Psychologia - Podstawy i metody

Badanie ludzkiego umysłu i zachowania poprzez analizę jego struktury i komponentów. Skupia się na podstawowych elementach świadomości.

Naukowa metoda badania umysłu i zachowania. Polega na introspekcji, czyli analizowaniu własnych doświadczeń.

Pozwala zrozumieć funkcje umysłu i zachowania człowieka, analizując podobieństwa między człowiekiem a zwierzętami.

Naukowe badanie umysłu i zachowania. Zajmuje się działaniem mózgu, emocjami, procesami poznawczymi.

Psychologia jako nauka o duszy.

Wg Kartezjusza, człowiek to złożony mechanizm, który można badać i rozumieć.

Grupa psychologów, którzy podzielają wspólne poglądy na temat przedmiotu nauki.

Zdolność do obiektywnej, ale empatycznej analizy i poznawania emocji i zachowań ludzkich.

Krzywa zapominania to wykres pokazujący jak szybko zapominamy informacje z czasem. Im bardziej zapamiętujemy, tym szybciej zapominamy.

Prawo efektu mówi, że reakcje, które wywołują pozytywne lub negatywne konsekwencje, są bardziej prawdopodobne do powtórzenia.

Behawioryzm skupia się na badaniu obserwowalnych zachowań i ich związków z bodźcami i konsekwencjami.

Psychologia postaci podkreśla znaczenie myśli, uczuć i motywacji w zachowaniu.

Pamięć to system przetwarzania informacji, który koduje, przetwarza i wydobywa informacje.

Pamięć sensoryczna to krótkotrwałe przechowywanie informacji ze zmysłów, trwające od ułamka sekundy do sekundy.

Pamięć operacyjna to krótkotrwałe przechowywanie informacji, które są aktywnie wykorzystywane w danych momencie i trwa do około 20-30 sekund.

Pamięć długotrwała to długoterminowe przechowywanie informacji, która może być przechowywana przez całe życie.

Kodowanie to proces przekształcania informacji zmysłowej w taki format, aby mógł być przechowywany w pamięci.

Przechowywanie to proces utrzymywania zakodowanych informacji w pamięci przez jakiś czas.

Wydobywanie to proces odzyskania zakodowanych informacji z pamięci.

Pamięć proceduralna przechowuje wiedzę o tym, jak wykonywać czynności, np. jazda na rowerze.

Pamięć deklaratywna przechowuje fakty i wydarzenia, które można świadomie przypomnieć.

Pamięć semantyczna to rodzaj pamięci deklaratywnej, która przechowuje ogólne informacje, takie jak fakty o świecie, definicje słów.

Pamięć epizodyczna to rodzaj pamięci deklaratywnej, która przechowuje osobiste doświadczenia, takie jak wakacje lub urodziny.

Funkcjonalizm Jamesa koncentrował się na tym, jak procesy umysłowe pomagają organizmowi przystosować się do środowiska, w przeciwieństwie do Strukturalizmu, który skupiał się na strukturze umysłu.

Ebbinghaus badał pamięć i proces zapominania. Stwierdził, że nieutrwalane informacje szybko zanikają.

Badanie Pawłowa wykazało, że można warunkować odruch, łącząc bodziec neutralny (dzwonek) z bodźcem bezwarunkowym (karma), który wywołuje reakcję bezwarunkową (ślinienie). Po powtórzeniu, dzwonek staje się bodźcem warunkowym wywołującym reakcję warunkową (ślinienie).

Thorndike i Skinner sformułowali prawo efektu, które mówi, że zachowania nagradzane są bardziej prawdopodobne, a zachowania karane mniej prawdopodobne.

Watson badał warunkowanie i jego wpływ na zachowanie człowieka. Znany jest z nieetycznego eksperymentu Little Albert, gdzie dziecko zostało nauczone bać się białego szczura.

Zasada ta określa, jak nasz mózg organizuje pole percepcyjne, a tym samym określa, co jest figurą, a co tłem w naszym postrzeganiu.

Obiekty znajdujące się blisko siebie są postrzegane jako grupa.

Podobne obiekty (np. kolory, kształty) są postrzegane razem, tworząc grupę.

Mamy tendencję do postrzegania ciągłych linii lub wzorów, nawet jeśli są one przerywane.

Nasz mózg uzupełnia brakujące części kształtu, aby stworzyć obraz całości.

Ego kontroluje impulsy ID i superego, działając jako mediator.

Superego reprezentuje moralne zasady, wartości i idee.

Regresja to powrót do wcześniejszych etapów rozwoju w obliczu stresu.

Projekcja to przypisanie własnych nieprzyjemnych uczuć i emocji innym osobom.

Libido to popęd seksualny i energia psychiczna.

Teoria Freuda opisuje trzy poziomy świadomości: świadomą, przedświadomą i nieświadomą.

Kompleks niższości to uczucie niedostateczności, które może motywować do rozwoju.

W koncepcji Arystotelesa emocje nie są wrodzone, ale kształtowane przez doświadczenie.

Rene Descartes uważał, że źródłem emocji jest dusza, a nie tylko ciało.

Emocje nie są całkowicie kontrolowane przez myśli, ale możemy je regulować poprzez racjonalne myślenie.

Emocje są zazwyczaj funkcjonalne, ale mogą stać się dysfunkcyjne, np. gdy są zbyt silne lub długotrwałe.

Metoda kanapki to strategia komunikacji, gdzie negatywna informacja jest otoczona pozytywnymi wypowiedziami, aby złagodzić jej wpływ.

Ekspresja emocji jest w dużej mierze uniwersalna, niezależnie od kultury. Różnią się reakcje na te emocje.

Ludzie w różnych kulturach mają podobne emocje, ale ich doświadczanie i ekspresja mogą się różnić ze względu na kulturę.

Ja niezależne cechuje skupienie na indywidualności i odrębności, podczas gdy ja współzależne skupia się na interakcjach społecznych i przynależności do grupy.

Badanie Boigera i współpracowników wskazuje, że w Japonii panuje tendencja do wyrażania wstydu, a w Stanach Zjednoczonych raczej złości.

Ludzie w kulturach niezależnych postrzegają emocje jako coś, co im się przytrafia, podczas gdy w kulturach współzależnych emocje są widziane jako świadome wybory.

Kobiety i mężczyźni komunikują się w różny sposób, co jest efektem socjalizacji kulturowej, nie tylko różnic biologicznych.

Radzenie sobie ze stresem to mechanizm dostosowawczy do wyzwań zewnętrznych, a stres pojawia się, gdy możliwości radzenia sobie są niewystarczające.

Stresory to czynniki wywołujące stres, które są wymagające, stanowią wyzwania i zagrażają dobrostanowi.

Wymaganie oznacza konieczność poradzenia sobie z czynnikiem stresotwórczym. Jeśli nie potrafimy sobie z nim poradzić, staje się on stresujący.

Używanie alkoholu, nikotyny lub substancji psychoaktywnych w celu złagodzenia objawów stresu.

Związek między cierpieniem psychicznym a używaniem alkoholu lub narkotyków.

Codzienne zachowania, które mogą prowadzić do uzależnienia, np. jedzenie na pocieszenie.

Skala mierząca wpływ wydarzeń życiowych na poziom stresu u studentów.

Czynniki wywołujące stres.

Wpływ długofalowego stresu na organizm, który może prowadzić do problemów z psychiką i fizycznością.

Fizyczne reakcje organizmu na stres, np. przyspieszone bicie serca, pocenie.

Psychologiczne reakcje na stres, np. lęk, niepokój, problemy ze skupieniem.

Zachowania nieskuteczne w radzeniu sobie ze stresem, np. nadmierne spożywanie alkoholu, używki.

Zaburzenia fizyczne wywołane stresem, np. astma, bóle głowy, nadciśnienie.

Sposoby radzenia sobie ze stresem ukierunkowane na zmiany w samym problemie.

Sposoby radzenia sobie ze stresem ukierunkowane na emocje, np. odprężenie, medytacja.

Umiejętność kontrolowania emocji, a nie tylko ich tłumienia.

Wewnętrzna dyspozycja do wykonywania działań w celu osiągnięcia celu.

Wewnętrzny obraz pożądanego stanu końcowego.

Szybki, intuicyjny sposób przetwarzania informacji. Działa automatycznie, bez świadomego wysiłku. Odpowiada za reakcje emocjonalne, automatyczne reakcje i oceny.

Wolny, logiczny sposób przetwarzania informacji. Wymaga świadomego wysiłku i skupienia. Odpowiada za procesy wymagające analizy, planowania i logicznego wnioskowania.

Tendencja do używania uproszczonych zasad i skrótów myślowych podczas podejmowania decyzji. Heurystyki pozwalają na szybkie i oszczędne wnioskowanie. Skupiają się na kluczowych aspektach sytuacji, pomijając inne informacje.

Metoda oceny przynależności obiektu do kategorii na podstawie podobieństwa do prototypu. Jeśli obiekt przypomina typowy przykład danej kategorii, z dużym prawdopodobieństwem jest do niej przypisany.

Tendencja do zakotwiczenia się w danej informacji, głównie liczbowej, i dostosowywania do niej poglądu.

Ocenianie częstości lub prawdopodobieństwa wydarzenia na podstawie łatwości, z jaką przychodzą nam na myśl przykłady.

Dodanie opcji o gorszej jakości, aby zwiększyć atrakcyjność opcji lepszej.

Wpływ społeczny polegający na zmianie zachowania w wyniku nacisku ze strony grupy. Może być normatywny lub informacyjny.

Wpływ społeczny polegający na poleganiu na wiedzy lub opiniach innych osób, zwłaszcza w niepewnych sytuacjach.

Wpływ społeczny związany z presją grupy, która nagradzają za konformizm i karają za odstępowanie od norm.

Stan psychologiczny związany z ważnymi dla nas wydarzeniami, który nadaje tym wydarzeniom priorytet i pilność.

Pochodzenie emocji w procesach adaptacyjnych. Darwin wskazywał, że emocje służyły do reagowania na zagrożenia i do przetrwania.

Zmiany cielesne jako źródło emocji. James uważał, że odczuwanie zmian fizycznych jest głównym składnikiem doświadczania emocji.

Wpływ doświadczeń traumatycznych na psychikę człowieka. Freud zwracał uwagę na negatywne skutki wczesnych doświadczeń emocjonalnych.

Emocje jako reakcja na ocenę sytuacji w kontekście naszych celów. Lazarus łączył poglądy Darwina i Freuda o znaczeniu adaptacji i traumy.

Potrzeba zaspokojenia podstawowych potrzeb psychologicznych, takich jak poczucie bezpieczeństwa, przynależności i autonomii, może wpływać na wybór aktywności w czasie wolnym.

Rodzaj pasji, który charakteryzuje się intensywnym zaangażowaniem, często kosztem innych aspektów życia.

Rodzaj pasji charakteryzujący się równowagą między zaangażowaniem w pasję a innymi aspektami życia.

W okresie dorastania pasje związane z czasem wolnym są często postrzegane jako harmonijne i obsesyjne.

Wczesna dorosłość to okres, w którym praca często staje się obsesyjną pasją ze względu na potrzeby materialne i poczucie bezpieczeństwa.

W okresie średniej i późnej dorosłości, gdy obowiązki rodzinne i zawodowe są mniejsze, osoby często odkrywają pasje związane z czasem wolnym, np. sport.

Pasja harmonijna w pracy charakteryzuje się równowagą między zaangażowaniem zawodowym a innymi aspektami życia, a osoby odczuwają satysfakcję z pracy.

Pasja harmonijna pomaga zachować równowagę między życiem zawodowym i prywatnym, przynosząc radość i spełnienie.

Pasja obsesyjna może prowadzić do nadmiernego skupienia na pracy, zaniedbywania innych aspektów życia i problemów ze zdrowiem.

Pracownik z obsesyjną pasją skupia się wyłącznie na pracy, zaniedbując inne aspekty życia.

Pasja obsesyjna charakteryzuje się silnym zaangażowaniem, które może prowadzić do poświęcania zdrowia i relacji.

Diagnozowanie pasji harmonijnej i obsesyjnej może pomóc w zrozumieniu własnych potrzeb i dążeń.

Pasja obsesyjna w pracy charakteryzuje się nadmierną identyfikacją z pracą i postrzeganiem jej jako głównego źródła wartości.

Osoby z pasją obsesyjną często stawiają sobie nierealistyczne cele, dążą do perfekcji i mają trudności z odłączeniem się od pracy.

Stan, kiedy pasja harmonijna wpływa pozytywnie na samopoczucie, wzmacniając je.

Stan, kiedy pasja obsesyjna wpływa negatywnie na samopoczucie, prowadząc do obniżenia nastroju.

Wskazuje na czynności, które zmierzają do konkretnego celu, a ich efektywność jest oceniana.

Znajduje swoje odzwierciedlenie w działaniu, ruchu i transformacji.

Wpływa na obniżenie poziomu stresu w pracy, ponieważ sprzyja poczuciu autonomii i motywacji wewnętrznej.

Skutkuje zwiększeniem stresu, gdyż tworzy presję na osiągnięcie celów.

Harmonijna pasja sprzyja budowaniu lepszych relacji w pracy, ponieważ sprzyja pozytywnym emocjom i lepszej komunikacji

Pasja obsesyjna nie sprzyja budowaniu dobrych relacji w pracy, ponieważ może powodować konflikty i napięcia.

Liderzy częściej deklarują posiadanie pasji, a ci z harmonijną pasją osiągają lepsze wyniki.

Obejmuje wewnętrzną motywację, autonomię i umiejętności.

Wewnętrzne źródło motywacji, które wynika z potrzeby zaspokajania podstawowych potrzeb organizmu, takich jak głód, pragnienie czy sen. Im silniejszy jest popęd, tym większa jest motywacja do jego zaspokojenia.

Wewnętrzne źródła motywacji, które wynikają z potrzeb psychologicznych, takich jak potrzeba przynależności, autonomii czy kompetencji. Niezaspokojenie tych potrzeb wywołuje dyskomfort i motywuje do działania.

Zewnętrzne źródło motywacji, które wynika z atrakcyjności lub wartości potencjalnych nagród lub kar. Im bardziej atrakcyjna jest nagroda lub groźna kara, tym większa jest motywacja do działania.

Oceny wartości potencjalnych rezultatów, która może być pozytywna lub negatywna. Wpływa na motywację, ponieważ decyduje, czy dana osoba dąży do osiągnięcia rezultatu, czy go unika.

Motywacja, która wynika z oczekiwania, że dane działanie przyniesie pożądane rezultaty. Im większe przekonanie o własnej skuteczności, tym większa motywacja.

Stan gotowości do działania, który zależy zarówno od pragnienia osiągnięcia określonego stanu końcowego, jak i od oczekiwania, że pragnienie to zostanie zaspokojone.

Motywacja, która pochodzi z czynników zewnętrznych, takich jak nagrody, kary, presja społeczna itp.

Motywacja, która pochodzi z czynników wewnętrznych, takich jak zainteresowanie, ciekawość, chęć rozwoju itp.

Proces przejścia od motywacji zewnętrznej do motywacji wewnętrznej, gdzie osoba zaczyna działać z własnej woli i dla własnej satysfakcji.

Potrzeba autonomii - chęć bycia niezależnym i samodzielnym w podejmowaniu decyzji. Potrzeba kompetencji - chęć bycia skutecznym i sprawnym w działaniu. Potrzeba przynależności - chęć bycia częścią grupy i czucia się akceptowanym.

Stan, w którym osoby są mniej zmotywowane do działań długoterminowych, ponieważ ich znaczenie jest zmniejszone w porównaniu do krótkoterminowych celów. Czas wpływa na perspektywę i motywację.

Mechanizm motywacyjny, w którym wyobrażamy sobie przyszłe wydarzenia, co pozwala nam na doświadczenie emocjonalnych reakcji, jakby te wydarzenia już miały miejsce. Wywołuje motywację, np. wizualizacja pizzy, na którą mamy ochotę, zwiększa motywację do jej zjedzenia.

Mechanizm motywacyjny, w którym wyobrażamy sobie cele i niezbędne działania do ich osiągnięcia. Umożliwia to planowanie i mobilizuje do konkretnych zachowań.

Umiejętność wyrażania swoich potrzeb i opinii w sposób stanowczy, ale z szacunkiem dla innych. Oznacza bycie asertywnym, ale nie agresywnym.

Zachowanie charakteryzujące się podporządkowywaniem się innym, często kosztem własnych potrzeb.

Zachowanie charakteryzujące się agresją słowno-fizyczną, wyładowywaniem negatywnych emocji na innych.

Teoria, która głosi, że niewyładowane emocje kumulują się, co prowadzi do napięcia, które zostaje rozładowane przez wybuch agresji.

Wzorzec zachowania, w którym jednostka uczy się agresji poprzez obserwację innych.

Teoria, która głosi, że frustracja, czyli pojawienie się przeszkód na drodze do celu, prowadzi do agresji

Badanie z 1963 roku, które wykazało, że jednostki są skłonne podporządkować się autorytetom, nawet jeśli polecenia są nieetyczne.

Pojęcie z teorii Freuda, które reprezentuje instynkt śmierci. Jest odpowiedzialne za agresywne skłonności i samodestrukcyjne zachowania.

Część mózgu odpowiedzialna za regulację emocji, w tym agresji. Uszkodzenie ciała migdałowatego może prowadzić do nadmiernej impulsywności i problemów z kontrolą agresji.

Hormon męski, który powiązany jest z agresją, ale jego wpływ jest złożony i zależy od wielu czynników

Teoria, która głosi, że agresja jest naukową, a nie wrodzoną, a jej powstawanie jest wprowadzone przez czynniki społeczne i indywidualne doświadczenie.

Forma agresji, która jest wykorzystywana jako narzędzie do osiągnięcia określonego celu.

Forma agresji, która jest motywowana przez złość i nienawiść.

Badanie, które wykazało, że współne wychowanie kotów i szczurów od małego wpływa na zredukowanie wrodzonych skłonności do agresji.