zich van andere psychotische stoornissen zoals schizofreniforme stoornis en kortdurende psychotische stoornis door de duur van de symptomen. De waanstoornis heeft niet-bizarre wanen en weinig hallucinaties, met later begin en milder verloop.

Oogvallende psychomotorische symptomen zoals stijfheid of ongebruikelijke bewegingen kunnen wijzen op katatonie, een kenmerk dat soms voorkomt bij schizofrenie.

Gebruik van amfetamine, cocaïne, cannabis of anticholinerge geneesmiddelen kan psychose veroorzaken. Deze mogelijkheid moet altijd worden overwogen.

Somatische aandoeningen zoals temporale epilepsie, infecties van het centrale zenuwstelsel of endocriene aandoeningen, kunnen psychosesymptomen veroorzaken.

Psychosesymptomen kunnen ook voorkomen bij andere psychiatrische stoornissen, waaronder bipolaire en depressieve stoornissen met psychotische kenmerken, OCS, intoxicaties, onttrekkingssyndromen, schizotypische persoonlijkheidsstoornis en borderline persoonlijkheidsstoornis.

De incidentie van schizofrenie is 0,2%, mannen hebben 1,5 keer meer kans om de stoornis te ontwikkelen.

Het percentage mensen in een populatie dat schizofrenie heeft.

De oorzaken en ontwikkelingsmechanismen van schizofrenie.

Genetische factoren spelen een belangrijke rol in de kwetsbaarheid voor schizofrenie.

Een stoornis in de dopamine-neurotransmissie wordt geassocieerd met schizofrenie.

Symptomen die erbij zijn gekomen, zoals hallucinaties en wanen.

Symptomen die er niet meer zijn, zoals motivatieverlies en sociale terugtrekking.

De prefrontale cortex is betrokken bij de pathofysiologie van schizofrenie.

Factoren zoals migratie en trauma kunnen de incidentie van schizofrenie beïnvloeden.