پرسش نامه طرحواره های ناکارآمد یانگ

پرسش نامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ (YEMSQ)

• این پرسش نامه برای ارزیابی الگوهای شناختی ناکارآمد افراد طراحی ‌شده است.
• مدت زمان اجرا: 25 تا 30 دقیقه
• رده سنی: بزرگسال
• نحوه‌ی اجرا: خودگزارشی
• تعداد گویه: 75 عبارت
• طرحواره ها را می توان به عنوان الگوهای تفکری ناکارآمد و ناسازگار در نظر گرفت که اغلب محوری هستند برای تحریف تفکر و رفتار.
• طرحواره ها نمونه هایی از تجارب آسیب و ضرر رایج در دوره کودکی هستند که به صورت الگوهایی از تفکرات تحریف شده و رفتارهای ناکارآمد تثبیت می شوند.
• طرحواره ها اغلب از دوران کودکی ریشه دارند و از آن جا که در آغاز زندگی پرورش می یابند به صورت عادت درآمده و تداوم می یابد.
• یانگ (2003) معتقد است طرحواره های ناکارآمد نقش کلیدی در تحول و رشد اختلال شخصیت دارند.
• طرحواره ها از طریق تجارب منفی با افراد مهم زندگی (به طور مثال والدین، مراقبین) به وجود می آیند.
• وقایع ناخوشایند و مزمن منجر به ایجاد مجموعه باورهای مرکزی در مورد خود، دیگران و جهان می شوند که این باورها غیر قابل انعطاف هستند.
• این سیستم باورها در دوره کودکی راهنمای پردازش اطلاعات و رفتار فرد بوده و به تدریج گسترش یافته و تثبیت و ناکارآمد می شود.

طرحواره های ناسازگار اولیه

• طرحواره های ناسازگار اولیه به عقاید عمیقاً منفی درباره خود، دیگران و جهان اشاره دارد که ممکن است در طی اولین سالهای زندگی به وجود بیاید.
• این طرحواره ها به شخص کمک میکند تا تجارب خود را راجع به جهان پیرامون سازمان دهد و اطلاعات دریافتی را پردازش کند.
• طرحواره های ناسازگار اولیه مفهوم کلیدی طرحواره درمانی است.

پرسش نامه YSMQ

• این پرسش نامه 75 آیتم دارد.
• این پرسش نامه توسط جفری یانگ با هدف ارزیابی 15 طرحواره ناسازگار اولیه ساخته ‌شده است.
• این 15 طرحواره عبارتند از:
  • طرد / رها شدگی
  • بی اعتمادی / بد رفتاری
  • محرومیت هیجانی
  • نقص / شرم
  • انزوای اجتماعی / بیگانگی
  • وابستگی / بی کفایتی
  • آسیب پذیری نسبت به ضرر یا بیماری
  • گرفتاری
  • شکست در پیشرفت
  • استحقاق / بزرگ منشی
  • خویشتن داری و خود انضباطی ناکافی
  • اطاعت
  • ایثار
  • بازداری هیجانی
  • معیارهای سرسختانه
• اعتبار و روایی این پرسشنامه
• مطالعه جامعی توسط اسمیت، جوينر، یانگ و تلج در مورد ویژگیهای روانسنجی این پرسش نامه انجام شده است.
  • ضریب آلفای کرونباخ در جمعیت غیر بالینی برای خرده مقیاسهای این پرسش نامه بین 0.50 تا 1.82 است.
  • همبستگی بالایی با مقیاس های ناراحتی روانشناختی، آسیب پذیری شناختی نسبت به افسردگی و نشانه شناسی اختلالات شخصیت دارد، بنابراین از روایی خوبی برخوردار است.
• تحلیل عاملی پرسش نامه توسط اسمیت و همکاران با استفاده از نمونه های بالینی و غیر بالینی انجام ‌شده است و 17 عامل به دست آمده است که 15 مورد آن با ۱۶ طرحواره پیشنهادی یانگ (فرم بلند) همخوانی داشت.
• تحلیل عاملی پرسش نامه توسط ریجکبر و وندن برگ برای نمونه های بالینی و غیر بالینی (334 نفر) اجرا شده است و ۱۶ عامل به دست آمده است که 15 عامل آن مطابق با نظر یانگ بود، اما عامل عدم مطلوبیت اجتماعی تایید نشد.
• ضریب اعتبار این پرسش نامه (با استفاده از آلفای کرونباخ) برای کل آزمون 0.96 و برای تمام خرده مقیاس ها بالاتر از 0.80 بوده است.

اجرای پرسشنامه در ایران

• ترجمه این پرسش نامه به فارسی توسط آهی (1385) انجام شده است.
• آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس های این پرسش نامه در ایران توسط آهی (1385) به دست آمده است.
• مطالعه دیگری توسط یوسفی و همکاران (1387) به منظور بررسی شاخص های روانسنجی این پرسش نامه در مورد یک نمونه 579 نفری صورت گرفته است.
  • در این مطالعه ضریب اعتبار طرحواره ها بین 0.86 تا 0.91 بوده است.
  • در این مطالعه 18 عامل با استفاده از تحلیل عاملی به دست آمد که با طرحواره های یانگ هماهنگ بودند.
  • همبستگی طرحواره های ناسازگار اولیه با نگرشهای ناکارآمد برابر با 0.55 (برای نگرشهای ناکارآمد)، 0.42 (برای افسردگی)، 0.32 (برای عزت نفس) و 0.59 (برای عاطفه منفی) به دست آمد.

شیوه نمره گذاری

• نمره گذاری این آزمون در هر ۱۵ خرده مقیاس آن به صورت جداگانه صورت می گیرد.
• برای نمره گذاری، نمره های هر خرده مقیاس جمع و بر تعداد سوالات آن خرده مقیاس تقسیم می شود.
• میانگین هر خرده مقیاس محاسبه می شود.
• اگر میانگین به دست آمده بالاتر از 3 باشد یا در مقایسه با سایر خرده مقیاس ها بالاتر از سایرین باشد، آن طرحواره به عنوان "طرحواره ترجیحی" (یا "طرحواره غالب") آن فرد در نظر گرفته می شود.
• هر 5 سوال اول مربوط به "محرومیت هیجانی" ، 5 سوال بعدی مربوط به "طرد / رها شدگی" ، 5 سوال بعدی مربوط به "بی اعتمادی / بد رفتاری" و ...