Psixologiyanın əsas bölümləri

Developmental Psychology

• Studies human development across the lifespan, from infancy to old age
• Examines cognitive, social, and emotional development
• Key areas of focus:
  • Cognitive development: Piaget's theory of stages, information processing, and language development
  • Social development: attachment, social learning, and moral development
  • Emotional development: emotional regulation, temperament, and emotional intelligence

Personality Psychology

• Examines individual differences in behavior, thought, and emotion
• Theories of personality:
  • Trait theory: personality as a set of stable traits, e.g. Big Five personality traits
  • Psychoanalytic theory: personality shaped by unconscious thoughts and feelings
  • Humanistic theory: personality as a unique and dynamic whole
• Assessment methods:
  • Self-report inventories, e.g. MMPI
  • Observational studies
  • Projective tests, e.g. Rorschach inkblot test

Abnormal Psychology

• Studies unusual patterns of thought, behavior, or emotion that deviate from societal norms
• Classification systems:
  • DSM-5: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders
  • ICD-10: International Classification of Diseases
• Types of disorders:
  • Anxiety disorders: phobias, PTSD, OCD
  • Mood disorders: depression, bipolar disorder
  • Personality disorders: borderline, antisocial, avoidant

Cognitive Psychology

• Examines mental processes, including perception, attention, memory, language, and problem-solving
• Key areas of focus:
  • Information processing: encoding, storage, and retrieval of information
  • Attention: selective attention, divided attention, and attentional biases
  • Memory: types of memory (sensory, short-term, long-term), forgetting, and memory distortion

Social Psychology

• Examines how people think, feel, and behave in social situations
• Key areas of focus:
  • Social influence: conformity, obedience, and social norms
  • Attitudes and persuasion: attitude formation, change, and persuasion
  • Group dynamics: groupthink, leadership, and intergroup relations
  • Interpersonal attraction: attraction, love, and relationships

İnkişaf Psixologiyası

• İnsan inkişafını ömür boyu, uşaqdan yaşlılığa qədər öyrənir
• Kognitiv, sosial və emotional inkişafı araşdırır
• Əsasən diqqət mərkəzinə:
  • Kognitiv inkişaf: Piaget'in mərhələlər nəzəriyyəsi, informasiya emalı və dil inkişafı
  • Sosial inkişaf: attachment, sosial öyrənmə və əxlaqi inkişaf
  • Emotional inkişaf: emotional tənzimləmə, temperamenti və emotional intellekt

Şəxsiyyət Psixologiyası

• Fərdi fərqlərə baxır, davranış, fikirlər və hisslər
• Şəxsiyyət nəzəriyyələri:
  • Trait nəzəriyyəsi: şəxsiyyətin sabit xüsusiyyətləri, məsələn, Beş Böyük Şəxsiyyət Xüsusiyyəti
  • Psixoanalitik nəzəriyyə: şəxsiyyətin subconsciously düşünmə və hisslər tərəfindən forması
  • Humanistik nəzəriyyə: şəxsiyyətin unikal və dinamik ümumiyyəti
• Müayinə üsulları:
  • Öz- rapport inventarlar, məsələn, MMPI
  • Müşahidə tədqiqatları
  • Proyektiv testlər, məsələn, Rorschach droplet testi

Anormal Psixologiya

• Sosial_normalardan uzaq, qeyri-adi düşüncə, davranış və hissləri öyrənir
• Təsnifat sistemləri:
  • DSM-5: Dərman Statistik Manualı
  • ICD-10: Beynəlxalq Xəstəliklərin Təsnifatı
• Pozularda növləri:
  • Anksietli pozlar: fobiyalar, PTSD, OCD
  • Mood pozları: depressiya, bipulyar poz
  • Şəxsiyyət pozları: borderline, antisosial, qaçınılan

Kognitiv Psixologiya

• Mental prosesləri, o cümlədən dərk, diqqət, yaddaş, dil və problem həllini öyrənir
• Əsən diqqət mərkəzinə:
  • İnformasiya emalı: informasiyanın kodlaşdırılması, yaddaşı və qaytarılması
  • Diqqət: selektiv diqqət, bölünmüş diqqət və diqqətdəBias
  • Yaddaş: yaddaş növləri (sensory, qısamüddətli, uzunmüddətli), unutmaq və yaddaş pozğunluğu

Sosial Psixologiya

• İnsan düşüncələrinə, hissələrinə və davranışlarına sosial situaciónlarda diqqət edir
• Əsən diqqət mərkəzinə:
  • Sosial təsir: konformizm, itaət, sosial normativlər
  • Münasibətlər və inandırma: münasibətlərin formalaşması, dəyişməsi və inandırma
  • Qrup dinamikası: qrupfikir, liderlik və qruplararası əlaqələr
  • İnterpersonal cəlbedicilik: cəlbedicilik, sevgi və münasibətlər