Psychologia rozwoju dzieci
41 Questions
8 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Jakie zmiany w aktywności elektrycznej mózgu mogą pomóc w rozwoju społecznym?

  • Zwolnienie aktywności fal theta
  • Wzrost częstotliwości fal delta
  • Zmienność w poziomie stresu
  • Zwiększenie aktywności płatów czołowych (correct)

Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje harmonijny etap rozwoju fizycznego?

  • Zbyt duża zależność biologiczna
  • Wysoka sprawność narządów wewnętrznych (correct)
  • Niska odporność organizmu
  • Nieproporcjonalny rozrost ciała

Jak zmiany częstotliwości fal EEG odnoszą się do rozwoju intelektualnego?

  • Są niezwiązane z wiekiem dziecka
  • Wskazują na stagnację rozwoju poznawczego
  • Odzwierciedlają periodyzację rozwoju umysłowego Piageta (correct)
  • Są stałe przez cały okres dzieciństwa

Jakie umiejętności rozwijają się u dzieci w średnim dzieciństwie?

<p>Umiejętności w trzech różnych światach: fizycznym, społecznym i emocjonalnym (C)</p> Signup and view all the answers

Co charakteryzuje rozwój poznawczy w późnym dzieciństwie?

<p>Wysoka wrażliwość zmysłów podobna do dorosłych (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest znaczenie współzależności w kontekście rozwoju człowieka?

<p>Człowiek jest częścią większej zbiorowości. (D)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje procesualność w rozwoju człowieka?

<p>Rozwój przebiega w stadiach i jest procesem ciągłym. (D)</p> Signup and view all the answers

Który z wymienionych czynników nie wpływa na zachowanie człowieka?

<p>Cykliczność pór roku. (C)</p> Signup and view all the answers

Jak definiuje się rozwój w kontekście zróżnicowania i integracji?

<p>Jako proces zmierzający ku większemu zróżnicowaniu i uporządkowaniu. (D)</p> Signup and view all the answers

Czym różni się rytm rozwoju od tempa rozwoju?

<p>Rytm to stopień regularności zmian, a tempo to szybkość zmian. (D)</p> Signup and view all the answers

Co oznacza termin asynchronia w kontekście rozwoju?

<p>Nierównomierny rozwój różnych struktur. (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie mogą być skutki efektu odroczonej stymulacji?

<p>Możliwość ujawnienia efektu w późniejszych okresach. (A)</p> Signup and view all the answers

Który z neurotransmiterów jest związany z występowaniem stanów lęku i depresji?

<p>Serotonina (B), Noradrenalina (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie substancje mogą zaburzyć gospodarkę neurohormonalną?

<p>Alkohol i nikotyna (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie zaburzenie może być wynikiem niskiego poziomu serotoniny?

<p>Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (C)</p> Signup and view all the answers

Co może wywołać zaburzenia rozwojowe w mózgu?

<p>Zaburzenia neurotransmisji (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie skutki mogą mieć nadmiary neurotransmitterów?

<p>Zaburzenia zachowania (B)</p> Signup and view all the answers

Który z wymienionych czynników może wpływać na poziom dopaminy?

<p>Używanie substancji psychoaktywnych (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie zaburzenia mogą wynikać z nieprawidłowości w noradrenaliny?

<p>Stan depresyjny (A), Nadpobudliwość (C)</p> Signup and view all the answers

Jakim typem zaburzenia może być schizofrenia?

<p>Zaburzenie psychiczne (A), Zaburzenie rozwojowe (B)</p> Signup and view all the answers

Który neurotransmiter może być powiązany z wysoką agresywnością?

<p>Serotonina (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie podstawy biologiczne ma przywiązanie według J. Bowlby'ego?

<p>Ma genetycznie zaprogramowane wzorce zachowań. (D)</p> Signup and view all the answers

Dlaczego przywiązanie jest ważne w kontekście ewolucji?

<p>Warunkuje przetrwanie jednostki i gatunku. (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie emocje dzieci uczą się wyrażać w interakcji z opiekunami?

<p>Różne emocje w zależności od sytuacji. (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie zachowania przywiązujące są aktywizowane u niemowląt?

<p>Zachowania mające na celu ochronę przed niebezpieczeństwem. (C)</p> Signup and view all the answers

Co oznacza termin 'wyzwalacze społeczne' w kontekście teorii przywiązania?

<p>To genetycznie zaprogramowane wzorce zachowań. (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie bodźce niemowlę rozpoznaje od urodzenia?

<p>Twarze, głosy i zapachy powiązane z opiekunem. (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie funkcje pełni przywiązanie w kontekście wczesnych doświadczeń?

<p>Pomaga w wyrażaniu emocji i uczeniu się środowiska. (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie zjawisko wywołuje odrzucenie w kontekście rozwoju jednostki?

<p>Może być stresujące i niebezpieczne dla jednostki. (C)</p> Signup and view all the answers

Co jest kluczowym elementem w rozwoju przywiązania u dzieci?

<p>Oparcie na emocjonalnych reakcjach dorosłych. (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie są możliwe skutki zachowań przywiązujących u niemowląt?

<p>Rozwój bezpiecznych relacji społecznych. (D)</p> Signup and view all the answers

Co oznacza równoważenie w kontekście psychologii rozwoju?

<p>Doprowadza do równowagi między asymilacją a akomodacją. (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie dwie kategorie dziedziczenia biologicznego wskazano w tekście?

<p>Dziedziczenie strukturalne i dziedziczenie działania. (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie odruchy obserwuje się tuż po urodzeniu?

<p>Odruch poszukiwania piersi, ssania, chwytny i moro. (C)</p> Signup and view all the answers

Jak zmienia się objętość mózgu od 19 do 40 tygodnia ciąży?

<p>Wzrasta 17 razy. (D)</p> Signup and view all the answers

W jakim wieku mózg powiększa się o 149% w odniesieniu do istoty szarej?

<p>W pierwszym roku życia. (B)</p> Signup and view all the answers

Jak zmienia się wysokość ciała noworodka w porównaniu do dorosłego?

<p>Stanowi 30% wysokości dorosłego. (D)</p> Signup and view all the answers

Który z odruchów jest reakcją na silny dźwięk lub światło?

<p>Odruch moro. (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest tempo wzrostu móżdżka w pierwszym roku życia?

<p>Zwiększa się o 149%. (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie zmiany zachodzą w istocie białej mózgu w pierwszym roku życia?

<p>Powiększa się o 11%. (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest znaczenie procesów równoważenia w rozwoju ontogenetycznym?

<p>Nadawają ukierunkowanie i stabilność. (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Współzależność istnienia człowieka

Człowiek istnieje jedynie jako część większej zbiorowości, np. rodziny. Nie ma samodzielnego istnienia.

Rozwój jako proces ilościowo-jakościowy

Rozwój to ciągły proces zmian, zarówno ilościowych (np. wzrost), jak i jakościowych (np. rozwój umiejętności).

Procesualność zachowań człowieka

Zachowania człowieka są kształtowane przez procesy uczenia się, wewnętrzne predyspozycje i są rozumiane jako ciągły proces stawania się.

Interdyscyplinarność badań rozwoju

Rozwój to złożony proces, który można badać z różnych perspektyw: psychologicznej, socjologicznej, biologicznej itp.

Signup and view all the flashcards

Tempo rozwoju

Różne struktury i funkcje człowieka rozwijają się w różnym tempie.

Signup and view all the flashcards

Rytm rozwoju człowieka

Rytm rozwoju to stopień regularności zmian rozwojowych w czasie.

Signup and view all the flashcards

Synchronia rozwoju

Równowaga w rozwoju, gdy wszystkie struktury (np. emocjonalne, społeczne) rozwijają się harmonijnie.

Signup and view all the flashcards

Neurotransmitery

Neuroprzekaźniki, znane również jako neurohormony, są substancjami chemicznymi wytwarzanymi przez komórki mózgu, które pełnią rolę przekaźników informacji między neuronami.

Signup and view all the flashcards

Noradrenalina

Noradrenalina jest neuroprzekaźnikiem, który odgrywa ważną rolę w regulacji nastroju, uwagi, koncentracji i funkcji poznawczych.

Signup and view all the flashcards

Zaburzenia poziomu noradrenaliny

Zaburzenie poziomu noradrenaliny może prowadzić do stanów lęku, strachu, poczucia wyuczonej bezradności, a nawet depresji.

Signup and view all the flashcards

Serotonina

Serotonina jest neuroprzekaźnikiem mającym wpływ na nastrój, sen, apetyt i zachowania społeczne.

Signup and view all the flashcards

Zaburzenia poziomu serotoniny

Zaburzenie poziomu serotoniny może prowadzić do depresji, agresji, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych (OCD) i problemów ze spożywaniem jedzenia, np. bulimii.

Signup and view all the flashcards

Dopamina

Dopamina jest neuroprzekaźnikiem, który odgrywa kluczową rolę w systemie nagrody w mózgu. Wpływa na motywację, uczenie się, pamięć i ruch.

Signup and view all the flashcards

Acetylocholina

Acetylocholina jest neuroprzekaźnikiem odpowiedzialnym za kontrolę ruchów, pamięć, uczenie się i sen.

Signup and view all the flashcards

Wpływ używek na neurotransmitery

Używki, takie jak alkohol, nikotyna czy kokaina, mogą znacząco zaburzać prawidłowe funkcjonowanie neurotransmiterów, prowadząc do problemów z rozwojem, nastrojem, zachowaniem i zdrowiem psychicznym.

Signup and view all the flashcards

Zaburzenia neurochemiczne

Większość zaburzeń rozwojowych, a nawet chorób psychicznych (np. schizofrenia), może być związana z nieprawidłowym działaniem neurotransmiterów, a niekoniecznie uszkodzeniem mózgu.

Signup and view all the flashcards

Przywiązanie

Potrzeba bliskości innych osobników tego samego gatunku, pojawiająca się wcześnie w życiu i oparta na biologicznych podstawach.

Signup and view all the flashcards

Teoria przywiązania Bowlby'ego

Teoria podkreślająca znaczenie więzi z opiekunem dla rozwoju dziecka. Przywiązanie uważa się za biologicznie uwarunkowane i kształtujące się w pierwszych interakcjach społecznych.

Signup and view all the flashcards

Wyzwalacze społeczne

Zachowania wrodzone, które uruchamiają się automatycznie w odpowiedzi na określone bodźce społeczne. Przykładowo, uśmiech dziecka może wyzwalać uśmiech u dorosłych.

Signup and view all the flashcards

Wczesne interakcje: Niemowle - Opiekun

Okres wczesnego dzieciństwa, kiedy dziecko uczy się rozpoznawać emocje i wyrażać je w interakcji z opiekunem. Kształtuje się „język” emocji, dziecko uczy się rozpoznawać emocje innych i wyrażać swoje.

Signup and view all the flashcards

Uczenie się emocji

Okres rozwoju, w którym dziecko uczy się interpretować emocje opiekuna, utrwalając wyrażanie jednych emocji, a unikanie innych.

Signup and view all the flashcards

Zachowania przywiązujące

Zachowania dziecka, które mają na celu przyciągnięcie uwagi i troski opiekuna. Mają charakter ochronny i edukacyjny.

Signup and view all the flashcards

Odrzucenie

Stan silnego stresu, a często wręcz zagrożenia dla życia w środowisku pierwotnym. Może prowadzić do fizycznych i psychicznych konsekwencji.

Signup and view all the flashcards

Zasoby jednostki

Zasoby psychiczne (np. poczucie bezpieczeństwa, zaufanie), które rozwijają się w wyniku wczesnych doświadczeń w relacji z opiekunem.

Signup and view all the flashcards

Paradigm ewolucyjny

Paradigm ewolucyjny zakłada, że w rodzaju ludzkim istnieją wrodzone mechanizmy zachowania, ukierunkowujące na zachowania i relacje, które zwiększają szansę przeżycia.

Signup and view all the flashcards

Uruchomiony system "wyzwalaczy"

Wzory zachowania urodzone u noworodka, głównym celem jest przyciągnięcie uwagi i opieki opiekuna w celu zapewnienia bezpieczeństwa i rozwoju.

Signup and view all the flashcards

Rozwój fizyczny w średnim dzieciństwie

W tym okresie rozwoju dzieciństwo od 3 do 11 roku życia przebiega harmonijnie. Dziecko charakteryzuje się dobrą sprawnością narządów wewnętrznych, wysoką odpornością organizmu, dużą samodzielnością biologiczną i dobrym dostosowaniem do środowiska. Ma także dobrze rozwinięte zmysły i zdolności motoryczne.

Signup and view all the flashcards

Rozwój poznawczy: 3 światy dziecka

W tej fazie rozwoju dziecko poznaje trzy kluczowe światy: fizyczny, społeczny i psychiczny. Bada i odkrywa otaczającą rzeczywistość, uczy się relacji, poznaje emocje i rozwija umiejętności społeczne.

Signup and view all the flashcards

Rozwój mózgu w średnim dzieciństwie

W tym okresie dochodzi do wzrostu aktywności elektrycznej mózgu, co wiąże się z rozwojem funkcji poznawczych. Wzrost aktywności płatów czołowych wpływa na rozwój kontroli zarządzania zachowaniem, a rozwój pamięci roboczej i zdolności werbalnych wpływa na aktywność umysłową.

Signup and view all the flashcards

Zmiany EEG i rozwój społeczny

Zmiany częstotliwości fal EEG w tym okresie wiążą się z periodyzacją rozwoju umysłowego wg Piageta. Wzrost aktywności mózgu wpływa na rozwój społeczny i rozumienie intencji innych osób

Signup and view all the flashcards

Wpływ genów i środowiska na rozwój

Rozwój dziecka to proces wianiający się ze współzależnością genów i środowiska. To, jak rozwijają się genetyczne predyspozycje, zależy od wpływów zewnętrznych, np. wychowania.

Signup and view all the flashcards

Równoważenie

Proces zapewniający równowagę między asymilacją a akomodacją, kluczowy dla rozwoju poznawczego.

  • Wprowadza organizm w stan równowagi,
  • Nadaje kierunek rozwojowi.
  • Działa przez całe życie.
Signup and view all the flashcards

Dziedziczenie o charakterze strukturalnym i działaniowym

Czynniki biologiczne, które determinują i wpływają na rozwój poznawczy.

  • Strukturalne: Wpływają na budowę CUN, narządów zmysłowych, m.in. na to, jakie bodźce możemy odbierać
  • Działaniowe: Odpowiedzialne za sposób działania organizmu, wpływają na zachowanie i uczenie się.
Signup and view all the flashcards

Okres inteligencji sensoryczno-motorycznej

Okres rozwoju dziecka, charakteryzujący się intensywnym rozwijaniem umiejętności sensorycznych i motorycznych, w których dominuje asymilacja.

Signup and view all the flashcards

Asymilacja

Proces poznawczy polegający na włączaniu nowych doświadczeń do już istniejących schematów.

Signup and view all the flashcards

Akomodacja

Proces poznawczy polegający na modyfikowaniu istniejących schematów w odpowiedzi na nowe doświadczenia.

Signup and view all the flashcards

Równowaga symfonii

Równowaga między asymilacją a akomodacją nie jest statyczna, ale dynamiczna.

Signup and view all the flashcards

Rozwój CUN

Okres w rozwoju człowieka, w którym obserwuje się znaczące zwiększenie objętości mózgu, zwłaszcza w ciągu pierwszych dwóch lat života.

Signup and view all the flashcards

Odruchy

Naturalne, wrodzone reakcje dziecka, aktywowane przez bodźce z otoczenia.

Signup and view all the flashcards

Odruch ssania

Odruch pojawiający się u noworodka, gdy dotknie się jego warg, przypominający ssanie.

Signup and view all the flashcards

Odruch Moro

Odruch pojawiający się u noworodka w odpowiedzi na głośny dźwięk lub nagłe zmiany środowiska.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Psychologia rozwoju człowieka

  • Psychologia rozwoju człowieka zajmuje się badaniem zmian zachodzących w człowieku od poczęcia do śmierci w aspekcie fizycznym, poznawczym, emocjonalnym i społecznym.
  • Istotne jest rozumienie człowieka w kontekście indywidualnym i społecznym.
  • Badania psychologiczne pozwalają na poznanie różnorodności ludzkiej, rozumienie siebie i innych oraz na prognozowanie zachowań.
  • Podejście nomotetyczne skupia się na prawdopodobieństwach zachowań, podczas gdy podejście idiograficzne zajmuje się szczegółowymi badaniami jednostki.

Metody nienaukowe

  • Metoda dogmatyzmu - oparta na wierze i przekonaniach.
  • Metoda autorytetu - oparta na opiniach autorytetów.
  • Metoda zdrowego rozsądku - oparta na potocznym doświadczeniu.

Metody badawcze

  • Nomotetyczne - badanie dużej grupy ludzi, aby uogólnić wyniki.
  • Idiograficzne - badanie indywidualne jednostki w celu lepszego zrozumienia.

Periodyzacja rozwoju człowieka

  • Okres prenatalny - obejmuje czas od poczęcia do narodzin.
  • Okres wczesnego dzieciństwa - trwający do 3 roku życia.
  • Okres średniego dzieciństwa - okres przedszkolny i młodszy wiek szkolny.
  • Okres adolescencji - okres dojrzewania.
  • Okres dorosłości - podzielony na wczesną, średnią i późną dorosłość.

Genetyka

  • Genetyka bada dziedziczność cech i predyspozycji w rozwoju człowieka.
  • Genotyp to zestaw genów, a fenotyp to obserwowalne cechy fizyczne i psychiczne.
  • Rekombinacja genów dochodzi do momentu zapłodnienia.

Psychologia prenatalna

  • Okres prenatalny obejmuje czas od poczęcia do narodzin.
  • Plemnik i komórka jajowa łączą się, tworząc zygotę.
  • Okresy prenatalne (3, 4, 5, 6, 7 tydzień ciąży).

Cykl płciowy

  • Cykl płciowy kobiety charakteryzuje się fazą dojrzewania i wzrostu, oraz owulacji.
  • Trudności z zapłodnieniem wynikać mogą ze stresu, stanów zapalnych narządów rozrodczych, wieku partnerów, oraz czynników biologicznych.

Czynniki endogenne i egzogenne

  • Czynniki endogenne to czynniki wewnętrzne, wpływające na rozwój, np. geny.
  • Czynniki egzogenne to czynniki zewnętrzne, wpływające na rozwój.

Rozwój mózgu

  • Mózg rozwija się od 1 tygodnia po koncepcji do okresu późnego dzieciństwa.
  • Okresy krytyczne są szczególnie ważne dla rozwoju mózgu.
  • Zaburzenia w rozwoju mózgu mogą mieć negatywny wpływ w przyszłości.

Identyfikacja płci

  • Płeć biologiczna to cechy chromosomalne, gonady i hormony.
  • Tożsamość płciowa to subiektywne odczucie płci.
  • Istotny jest fakt, że pochodzi od połączenia genomu matki i ojca.

Rozwój poznawczy wg Piageta

  • Asymilacja - włączanie nowych informacji do istniejących struktur poznawczych.
  • Akomodacja - modyfikacja istniejących struktur poznawczych w odpowiedzi na nowe informacje.
  • Stadium sensoryczno-motoryczne, przedoperacyjne, operacji konkretnych, operacji formalnych.
  • Rozwój wiedzy następuje w stadiach.
  • Każde stadium charakteryzuje się swoistymi sposobami poznawania świata.

Rozwój społeczny

  • Okresy rozwojowe społeczny (młodzieńczy, dorosłość).
  • Ważne są relacje interpersonalne i konformizm (w młodości).
  • Rozwój więzi i przywiązań.
  • Rozumienie emocji innych i ekspresja emocjonalna.
  • Stopniowy rozwój egocentryzmu.
  • Rozwój moralny - moralność nie zawsze jest stabilna.
  • Kształtowanie moralności.

Rozwój emocjonalny

  • Rozwój emocji powstaje z oddziaływania środowiska i genów.
  • Ważne są relacje z opiekunami.
  • Rozwój emocji w odniesieniu do rozwoju poznawczego i społecznego.
  • Emocje w trakcie życia podlegają różnym zmianom w zależności od sytuacji i czynników.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Description

Quiz dotyczący zmian w aktywności elektrycznej mózgu, harmonijnego rozwoju fizycznego oraz rozwoju intelektualnego dzieci. Sprawdź, jakie umiejętności rozwijają się w średnim i późnym dzieciństwie oraz jakie są charakterystyki rozwoju poznawczego. To doskonała okazja, aby zrozumieć psychologię rozwoju dzieci.

More Like This

Brain Activity and fMRI
10 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser