Ψυχολογία και Πολιτισμική Χρονικότητα

Χωροχρόνος και τελετουργικά

• Ο χώρος και ο χρόνος όπου λαμβάνουν χώρα οι αλληλεπιδράσεις δεν είναι ουδέτεροι, αλλά πολιτισμικά καθορισμένοι.
• Δομούν τις κοινωνικές σχέσεις, και οι άνθρωποι δραστηριοποιούνται και διαχειρίζονται το χωροχρονικό αυτό πλαίσιο.

Σημειολογία της απόστασης

• Η απόσταση (είτε γειτνίαση είτε απόσταση) αποτελεί πολιτισμικό προϊόν.
• Οι θεωρίες και παρατηρήσεις εστιάζουν στη χρήση του χώρου από τον άνθρωπο.

Μορφές χωρικής οργάνωσης (Hall, 1966)

• Οικεία απόσταση (λιγότερο από 45 cm).
• Προσωπική απόσταση (40 cm έως 1,20m).
• Κοινωνική απόσταση (1,20 m έως 3,60 m).
• Δημόσια απόσταση (πέρα από τα 3,60 m).

Χώρος και επικοινωνία

• Η διαπροσωπική απόσταση άρρηκτα συνδέεται με κοινωνικούς κανόνες.
• Επηρεάζεται από την ψυχολογική και κοινωνική απόσταση.
• Είναι μια συμβολική προβολή της σχέσης ανάμεσα στα άτομα.
• Εκφράζει την εκτίμηση των ατόμων για τη σχέση τους.

Η διάταξη μέσα στο χώρο και η επικοινωνία

• Η διάταξη των ατόμων στον χώρο επηρεάζει την επικοινωνία.
• Η κυκλική διάταξη συνδέεται με ισχυρότερες κοινωνικές σχέσεις.
• Η γραμμική με μικρότερο ρίσκο για τα άτομα.

Ιδιωτικός και δημόσιος χώρος

• Ο χώρος μπορεί να οριοθετηθεί ως ιδιωτικός ή δημόσιος, ανάλογα με τη χρήση του.
• Η συμπεριφορά και η χρήση του χώρου ποικίλλει ανάλογα με την ιδιωτική ή κοινωνική χρήση.

Goffman (1971) - Προστατευμένα εδάφη του εγώ

• Οι κοινωνικές δραστηριότητες χωρίζονται σε δημόσιες και ιδιωτικές.
• Κάθε δραστηριότητα έχει τη δική της περιοχή.

Χρόνος

• Ο χρόνος επηρεάζει πολλαπλά την αλληλεπίδραση.
• Υπάρχουν πολιτισμικά, κοινωνικά και ψυχολογικά επίπεδα αντίληψης του χρόνου (Marc & Picard, 1989).

Χρόνος των πολιτισμών (Hall 1966)

• Οι πολιτισμοί κατατάσσονται σε μονοχρονικούς και πολυχρονικούς.
• Η διαφορά έγκειται στον τρόπο δόμησης των καθημερινών δραστηριοτήτων.

Ο χρόνος των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων

• Ο χρόνος διαδραματίζει βασικό ρόλο στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.

Ο ψυχολογικός χρόνος

• Ο Berne (1964/1999) διακρίνει τρία είδη προγραμματισμού: εργαλειακό, κοινωνικό και ατομικό.
• Ο χρόνος πρωτογενών διεργασιών δεν ακολουθεί μια γραμμική λογική.

Τα παιχνίδια:

• Τα παιχνίδια είναι οργανωμένες δραστηριότητες με κανόνες.
• Οι μετέχοντες στο παιχνίδι ελπίζουν να κερδίσουν ή να χάσουν.
• Παραδείγματα παιγνίων με στράτηγική κλπ

Χαρακτηριστικά των παιχνιδιών

• Είναι μια δραστηριότητα αναπόφευκτα και αφορά σε εκούσια δράση.
• Είναι συχνά συνδεδεμένη με ευχαρίστηση και οικειότητα.

Γνωστικές και κοινωνικές λειτουργίες του παιχνιδιού

• Τα παιχνίδια βελτιώνουν την κατανόηση των κοινωνικών και ψυχολογικών πεδίων,
• Επιτρέπουν την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων μιας ενέργειας.

Συναλλακτική ανάλυση παιγνίων

• Τα παιχνίδια σχετίζονται με αποφάσεις, άδειες και απαγορεύσεις που συντελούνται σε παιδική και εφηβική ηλικία.

Ο Berne (1972) - Σεναριακές οδηγίες

• Ο Berne περιγράφει πέντε κατηγορίες σεναριακών οδηγιών.
• Οι οδηγίες αυτές επηρεάζουν τις σκέψεις και τις ενέργειες των παιδιών.

Τα παιχνίδια είναι...

• Τα παιχνίδια μπορούν να είναι προβλέψιμα.
• Η θέση του παιχνιδιού (παιδί, γονέας, ενήλικας) παίζει ρόλο.
• Τα παιχνίδια αφορούν σε βιολογικά, υπαρξιακά, εσωτερικά και εξωτερικά ψυχολογικά και κοινωνικά οφέλη

Θεωρία Παιγνίων

• Η θεωρία των παιγνίων περιγράφει μια κατάσταση με δύο τουλάχιστον παίκτες, οι οποίοι όλοι γνωρίζουν όλες τις πιθανότητες.

Παίγνια μηδενικού και θετικού αθροίσματος

• Ο μηδενικός αθροισμός συνδέεται με ολική σύγκρουση.
• Ο θετικός (μη σταθερός) με κοινές ανταμοιβές.

Τελετουργικά

• Οι ρητοί και άρρητοι πολιτισμικοί κανόνες διέπουν την επαφή με άλλους σε πλήθος πεδίων.
• Η αρχική τους λειτουργία μπορεί να έχει χαθεί, διατηρώντας μόνο συμβολική σημασία.

Ταξινόμηση τελετουργικών σημείων

• Πολλές κατηγορίες τελετουργικών σημείων, όπως η υπαγωγή, η αναγνώριση και ο σεβασμός.

Ορισμοί των καταστάσεων

• Οι καταστάσεις μπορούν να οριστούν εξ αρχής ή μετά από διαπραγματεύσεις και κοινή συμφωνία.

Λειτουργίες των τελετουργικών

• Τα τελετουργικά λειτουργούν για τη συγκρότηση του υποκειμένου, την κοινωνική επαφή και σχέση, την ανταλλαγή και την αίσθηση της πραγματικότητας.

Τύποι τελετουργικών

• Υπάρχουν διάφοροι τύποι τελετουργικών, όπως της πρόσβασης, της επικύρωσης, της επανόρθωσης, και της παραβίασης.