پرسش نامه طرحواره های ناکارآمد یانگ

پرسش نامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ (YEMSQ)

این پرسش نامه برای ارزیابی الگوهای شناختی ناکارآمد افراد طراحی ‌شده است.
مدت زمان اجرا: 25 تا 30 دقیقه
رده سنی: بزرگسال
نحوه‌ی اجرا: خودگزارشی
تعداد گویه: 75 عبارت
طرحواره ها را می توان به عنوان الگوهای تفکری ناکارآمد و ناسازگار در نظر گرفت که اغلب محوری هستند برای تحریف تفکر و رفتار.
طرحواره ها نمونه هایی از تجارب آسیب و ضرر رایج در دوره کودکی هستند که به صورت الگوهایی از تفکرات تحریف شده و رفتارهای ناکارآمد تثبیت می شوند.
طرحواره ها اغلب از دوران کودکی ریشه دارند و از آن جا که در آغاز زندگی پرورش می یابند به صورت عادت درآمده و تداوم می یابد.
یانگ (2003) معتقد است طرحواره های ناکارآمد نقش کلیدی در تحول و رشد اختلال شخصیت دارند.
طرحواره ها از طریق تجارب منفی با افراد مهم زندگی (به طور مثال والدین، مراقبین) به وجود می آیند.
وقایع ناخوشایند و مزمن منجر به ایجاد مجموعه باورهای مرکزی در مورد خود، دیگران و جهان می شوند که این باورها غیر قابل انعطاف هستند.
این سیستم باورها در دوره کودکی راهنمای پردازش اطلاعات و رفتار فرد بوده و به تدریج گسترش یافته و تثبیت و ناکارآمد می شود.

طرحواره های ناسازگار اولیه

طرحواره های ناسازگار اولیه به عقاید عمیقاً منفی درباره خود، دیگران و جهان اشاره دارد که ممکن است در طی اولین سالهای زندگی به وجود بیاید.
این طرحواره ها به شخص کمک میکند تا تجارب خود را راجع به جهان پیرامون سازمان دهد و اطلاعات دریافتی را پردازش کند.
طرحواره های ناسازگار اولیه مفهوم کلیدی طرحواره درمانی است.

پرسش نامه YSMQ

این پرسش نامه 75 آیتم دارد.
این پرسش نامه توسط جفری یانگ با هدف ارزیابی 15 طرحواره ناسازگار اولیه ساخته ‌شده است.
این 15 طرحواره عبارتند از:
- طرد / رها شدگی
- بی اعتمادی / بد رفتاری
- محرومیت هیجانی
- نقص / شرم
- انزوای اجتماعی / بیگانگی
- وابستگی / بی کفایتی
- آسیب پذیری نسبت به ضرر یا بیماری
- گرفتاری
- شکست در پیشرفت
- استحقاق / بزرگ منشی
- خویشتن داری و خود انضباطی ناکافی
- اطاعت
- ایثار
- بازداری هیجانی
- معیارهای سرسختانه
اعتبار و روایی این پرسشنامه
مطالعه جامعی توسط اسمیت، جوينر، یانگ و تلج در مورد ویژگیهای روانسنجی این پرسش نامه انجام شده است.
- ضریب آلفای کرونباخ در جمعیت غیر بالینی برای خرده مقیاسهای این پرسش نامه بین 0.50 تا 1.82 است.
- همبستگی بالایی با مقیاس های ناراحتی روانشناختی، آسیب پذیری شناختی نسبت به افسردگی و نشانه شناسی اختلالات شخصیت دارد، بنابراین از روایی خوبی برخوردار است.
تحلیل عاملی پرسش نامه توسط اسمیت و همکاران با استفاده از نمونه های بالینی و غیر بالینی انجام ‌شده است و 17 عامل به دست آمده است که 15 مورد آن با ۱۶ طرحواره پیشنهادی یانگ (فرم بلند) همخوانی داشت.
تحلیل عاملی پرسش نامه توسط ریجکبر و وندن برگ برای نمونه های بالینی و غیر بالینی (334 نفر) اجرا شده است و ۱۶ عامل به دست آمده است که 15 عامل آن مطابق با نظر یانگ بود، اما عامل عدم مطلوبیت اجتماعی تایید نشد.
ضریب اعتبار این پرسش نامه (با استفاده از آلفای کرونباخ) برای کل آزمون 0.96 و برای تمام خرده مقیاس ها بالاتر از 0.80 بوده است.

اجرای پرسشنامه در ایران

ترجمه این پرسش نامه به فارسی توسط آهی (1385) انجام شده است.
آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس های این پرسش نامه در ایران توسط آهی (1385) به دست آمده است.
مطالعه دیگری توسط یوسفی و همکاران (1387) به منظور بررسی شاخص های روانسنجی این پرسش نامه در مورد یک نمونه 579 نفری صورت گرفته است.
- در این مطالعه ضریب اعتبار طرحواره ها بین 0.86 تا 0.91 بوده است.
- در این مطالعه 18 عامل با استفاده از تحلیل عاملی به دست آمد که با طرحواره های یانگ هماهنگ بودند.
- همبستگی طرحواره های ناسازگار اولیه با نگرشهای ناکارآمد برابر با 0.55 (برای نگرشهای ناکارآمد)، 0.42 (برای افسردگی)، 0.32 (برای عزت نفس) و 0.59 (برای عاطفه منفی) به دست آمد.

شیوه نمره گذاری

نمره گذاری این آزمون در هر ۱۵ خرده مقیاس آن به صورت جداگانه صورت می گیرد.
برای نمره گذاری، نمره های هر خرده مقیاس جمع و بر تعداد سوالات آن خرده مقیاس تقسیم می شود.
میانگین هر خرده مقیاس محاسبه می شود.
اگر میانگین به دست آمده بالاتر از 3 باشد یا در مقایسه با سایر خرده مقیاس ها بالاتر از سایرین باشد، آن طرحواره به عنوان "طرحواره ترجیحی" (یا "طرحواره غالب") آن فرد در نظر گرفته می شود.
هر 5 سوال اول مربوط به "محرومیت هیجانی" ، 5 سوال بعدی مربوط به "طرد / رها شدگی" ، 5 سوال بعدی مربوط به "بی اعتمادی / بد رفتاری" و ...