Proseso at Uri ng Pagsulat

Proseso ng Pagsulat

• May tatlong pangunahing hakbang sa pagsulat: Pre-writing, Actual Writing, at Rewriting.
• Ang Pre-writing ay ang paghahanda sa pagsulat. Kasama dito ang pagpili ng paksa, pananaliksik, at pagpili ng tono.
• Ang Actual Writing ay ang pagsulat ng burador o draft.
• Ang Rewriting ay ang pag-eedit at pagrerebisa ng burador upang masiguro ang tamang grammar, bokabularyo, at pagkakasunod-sunod ng mga ideya.

Mga Uri ng Pagsulat

• Ang pagsulat ay mauuri sa iba't ibang pangangailangan ng tao sa lipunan.
• Kabilang dito ang Akademiko, Teknikal, Journalistic, Reperensyal, Propesyonal, at Malikhain.
• Ang Teknikal na pagsulat ay nagbibigay ng impormasyong malulutas sa isang komplikadong suliranin, at nakatuon sa isang espesipikong audience.
• Ang Journalistic na pagsulat ay ginagawa ng mga journalist, at makikita sa mga columnar ng dyaryo gaya ng editoryal, balitang sulatin, at lathalain.
• Ang Propesyonal na pagsulat ay nakatuon sa isang tiyak na propesyon, gaya ng police report, medical report, at iba pa.

Akademikong Pagsulat

• Tumutukoy sa pagsulat na ginagawa para sa mga pangangailangan sa pag-aaral, at ginagamit sa mga publikasyon para sa mga guro at mananaliksik.
• Ito ay tumpak, pormal, impersonal, at obhetibo.
• May malinaw na inaasahan o ekspektasyon, na kinabibilangan ng katotohanan at ebidensya.

Tungkulin ng Akademikong Pagsulat

• Tumutulong sa paglinang ng kahusayan sa wika, lalo na sa pagsulat.
• Ito ay isang proseso, na kinabibilangan ng pagbasa, pagsusuri, pagpapasya, at iba pang mental o pangkaisipang gawain.
• Nililinang din ang mga mahahalagang pagpapahalaga gaya ng:
  • Katapatan (Intellectual Honesty)
  • Kasipagan
  • Pagtitiyaga
  • Pagsisikap
  • Responsibilidad
  • Pangangatwiran
  • Pagpapanatili ng bukas na isipan
  • Kooperasyon
  • Paggalang sa indibidwal
  • Pagkamasunurin
  • Disiplina

Mga Anyo ng Akademikong Pagsulat

• Karaniwang anyo ng akademikong papel:
  • Sintesis
  • Buod
  • Abstrak
  • Talumpati
  • Rebyu
• Personal na kategorya ng akademikong papel:
  • Replektibong sanaysay
  • Posisyong papel
  • Lakbay-sanaysay
  • Pictorial essay
• Iba pang anyo:
  • Bionote
  • Panukalang proyekto
  • Agenda
  • Katitikan ng pulong

Replektibong Sanaysay

• Kadalasang naglalaman ng mga reaksyon, damdamin, at pagsusuri ng isang karanasan sa napakapersonal na paraan.
• Ito ay isang interaksyon sa pagitan ng mga ideyang natanggap mula sa labas at ng internal na pag-unawa at interpretasyon ng mga ideyang iyon.
• Nag-aanyaya ng self-reflection o pagmumuni-muni bilang isang kapasidad na magsuri at magsintesays ng impormasyon upang makalikha ng bagong pananaw.
• Ito ay isang patuloy na proseso na humahantong sa komitment upang mapagbuti ang isang pansarili o propesyonal na gawain.

Pagsulat ng Replektibong Sanaysay

• Tips sa pagsulat:
  • Ilahad at Ipaliwanag ang damdamin at sariling karanasan hinggil sa paksa.
  • Buod: Isang malayang daloy ng mga ideya at iniisip.
  • Organisasyon: Pag-sasaayos ng mga ideya, Panimula, katawan, kongklusyon.
• Mga gabay para sa pagsulat:
  • Bigyang-pansin ang panahong saklaw ng repleksyon.
  • Pagmuni-munihan ang mga konsepto at aral na nakapukaw ng interes o nagdudulot ng tanong.
  • Isang hanggang dalawang pahina lamang.
  • Huwag nang magpaligoy-ligoy pa.
  • Maaaring gumamit ng wikang pormal o kumbersasyonal basta't tiyaking malinaw ito.
  • Magbigay ng mga halimbawa o aplikasyon.
  • Laging isipin na ito ay pagmamarkahan para sa talas ng iyong pagmumuni-muni.
  • Panatilihin ang tamang gramatika, bokabularyo, wastong baybay, at pagbabantas.

Pagsulat ng Lakbay-sanaysay

• Ang travelogue ay maaaring dokumentaryo, pelikula, palabas sa telebisyon o ano mang bahagi ng panitikan na nagpapakita at nagdodokumento ng iba't ibang lugar na binisita at mga karanasan dito sa isang turista at dokumentarista.
• Ang travel blogging ay nagbibigay ng ideya kung ano ang aasahang makita, mabisita, madanas, at makain sa lugar.
• Nagbibigay rin ito ng ideya sa [posibleng iteneraryo o iskedyul] ng pamamasyal sa bawat araw ng byahe at ang [posibleng magiging gastos] sa bawat aktibidad
• Layunin: makapagbigay ng malalim na insight at kakaibang anggulo tungkol sa isang destinasyon.
• Kailangang mahikayat ang mga mambabasa na danasin at bisitahin din ang lugar
• Mga payo para sa epektibong pagsulat habang naglalakbay:
  • Magsaliksik.
  • Mag-isip nang labas pa sa ordinaryo.
  • Maging isang manunulat.

Gabay sa Pagsulat ng Lakbay-sanaysay

• Hindi kailangang pumunta sa ibang bansa o malayong lugar upang makahanap ng paksang isusulat.
• Huwag pilitang pasyalan ang napakaraming lugar sa iilang araw lamang.
• Ipakita ang kwentong-buhay ng tao sa iyong sanaysay.
• Huwag magpakupot sa mga normal na atraksyon at pasyalan.
• Hindi lahat ng paglalakbay ay positibo at puno ng kaligayahan.
• Alamin mo ang mga natatanging pagkain na sa lugar lamang na binibisita matitikman at pag-aralang lutuin ito.
• Sa halip na mga popular at malalaking katedral, bisitahin ang maliliit na pook-sambahan ng mga taong hindi gaanong napupuntahan at isulat ang kapayakan ng pananampalataya rito.
• Isulat ang karanasan at personal na repleksyon sa paglalakbay.

Pagsulat ng Posisyong Papel

• Ang Posisyong Papel ay isang uri ng akademikong papel na nagsasaad ng argumentasyon o posisyon ng manunulat tungkol sa isang tiyak na paksa.
• Ang posisyong papel ay karaniwang may malinaw at tiyak na argumento, at sinusuportahan ng mga ebidensya gaya ng mga datos, halimbawa, at pag-aaral.
• Layunin: kumbinsihin ang mambabasa na tanggapin ang posisyon ng manunulat.

Pagsulat ng Posisyong Papel: Mga Hakbang

• Pumili ng Paksa: dapat ito ay isang paksa na interesante at may sapat na impormasyon.
• Magsagawa ng panimulang pananaliksik: upang makalikom ng sapat na impormasyon tungkol sa paksa.
• Hamunin ang iyong sariling paksa: upang masiguro na may sapat na argumento o ebidensya na mapapabulaanan o susuportahan.
• Ipagpatuloy ang pangongolekta ng sumusuportang ebidensya: upang mapasigla ang paglalahad.
• Gumawa ng Balangkas: upang masiguro ang maayos na organisasyon ng mga ideya.
• Isulat ang iyong Posisyong Papel: gamit ang malinaw na argumento at sumusuportang ebidensya.