Psychologia - Zaburzenia Odżywiania i Freuda

Wprowadzenie do Psychoterapii Psychodynamicznej

• Podstawą psychoanalizy jest założenie, że czynniki determinujące powstawanie zaburzeń są nieświadome.
• Pierwszym krokiem w eliminowaniu tych zaburzeń jest uświadomienie tych czynników.
• Uświadomienie nie eliminuje zaburzeń, lecz umożliwia pacjentowi sterowanie sobą i emocjami.
• Celami psychoanalizy są: reorganizacja struktury charakteru, redukcja patologicznych obron, integracja lub korekcja źle ukierunkowanych dążeń, poznanie samego siebie, korekcja rozwojowych odchyleń u dojrzałych osób.

Warunki stosowania psychoanalizy

• gotowość do częstych sesji (4-5/tydz.) po 50 minut, przez 2-5 lat
• względnie dojrzała osobowość pacjenta
• brak kryzysów życiowych
• motywacja do długotrwałego kontaktu
• zdolność do tolerowania frustracji i utrzymania stabilnego związku terapeutycznego
• psychologiczna refleksyjność

Modyfikacje psychoanalizy i definicje psychoterapii psychodynamicznej

• Dodano elementy modyfikacji terapii z uwagi na specyfikę pacjentów.
• Część pacjentów ma trudności z tolerowaniem frustracji i odraczaniem gratyfikacji.
• Metoda psychoanalityczna może nasilać regresję u pacjentów z głębszymi zaburzeniami.
• Modyfikacje dotyczą częstotliwości sesji, aktywności terapeuty i skupienia terapii na konkretnych problemach.
• Zmniejszona presja na tolerowanie frustracji i regresji.

Terapia psychodynamiczna wspierająca i ekspresywna (wglądowa, eksploracyjna)

• Terapia ekspresywna - polega na uświadomieniu i analizie obron.
• Polega na analizie przeniesienia (relacja z obiektem), poznaniu swojej nieświadomości.
• Terapia wspierająca - stosowana u pacjentów z zaburzeniami, ale też dla pacjentów zdrowych, którzy przeżywają kryzys.
• Ma na celu utrzymanie lub odzyskanie normy funkcjonowania.
• Buduje bezpieczne środowisko terapeutyczne i relację wsparcia.

Wskazania do stosowania psychodynamicznej psychoterapii

• Podejście psychodynamiczne może być zastosowane w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych.
• Kluczowa jest diagnoza.
• Najlepiej sprawdza się u pacjentów z zaburzeniami neurotycznymi.

Skuteczność podejścia psychodynamicznego

• Efektywna w leczeniu depresji, zaburzeń lękowych, zaburzeń somatycznych, zaburzeń osobowości i uzależnień.

Klasyczna teoria popędów i teoria rozwoju psychoseksualnego

• Zachowania ludzkie wynikają z wewnętrznych sił popędowych dążących do redukcji napięcia.
• Popędy dążą do zaspokojenia i rozładowania napięcia poprzez przedmiot, który umożliwia jego rozładowanie.
• Popędy samozachowawcze i libido (popęd seksualny) – to ważne kategorie popędów.
• Eros (popęd życia) – dąży do integracji, przetrwania, miłości.
• Thanatos (popęd śmierci) – odpowiada za agresję, autodestrukcję, rozpad.
• Ważnymi mechanizmami przekształcania popędów są sublimacja i wyparcie.
• Przemieszczanie – przekierowanie popędu na inny obiekt.

Teoria rozwoju psychoseksualnego

• Rozwój człowieka przebiega przez określone fazy, a fiksacja wynika z nadmiernej gratyfikacji lub frustracji w danej fazie.
• Fiksacja prowadzi do odciśnięcia wzorców zachowań w osobowości dorosłej.
• Faza oralna, analna, falliczna to kolejne stadium rozwojowe.
• Fiksacja w danej fazie może prowadzić do specyficznych cech osobowości.

Konflikty psychodynamiczne

• Konflikty psychologiczne są związane z mocnymi pobudkami, tak jak: pragnienia seksualne, złość, rywalizacja, szacunek do siebie, chęć bycia kochanym i pielęgnowanym.
• Konflikty diadyczne i zależność – to relacje z obiektem oparte są na lęku, byciu zależnym i wrażliwości na zranienie.
• Konflikty triadyczne – to relacje z obiektem oparte są na rywalizacji dla uzyskania czegoś lub kogoś.

Rozwinięcie i modyfikacje teorii rozwojowej: Teorie relacji z obiektem

• Teoria Klein – to model pozycji schizoidalno-paranoidalnej i depresyjnej, w których dominują konflikty diadyczne i potrzeba kontroli, rywalizacji, strachu przed utratą więzi

Pozycja schizoidalno-paranoidalna

• W pozycji schizoidalno-paranoidalnej dominuje rozszczepienie obiektu na pozytywny i negatywny.
• Cechą charakterystyczną jest dewaluacja, afekty (złość) są niezłożone, zagrażające.

Pozycja depresyjna

• W pozycji depresyjnej osoby stają się bardziej ambivalenty w swoich kontaktach, co wiąże się z pokonaniem trudności i możliwością rozwoju.
• W tej fazie występuje lepsze zrozumienie emocji i relacji z obiektem.

Koncepcja separacji-indywiduacji

• Mahler przedstawiła koncepcję separacji i indywidualizacji, opisując etapy rozwoju dziecka od zależności do niezależności.
• Okresy autystyczny, symbiotyczny, wylęgania, praktykowania i powtórnego zbliżenia są kluczowe.

Donald Winnicott

• Podstawowa koncepcja to "trzymanie", które stwarza poczucie bezpieczeństwa dla rozwoju Ja.

Psychologia Ja - Kohut

• Narcyzm i miłość do obiektu, są traktowane jako oddzielne koncepcje rozwojowe.
• Podstawowa koncepcja Kohuta to "self-obiekty", które wspierają rozwój poczucia własnej wartości u dziecka.
• Dwa rodzaje przeniesień: lustrzane, które pokazuje wartość dla obiektu oraz idealizujące, które pokazuje podziw dla obiektu.

Zaburzenia narcystyczne

• Brak potwierdzenia w dzieciństwie poczucia własnej wartości, prowadzi do zaburzeń narcystycznych.
• Niewłaściwe idealizowanie rodzicielskie prowadzi do niezdolności tworzenia satysfakcjonujących relacji.

Teoria Otto Kernberga

• Rozwój osobowości zależy od relacji między matką i dzieckiem.
• Ważną rolę odgrywają introjekty, identyfikacje, które kształtują obraz własnej osoby.
• Na pierwszym miejscu są konflikty między Ja i obiektem.
• Pojęcie ja-tożsamości osobistej – to zbiór zachowań, relacji z obiektem i emocji.

Poziomy organizacji osobowości

• Zdrowy poziom – osoba potrafi radzić sobie z lękiem i przystosować do trudnych sytuacji.
• Neurotyczny poziom – osoba ma sztywne obrony, które utrudniają elastyczne reagowanie na stres.
• Borderline poziom – osoba ma problemy w relacjach, z przetwarzaniem emocji i ma nawracające impulsy samobójcze.
• Psychotyczny poziom – osoby te mają poważne problemy z postrzeganiem rzeczywistości i są niezdolne podejmować zintegrowanej aktywności.

Radzenie sobie z zagrożeniem samobójczym

• Myśli samobójcze u pacjentów z borderline mogą wynikać z potrzeby kontroli, ekspresji agresji, dewaluacji, i testu dla terapeuty.

Terapia skoncentrowana na przeniesieniu

• celem terapii jest zrozumienie relacji pacjenta z obiektem.
• Ważna jest obserwacja wzorców relacji pacjenta, w tym w relacji z terapeutą.
• Ważna jest integracja rozszczepionych aspektów ja, dzięki rozpoznaniu i integracji aspektów w relacji z obiektem.

Rozumienie psychodynamiczne bulimii

• Podaje informacje o metodzie leczenia, ale więcej szczegółów będzie na zajęciach.

Rozumienie psychodynamiczne anoreksji

• Osoby z anoreksją mają problemy z odróżnieniem od obiektu (częściej matki)
• Mają problemy z rozwinięciem własnej tożsamości.