Psychologie: Stemmingsstoornissen en PDS

Een langdurige of extreme stemmingsproblemen die het dagelijkse functioneren belemmeren.

Een depressieve stemming of verlies van interesse en plezier, ook wel anhedonie genoemd.

Een depressieve stoornis kan alleen gediagnosticeerd worden als er in het verleden geen hypomane of manische episoden zijn geweest.

Een depressie kan snel vastgesteld worden als er vijf symptomen gedurende twee weken aanhouden.

De kans op het ontwikkelen van een depressieve stoornis neemt toe vanaf de puberteit.

Een depressieve stoornis kan geleidelijk ontstaan of plotseling door een ingrijpende gebeurtenis.

Een depressieve stoornis waarbij geen sprake is van latere depressieve episoden.

Een depressieve stoornis met meerdere episoden, gescheiden door periodes van minimaal twee maanden zonder klachten.

Een stoornis die gekenmerkt wordt door depressieve symptomen die terugkeren in de week voor de menstruatie.

Depressieve symptomen die dagelijks terugkeren in de week voor de menstruatie.

Een stoornis met wisselende perioden van opgewektheid (manische episodes) en depressieve stemming.

Een periode van minimaal een week waarin de cliënt extreme opgewektheid, overdreven zelfvertrouwen en snelle denkprocessen ervaart.

De expressie van emotie (het affect) en de onderliggende emotie zijn niet in balans, de verhouding klopt niet.

Een slechte eetlust of juist te veel eten, slaapproblemen, gebrek aan energie, lage eigenwaarde, concentratieproblemen en gevoelens van hopeloosheid.

De cliënt is zich tijdens een manische episode vaak niet bewust van de ernst van zijn toestand.

Een diagnose PMDS kan alleen gesteld worden als er dagelijks een symptomenlijst bijgehouden wordt.

Een vorm van depressie waarbij de symptomen tijdens specifieke periodes van het jaar optreden, vaak in de herfst en winter.

Een depressieve episode die optreedt tijdens de zwangerschap of in de vier weken na de bevalling.

Wanneer iemand volledig herstelt van een stemmingsstoornis.

Wanneer een deel van de symptomen van een stemmingsstoornis blijven bestaan, ondanks verbetering.

Wanneer er een aanzienlijke vermindering is van de symptomen van een stemmingsstoornis, met minimaal 50% verbetering.

Een terugval in een manische of depressieve episode binnen twee maanden na volledige herstelling.

Een terugval in een manische of depressieve episode na twee maanden na volledige herstelling.

Wanneer iemand met een bipolaire stoornis meerdere manische of depressieve episodes heeft binnen een periode van vier jaar.

Medicijnen die van invloed kunnen zijn op de stemming, inclusief hartmedicijnen, kalmeringsmiddelen, steroïden, stimulantia, medicijnen voor het zenuwstelsel, pijnstillers, ontstekingsremmers, antibiotica en kankermedicijnen.

Somatische aandoeningen die invloed kunnen hebben op de stemming, waaronder: Parkinson, hormonale aandoeningen, infecties (zoals Pfeiffer), immuunsysteemziekten, reuma, vitaminetekorten en kanker.

Een categorie stemmingsstoornissen waar de symptomen leiden tot lijden of beperkingen in het functioneren, maar niet voldoen aan de criteria voor een specifieke stoornis.

De ernst van een stemmingsstoornis, die bepaalt hoe intensief de behandeling moet zijn.

Een depressie waarbij de persoon geen plezier meer ervaart, geen eetlust heeft, vroeger wakker wordt, en erger is in de ochtend.

Een depressie waarbij de stemming wel reageert op plezierige stimuli, de persoon juist meer eet, en gevoelig is voor kritiek.

Het ervaren van hallucinaties of wanen tijdens een stemmingsstoornis.

De DSM-5 biedt uitgebreide specificaties om verschillende soorten stemmingsstoornissen te beschrijven, van ernst tot klachtenpatronen.

De cognitieve triade beschrijft de drie negatieve gedachten die kenmerkend zijn voor depressie: een negatieve kijk op zichzelf, de wereld en de toekomst.

De cognitieve triade is een onderdeel van een schema: een patroon van denken dat iemand heeft over zichzelf, de wereld en de toekomst. Dit schema is al vroeg in het leven gevormd.

Het diathese-stressmodel in de context van depressie betekent dat er een kwetsbaarheid (diathese) is, zoals een negatief schema, die samen met een stressvolle gebeurtenis de depressieve symptomen triggert.

Geleerde hulpeloosheid beschrijft de opvatting dat men geen controle heeft over de eigen situatie en machteloos is om verandering teweeg te brengen.

Attributiegeoriënteerde geleerde hulpeloosheid benadrukt de rol van de manier waarop we oncontroleerbare gebeurtenissen verklaren (causale attributie). Deze attributie is cruciaal voor het ontwikkelen van hulpeloosheid.

Depressieve stoornis wordt gezien als het resultaat van een leertraject waar operante conditionering centraal staat.

Depressie ontstaat doordat iemand niet is geleerd om beloningen te ontvangen van de omgeving.

Minder beloningen en meer straffen leiden tot sombere gevoelens, vermoeidheid en lichamelijke klachten.

Depressief gedrag wordt in eerste instantie bekrachtigd door aandacht en sympathie.

Na verloop van tijd leidt depressieve gedrag tot irritatie en vermijding, wat de depressie erger maakt.

Cognitieve-operante benadering die depressie verklaart door gebrek aan zelfbekrachtiging.

Depressieve symptomen ontstaan door disfunctionele gedachtenpatronen.

Automatische negatieve gedachten over zichzelf, de wereld en de toekomst.